Wersja obowiązująca od 2024.12.31

§ 29. 1. Instrumenty finansowe połączone w celu utworzenia instrumentu syntetycznego ujmuje się w księgach rachunkowych i wycenia oddzielnie od innych instrumentów finansowych, zgodnie z określonymi w uchwale przepisami ogólnymi, zasadami wyceny bilansowej, zasadami ustalania wyniku finansowego i zasadami rachunkowości instrumentów finansowych pozabilansowych.

2. W drodze wyjątku od zasad, o których mowa w ust. 1, instrument syntetyczny może być ujmowany w księgach rachunkowych i wyceniany w następujący sposób:

1) przychody niezrealizowane i koszty niezrealizowane z wyceny instrumentów finansowych połączonych w celu utworzenia instrumentu syntetycznego kompensuje się na dzień bilansowy. W przypadku wystąpienia:

a) przychodów niezrealizowanych netto – wykazuje się je w pasywach bilansu jako różnice z wyceny,

b) kosztów niezrealizowanych netto – zalicza się je do wyniku z operacji finansowych;

2) [36] papiery wartościowe ujmowane jako część instrumentu syntetycznego stanowią odrębny zasób papierów wartościowych;

3) koszty niezrealizowane zaliczone na dzień bilansowy do wyniku z operacji finansowych i związane z nimi przychody niezrealizowane z wyceny instrumentów finansowych połączonych w celu utworzenia instrumentu syntetycznego są zaliczane systematycznie do wyniku finansowego na koniec każdego dnia operacyjnego przez okres pozostały do dnia zapadalności instrumentu syntetycznego.

3. Zasady ujmowania w księgach rachunkowych i wyceny określone w ust. 2 można stosować pod warunkiem, że:

1) zarządzanie poszczególnymi instrumentami finansowymi i ocena ich wyników odbywają się jak dla jednego połączonego instrumentu finansowego, w oparciu o strategię zarządzania ryzykiem albo strategię inwestycyjną;

2) przy ujęciu początkowym poszczególne instrumenty finansowe są ustrukturyzowane i określane jako instrument syntetyczny;

3) zastosowanie zasad ujmowania w księgach rachunkowych i wyceny określonych w ust. 2 eliminuje albo istotnie zmniejsza niedopasowanie wyceny, które zaistniałoby przy zastosowaniu zasad określonych w ust. 1 do poszczególnych instrumentów finansowych;

4) spełnienie warunków określonych w pkt 1–3 zostało formalnie udokumentowane.

4. W przypadku wygaśnięcia, zbycia, przedterminowego zakończenia albo wykonania jednego z połączonych instrumentów finansowych, zaprzestaje się stosowania zasad ujmowania w księgach rachunkowych i wyceny określonych w ust. 2. Przychody niezrealizowane, o których mowa w ust. 2 pkt 3, zalicza się jednorazowo do wyniku finansowego.

[36] § 29 ust. 2 pkt 2 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 uchwały nr 6/2024 Rady Polityki Pieniężnej z dnia 3 grudnia 2024 r. zmieniającej uchwałę w sprawie zasad rachunkowości Narodowego Banku Polskiego, wzoru bilansu, rachunku zysków i strat oraz zawartości informacji dodatkowej (Dz.Urz.NBP. poz. 9). Zmiana weszła w życie 31 grudnia 2024 r.

Wersja obowiązująca od 2024.12.31

§ 29. 1. Instrumenty finansowe połączone w celu utworzenia instrumentu syntetycznego ujmuje się w księgach rachunkowych i wycenia oddzielnie od innych instrumentów finansowych, zgodnie z określonymi w uchwale przepisami ogólnymi, zasadami wyceny bilansowej, zasadami ustalania wyniku finansowego i zasadami rachunkowości instrumentów finansowych pozabilansowych.

2. W drodze wyjątku od zasad, o których mowa w ust. 1, instrument syntetyczny może być ujmowany w księgach rachunkowych i wyceniany w następujący sposób:

1) przychody niezrealizowane i koszty niezrealizowane z wyceny instrumentów finansowych połączonych w celu utworzenia instrumentu syntetycznego kompensuje się na dzień bilansowy. W przypadku wystąpienia:

a) przychodów niezrealizowanych netto – wykazuje się je w pasywach bilansu jako różnice z wyceny,

b) kosztów niezrealizowanych netto – zalicza się je do wyniku z operacji finansowych;

2) [36] papiery wartościowe ujmowane jako część instrumentu syntetycznego stanowią odrębny zasób papierów wartościowych;

3) koszty niezrealizowane zaliczone na dzień bilansowy do wyniku z operacji finansowych i związane z nimi przychody niezrealizowane z wyceny instrumentów finansowych połączonych w celu utworzenia instrumentu syntetycznego są zaliczane systematycznie do wyniku finansowego na koniec każdego dnia operacyjnego przez okres pozostały do dnia zapadalności instrumentu syntetycznego.

