Komentarz do VAT - art. 14

I. Uwagi wstępne

1

[Cel przepisów] W komentowanym artykule są określone zasady opodatkowania tzw. spisu z natury (potocznie często nazywanego remanentem likwidacyjnym). Konieczność określenia tych przepisów wynika z tego, że podatek od towarów i usług jest podatkiem konsumpcyjnym, zaś podatnicy tego podatku, co do zasady, nie ponoszą jego ciężaru, gdyż są uprawnieni do obniżania kwot podatku należnego o kwoty podatku naliczonego (zob. komentarz do art. 86 ustawy o VAT). Stawia ich to w uprzywilejowanej sytuacji w stosunku do pozostałych podmiotów. Nie ma jednak powodu, aby utrzymywać to uprzywilejowanie po utracie przez dany podmiot statusu podatnika. Stąd wynikający z komentowanego artykułu obowiązek opodatkowania towarów pozostałych na dzień rozwiązania spółki cywilnej lub osobowej albo zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu przez osobę fizyczną.

2

[Upoważnienie do ustanowienia przepisów] Do ustanowienia takich przepisów, jak określone w art. 14 ustawy o VAT, upoważnia państwa członkowskie art. 18 lit. c dyrektywy 2006/112. Celem tego przepisu jest - jak wyjaśnił TSUE w wyroku z 8 maja 2013 r. w sprawie C-142/12:

TSUE

(...) uniknięcie tego, żaby składniki majątkowe dające prawo do odliczenia podatku VAT nie zostały przedmiotem nieopodatkowanej ostatecznej konsumpcji towaru lub usługi w następstwie zaprzestania działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu, jakiekolwiek byłyby jego przyczyny bądź okoliczności.

3

[Brak opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów] Komentowany artykuł stanowi dopełnienie regulacji zawartej w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT (zob. wyrok NSA z 26 kwietnia 2013 r., sygn. I FSK 525/12), tj. przepisów określających opodatkowanie nieodpłatnie przekazywanych towarów. W konsekwencji - jak orzekł NSA w wyroku z 3 marca 2015 r. (sygn. I FSK 2044/13):

NSA

(...) w przypadkach określonych w art. 14 ust. 1 i 4 ustawy o VAT, kiedy to następuje opodatkowanie towarów znajdujących się u podatnika na dzień: