Wersja obowiązująca od 2024.07.11     (Dz.U.2024.1027 tekst jednolity)

§ 16. [Obowiązki beneficjenta] Beneficjent powinien:

1) prowadzić działalność, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 5 oraz w § 5, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, a w przypadku działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, co najmniej do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy;

2) zrealizować biznesplan w terminie w nim przewidzianym, lecz nie później niż do dnia upływu 2 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, jednak nie później niż do dnia 31 sierpnia 2025 r., w tym:

a) utworzyć przewidziane w biznesplanie miejsca pracy, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 3, z tym że zatrudnienie powinno nastąpić:

– do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy, a utrzymanie osiągniętego przyrostu miejsc pracy powinno nastąpić w okresie co najmniej 2 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy,

– na podstawie umów o pracę,

b) zrealizować działania, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 4,

c) osiągnąć cele, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 2;

3) dokonać nie później niż do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych i podlegać tym ubezpieczeniom co najmniej do dnia upływu terminu zobowiązania, o którym mowa w pkt 1, a w przypadku gdy korzysta z uprawnienia, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236), podlegać tym ubezpieczeniom co najmniej od dnia wypłaty drugiej raty pomocy do dnia upływu terminu zobowiązania, o którym mowa w pkt 1;

4) zaprzestać podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników nie później niż do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy;

5) prowadzić działania, z tytułu których przyznano punkty, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 5;

6) umożliwiać przeprowadzenie przez uprawnione podmioty kontroli na miejscu lub kontroli dokumentów;

7) udostępniać uprawnionym podmiotom informacje niezbędne do monitorowania i ewaluacji Programu;

8) przechowywać dokumenty związane z przyznaną pomocą co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, a w przypadku działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, co najmniej do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy;

9) nie podejmować chowu i hodowli świń w gospodarstwie, o którym mowa w § 2 ust. 2 pkt 1, w przypadku operacji, o których mowa w § 2a ust. 1 pkt 1, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy;

10) uzyskać nie później niż do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy wpis do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, jeżeli prowadzenie działalności pozarolniczej, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 5, wymaga takiego wpisu;

11) osiągnąć przychody z tytułu prowadzenia działalności, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 5 oraz w § 5, w wysokości nie mniejszej niż wydatki poniesione na utrzymanie utworzonych miejsc pracy takie jak wynagrodzenia pracowników i składki z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia społecznego, w tym opłacane za osobę, która otrzymała pomoc i podjęła we własnym imieniu działalność pozarolniczą, w każdym roku podatkowym następującym po roku złożenia wniosku o płatność drugiej raty pomocy, o którym mowa w § 17 ust. 1, kończącym się w okresie, o którym mowa w pkt 1 lub w pkt 2 lit. a tiret pierwsze, w przypadku zatrudniania pracowników;

12) przekazywać dyrektorowi oddziału regionalnego Agencji informacje o osiągniętych przychodach, o których mowa w pkt 11, za każdy zakończony rok podatkowy, w terminie 30 dni od zakończenia roku podatkowego, na formularzu udostępnionym przez Agencję.

Wersja obowiązująca od 2024.07.11     (Dz.U.2024.1027 tekst jednolity)

§ 16. [Obowiązki beneficjenta] Beneficjent powinien:

1) prowadzić działalność, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 5 oraz w § 5, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, a w przypadku działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, co najmniej do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy;

2) zrealizować biznesplan w terminie w nim przewidzianym, lecz nie później niż do dnia upływu 2 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, jednak nie później niż do dnia 31 sierpnia 2025 r., w tym:

a) utworzyć przewidziane w biznesplanie miejsca pracy, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 3, z tym że zatrudnienie powinno nastąpić:

– do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy, a utrzymanie osiągniętego przyrostu miejsc pracy powinno nastąpić w okresie co najmniej 2 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy,

– na podstawie umów o pracę,

b) zrealizować działania, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 4,

c) osiągnąć cele, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 2;

