Wersja obowiązująca od 2021-01-19 (Dz.U.2021.129 tekst jednolity)

Art. 3. [Definicje] 1. W rozumieniu ustawy określenie:

1) odmiana – oznacza zbiorowość roślin w obrębie botanicznej jednostki systematycznej najniższego znanego stopnia, która:

a) jest określona na podstawie przejawianych właściwości wynikających z określonego genotypu lub kombinacji genotypów,

b) różni się od każdej innej zbiorowości roślin na podstawie co najmniej jednej z przejawianych właściwości,

c) pozostaje niezmieniona po rozmnożeniu;

2) odmiana mieszańcowa – oznacza odmianę, której materiał siewny jest wytwarzany za każdym razem przez krzyżowanie określonych zbiorowości roślin zgodnie ze sposobem i kolejnością podanymi przez zachowującego odmianę;

3) składnik odmiany mieszańcowej – oznacza odmianę lub linię rośliny wykorzystywaną za każdym razem w procesie wytwarzania odmiany mieszańcowej;

4) odmiana regionalna (odmiana dla zachowania bioróżnorodności) – oznacza populację miejscową lub odmianę naturalnie przystosowaną do warunków lokalnych, zagrożoną postępującą z czasem utratą różnorodności genetycznej między populacjami i w obrębie populacji lub odmian tego samego gatunku lub ograniczeniem bazy genetycznej gatunku spowodowanym ingerencją człowieka lub zmianami warunków środowiskowych (erozja genetyczna) roślin rolniczych lub roślin warzywnych;

5) odmiana amatorska (odmiana odkryta i wyprowadzona do uprawy w szczególnych warunkach) – oznacza odmianę roślin warzywnych odkrytą i wyprowadzoną z przeznaczeniem do uprawy w szczególnych warunkach agrotechnicznych, klimatycznych lub glebowych, która nie ma znaczenia dla towarowej produkcji warzyw, ale ma znaczenie dla zachowania bioróżnorodności;

6) populacja miejscowa – oznacza zbiór populacji gatunku rośliny albo zbiór jednorodnego genetycznie wegetatywnego potomstwa pojedynczej rośliny w ramach gatunku rośliny (klony), który w sposób naturalny przystosował się do warunków środowiskowych regionu pochodzenia;

7) zachowanie odmiany – oznacza działalność zmierzającą do wytworzenia materiału siewnego danej odmiany, która zapewni jej charakterystyczne właściwości, wyrównanie i trwałość;

8) materiał siewny – oznacza rośliny lub ich części przeznaczone do siewu, sadzenia, szczepienia, okulizacji lub innego sposobu rozmnażania roślin, w tym materiał siewny spełniający wymagania w zakresie wytwarzania i jakości dla danej kategorii, i stanowi:

a) materiał siewny roślin rolniczych obejmujący nasiona roślin rolniczych odmian gatunków objętych przepisami dotyczącymi wytwarzania i jakości, a w przypadku ziemniaka – bulwy, zwane dalej „sadzeniakami ziemniaka”,

b) materiał siewny roślin warzywnych obejmujący nasiona roślin warzywnych odmian gatunków objętych przepisami dotyczącymi wytwarzania i jakości,

c) (uchylona)

d) materiał szkółkarski obejmujący części roślin, w tym podkładki, zrazy, wstawki i oczka, całe rośliny oraz nasiona, przeznaczone do rozmnażania i produkcji roślin sadowniczych, z wyłączeniem winorośli,

e) materiał rozmnożeniowy roślin warzywnych obejmujący części roślin lub rośliny, w tym podkładki, z wyłączeniem nasion, przeznaczone do rozmnażania i produkcji roślin warzywnych,

f) materiał rozmnożeniowy roślin ozdobnych obejmujący nasiona, części roślin lub rośliny, w tym podkładki, przeznaczone do rozmnażania i produkcji roślin ozdobnych lub użytkowanych w celach ozdobnych,

g) materiał nasadzeniowy roślin warzywnych lub ozdobnych obejmujący całe rośliny uzyskane z materiału rozmnożeniowego, a w przypadku roślin warzywnych – z materiału siewnego, przeznaczone do nasadzeń w celu produkcji warzyw lub roślin ozdobnych,

h) materiał rozmnożeniowy winorośli obejmujący sadzonki i szczepy ukorzenione, pędy jednoroczne i pędy niezdrewniałe, podkładki oraz zrazy, przeznaczone do rozmnażania i produkcji winorośli;

9) materiał mateczny – oznacza materiał wytworzony przez zachowującego odmianę w sposób zapewniający zachowanie właściwych cech tej odmiany, przeznaczony do wytworzenia materiału siewnego kategorii elitarny w urzędowej ocenie materiału siewnego lub materiału siewnego kategorii standard;

10) materiał siewny kategorii elitarny roślin rolniczych i warzywnych – oznacza:

a) materiał siewny przedbazowy wytworzony przez zachowującego odmianę, stanowiący rozmnożenia poprzedzające materiał siewny bazowy, przeznaczony do produkcji materiału siewnego bazowego lub dla zachowującego odmianę – również do produkcji materiału siewnego kategorii kwalifikowany,

b) materiał siewny bazowy wytworzony z materiału siewnego przedbazowego lub z materiału matecznego – w przypadku gdy jest wytwarzany przez zachowującego odmianę, przeznaczony do produkcji materiału siewnego kategorii kwalifikowany;

10a) materiał siewny kategorii elitarny roślin sadowniczych – oznacza:

a) rośliny stanowiące rozmnożenia poprzedzające materiał siewny przedbazowy (rośliny kandydackie), przeznaczone do produkcji materiału siewnego przedbazowego,

b) materiał siewny przedbazowy wytworzony przez zachowującego odmianę, stanowiący rozmnożenia poprzedzające materiał siewny bazowy, przeznaczony do produkcji materiału siewnego bazowego lub dla zachowującego odmianę – również do produkcji materiału siewnego kategorii kwalifikowany,

c) materiał siewny bazowy wytworzony z materiału siewnego przedbazowego lub z materiału matecznego – w przypadku gdy jest wytwarzany przez zachowującego odmianę, przeznaczony do produkcji materiału siewnego kategorii kwalifikowany;

11) materiał siewny kategorii kwalifikowany – oznacza materiał siewny wyprodukowany bezpośrednio z materiału siewnego kategorii elitarny, przeznaczony do produkcji materiału siewnego kategorii kwalifikowany kolejnych rozmnożeń lub do produkcji innej niż produkcja materiału siewnego;

12) materiał siewny kategorii standard – oznacza:

a) materiał siewny roślin warzywnych, spełniający wymagania w zakresie wytwarzania i jakości dla tej kategorii, wytworzony z materiału matecznego, materiału siewnego kategorii elitarny lub kategorii kwalifikowany przez zachowującego odmianę i przez niego oceniony, przeznaczony do celów innych niż produkcja materiału siewnego,

b) materiał siewny odmiany regionalnej lub odmiany amatorskiej, spełniający wymagania w zakresie wytwarzania i jakości dla tej kategorii, wytworzony przez zachowującego odmianę i przez niego oceniony, przeznaczony do celów innych niż produkcja materiału siewnego,

c) materiał rozmnożeniowy winorośli, pochodzący z rozmnożenia materiału kategorii elitarny, kategorii kwalifikowany lub kategorii standard, przeznaczony głównie do produkcji innej niż produkcja materiału siewnego;

13) materiał szkółkarski CAC (Conformitas agraria communitatis) – oznacza materiał szkółkarski wytworzony przez dostawcę i przez niego oceniony, spełniający wymagania w zakresie wytwarzania i jakości określone dla tego materiału;

14) materiał siewny kategorii handlowy – oznacza materiał siewny określonych gatunków roślin pastewnych, oleistych lub włóknistych, spełniający wymagania w zakresie jakości określone dla tej kategorii materiału siewnego;

15) materiał siewny odmiany regionalnej – oznacza materiał siewny wytworzony przez zachowującego odmianę i przez niego oceniony, spełniający wymagania w zakresie wytwarzania i jakości określone dla tego materiału;

16) sadzonki winorośli – oznacza wytworzone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej sadzonki przeznaczone do rozmnożeń i nasadzeń winorośli, spełniające wymagania w zakresie wytwarzania i jakości określone dla tego materiału siewnego;

17) partia materiału siewnego – oznacza określoną ilość:

a) materiału siewnego odmiany jednolitą pod względem jej właściwości,

b) materiału siewnego mieszanek o składzie kilku odmian lub gatunków roślin określonym przez prowadzącego obrót,

c) jednostek materiału rozmnożeniowego lub nasadzeniowego możliwą do zidentyfikowania ze względu na jego jednorodność i pochodzenie;

18) stopień kwalifikacji – oznacza kolejne rozmnożenie materiału siewnego odmiany zgodnie z jej właściwościami;

19) obrót – oznacza oferowanie do sprzedaży, sprzedaż, dostawę materiału siewnego lub inny sposób dysponowania tym materiałem, z wyłączeniem materiału siewnego przeznaczonego do:

a) oceny i kontroli,

b) przerobu, uszlachetniania i pakowania,

c) innych celów niż siew i sadzenie,

d) celów naukowych, doświadczalnych i hodowli roślin;

20) hodowca – oznacza osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która:

a) wyhodowała albo odkryła i wyprowadziła odmianę albo

b) jest lub była pracodawcą osoby, o której mowa w lit. a, albo zawarła umowę, w ramach której inna strona tej umowy wyhodowała albo odkryła i wyprowadziła odmianę, albo

c) jest następcą prawnym osób, o których mowa w lit. a lub b;

21) zachowujący odmianę – oznacza hodowcę lub inną osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, prowadzącą działalność zmierzającą do wytworzenia materiału siewnego odmiany, która to działalność zapewni odmianie charakterystyczne właściwości, wyrównanie i trwałość;

22) zgłaszający odmianę – oznacza składającego wniosek o wpis odmiany do rejestru odmian, zachowującego odmianę lub inny podmiot, którym może być osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, mająca miejsce zamieszkania albo siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innych państw będących członkami Unii Europejskiej;

23) producent – oznacza osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która wytwarza materiał siewny;

24) prowadzący obrót – oznacza osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która prowadzi obrót materiałem siewnym roślin rolniczych lub roślin warzywnych;

25) dostawca – oznacza osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, która wytwarza materiał szkółkarski, sadzonki winorośli, materiał rozmnożeniowy lub materiał nasadzeniowy roślin warzywnych i ozdobnych lub użytkowanych jako ozdobne lub prowadzi obrót tym materiałem;

26) nieprofesjonalny odbiorca – oznacza osobę fizyczną, która nabywa materiał siewny w celu użycia na potrzeby własne i nie przeznacza tego materiału oraz wytworzonych z niego produktów na cele zarobkowe;

27) państwa członkowskie – oznacza państwa będące członkami Unii Europejskiej;

28) państwa trzecie – oznacza państwa niebędące członkami Unii Europejskiej;

29) państwa stowarzyszone – oznacza państwa trzecie, które są państwami członkowskimi Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA);

30) wspólnotowy katalog – oznacza wykaz odmian roślin rolniczych i warzywnych Unii Europejskiej i państw stowarzyszonych, których materiał siewny jest dopuszczony do obrotu na terytorium państw członkowskich;

31) wspólnotowy wykaz odmian – oznacza wykaz odmian roślin sadowniczych państw członkowskich i państw stowarzyszonych, dopuszczonych do wytwarzania i obrotu na terytorium państw członkowskich;

32) próba urzędowa – oznacza próbę materiału siewnego pobraną w ramach urzędowych działań;

33) systemy OECD – oznacza stosowane przez Rzeczpospolitą Polską następujące systemy nasienne OECD dla kwalifikacji odmianowej nasion wprowadzanych do obrotu międzynarodowego:

a) system OECD dla kwalifikacji odmianowej nasion traw i roślin strączkowych oraz motylkowatych drobnonasiennych wprowadzanych do obrotu międzynarodowego,

b) system OECD dla kwalifikacji odmianowej nasion zbóż wprowadzanych do obrotu międzynarodowego,

c) system OECD dla kwalifikacji odmianowej nasion buraka cukrowego i pastewnego wprowadzanych do obrotu międzynarodowego,

d) system OECD dla kwalifikacji odmianowej nasion kukurydzy i sorga wprowadzanych do obrotu międzynarodowego,

e) system OECD dla kwalifikacji odmianowej nasion roślin krzyżowych i innych gatunków roślin oleistych i włóknistych wprowadzanych do obrotu międzynarodowego.

2. Działania wykonywane przez:

1) Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa, zwaną dalej „Państwową Inspekcją”,

2) osobę prawną upoważnioną przepisami ustawy do działań w imieniu organów państwa,

3) osobę fizyczną upoważnioną do działań pomocniczych prowadzonych pod kontrolą organów państwa

– uważa się za urzędowe działania w rozumieniu przepisów Unii Europejskiej dotyczących nasiennictwa.

3. Działania, o których mowa w ust. 2, obejmują w szczególności badania odrębności, wyrównania i trwałości lub badania wartości gospodarczej odmiany, sporządzanie opisu odmian, zwanego dalej „urzędowym opisem”, ocenę materiału siewnego, pobieranie prób materiału siewnego oraz kontrolę materiału siewnego.

4. Działania w zakresie oceny materiału siewnego i pobierania prób materiału siewnego wykonywane przez osoby akredytowane do tych czynności przez organy Państwowej Inspekcji uważa się za działania wykonywane pod urzędowym nadzorem w rozumieniu przepisów Unii Europejskiej dotyczących nasiennictwa.

5. Osoby wykonujące działania, o których mowa w ust. 2 pkt 2 i 3, nie uzyskują w zakresie swojej działalności żadnych korzyści z tych działań.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2020-03-14 do 2021-01-18

Art. 3. [Definicje] 1. W rozumieniu ustawy określenie: