Wersja obowiązująca od 2022-07-01

Art. 20. [Ustawa o Krajowej Administracji Skarbowej] W ustawie z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2021 r. poz. 422, z późn. zm.¹⁵⁾) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 2 w ust. 2 wyrazy „oraz art. 64 ust. 2” zastępuje się wyrazami „ , art. 64 ust. 2 oraz art. 94y ust. 1”;

2) w art. 12c w ust. 2 po pkt 4 dodaje się pkt 4a w brzmieniu:

„4a) działań informujących, o których mowa w art. 15a;”;

3) po art. 15 dodaje się art. 15a w brzmieniu:

„Art. 15a. 1. W wyniku działalności analitycznej Szef Krajowej Administracji Skarbowej może podejmować działania informujące podatnika o ryzyku występowania w obrocie towarami lub usługami dostarczanymi do tego podatnika lub jego kontrahenta co najmniej jednego dostawcy, który może pełnić rolę znikającego podatnika.

2. Przez znikającego podatnika, o którym mowa w ust. 1, rozumie się podmiot zarejestrowany jako podatnik dla celów podatku od towarów i usług, który z potencjalnym zamiarem oszustwa nabywa towary lub usługi lub symuluje ich nabywanie, i zbywa je jako opodatkowane podatkiem od towarów i usług, nie wpłacając podatku od towarów i usług do właściwego urzędu skarbowego.

3. Ujawnienie podatnikowi danych kontrahentów występujących w obrocie towarami lub usługami, w tym dostawcy, który może pełnić rolę znikającego podatnika, objętych działaniami informującymi, o których mowa w ust. 1, nie narusza przepisów o tajemnicy skarbowej oraz przepisów o tajemnicy przedsiębiorstwa.

4. Podatnik, wobec którego Szef Krajowej Administracji Skarbowej podjął działania informujące, o których mowa w ust. 1, może wystąpić do właściwego naczelnika urzędu skarbowego o przeprowadzenie kontroli podatkowej w zakresie będącym przedmiotem tych działań informujących.”;

4) w art. 28 w ust. 1 po pkt 7 dodaje się pkt 7a w brzmieniu:

„7a) dokonywanie nabycia sprawdzającego;”;

5) po art. 28 dodaje się art. 28a w brzmieniu:

„Art. 28a. W sprawach o wykroczenia skarbowe ujawnione w związku z nabyciem sprawdzającym postępowanie mandatowe prowadzi naczelnik urzędu skarbowego dokonujący tego nabycia.”;

6) w art. 33 w ust. 1 po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:

„1a) dokonywanie nabycia sprawdzającego;”;

7) w art. 33a w ust. 1 część wspólna otrzymuje brzmienie:

„– ujawnione w związku z kontrolą celno-skarbową, z wyłączeniem kontroli przesyłek pocztowych, o której mowa w art. 70, nabyciem sprawdzającym, postępowanie przygotowawcze, postępowanie mandatowe albo czynności wyjaśniające w sprawach o wykroczenia prowadzi naczelnik urzędu celno-skarbowego wykonujący tę kontrolę albo dokonujący tego nabycia.”;

7a) [3] w art. 35 w ust. 3 w pkt 1 lit. e otrzymuje brzmienie:

„e) ewidencji, o których mowa w art. 109 ust. 3 i ust. 11g ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931, 974, 1137 i 1301),”;

8) w art. 48:

a) w ust. 1:

– wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:

„Na sporządzone na piśmie żądanie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, naczelnika urzędu celno-skarbowego lub naczelnika urzędu skarbowego wydane w związku z wszczętym postępowaniem przygotowawczym lub czynnościami wyjaśniającymi odpowiednio w sprawie o przestępstwa lub wykroczenia oraz przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, bank jest obowiązany do sporządzania i przekazywania informacji dotyczących osoby fizycznej lub osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej lub danych pełnomocników wskazanego w żądaniu rachunku bankowego w przypadku, gdy postępowanie przygotowawcze lub czynności wyjaśniające są prowadzone w związku z czynami popełnionymi w zakresie działalności osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, w zakresie:”,

– pkt 1 otrzymuje brzmienie:

„1) posiadanych lub współposiadanych rachunków bankowych lub posiadanych pełnomocnictw do dysponowania rachunkami bankowymi, liczby tych rachunków lub pełnomocnictw, obrotów i stanów tych rachunków, z podaniem dat oraz kwot poszczególnych wpływów, dat oraz kwot poszczególnych obciążeń rachunków i ich tytułów oraz odpowiednio ich nadawców i odbiorców;”,

– w pkt 3 po wyrazach „z podaniem” dodaje się wyrazy „okresu, na jaki zostały zawarte,”,

b) w ust. 10 wyrazy „mogą być przekazane” zastępuje się wyrazami „są przekazywane”;

9) w tytule działu V po wyrazach „Kontrola celno-skarbowa,” dodaje się wyrazy „nabycie sprawdzające, tymczasowe zajęcie ruchomości,”;

10) w dziale V po rozdziale 1a dodaje się rozdziały 1b i 1c w brzmieniu:

„Rozdział 1b

Nabycie sprawdzające

Art. 94k. Nabycie sprawdzające polega na nabyciu towarów lub usług w celu sprawdzenia wywiązywania się przez sprawdzanego z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego, w zakresie:

1) ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej;

2) wydawania nabywcy paragonu fiskalnego.

Art. 94l. Ilekroć w niniejszym rozdziale jest mowa o:

1) sprawdzanym – rozumie się przez to:

a) podatnika dokonującego sprzedaży towarów lub usług, u którego jest dokonywane nabycie sprawdzające, albo

b) osobę dokonującą w imieniu i na rzecz podatnika, o którym mowa w lit. a, sprzedaży towarów lub usług;

2) sprawdzającym – rozumie się przez to:

a) osobę zatrudnioną w jednostce organizacyjnej KAS wykonującą czynności służbowe w jednostce organizacyjnej, o której mowa w art. 36 ust. 1 pkt 4 albo 5,

b) funkcjonariusza pełniącego służbę w jednostce organizacyjnej, o której mowa w art. 36 ust. 1 pkt 5

– dokonujących nabycia sprawdzającego.

Art. 94m. 1. Nabycie sprawdzające jest dokonywane na podstawie legitymacji służbowej i stałego upoważnienia udzielonego przez naczelnika urzędu skarbowego albo naczelnika urzędu celno-skarbowego.

2. Stałe upoważnienie zawiera:

1) oznaczenie organu;

2) datę i miejsce wystawienia;

3) wskazanie podstawy prawnej;

4) wskazanie sprawdzającego;

5) podpis osoby udzielającej upoważnienia.

Art. 94n. W toku nabycia sprawdzającego sprawdzającemu przysługuje uprawnienie do legitymowania lub ustalania w inny sposób tożsamości sprawdzanych w zakresie niezbędnym na potrzeby tego nabycia.

Art. 94o. 1. Nabycie sprawdzające jest dokonywane w miejscu sprzedaży towarów lub świadczenia usług przez sprawdzanego.

2. Niezwłocznie po nabyciu towaru lub usługi od sprawdzanego sprawdzający:

1) okazuje sprawdzanemu legitymację służbową;

2) informuje sprawdzanego o dokonaniu nabycia sprawdzającego;

3) poucza sprawdzanego o jego prawach i obowiązkach.

3. Na żądanie sprawdzanego sprawdzający okazuje również stałe upoważnienie do dokonywania nabycia sprawdzającego.

Art. 94p. 1. Towar nabyty w toku nabycia sprawdzającego jest niezwłocznie zwracany sprawdzanemu wraz z paragonem fiskalnym dokumentującym sprzedaż tego towaru, jeżeli paragon ten został wydany.

2. Towar nie podlega zwrotowi, jeżeli z uwagi na jego rodzaj lub szczególne właściwości nie jest możliwa jego ponowna sprzedaż. W takim przypadku towar może być pozostawiony za zgodą sprawdzanego w miejscu jego nabycia.

3. Odstępuje się od zwrotu towaru stanowiącego dowód popełnienia przestępstwa, przestępstwa skarbowego, wykroczenia lub wykroczenia skarbowego, podlegającego zatrzymaniu lub dokonaniu zajęcia albo zabezpieczenia na podstawie odrębnych przepisów.

4. Paragonu fiskalnego dokumentującego sprzedaż towaru nabytego w toku nabycia sprawdzającego nie zwraca się w przypadku:

1) odmowy zwrotu zapłaty otrzymanej za zwracany towar;

2) o którym mowa w ust. 2;

3) odstąpienia od zwrotu towaru.

Art. 94q. Sprawdzany jest obowiązany do:

1) przyjęcia zwracanego towaru;

2) przyjęcia paragonu fiskalnego dokumentującego sprzedaż zwracanego towaru;

3) zwrotu zapłaty otrzymanej za:

a) zwracany towar,

b) towar, o którym mowa w art. 94p ust. 3.

Art. 94r. 1. Usługa wykonana w toku nabycia sprawdzającego nie podlega zwrotowi.

2. W przypadku gdy usługa, za którą sprawdzający zapłacił, nie została wykonana, sprawdzany jest obowiązany do zwrotu otrzymanej zapłaty.

3. Jeżeli w toku nabycia sprawdzającego został wydany paragon fiskalny, a usługa nie została wykonana, sprawdzany jest obowiązany do przyjęcia tego paragonu. Przepisu nie stosuje się, w przypadku gdy sprawdzany odmówił zwrotu otrzymanej zapłaty.

Art. 94s. 1. Jeżeli w toku nabycia sprawdzającego nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie, o którym mowa w art. 94k, sprawdzający sporządza notatkę służbową zawierającą:

1) datę i miejsce (adres) dokonania nabycia sprawdzającego;

2) wskazanie sprawdzanego;

3) wartość sprzedaży brutto, w tym wskazanie kwoty należnego podatku od towarów i usług;

4) numer paragonu fiskalnego oraz numer unikatowy kasy rejestrującej;

5) wskazanie sprawdzającego.

2. Notatkę służbową sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden otrzymuje sprawdzany.

Art. 94t. 1. Z nabycia sprawdzającego sprawdzający sporządza protokół, jeżeli:

1) w toku nabycia sprawdzającego stwierdzono naruszenie w zakresie wywiązywania się przez sprawdzanego z obowiązków, o których mowa w art. 94k;

2) zaistniały okoliczności, o których mowa w art. 94p ust. 2 albo 3;

3) nabycie sprawdzające dotyczy usługi;

4) sprawdzany odmówił:

a) przyjęcia zwracanego towaru,

b) zwrotu otrzymanej zapłaty za zwracany towar,

c) przyjęcia paragonu fiskalnego dokumentującego sprzedaż zwracanego towaru.

2. Protokół zawiera w szczególności:

1) oznaczenie organu;

2) datę i miejsce (adres) dokonania nabycia sprawdzającego;

3) numer stałego upoważnienia do dokonania nabycia sprawdzającego;

4) wskazanie sprawdzającego;

5) wskazanie sprawdzanego, w tym jego imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, numer PESEL oraz rodzaj, serię i numer dokumentu tożsamości;

6) wskazanie podatnika, jeżeli sprawdzanym jest osoba dokonującą w jego imieniu i na jego rzecz sprzedaży towarów lub usług;

7) określenie nabytego towaru lub usługi oraz wartość sprzedaży brutto, w tym wskazanie kwoty należnego podatku od towarów i usług;

8) informację:

a) o zwrocie towaru albo

b) że towar nie podlega zwrotowi lub o pozostawieniu towaru w miejscu jego nabycia – w przypadku, o którym mowa w art. 94p ust. 2, albo

c) o odstąpieniu od zwrotu towaru i niedokonaniu zwrotu paragonu fiskalnego, albo

d) o wykonaniu usługi i jej rodzaju, albo

e) o zwrocie zapłaty za niewykonaną usługę lub paragonu fiskalnego;

9) informację o:

a) odmowie przyjęcia zwracanego towaru,

b) odmowie zwrotu otrzymanej zapłaty za zwracany towar lub niewykonaną usługę i niedokonaniu zwrotu paragonu fiskalnego,

c) odmowie przyjęcia paragonu fiskalnego dokumentującego sprzedaż zwracanego towaru albo niewykonanej usługi;

10) numer paragonu fiskalnego oraz numer unikatowy kasy rejestrującej, a w przypadku ich braku wskazanie przyczyny;

11) opis stwierdzonego naruszenia w zakresie wywiązywania się przez sprawdzanego z obowiązków, o których mowa w art. 94k, w przypadku ich stwierdzenia;

12) omówienie dokonanych w protokole poprawek, skreśleń i uzupełnień;

13) wykaz załączników, które dołączono do protokołu;

14) podpis sprawdzającego i sprawdzanego, a w razie odmowy podpisania protokołu przez sprawdzanego – wzmiankę o tym zamieszczoną na końcu protokołu;

15) miejsce i datę sporządzenia.

3. Protokół sporządza się w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden otrzymuje sprawdzany.

Art. 94u. Dla potrzeb dokumentowania czynności nabycia sprawdzającego art. 64 ust. 1 pkt 10 stosuje się.

Art. 94v. Naczelnik urzędu skarbowego i naczelnik urzędu celno-skarbowego może dokonywać nabycia sprawdzającego na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 94w. Do nabycia sprawdzającego nie stosuje się przepisów rozdziału 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162 i 2105).

Art. 94x. 1. Wydatki na nabycie sprawdzające są pokrywane z funduszu nabycia sprawdzającego. Środki na ten fundusz są zapewniane w budżecie państwa, w części budżetowej, o której mowa w art. 9 ust. 1.

2. Towar:

1) o którym mowa w art. 94p ust. 2, z wyłączeniem towaru pozostawionego za zgodą sprawdzanego w miejscu jego nabycia,

2) nabyty w ramach usługi wykonanej w toku nabycia sprawdzającego,

3) którego przyjęcia odmówił sprawdzany

– stanowi własność Skarbu Państwa.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze zarządzenia, sposób dysponowania funduszem, o którym mowa w ust. 1, jego rozliczania oraz dysponowania niezwróconym towarem, uwzględniając konieczność zapewnienia właściwego gospodarowania tym funduszem.

Rozdział 1c

Tymczasowe zajęcie ruchomości

Art. 94y. 1. W celu zwiększenia efektywności egzekucji administracyjnej należności pieniężnych funkcjonariusz, w toku wykonywania kontroli celno-skarbowej, ma prawo do dokonania tymczasowego zajęcia ruchomości zobowiązanego, o którym mowa w art. 1a pkt 20 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2020 r. poz. 1427, z późn. zm.¹⁶⁾), w stosunku do którego organ egzekucyjny będący naczelnikiem urzędu skarbowego prowadzi egzekucję administracyjną na podstawie tytułów wykonawczych obejmujących należności pieniężne łącznie przekraczające 10 000 zł, zwanego dalej „zobowiązanym”. Kwota tych należności pieniężnych nie obejmuje odsetek z tytułu ich niezapłacenia w terminie, kosztów upomnienia i kosztów egzekucyjnych.

2. Tymczasowemu zajęciu ruchomości podlegają ruchomości zobowiązanego znajdujące się zarówno w jego władaniu, jak i we władaniu innej osoby.

3. Tymczasowemu zajęciu ruchomości nie podlegają ruchomości o wartości znacznie przewyższającej kwotę potrzebną do zaspokojenia egzekwowanej należności pieniężnej.

4. Przepisy art. 37c ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji stosuje się odpowiednio.

Art. 94z. 1. Tymczasowe zajęcie ruchomości polega na czasowym pozbawieniu zobowiązanego prawa do rozporządzania zajętą ruchomością.

2. Tymczasowe zajęcie ruchomości nie może trwać dłużej niż 96 godzin od chwili podpisania protokołu tymczasowego zajęcia ruchomości przez funkcjonariusza dokonującego tego zajęcia.

Art. 94za. Funkcjonariusz nie dokonuje tymczasowego zajęcia ruchomości w przypadku:

1) gdy zobowiązany okazał funkcjonariuszowi dowody stwierdzające wykonanie, umorzenie, wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku, odroczenie terminu wykonania obowiązku albo rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnych;

2) gdy ruchomości podlegają wyłączeniu lub zwolnieniu z egzekucji administracyjnej, w przypadkach, o których mowa w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;

3) zwierząt oraz ruchomości ulegających łatwemu zepsuciu.

Art. 94zb. 1. Funkcjonariusz wpisuje tymczasowo zajętą ruchomość do protokołu tymczasowego zajęcia ruchomości.

2. Protokół tymczasowego zajęcia ruchomości zawiera:

1) oznaczenie zobowiązanego;

2) oznaczenie organu egzekucyjnego i numer tytułu wykonawczego stanowiącego podstawę tymczasowego zajęcia ruchomości;

3) kwotę należności pieniężnej, która nie obejmuje odsetek z tytułu niezapłacenia jej w terminie, kosztów upomnienia i kosztów egzekucyjnych;

4) wyszczególnienie tymczasowo zajętych ruchomości z podaniem ich liczby lub ilości, rodzaju jednostki miary oraz opis każdej tymczasowo zajętej ruchomości według cech jej właściwych;

5) pouczenie zobowiązanego o zakazie rozporządzania tymczasowo zajętymi ruchomościami oraz o skutkach tego zajęcia;

6) imię i nazwisko albo oznaczenie dozorcy;

7) pouczenie dozorcy o skutkach przyjęcia tymczasowo zajętych ruchomości pod dozór;

8) imiona i nazwiska osób uczestniczących w tymczasowym zajęciu ruchomości;

9) wnioski i oświadczenia zgłoszone w trakcie tymczasowego zajęcia ruchomości;

10) podpis zobowiązanego, jeżeli jest obecny przy tymczasowym zajęciu ruchomości;

11) podpisy świadków przywołanych do obecności przy tymczasowym zajęciu ruchomości lub wzmiankę o przyczynie braku ich podpisów;

12) miejsce, datę oraz oznaczenie godziny i minuty podpisania protokołu przez funkcjonariusza dokonującego tymczasowego zajęcia ruchomości.

3. Przepisy art. 51 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji stosuje się odpowiednio.

4. Protokół tymczasowego zajęcia ruchomości jest doręczany zobowiązanemu i dozorcy.

Art. 94zc. Do dozoru nad tymczasowo zajętymi ruchomościami stosuje się odpowiednio przepisy art. 100–103 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, z tym że w przypadku gdy zajęta ruchomość nie może być pozostawiona w miejscu zajęcia, a nie ma innej osoby, której można by było oddać zajętą ruchomość pod dozór, zostaje ona wzięta pod dozór naczelnika urzędu celno-skarbowego, z upoważnienia którego funkcjonariusz dokonuje kontroli celno-skarbowej.

Art. 94zd. Niezwłocznie po dokonaniu tymczasowego zajęcia ruchomości funkcjonariusz dokonujący tymczasowego zajęcia ruchomości przekazuje za pomocą środków komunikacji elektronicznej do organu egzekucyjnego, o którym mowa w art. 94y ust. 1, odwzorowanie cyfrowe protokołu tymczasowego zajęcia ruchomości, informacje dotyczące miejsca przechowywania tej ruchomości, imienia i nazwiska lub nazwy dozorcy oraz kosztów faktycznie poniesionych związanych z tymczasowym zajęciem ruchomości.”.

[3] Art. 20 pkt 7a dodany przez art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 8 czerwca 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu automatyzacji załatwiania niektórych spraw przez Krajową Administrację Skarbową (Dz.U. poz. 1301). Zmiana weszła w życie 1 lipca 2022 r.