3. Zasady ujmowania w księgach rachunkowych i wyceny określone w ust. 2 można stosować pod warunkiem, że:

1) zarządzanie poszczególnymi instrumentami finansowymi i ocena ich wyników odbywają się jak dla jednego połączonego instrumentu finansowego, w oparciu o strategię zarządzania ryzykiem albo strategię inwestycyjną;

2) przy ujęciu początkowym poszczególne instrumenty finansowe są ustrukturyzowane i określane jako instrument syntetyczny;

3) zastosowanie zasad ujmowania w księgach rachunkowych i wyceny określonych w ust. 2 eliminuje albo istotnie zmniejsza niedopasowanie wyceny, które zaistniałoby przy zastosowaniu zasad określonych w ust. 1 do poszczególnych instrumentów finansowych;

4) spełnienie warunków określonych w pkt 1–3 zostało formalnie udokumentowane.

4. W przypadku wygaśnięcia, zbycia, przedterminowego zakończenia albo wykonania jednego z połączonych instrumentów finansowych, zaprzestaje się stosowania zasad ujmowania w księgach rachunkowych i wyceny określonych w ust. 2. Przychody niezrealizowane, o których mowa w ust. 2 pkt 3, zalicza się jednorazowo do wyniku finansowego.

[36] § 29 ust. 2 pkt 2 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 uchwały nr 6/2024 Rady Polityki Pieniężnej z dnia 3 grudnia 2024 r. zmieniającej uchwałę w sprawie zasad rachunkowości Narodowego Banku Polskiego, wzoru bilansu, rachunku zysków i strat oraz zawartości informacji dodatkowej (Dz.Urz.NBP. poz. 9). Zmiana weszła w życie 31 grudnia 2024 r.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2021.01.01 do 2024.12.30

§ 29. 1. Instrumenty finansowe połączone w celu utworzenia instrumentu syntetycznego ujmuje się w księgach rachunkowych i wycenia oddzielnie od innych instrumentów finansowych, zgodnie z określonymi w uchwale przepisami ogólnymi, zasadami wyceny bilansowej, zasadami ustalania wyniku finansowego i zasadami rachunkowości instrumentów finansowych pozabilansowych.

2. W drodze wyjątku od zasad, o których mowa w ust. 1, instrument syntetyczny może być ujmowany w księgach rachunkowych i wyceniany w następujący sposób:

1) przychody niezrealizowane i koszty niezrealizowane z wyceny instrumentów finansowych połączonych w celu utworzenia instrumentu syntetycznego kompensuje się na dzień bilansowy. W przypadku wystąpienia:

a) przychodów niezrealizowanych netto – wykazuje się je w pasywach bilansu jako różnice z wyceny,

b) kosztów niezrealizowanych netto – zalicza się je do wyniku z operacji finansowych;

2) dłużne papiery wartościowe ujmowane jako część instrumentu syntetycznego stanowią odrębny zasób dłużnych papierów wartościowych;

3) koszty niezrealizowane zaliczone na dzień bilansowy do wyniku z operacji finansowych i związane z nimi przychody niezrealizowane z wyceny instrumentów finansowych połączonych w celu utworzenia instrumentu syntetycznego są zaliczane systematycznie do wyniku finansowego na koniec każdego dnia operacyjnego przez okres pozostały do dnia zapadalności instrumentu syntetycznego.

3. Zasady ujmowania w księgach rachunkowych i wyceny określone w ust. 2 można stosować pod warunkiem, że:

1) zarządzanie poszczególnymi instrumentami finansowymi i ocena ich wyników odbywają się jak dla jednego połączonego instrumentu finansowego, w oparciu o strategię zarządzania ryzykiem albo strategię inwestycyjną;

2) przy ujęciu początkowym poszczególne instrumenty finansowe są ustrukturyzowane i określane jako instrument syntetyczny;

3) zastosowanie zasad ujmowania w księgach rachunkowych i wyceny określonych w ust. 2 eliminuje albo istotnie zmniejsza niedopasowanie wyceny, które zaistniałoby przy zastosowaniu zasad określonych w ust. 1 do poszczególnych instrumentów finansowych;

4) spełnienie warunków określonych w pkt 1–3 zostało formalnie udokumentowane.

4. W przypadku wygaśnięcia, zbycia, przedterminowego zakończenia albo wykonania jednego z połączonych instrumentów finansowych, zaprzestaje się stosowania zasad ujmowania w księgach rachunkowych i wyceny określonych w ust. 2. Przychody niezrealizowane, o których mowa w ust. 2 pkt 3, zalicza się jednorazowo do wyniku finansowego.