Obowiązki pracodawcy w zakresie ubezpieczeń społecznych wobec pracowników
Do obowiązków pracodawcy należy prowadzenie korespondencji z ZUS z tytułu zatrudniania pracowników. Kontakty z ZUS polegają na składaniu wymaganych ustawowo dokumentów, począwszy od zgłoszeniowych, poprzez rozliczeniowe, informacyjne, aż po wyrejestrowujące. Płatnik ma wyznaczone terminy oraz formę przekazywania dokumentacji. Wzory deklaracji, raportów, formularzy zgłoszeniowych i innych, a także kody, symbole w nich używane określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 23 października 2009 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów (j.t. Dz.U. z 2014 r. poz. 1844; ost. zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 1957).
1. Dokumenty zgłoszeniowe
Stosunek pracy stanowi tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczenia zdrowotnego. Osoba będąca pracownikiem podlega więc zgłoszeniu w ZUS do ubezpieczeń.
Zgłoszenie pracownika do obowiązkowych ubezpieczeń
Zgłoszenia dokonuje płatnik składek, tj. pracodawca, w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń, a więc od dnia nawiązania stosunku pracy (stosunek pracy nawiązuje się w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a jeżeli terminu tego nie określono - w dniu zawarcia umowy). Do rejestracji pracownika w systemie ubezpieczeń, służy formularz ZUS ZUA. Jedynie osoby przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński zgłaszane są do ubezpieczeń z tych tytułów przez wykazanie ich w imiennym raporcie miesięcznym, a nie przez złożenie oddzielnego ZUS ZUA.
Przykład
3 września 2015 r. z Katarzyną J. została zawarta umowa o pracę. Dzień zawarcia umowy jest jednocześnie dniem rozpoczęcia pracy. Od tego dnia Katarzyna J. powinna być objęta ubezpieczeniami z tytułu stosunku pracy. Pracodawca powinien złożyć zgłoszenie ZUS ZUA najpóźniej 10 września 2015 r.