3) dokonać nie później niż do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych i podlegać tym ubezpieczeniom co najmniej do dnia upływu terminu zobowiązania, o którym mowa w pkt 1, a w przypadku gdy korzysta z uprawnienia, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236), podlegać tym ubezpieczeniom co najmniej od dnia wypłaty drugiej raty pomocy do dnia upływu terminu zobowiązania, o którym mowa w pkt 1;

4) zaprzestać podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników nie później niż do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy;

5) prowadzić działania, z tytułu których przyznano punkty, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 5;

6) umożliwiać przeprowadzenie przez uprawnione podmioty kontroli na miejscu lub kontroli dokumentów;

7) udostępniać uprawnionym podmiotom informacje niezbędne do monitorowania i ewaluacji Programu;

8) przechowywać dokumenty związane z przyznaną pomocą co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, a w przypadku działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, co najmniej do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy;

9) nie podejmować chowu i hodowli świń w gospodarstwie, o którym mowa w § 2 ust. 2 pkt 1, w przypadku operacji, o których mowa w § 2a ust. 1 pkt 1, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy;

10) uzyskać nie później niż do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy wpis do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, jeżeli prowadzenie działalności pozarolniczej, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 5, wymaga takiego wpisu;

11) osiągnąć przychody z tytułu prowadzenia działalności, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 5 oraz w § 5, w wysokości nie mniejszej niż wydatki poniesione na utrzymanie utworzonych miejsc pracy takie jak wynagrodzenia pracowników i składki z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia społecznego, w tym opłacane za osobę, która otrzymała pomoc i podjęła we własnym imieniu działalność pozarolniczą, w każdym roku podatkowym następującym po roku złożenia wniosku o płatność drugiej raty pomocy, o którym mowa w § 17 ust. 1, kończącym się w okresie, o którym mowa w pkt 1 lub w pkt 2 lit. a tiret pierwsze, w przypadku zatrudniania pracowników;

12) przekazywać dyrektorowi oddziału regionalnego Agencji informacje o osiągniętych przychodach, o których mowa w pkt 11, za każdy zakończony rok podatkowy, w terminie 30 dni od zakończenia roku podatkowego, na formularzu udostępnionym przez Agencję.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2022.08.25 do 2024.07.10

§ 16. [Obowiązki beneficjenta] Beneficjent powinien:

1) prowadzić działalność, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 5 oraz w § 5, co najmniej do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy, a w przypadku działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy;

2) zrealizować biznesplan w terminie w nim przewidzianym, lecz nie później niż do dnia upływu 2 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, jednak nie później niż do dnia 31 sierpnia 2025  r., w tym:

a) utworzyć przewidziane w biznesplanie miejsca pracy, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 3, z tym że zatrudnienie powinno nastąpić:

– do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy, a utrzymanie osiągniętego przyrostu miejsc pracy powinno nastąpić w okresie co najmniej 2 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy,

– na podstawie umów o pracę,

b) zrealizować działania, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 4,

c) osiągnąć cele, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 2;

3) dokonać nie później niż do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych i podlegać tym ubezpieczeniom co najmniej do dnia upływu terminu zobowiązania, o którym mowa w pkt 1, a w przypadku gdy korzysta z uprawnienia, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. poz. 646, 1479, 1629, 1633 i 2212), podlegać tym ubezpieczeniom co najmniej od dnia wypłaty drugiej raty pomocy do dnia upływu terminu zobowiązania, o którym mowa w pkt 1;

4) zaprzestać podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników nie później niż do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy;

5) prowadzić działania, z tytułu których przyznano punkty, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 5;

6) umożliwiać przeprowadzenie przez uprawnione podmioty kontroli na miejscu lub kontroli dokumentów;

7) udostępniać uprawnionym podmiotom informacje niezbędne do monitorowania i ewaluacji Programu;

8) przechowywać dokumenty związane z przyznaną pomocą co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, a w przypadku działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, co najmniej do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy;

9) nie podejmować chowu i hodowli świń w gospodarstwie, o którym mowa w § 2 ust. 2 pkt 1, w przypadku operacji, o których mowa w § 2a ust. 1 pkt 1, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy;

10) uzyskać nie później niż do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy wpis do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, jeżeli prowadzenie działalności pozarolniczej, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 5, wymaga takiego wpisu;

11)  osiągnąć przychody z tytułu prowadzenia działalności, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 5 oraz w § 5, w wysokości nie mniejszej niż wydatki poniesione na utrzymanie utworzonych miejsc pracy takie jak wynagrodzenia pracowników i składki z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia społecznego, w tym opłacane za osobę, która otrzymała pomoc i podjęła we własnym imieniu działalność pozarolniczą, w każdym roku podatkowym następującym po roku złożenia wniosku o płatność drugiej raty pomocy, o którym mowa w § 17 ust. 1 [1] , kończącym się w okresie, o którym mowa w pkt 1 lub w pkt 2 lit. a tiret pierwsze, w przypadku zatrudniania pracowników;

12)  przekazywać dyrektorowi oddziału regionalnego Agencji informacje o osiągniętych przychodach, o których mowa w pkt 11, za każdy zakończony rok podatkowy, w terminie 30 dni od zakończenia roku podatkowego, na formularzu udostępnionym przez Agencję.

[1] § 16 pkt 11 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 12 sierpnia 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1773). Zmiana weszła w życie 25 sierpnia 2022 r.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2022.01.22 do 2022.08.24

§ 16. [Obowiązki beneficjenta] Beneficjent powinien:

1) prowadzić działalność, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 5 oraz w § 5, co najmniej do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy, a w przypadku działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy;

2) zrealizować biznesplan w terminie w nim przewidzianym, lecz nie później niż do dnia upływu 2 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, jednak nie później niż do dnia 31 sierpnia 2025 [25] r., w tym:

a) utworzyć przewidziane w biznesplanie miejsca pracy, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 3, z tym że zatrudnienie powinno nastąpić:

– do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy, a utrzymanie osiągniętego przyrostu miejsc pracy powinno nastąpić w okresie co najmniej 2 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy,

– na podstawie umów o pracę,

b) zrealizować działania, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 4,

c) osiągnąć cele, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 2;

3) dokonać nie później niż do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych i podlegać tym ubezpieczeniom co najmniej do dnia upływu terminu zobowiązania, o którym mowa w pkt 1, a w przypadku gdy korzysta z uprawnienia, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. poz. 646, 1479, 1629, 1633 i 2212), podlegać tym ubezpieczeniom co najmniej od dnia wypłaty drugiej raty pomocy do dnia upływu terminu zobowiązania, o którym mowa w pkt 1;

4) zaprzestać podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników nie później niż do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy;

5) prowadzić działania, z tytułu których przyznano punkty, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 5;

6) umożliwiać przeprowadzenie przez uprawnione podmioty kontroli na miejscu lub kontroli dokumentów;

7) udostępniać uprawnionym podmiotom informacje niezbędne do monitorowania i ewaluacji Programu;

8) przechowywać dokumenty związane z przyznaną pomocą co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, a w przypadku działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, co najmniej do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy;

9) nie podejmować chowu i hodowli świń w gospodarstwie, o którym mowa w § 2 ust. 2 pkt 1, w przypadku operacji, o których mowa w § 2a ust. 1 pkt 1, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy;

10) uzyskać nie później niż do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy wpis do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, jeżeli prowadzenie działalności pozarolniczej, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 5, wymaga takiego wpisu;

11) [26] osiągnąć przychody z tytułu prowadzenia działalności, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 5 oraz w § 5, w wysokości nie mniejszej niż wydatki poniesione na utrzymanie utworzonych miejsc pracy takie jak wynagrodzenia pracowników i składki z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia społecznego, w tym opłacane za osobę, która otrzymała pomoc i podjęła we własnym imieniu działalność pozarolniczą, w każdym roku podatkowym następującym po roku złożenia wniosku o płatność pierwszej raty pomocy, o którym mowa w § 14 ust. 1, kończącym się w okresie, o którym mowa w pkt 1 lub w pkt 2 lit. a tiret pierwsze, w przypadku zatrudniania pracowników;

12) [27] przekazywać dyrektorowi oddziału regionalnego Agencji informacje o osiągniętych przychodach, o których mowa w pkt 11, za każdy zakończony rok podatkowy, w terminie 30 dni od zakończenia roku podatkowego, na formularzu udostępnionym przez Agencję.

[25] § 16 pkt 2 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 10 lit. a) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 stycznia 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 142). Zmiana weszła w życie 22 stycznia 2022 r.

[26] § 16 pkt 11 dodany przez § 1 pkt 10 lit. b) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 stycznia 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 142). Zmiana weszła w życie 22 stycznia 2022 r.

[27] § 16 pkt 12 dodany przez § 1 pkt 10 lit. b) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 stycznia 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 142). Zmiana weszła w życie 22 stycznia 2022 r.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2020.09.17 do 2022.01.21

§ 16. [Obowiązki beneficjenta] Beneficjent powinien:

1) prowadzić działalność, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 5 oraz w § 5, co najmniej do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy, a w przypadku działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy;

2) zrealizować biznesplan w terminie w nim przewidzianym, lecz nie później niż do dnia upływu 2 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, jednak nie później niż do dnia 31 sierpnia 2023 r., w tym:

a) [15] utworzyć przewidziane w biznesplanie miejsca pracy, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 3, z tym że zatrudnienie powinno nastąpić:

do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy, a utrzymanie osiągniętego przyrostu miejsc pracy powinno nastąpić w okresie co najmniej 2 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy,

– na podstawie umów o pracę,

b) zrealizować działania, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 4,

c) osiągnąć cele, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 2;

3) dokonać nie później niż do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych i podlegać tym ubezpieczeniom co najmniej do dnia upływu terminu zobowiązania, o którym mowa w pkt 1, a w przypadku gdy korzysta z uprawnienia, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. poz. 646, 1479, 1629, 1633 i 2212), podlegać tym ubezpieczeniom co najmniej od dnia wypłaty drugiej raty pomocy do dnia upływu terminu zobowiązania, o którym mowa w pkt 1;

4) zaprzestać podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników nie później niż do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy;

5) prowadzić działania, z tytułu których przyznano punkty, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 5;

6) umożliwiać przeprowadzenie przez uprawnione podmioty kontroli na miejscu lub kontroli dokumentów;

7) udostępniać uprawnionym podmiotom informacje niezbędne do monitorowania i ewaluacji Programu;

8) przechowywać dokumenty związane z przyznaną pomocą co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, a w przypadku działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, co najmniej do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy;

9) nie podejmować chowu i hodowli świń w gospodarstwie, o którym mowa w § 2 ust. 2 pkt 1, w przypadku operacji, o których mowa w § 2a ust. 1 pkt 1, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy;

10) uzyskać nie później niż do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy wpis do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, jeżeli prowadzenie działalności pozarolniczej, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 5, wymaga takiego wpisu.

[15] § 16 pkt 2 lit. a) w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 9 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 września 2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1594). Zmiana weszła w życie 17 września 2020 r.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2019.05.17 do 2020.09.16

§ 16. [Obowiązki beneficjenta] Beneficjent powinien:

1) prowadzić działalność, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 5 [27] oraz w § 5, co najmniej do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy, a w przypadku działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy;

2) zrealizować biznesplan w terminie w nim przewidzianym, lecz nie później niż do dnia upływu 2 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, jednak nie później niż do dnia 31 sierpnia 2023 r., w tym:

a) [28] utworzyć przewidziane w biznesplanie miejsca pracy, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 3, z tym że zatrudnienie powinno nastąpić:

– w okresie od dnia doręczenia decyzji o przyznaniu pomocy do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy, a utrzymanie osiągniętego przyrostu miejsc pracy powinno nastąpić w okresie co najmniej 2 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy,

– na podstawie umów o pracę,

b) zrealizować działania, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 4,

c) osiągnąć cele, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 2;

3) [29] dokonać nie później niż do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych i podlegać tym ubezpieczeniom co najmniej do dnia upływu terminu zobowiązania, o którym mowa w pkt 1, a w przypadku gdy korzysta z uprawnienia, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. poz. 646, 1479, 1629, 1633 i 2212), podlegać tym ubezpieczeniom co najmniej od dnia wypłaty drugiej raty pomocy do dnia upływu terminu zobowiązania, o którym mowa w pkt 1;

4) [30] zaprzestać podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników nie później niż do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy;

5) prowadzić działania, z tytułu których przyznano punkty, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 5;

6) umożliwiać przeprowadzenie przez uprawnione podmioty kontroli na miejscu lub kontroli dokumentów;

7) udostępniać uprawnionym podmiotom informacje niezbędne do monitorowania i ewaluacji Programu;

8) przechowywać dokumenty związane z przyznaną pomocą co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, a w przypadku działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, co najmniej do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy;

9) nie podejmować chowu i hodowli świń w gospodarstwie, o którym mowa w § 2 ust. 2 pkt 1, w przypadku operacji, o których mowa w § 2a ust. 1 pkt 1, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy;

10) [31] uzyskać nie później niż do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy wpis do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, jeżeli prowadzenie działalności pozarolniczej, o której mowa w § 3 ust. 1 pkt 5, wymaga takiego wpisu.

[27] § 16 pkt 1 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 9 lit. a) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 maja 2019 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 922). Zmiana weszła w życie 17 maja 2019 r.

[28] § 16 pkt 2 lit. a) w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 9 lit. b) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 maja 2019 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 922). Zmiana weszła w życie 17 maja 2019 r.

[29] § 16 pkt 3 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 9 lit. c) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 maja 2019 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 922). Zmiana weszła w życie 17 maja 2019 r.

[30] § 16 pkt 4 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 9 lit. c) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 maja 2019 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 922). Zmiana weszła w życie 17 maja 2019 r.

[31] § 16 pkt 10 dodany przez § 1 pkt 9 lit. d) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 maja 2019 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 922). Zmiana weszła w życie 17 maja 2019 r.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2018.06.05 do 2019.05.16

§ 16. [Obowiązki beneficjenta] Beneficjent powinien:

1) prowadzić działalność, o której mowa w § 2 ust. 1 oraz w § 5, co najmniej do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy [35], a w przypadku działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy;

2) zrealizować biznesplan w terminie w nim przewidzianym, lecz nie później niż do dnia upływu 2 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, jednak nie później niż do dnia 31 sierpnia 2023 r. [36], w tym:

a) utworzyć przewidziane w biznesplanie miejsca pracy, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 3, z zastrzeżeniem że zatrudnienie powinno nastąpić w okresie od dnia otrzymania decyzji o przyznaniu pomocy do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy, a utrzymanie miejsca pracy powinno nastąpić w okresie co najmniej 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy,

b) zrealizować działania, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 4,

c) osiągnąć cele, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 2;

3) podlegać ubezpieczeniom społecznym na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, a w przypadku działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, co najmniej do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy [37];

4) [38] nie podlegać ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, a w przypadku działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, co najmniej do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy;

5) prowadzić działania, z tytułu których przyznano punkty, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 5;

6) umożliwiać przeprowadzenie przez uprawnione podmioty kontroli na miejscu lub kontroli dokumentów;

7) udostępniać uprawnionym podmiotom informacje niezbędne do monitorowania i ewaluacji Programu;

8) przechowywać dokumenty związane z przyznaną pomocą co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, a w przypadku działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, co najmniej do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy; [39]

9) nie podejmować chowu i hodowli świń w gospodarstwie, o którym mowa w § 2 ust. 2 pkt 1, w przypadku operacji, o których mowa w § 2a ust. 1 pkt 1, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy.

[35] § 16 pkt 1 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 11 lit. a) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 maja 2018 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1071). Zmiana weszła w życie 5 czerwca 2018 r.

[36] § 16 pkt 2 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 11 lit. b) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 maja 2018 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1071). Zmiana weszła w życie 5 czerwca 2018 r.

[37] § 16 pkt 3 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 11 lit. c) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 maja 2018 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1071). Zmiana weszła w życie 5 czerwca 2018 r.

[38] § 16 pkt 4 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 11 lit. d) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 maja 2018 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1071). Zmiana weszła w życie 5 czerwca 2018 r.

[39] § 16 pkt 8 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 11 lit. e) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 maja 2018 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1071). Zmiana weszła w życie 5 czerwca 2018 r.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2017.05.25 do 2018.06.04

§ 16. [Obowiązki beneficjenta] Beneficjent powinien:

1) prowadzić działalność, o której mowa w § 2 ust. 1 oraz w § 5, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, a w przypadku działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy; [36]

2) zrealizować biznesplan w terminie w nim przewidzianym, lecz nie później niż do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, w tym:

a) utworzyć przewidziane w biznesplanie miejsca pracy, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 3, z zastrzeżeniem że zatrudnienie powinno nastąpić w okresie od dnia otrzymania decyzji o przyznaniu pomocy do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy, a utrzymanie miejsca pracy powinno nastąpić w okresie co najmniej 3 lat od dnia wypłaty drugiej raty pomocy [37],

b) zrealizować działania, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 4,

c) osiągnąć cele, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 2;

3) podlegać ubezpieczeniom społecznym na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, a w przypadku działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia złożenia wniosku o płatność drugiej raty pomocy; [38]

4) nie podlegać ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, z wyłączeniem prowadzenia działalności, która wymaga wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu szkół i placówek publicznych [39] – w przypadku osoby fizycznej, o której mowa w § 2 ust. 1 pkt 1;

5) prowadzić działania, z tytułu których przyznano punkty, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 5;

6) umożliwiać przeprowadzenie przez uprawnione podmioty kontroli na miejscu lub kontroli dokumentów;

7) udostępniać uprawnionym podmiotom informacje niezbędne do monitorowania i ewaluacji Programu;

8) przechowywać dokumenty związane z przyznaną pomocą co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy;

9) [40] nie podejmować chowu i hodowli świń w gospodarstwie, o którym mowa w § 2 ust. 2 pkt 1, w przypadku operacji, o których mowa w § 2a ust. 1 pkt 1, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy.

[36] § 16 pkt 1 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 12 lit. a) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 maja 2017 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1013). Zmiana weszła w życie 25 maja 2017 r.

[37] § 16 pkt 2 lit. a) w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 12 lit. b) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 maja 2017 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1013). Zmiana weszła w życie 25 maja 2017 r.

[38] § 16 pkt 3 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 12 lit. c) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 maja 2017 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1013). Zmiana weszła w życie 25 maja 2017 r.

[39] § 16 pkt 4 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 12 lit. d) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 maja 2017 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1013). Zmiana weszła w życie 25 maja 2017 r.

[40] § 16 pkt 9 dodany przez § 1 pkt 12 lit. e) rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 maja 2017 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej” w ramach poddziałania „Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. poz. 1013). Zmiana weszła w życie 25 maja 2017 r.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2016.08.09 do 2017.05.24

§ 16. [Obowiązki beneficjenta] Beneficjent powinien:

1) prowadzić działalność, o której mowa w § 2 ust. 1 oraz w § 5, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy;

2) zrealizować biznesplan w terminie w nim przewidzianym, lecz nie później niż do dnia upływu 3 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy, w tym:

a) utworzyć przewidziane w biznesplanie miejsca pracy, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 3, z zastrzeżeniem że zatrudnienie powinno nastąpić w okresie od dnia otrzymania decyzji o przyznaniu pomocy do dnia złożenia wniosku o wypłatę drugiej raty pomocy, a utrzymanie miejsca pracy powinno nastąpić w okresie co najmniej 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy,

b) zrealizować działania, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 4,

c) osiągnąć cele, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 2;

3) podlegać ubezpieczeniom społecznym na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy;

4) nie podlegać ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy – w przypadku osoby fizycznej, o której mowa w § 2 ust. 1 pkt 1;

5) prowadzić działania, z tytułu których przyznano punkty, o których mowa w § 10 ust. 2 pkt 5;

6) umożliwiać przeprowadzenie przez uprawnione podmioty kontroli na miejscu lub kontroli dokumentów;

7) udostępniać uprawnionym podmiotom informacje niezbędne do monitorowania i ewaluacji Programu;

8) przechowywać dokumenty związane z przyznaną pomocą co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy.