Komentarz do VAT - art. 89b

1

[Wprowadzenie] Komentowany artykuł określa obowiązki dłużników związane z nieuregulowaniem należności wynikających z faktur dokumentujących dostawy towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju. Taki stan rzeczy ma miejsce od 1 stycznia 2013 r. Wcześniej w art. 89b ustawy o VAT były określone obowiązki dłużników związane ze skorzystaniem przez wierzycieli z prawa do korekty podatku należnego, o którym mowa w art. 89a ustawy o VAT (czyli tzw. ulgi na złe długi).

2

[Zmiana dokonana 1 stycznia 2017 r.] Do końca 2016 r. obowiązywał art. 89b ust. 6 ustawy o VAT stanowiący, że w przypadku stwierdzenia, że podatnik naruszył obowiązek dokonania korekty VAT naliczonego, o którym mowa w art. 89b ust. 1 ustawy o VAT, naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej ustalał dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30% kwoty podatku wynikającego z nieuregulowanych faktur, który nie został skorygowany. Dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustalało się w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponosiły odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe.

Przepis ten został z dniem 1 stycznia 2017 r. uchylony, jednak stosuje się go do okresów rozliczeniowych przypadających przed 1 stycznia 2017 r. (zob. art. 12 ustawy z 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw). W konsekwencji w przypadku stwierdzenia, że podatnik naruszył ten obowiązek, dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30% kwoty podatku wynikającego z nieuregulowanych faktur, który nie został skorygowany zgodnie z art. 89b ust. 1 ustawy o VAT, jest ustalane:

1) na podstawie art. 89b ust. 6 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do końca 2016 r. - w stosunku do okresów rozliczeniowych przypadających przed 1 stycznia 2017 r.,

2) na podstawie art. 112b ust. 1 ustawy o VAT - w stosunku do okresów rozliczeniowych przypadających od 1 stycznia 2017 r.

3

Korekta, o której mowa w art. 89b ust. 1 ustawy o VAT, polega na zmniejszeniu przez dłużnika kwoty podatku naliczonego o część lub całość kwoty podatku odliczonego z nieuregulowanej faktury. Zmniejszenie o całą kwotę tego podatku jest konieczne, jeżeli należność w ogóle nie została uregulowana. Zmniejszenie o część tej kwoty jest konieczne, jeżeli należność nie została uregulowana tylko w części.