Wersja obowiązująca od 2024-11-12 (Dz.U.2024.1646 tekst jednolity)

Rozdział 11b

Nadzór skonsolidowany

Art. 141f. [Nadzór skonsolidowany] 1. Nadzorowi skonsolidowanemu podlega:

1) bank krajowy, który działa w holdingu:

a) bankowym krajowym,

b) bankowym zagranicznym,

c) finansowym,

d) mieszanym,

e) hybrydowym;

2) finansowa spółka holdingowa;

3) finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej.

2. Sprawowanie nad bankiem nadzoru skonsolidowanego nie wyłącza stosowania odpowiednich przepisów ustawy regulujących działalność banku jako podmiotu podlegającego nadzorowi indywidualnemu.

2a. W przypadku udziałów kapitałowych lub powiązań kapitałowych innych niż określone w art. 18 ust. 1 i 4 rozporządzenia nr 575/2013, banki przeprowadzają konsolidację metodą praw własności.

3. Komisja Nadzoru Finansowego może zawierać z właściwymi władzami nadzorczymi innych państw porozumienia określające zakres i tryb współpracy przy wykonywaniu nadzoru skonsolidowanego nad bankami działającymi w holdingach, o których mowa w ust. 1 pkt 1, finansowymi spółkami holdingowymi i finansowymi spółkami holdingowymi o działalności mieszanej oraz nadzoru nad istotnymi oddziałami banków krajowych i istotnymi oddziałami instytucji kredytowych, a także określające zakres i tryb działania kolegiów, o których mowa w ust. 18. Komisja Nadzoru Finansowego informuje Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o zawarciu oraz o treści takich porozumień. Przepisy art. 131 ust. 3 pkt 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

3a. W celu zapewnienia skuteczności nadzoru skonsolidowanego, Komisja Nadzoru Finansowego może na mocy porozumień, o których mowa w ust. 3, oraz z uwzględnieniem art. 28 rozporządzenia nr 1093/2010, delegować swoje zadania właściwej władzy nadzorczej innego państwa albo przyjmować zadania właściwej władzy nadzorczej innego państwa, tak aby władza nadzorcza sprawująca nadzór nad podmiotem dominującym mogła skutecznie wykonywać zadania z zakresu nadzoru skonsolidowanego nad podmiotem zależnym. Porozumienia takie powinny określać w szczególności:

1) zakres delegowanych zadań;

2) zakres stosowania do delegowanych zadań przepisów prawa polskiego oraz prawa państwa członkowskiego;

3) obowiązek właściwej władzy nadzorczej innego państwa do informowania Komisji Nadzoru Finansowego o podejmowanych działaniach nadzorczych oraz o ich skutkach;

4) warunki i tryb zmiany zakresu oraz odwołania delegowania zadań.

3b. Odwołanie delegowania zadań następuje w szczególności w przypadku zmiany stanu faktycznego, wskutek której podmiot wskazany w porozumieniu, o którym mowa w ust. 3a, przestaje być podmiotem zależnym podmiotu dominującego, nad którym nadzór sprawuje właściwa władza nadzorcza.

3c. Porozumienia, o których mowa w ust. 3a, mogą także określać zasady wspólnego wykonywania zadań przez Komisję Nadzoru Finansowego i właściwą władzę nadzorczą.

3d. Na podstawie porozumień, o których mowa w ust. 3a, Komisja Nadzoru Finansowego może przyjmować jedynie takie zadania właściwej władzy nadzorczej, jakie odpowiadają celom i zadaniom nadzoru określonym w ustawie.

3e. Przed zawarciem porozumienia, o którym mowa w ust. 3a, Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje podmiotowi zależnemu, o którym mowa w tym porozumieniu, informacje o:

1) zamiarze zawarcia porozumienia,

2) projektowanej treści porozumienia,

3) kompetencjach właściwej władzy nadzorczej w zakresie zadań, które zostaną tej władzy delegowane,

4) procedurach odwoławczych od rozstrzygnięć właściwej władzy nadzorczej

– umożliwiając temu podmiotowi zależnemu wyrażenie stanowiska.

3f. Komisja Nadzoru Finansowego zamieszcza porozumienie, o którym mowa w ust. 3a, na swojej stronie internetowej niezwłocznie po jego zawarciu, ze wskazaniem podmiotu, o którym mowa w tym porozumieniu.

3g. Jeżeli właściwa władza nadzorcza odmawia zawarcia porozumienia, o którym mowa w ust. 3, albo pomimo jego zawarcia nie stosuje się do jego postanowień, w tym nie udziela w wyznaczonym terminie informacji, o których udzielenie wnioskowała Komisja Nadzoru Finansowego, lub odmawia udzielenia takich informacji, Komisja Nadzoru Finansowego może powiadomić o tym Europejski Urząd Nadzoru Bankowego. Komisja Nadzoru Finansowego może także powiadomić Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o nieudzieleniu przez właściwą władzę nadzorczą informacji o procedurach odwoławczych, o których mowa w ust. 3e pkt 4.

3h. Jeżeli wykonanie decyzji lub innego rozstrzygnięcia właściwej władzy nadzorczej mogłoby zagrażać ostrożnemu i stabilnemu zarządzaniu bankiem, Komisja Nadzoru Finansowego może wypowiedzieć porozumienie, o którym mowa w ust. 3a, i zawiesza wykonanie decyzji lub innego rozstrzygnięcia.

4. W przypadku braku porozumienia, o którym mowa w ust. 3, Komisja Nadzoru Finansowego i właściwe władze nadzorcze nad instytucjami kredytowymi, finansowymi spółkami holdingowymi z państwa członkowskiego i finansowymi spółkami holdingowymi o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, w ramach współpracy, przekazują sobie w szczególności informacje niezbędne do wykonywania nadzoru skonsolidowanego, nadzoru nad istotnymi oddziałami banków krajowych i istotnymi oddziałami instytucji kredytowych oraz podejmują działania określone w art. 138 ust. 2 pkt 2 i art. 138b, z zachowaniem warunków określonych w art. 131 ust. 3 pkt 2 i 3.

5. W przypadku gdy bank krajowy wchodzi w skład konglomeratu finansowego, którego podmiotem dominującym jest dominujący podmiot nieregulowany w rozumieniu ustawy o nadzorze uzupełniającym, stosuje się przepisy ustawy o nadzorze uzupełniającym.

5a. W przypadku gdy Komisja Nadzoru Finansowego wydała decyzję, o której mowa w art. 48q ust. 3, może zawrzeć z właściwymi władzami nadzorczymi innego państwa sprawującymi nadzór skonsolidowany, a w przypadku gdy Komisja Nadzoru Finansowego sprawuje nadzór skonsolidowany – z właściwymi władzami nadzorczymi innego państwa, które zatwierdziły działalność dominującej finansowej spółki holdingowej z państwa członkowskiego, dominującej finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, unijnej dominującej finansowej spółki holdingowej z państwa członkowskiego, unijnej dominującej finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, finansowej spółki holdingowej z państwa członkowskiego lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, porozumienie dotyczące współpracy i koordynacji działań nadzorczych, o którym mowa w ust. 3. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.

6. Komisja Nadzoru Finansowego sprawuje nadzór skonsolidowany, w przypadku gdy:

1) (uchylony)

2) (uchylony)

3) (uchylony)

3a) bank krajowy jest dominującą instytucją kredytową lub unijną dominującą instytucją kredytową;

4) podmiotami dominującymi wobec banku krajowego są dominujące firmy inwestycyjne, unijne dominujące firmy inwestycyjne, dominujące finansowe spółki holdingowe z państwa członkowskiego, dominujące finansowe spółki holdingowe o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, unijne dominujące finansowe spółki holdingowe z państwa członkowskiego, unijne dominujące finansowe spółki holdingowe o działalności mieszanej z państwa członkowskiego lub dominujące podmioty nieregulowane w rozumieniu art. 3 pkt 5 ustawy o nadzorze uzupełniającym – jeżeli do grupy nie należy żadna instytucja kredytowa lub jeżeli bank krajowy ma sumę bilansową większą od sumy bilansowej jakiejkolwiek instytucji kredytowej z tej grupy;

5) (uchylony)

6) łączna suma bilansowa banków krajowych należących do grupy jest większa od każdej z łącznych sum bilansowych instytucji kredytowych mających siedzibę w tym samym państwie członkowskim, należących do tej samej grupy.

7. W szczególnych przypadkach Komisja Nadzoru Finansowego może, w drodze porozumienia, uzgodnić z właściwymi władzami nadzorczymi innego państwa, że kryteriów, o których mowa w ust. 6 pkt 3a lub 4, nie stosuje się, jako niewłaściwych z uwagi na specyfikę banku, instytucji kredytowej, finansowej spółki holdingowej, finansowej spółki holdingowej z państwa członkowskiego, finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej lub finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, których działalność została zatwierdzona przez właściwe władze nadzorcze innego państwa albo została zatwierdzona zgodnie z art. 48q ust. 3, lub z uwagi na względną istotność ich działalności w Rzeczypospolitej Polskiej albo innych państwach członkowskich. Uzgodnienia takiego nie dokonuje się, gdy podmiotem dominującym banku krajowego jest dominująca finansowa spółka holdingowa z państwa członkowskiego, dominująca finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, unijna dominująca finansowa spółka holdingowa z państwa członkowskiego lub unijna dominująca finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, a do grupy nie należy instytucja kredytowa.

8. W przypadku, o którym mowa w ust. 7, właściwe władze nadzorcze uzgadniają, która z władz sprawuje nadzór skonsolidowany.

9. W celu dokonania uzgodnienia, o którym mowa w ust. 8, właściwe władze nadzorcze mogą zasięgnąć opinii unijnej instytucji dominującej, unijnej dominującej finansowej spółki holdingowej z państwa członkowskiego, unijnej dominującej finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej z państwa członkowskiego, instytucji kredytowej lub banku krajowego o najwyższej sumie bilansowej.

10. Komisja Nadzoru Finansowego informuje Komisję Europejską oraz Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o sprawowaniu przez siebie nadzoru skonsolidowanego w wyniku ustaleń, o których mowa w ust. 8.

11. Komisja Nadzoru Finansowego informuje unijną instytucję dominującą, unijną dominującą finansową spółkę holdingową, unijną dominującą finansową spółkę holdingową o działalności mieszanej albo bank krajowy o najwyższej sumie bilansowej o sprawowaniu przez siebie nadzoru skonsolidowanego.

11a. Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje zainteresowanym właściwym władzom nadzorczym oraz Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego dane dotyczące struktury prawnej oraz struktury zarządzania i struktury organizacyjnej holdingu, nad którym sprawuje nadzór skonsolidowany, w tym:

1) informacje o istnieniu bliskich powiązań między podmiotami wchodzącymi w skład holdingu;

2) opis systemu zarządzania podmiotów wchodzących w skład holdingu, w tym systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń.

11b. W przypadku wystąpienia sytuacji nadzwyczajnej, w tym określonej w art. 18 rozporządzenia nr 1093/2010, lub wystąpienia niekorzystnych zmian na rynkach, potencjalnie zagrażających płynności na rynku i stabilności systemu finansowego państwa członkowskiego, w którym podmioty należące do tego samego holdingu co bank krajowy, finansowa spółka holdingowa lub finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej uzyskały zezwolenie na prowadzenie działalności lub w którym uzyskały zatwierdzenie działalności, lub państwa członkowskiego, w którym prowadzą działalność istotne oddziały banku krajowego, Komisja Nadzoru Finansowego, sprawując nadzór skonsolidowany, zawiadamia o tym niezwłocznie Europejski Urząd Nadzoru Bankowego, Europejską Radę do spraw Ryzyka Systemowego, Komitet Stabilności Finansowej i Narodowy Bank Polski oraz przekazuje im informacje niezbędne do realizacji ich zadań.

11c. W przypadku gdy Narodowy Bank Polski uzyska informacje o wystąpieniu sytuacji nadzwyczajnej, o której mowa w ust. 11b, zawiadamia o tym niezwłocznie Komisję Nadzoru Finansowego.

11d. Jeżeli do prawidłowego wykonywania nadzoru skonsolidowanego przez Komisję Nadzoru Finansowego niezbędne są informacje o wystąpieniu sytuacji nadzwyczajnej, o której mowa w ust. 11b, będące w posiadaniu innej właściwej władzy nadzorczej, Komisja zwraca się bezpośrednio do tej władzy o ich udostępnienie.

12. Komisja Nadzoru Finansowego informuje właściwe władze nadzorcze państwa macierzystego lub właściwe władze nadzorcze sprawujące nadzór skonsolidowany nad instytucją kredytową o woli podjęcia współpracy w zakresie nadzoru nad istotnym oddziałem tej instytucji kredytowej.

13. Jeżeli w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania przez właściwe władze nadzorcze informacji, o której mowa w ust. 12, Komisja Nadzoru Finansowego oraz właściwe władze nadzorcze nie osiągną porozumienia, Komisja Nadzoru Finansowego, biorąc pod uwagę opinię wyrażoną przez właściwe władze nadzorcze, wydaje w ciągu kolejnych 2 miesięcy decyzję w przedmiocie uznania oddziału instytucji kredytowej za istotny, jeżeli jego działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest znacząca, w szczególności gdy spełnia on co najmniej jedną z następujących przesłanek:

1) udział w ogólnej wartości wkładów pieniężnych jest wyższy niż 2 %;

2) liczba klientów oddziału jest znacząca w skali czynności bankowych wykonywanych przez ten oddział;

3) zawieszenie albo zakończenie działalności macierzystej instytucji kredytowej może stanowić zagrożenie dla stabilności systemu finansowego lub dla bezpieczeństwa funkcjonowania systemów płatności, rozliczeń i rozrachunku na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

14. Wydając decyzję, o której mowa w ust. 13, Komisja Nadzoru Finansowego bierze pod uwagę opinię właściwej władzy nadzorczej oraz uzasadnia istotne odstępstwa od tej opinii otrzymanej w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania informacji, o której mowa w ust. 12.

15. Decyzję, o której mowa w ust. 13, otrzymuje instytucja kredytowa prowadząca działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej poprzez istotny oddział, istotny oddział instytucji kredytowej oraz właściwe władze nadzorcze zainteresowanych państw członkowskich.

16. Decyzja, o której mowa w ust. 13, nie wpływa na prawa i obowiązki właściwych władz nadzorczych w stosunku do tego oddziału.

16a. Jeżeli przed upływem terminu 2 miesięcy od dnia otrzymania przez właściwe władze nadzorcze informacji, o której mowa w ust. 12, właściwa władza nadzorcza skieruje sprawę do Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego zgodnie z art. 19 rozporządzenia nr 1093/2010, Komisja Nadzoru Finansowego zawiesza postępowanie do czasu wydania przez Europejski Urząd Nadzoru Bankowego decyzji zgodnie z art. 19 ust. 3 tego rozporządzenia.

17. W przypadku otrzymania informacji o działaniu istotnego oddziału banku krajowego na terytorium państwa goszczącego, w szczególności oddziału, którego:

1) udział w ogólnej wartości wkładów pieniężnych w państwie goszczącym tego oddziału jest wyższy niż 2 % lub

2) liczba klientów oddziału jest znacząca w skali czynności bankowych wykonywanych przez ten oddział, lub

3) zawieszenie albo zakończenie działalności banku krajowego może stanowić zagrożenie dla stabilności systemu finansowego lub dla bezpieczeństwa funkcjonowania systemów płatności, rozliczeń i rozrachunku w państwie goszczącym

– Komisja Nadzoru Finansowego niezwłocznie, nie później niż w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania informacji o działaniu tego oddziału, podejmuje współpracę z właściwymi władzami nadzorczymi z tego państwa zgodnie z ust. 18, przekazując w szczególności informacje niezbędne do wykonywania nadzoru przez właściwe władze nadzorcze, z zachowaniem warunków określonych w art. 131 ust. 3 pkt 2 i 3.

18. W celu wykonywania nadzoru skonsolidowanego nad bankami działającymi w holdingach, finansowymi spółkami holdingowymi i finansowymi spółkami holdingowymi o działalności mieszanej, o których mowa w ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowego ustanawia kolegia właściwych władz nadzorczych, zwane dalej „kolegiami”, i przewodniczy tym kolegiom, zapewniając współpracę z właściwymi władzami nadzorczymi z państw trzecich, w których mają siedziby podmioty zależne unijnych dominujących finansowych spółek holdingowych, unijnych dominujących finansowych spółek holdingowych o działalności mieszanej lub unijnych instytucji dominujących, właściwymi władzami nadzorczymi z państw goszczących istotny oddział banku krajowego oraz z bankami centralnymi, w przypadku gdy jest to niezbędne do realizacji przez nie zadań przewidzianych prawem, w celu należytej współpracy i wymiany informacji, o których mowa w ust. 17.

18a. W kolegium może uczestniczyć właściwy organ w państwie członkowskim, w którym siedzibę ma finansowa spółka holdingowa lub finansowa spółka holdingowa o działalności mieszanej, których działalność została zatwierdzona przez Komisję Nadzoru Finansowego zgodnie z art. 48q ust. 3. Prawo udziału w kolegium przysługuje także Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego.

19. W przedmiocie uczestnictwa oraz działania właściwej władzy nadzorczej w kolegium, a także w przedmiocie zakresu i trybu funkcjonowania kolegiów rozstrzyga Komisja Nadzoru Finansowego po przeprowadzeniu konsultacji z zainteresowanymi właściwymi władzami nadzoru. Komisja Nadzoru Finansowego powiadamia członków kolegium o terminach posiedzeń, głównych zagadnieniach będących przedmiotem spotkań, działaniach, które należy przeanalizować lub podjąć, oraz o zastosowanych środkach nadzorczych.

20. Komisja Nadzoru Finansowego, planując i koordynując działania w celu podjęcia decyzji w ramach sprawowania nadzoru skonsolidowanego, uwzględnia zasadność działania właściwych władz nadzorczych, w tym środki nadzoru oraz praktykę ich stosowania, a także jego ewentualny wpływ na stabilność systemów finansowych w zainteresowanych państwach członkowskich.

21. Z zastrzeżeniem obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej, Komisja Nadzoru Finansowego informuje Europejski Urząd Nadzoru Bankowego o działaniach kolegium, w szczególności o sytuacjach nadzwyczajnych, oraz przekazuje mu informacje, które są szczególnie istotne dla konwergencji praktyk nadzorczych.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2023-11-16 do 2024-11-11 (Dz.U.2023.2488 tekst jednolity)