Rozporządzenie o urlopach związanych z rodzicielstwem - komentarz

Przepisy komentowanego rozporządzenia (§ 2-24) określają, jakie elementy powinny zawierać wnioski dotyczące poszczególnych uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem, o których mowa w przepisach Kodeksu pracy, oraz wskazują dokumenty, które pracownik musi dołączyć do takich wniosków. Dokumenty dołączane do wniosków różnią się w zależności od rodzaju uprawnienia, z którego pracownik chce skorzystać.

Rozporządzenie nie zawiera regulacji dotyczącej występowania o urlop macierzyński (poza urlopem macierzyńskim udzielanym przed porodem). Wynika to z faktu, że w przypadku gdy pracownica nie korzystała z urlopu macierzyńskiego przed porodem, pierwszym dniem tego urlopu jest dzień urodzenia dziecka, a zatem nie ma potrzeby wnioskowania o ten urlop, bo rozpoczyna się on z mocy prawa (art. 183¹ § 2 Kodeksu pracy). Ponadto takiej możliwości nie przewiduje upoważnienie do wydania rozporządzenia zawarte w art. 186^8a Kodeksu pracy.

Członek najbliższej rodziny

Obecnie istnieje możliwość skorzystania w określonych przypadkach z uprawnień rodzicielskich przez pracownika-członka najbliższej rodziny i ubezpieczonego-członka najbliższej rodziny. Jednak przepisy nie zawierają legalnej definicji rodziny i członka najbliższej rodziny. W związku z tym należy przyjąć, że przez najbliższego członka rodziny należałoby rozumieć osobę, która pozostaje z matką dziecka w stosunku pokrewieństwa, powinowactwa, a także małżeństwa. W stosunku pokrewieństwa wobec matki dziecka pozostają np. jej ojciec i matka, dziadek i babka, jej brat i siostra. Natomiast matka dziecka pozostaje w stosunku powinowactwa z rodziną męża. Zatem dla matki dziecka powinowatymi będą np. teść i teściowa, dziadkowie męża, brat i siostra męża. Stosunek powinowactwa nie ustaje w razie śmierci męża matki dziecka. Co istotne, przepisy komentowanego rozporządzenia nie zobowiązują pracownika-innego członka najbliższej rodziny do udokumentowania faktu bycia członkiem rodziny oraz nie nakładają obowiązku wskazania stopnia pokrewieństwa lub powinowactwa.