Czym są pracownicze plany kapitałowe i dlaczego są potrzebne

PPK jako nowa filozofia systemu emerytalnego na wzór brytyjski

Zapowiadane zmiany w systemie emerytalnym - całkowita likwidacja OFE oraz wprowadzenie pracowniczych planów kapitałowych - mogą oznaczać rewolucję nie tylko systemu emerytalnego, ale i sposobu myślenia o emeryturze. W nowym systemie będą musieli znaleźć swoje miejsce nie tylko przyszli emeryci, ale przede wszystkim pracodawcy.

OFE - nieudany mariaż

Likwidacja otwartych funduszy emerytalnych, w których środki zgromadzone mają zostać podzielone pomiędzy Fundusz Rezerwy Demograficznej oraz indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego każdego ubezpieczonego, to ostateczna redefinicja kierunku wyznaczonego reformami emerytalnymi z 1998 r. Przyjęcie takich rozwiązań oznaczać będzie, iż OFE uznano za nieudany mariaż kapitałowej części systemu emerytalnego i publicznego źródła finansowania.

Chociaż publiczny charakter środków gromadzonych w OFE wywoływał kontrowersje wśród komentatorów, to orzecznictwo do tej kwestii podchodziło w miarę jednolicie. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 listopada 2015 r. (sygn. K 1/14), uznający publicznoprawny charakter środków gromadzonych w Otwartych Funduszach Emerytalnych, nie był niczym innym, jak tylko potwierdzeniem wcześniejszego stanowiska Sądu Najwyższego, który kwestię publicznego charakteru tych środków przesądził w 2008 r. (wyrok Sądu Najwyższego z 4 czerwca 2008 r., sygn. II UK 12/08).

Jakkolwiek taka ocena rozmijała się z publicznymi wyobrażeniami (jak też politycznymi deklaracjami decydentów) co do kapitałowej części emerytury, to należy zauważyć, iż środki gromadzone w otwartych funduszach pochodziły ze składek na ubezpieczenia społeczne, posiadających niewątpliwie publicznoprawny charakter.