Komentarz do CIT 2019 - Art. 15d

I. Rys historyczny

1

[Cel i moment wprowadzenia regulacji] Do końca 2016 r. obowiązywały regulacje nakładające na przedsiębiorców wymóg korzystania z rachunku bankowego w odniesieniu do transakcji z innymi przedsiębiorcami przekraczających równowartość 15 000 euro. Przepisy art. 22 u.s.d.g. w brzmieniu obowiązującym do końca 2016 r. zobowiązywały każdego przedsiębiorcę do dokonywania i przyjmowania płatności przy użyciu rachunku bankowego (lub rachunku w SKOK) zawsze, gdy:

1) płatność związana była z wykonywaną przez przedsiębiorcę działalnością gospodarczą,

2) stroną transakcji był inny przedsiębiorca,

3) jednorazowa wartość transakcji przekraczała równowartość 15 000 euro.

Limit ustalany był według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji. Omawiane przepisy nie przewidywały jednocześnie konsekwencji podatkowych w przypadku transakcji gotówkowych dokonanych z naruszeniem tego obowiązku.

Od 1 stycznia 2017 r. limit dopuszczalnych transakcji gotówkowych został obniżony do 15 000 zł. Od 30 kwietnia 2018 r. limity transakcji gotówkowych są wskazane w ustawie Prawo przedsiębiorców (art. 19), która zastąpiła ustawę o swobodzie działalności gospodarczej.

Celem wprowadzenia art. 15d ustawy o CIT było zmniejszenie szarej strefy i podejrzanych transakcji gotówkowych. Wyłączenie z kosztów podatkowych transakcji gotówkowych o wartości przekraczającej kwotę 15 000 zł w praktyce wprowadza sankcję podatkową za naruszenie obowiązku dokonywania i przyjmowania płatności w formie bezgotówkowej.

2

Na podstawie art. 4 ustawy z 13 kwietnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. poz. 780) art. 15d ma zastosowanie do płatności dokonywanych w roku podatkowym rozpoczynającym się po 31 grudnia 2016 r., z wyjątkiem: