Procedura na podstawie anonimów

Lektura wniosku o odwołanie prezesa Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim może budzić nie tylko zdziwienie, lecz także uzasadniony niepokój

J ako sędzia Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dużym zdziwieniem przeczytałem komunikat ministra sprawiedliwości o zamiarze odwołania prezesa tego sądu. Na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej poprosiłem o przesłanie mi pełnej treści wniosku do kolegium sądu o wyrażenie opinii w przedmiocie odwołania prezesa z pełnionej funkcji. Po jego lekturze zdziwiłem się jeszcze bardziej. Zanim jednak do tego przejdę, przypomnę przepisy i orzecznictwo, których, w mej opinii, w żaden sposób nie można zestawić z przyczynami odwołania, na które wskazuje MS.

Powoływanie…

Przed zmianą ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych (dalej u.s.p.) w latach 2017–2018 procedura powołania prezesa sądu rejonowego należała do kompetencji prezesa sądu apelacyjnego, który po zasięgnięciu opinii zebrania sędziów sądu rejonowego i opinii prezesa sądu okręgowego powierzał tę funkcję sędziemu SR lub SO. Termin na wydanie opinii wynosił 30 dni. Bezczynność uprawniała prezesa SA do powołania prezesa. W przypadku opinii negatywnej mógł on wystąpić do Krajowej Rady Sądownictwa o opinię, która była wiążąca. Obligatoryjne opiniowanie przez zebranie sędziów SR umożliwiało przeprowadzenie jawnej, merytorycznej, obiektywnej dyskusji nad oceną konkretnego kandydata, która kończyła się tajnym głosowaniem. Prezes mógł zostać powołany mimo negatywnej opinii zebrania tylko wtedy, gdy KRS wydała pozytywną opinię. Kadencja trwała cztery lata.

Obecnie prezesa sądu rejonowego powołuje minister sprawiedliwości spośród sędziów SR lub SO. Nie ma ustawowego obowiązku zasięgnięcia opinii zgromadzenia ogólnego sędziów SR lub KRS. Procedura powołania prezesa jest dowolna ustawowo. Rozszerzono uprawnienie MS do powoływania prezesów SR (poprzednio MS powoływał wyłącznie prezesów SO i SA). Zrezygnowano z bezpiecznika w postaci opinii samorządu sędziowskiego, a w drugim etapie KRS. Kadencja trwa cztery lata.