history Historia zmian
zamknij

Wersja obowiązująca od 2019-05-21    (Dz.U.2019.957 tekst jednolity)

§ 2. [Definicje] Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

1) ustawa – ustawę z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;

2) ustawa o obrocie instrumentami finansowymi – ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 2286, 2243 i 2244 oraz z 2019 r. poz. 730 i 875);

3) ustawa – Prawo bankowe – ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 2187, 2243 i 2354 oraz z 2019 r. poz. 326, 730 i 875);

4) ustawa o giełdach towarowych – ustawę z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 312);

5) konto syntetyczne – przewidziane planem kont urządzenie księgi głównej, o którym mowa w art. 15 ustawy;

6) konto analityczne – przewidziane w planie kont urządzenie ksiąg pomocniczych, o którym mowa w art. 16 ustawy;

7) konto pozabilansowe – przewidziane planem kont urządzenie przeznaczone w szczególności do ewidencjonowania według wartości nominalnej udzielonych lub otrzymanych przez bank zobowiązań o charakterze finansowym lub gwarancyjnym, operacji walutowych, zawartych przez bank kontraktów kupna–sprzedaży instrumentów finansowych w okresie pomiędzy zawarciem transakcji a jej rozliczeniem, a także do ewidencjonowania udzielonych lub otrzymanych zabezpieczeń;

8) zestawienie obrotów i sald – sporządzane na koniec dnia operacyjnego zestawienie obrotów i sald kont syntetycznych i kont analitycznych, których obroty powinny być zgodne z obrotami dziennika lub obrotami zestawienia obrotów dzienników częściowych;

9) dzień bilansowy – dzień, na który bank sporządza sprawozdanie finansowe oraz inne sprawozdania sporządzane na podstawie odrębnych przepisów;

10) należności „zagrożone”, „stracone” – odpowiednio ekspozycje, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 8 lit. c ustawy;

11) rezerwy celowe – odpisy równoważące skutki ryzyka działalności banku, tworzone zgodnie z przepisami, o których mowa w pkt 10;

12) podmiot zagraniczny – jednostkę działającą za granicą, której działalność nie stanowi integralnej części działalności banku sporządzającego sprawozdanie finansowe;

13) inwestycja netto w podmiocie zagranicznym – udział banku w aktywach netto podmiotu zagranicznego;

14) aktywa lub zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu – aktywa lub zobowiązania finansowe, które zostały nabyte lub powstały w celu uzyskania korzyści ekonomicznych w wyniku krótkoterminowych (w terminie do trzech miesięcy) zmian cen lub innych zmiennych; składnik aktywów finansowych należy zaliczyć do aktywów przeznaczonych do obrotu, jeżeli – niezależnie od powodu, dla którego został nabyty – stanowi grupę aktywów, która była wykorzystywana ostatnio do realizacji korzyści ekonomicznych w wyniku zmian cen lub innych zmiennych; instrumenty pochodne będące aktywami finansowymi lub zobowiązaniami finansowymi uznaje się za przeznaczone do obrotu, z wyłączeniem zabezpieczających instrumentów pochodnych, stanowiących efektywne zabezpieczenie;

15) aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy – aktywa finansowe i zobowiązania finansowe, o których mowa w pkt 14, oraz uznane przez bank za takie przy początkowym ujęciu, pod warunkiem że pozwala to na uzyskanie bardziej przydatnych informacji lub ogranicza różnice, w tym w sposobie wyceny lub prezentacji związanych z tymi aktywami lub pasywami przychodów lub kosztów, lub pozwala na ocenę uzyskiwanych wyników wyceny wartości godziwej zgodnie z udokumentowaną przez bank strategią inwestycyjną lub zasadami zarządzania ryzykiem;

16) kredyty i pożyczki oraz inne należności banku – aktywa finansowe z określonymi lub możliwymi do określenia płatnościami, które nie są przedmiotem obrotu na rynku, z wyjątkiem aktywów finansowych, które bank zamierza zbyć w krótkim terminie, zakwalifikowanych do aktywów lub zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu oraz aktywów finansowych, które przy początkowym ujęciu zostały uznane przez bank jako aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, a także kredytów i pożyczek oraz innych należności banku, których bank nie może odzyskać z innych powodów niż brak spłat, które kwalifikuje się jako aktywa dostępne do sprzedaży;

17) aktywa finansowe utrzymywane do terminu zapadalności – aktywa finansowe o określonych lub możliwych do określenia płatnościach lub ustalonym terminie zapadalności, które bank zamierza i jest w stanie utrzymać w posiadaniu do terminu zapadalności, z wyjątkiem aktywów finansowych zakwalifikowanych jako kredyty i pożyczki oraz inne należności banku, aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży i aktywów finansowych i zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy;

18) aktywa finansowe dostępne do sprzedaży – aktywa finansowe niebędące:

a) aktywami finansowymi wycenianymi w wartości godziwej przez wynik finansowy,

b) kredytami i pożyczkami oraz innymi należnościami banku,

c) aktywami finansowymi utrzymywanymi do terminu zapadalności;

19) zamortyzowany koszt aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych – wartość, w jakiej składnik aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych został po raz pierwszy wprowadzony do ksiąg rachunkowych, pomniejszoną o spłaty wierzytelności, odpowiednio skorygowaną o skumulowaną kwotę zdyskontowanej różnicy pomiędzy wartością początkową składnika a jego wartością w terminie zapadalności lub wymagalności, wyliczoną za pomocą metody efektywnej stopy procentowej, a także pomniejszoną o odpisy aktualizujące wartość oraz z tytułu rezerw celowych;

20) metoda efektywnej stopy procentowej – metodę ustalania zamortyzowanego kosztu składnika aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych oraz przypisywania przychodów albo kosztów z tytułu odsetek do odpowiednich okresów sprawozdawczych; efektywna stopa procentowa dyskontuje oczekiwany strumień przyszłych płatności pieniężnych do bieżącej wartości bilansowej netto do terminu zapadalności albo wymagalności instrumentu finansowego, a w uzasadnionych przypadkach do innego przyjętego przez bank terminu; przy wyliczaniu efektywnej stopy procentowej bank dokonuje oszacowania przepływów pieniężnych, uwzględniając postanowienia umowy, jednakże bank nie uwzględnia potencjalnych przyszłych strat związanych z nieściągalnością aktywów finansowych; przy wyliczeniu bank uwzględnia wszelkie płacone i otrzymane prowizje i opłaty stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej, w tym koszty transakcji oraz wszelkie inne premie lub dyskonta; w metodzie efektywnej stopy procentowej bank przyjmuje założenie, że przepływy pieniężne oraz oczekiwane terminy są wiarygodnie oszacowane; w przypadkach, w których nie jest możliwe wiarygodne ustalenie przepływów pieniężnych lub ich oczekiwanego terminu, bank dokonuje wyliczeń na podstawie przepływów pieniężnych określonych w umowie;

21) aktywa przejęte za długi – składniki majątku, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy – Prawo bankowe;

22) aktywa trwałe przeznaczone do zbycia – składnik aktywów trwałych lub grupa aktywów zaliczonych do aktywów trwałych wraz ze związanymi z nimi aktywami obrotowymi oraz zobowiązaniami, które są przeznaczone przez bank do sprzedaży w stanie niewymagającym poniesienia dodatkowych nakładów lub wymagającym poniesienia dodatkowych nakładów w wysokości zwyczajowo przyjętej przy sprzedaży tego typu aktywów, których bank nie zamierza wykorzystywać w swojej działalności w kolejnych okresach sprawozdawczych, przy czym bank przyjmuje założenie, że sprzedaż tych aktywów w wysokości zbliżonej do ich wartości godziwej jest wysoce prawdopodobna w terminie nieprzekraczającym jednego roku obrotowego;

23) podmioty powiązane kapitałowo lub organizacyjnie – podmioty określone w art. 4 ust. 1 pkt 16 ustawy – Prawo bankowe;

24) dom maklerski – niebędący bankiem podmiot prowadzący działalność maklerską, w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

25) biuro maklerskie – wydzieloną organizacyjnie w ramach banku jednostkę prowadzącą działalność maklerską;

26) towarowy dom maklerski – podmiot działający na podstawie art. 2 pkt 8 ustawy o giełdach towarowych;

27) fundusz inwestycyjny – osobę prawną, o której mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 1355, 2215, 2243 i 2244 oraz z 2019 r. poz. 730 i 875);

28) fundusz rozliczeniowy – fundusz, o którym mowa w art. 65 i art. 68d ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

29) towary giełdowe – towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 ustawy o giełdach towarowych;

30) afiliacja – pośredniczenie członka giełdy lub członka rynku pozagiełdowego w zawieraniu transakcji na rynku regulowanym przez bank;

31) klient – osobę prawną, osobę fizyczną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, korzystającą z usług świadczonych przez bank na podstawie umowy, przy czym za klienta nie uważa się banku lub domu maklerskiego zawierającego transakcje z wykorzystaniem afiliacji;

32) system kojarzenia ofert – system obrotu instrumentami finansowymi, w którym przeciwstawne oferty kojarzone są według zasady najkorzystniejszej ceny, bez ustalania kursów otwarcia i zamknięcia;

33) izba gospodarcza – izbę, o której mowa w art. 92 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

34) alternatywny system obrotu – system, o którym mowa w art. 3 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

35) obrót regulowany – rynek regulowany, o którym mowa w art. 14 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, lub inny działający w sposób stały – poza terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego – system obrotu instrumentami finansowymi dopuszczonymi do tego obrotu, zapewniający inwestorom powszechny i równy dostęp do informacji rynkowej w tym samym czasie przy kojarzeniu ofert nabycia i zbycia instrumentów finansowych oraz jednakowe warunki nabywania i zbywania tych instrumentów, zorganizowany i podlegający nadzorowi właściwego organu, a także alternatywny system obrotu;

36) uczestnik systemu rekompensat – bank uczestniczący w systemie, o którym mowa w dziale V ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

37) rachunek papierów wartościowych – rachunek, o którym mowa w art. 4 ust. 1 i 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

38) Krajowy Depozyt – Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A.

Wersja obowiązująca od 2019-05-21    (Dz.U.2019.957 tekst jednolity)

§ 2. [Definicje] Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

1) ustawa – ustawę z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;

2) ustawa o obrocie instrumentami finansowymi – ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 2286, 2243 i 2244 oraz z 2019 r. poz. 730 i 875);

3) ustawa – Prawo bankowe – ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 2187, 2243 i 2354 oraz z 2019 r. poz. 326, 730 i 875);

4) ustawa o giełdach towarowych – ustawę z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 312);

5) konto syntetyczne – przewidziane planem kont urządzenie księgi głównej, o którym mowa w art. 15 ustawy;

6) konto analityczne – przewidziane w planie kont urządzenie ksiąg pomocniczych, o którym mowa w art. 16 ustawy;

7) konto pozabilansowe – przewidziane planem kont urządzenie przeznaczone w szczególności do ewidencjonowania według wartości nominalnej udzielonych lub otrzymanych przez bank zobowiązań o charakterze finansowym lub gwarancyjnym, operacji walutowych, zawartych przez bank kontraktów kupna–sprzedaży instrumentów finansowych w okresie pomiędzy zawarciem transakcji a jej rozliczeniem, a także do ewidencjonowania udzielonych lub otrzymanych zabezpieczeń;

8) zestawienie obrotów i sald – sporządzane na koniec dnia operacyjnego zestawienie obrotów i sald kont syntetycznych i kont analitycznych, których obroty powinny być zgodne z obrotami dziennika lub obrotami zestawienia obrotów dzienników częściowych;

9) dzień bilansowy – dzień, na który bank sporządza sprawozdanie finansowe oraz inne sprawozdania sporządzane na podstawie odrębnych przepisów;

10) należności „zagrożone”, „stracone” – odpowiednio ekspozycje, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 8 lit. c ustawy;

11) rezerwy celowe – odpisy równoważące skutki ryzyka działalności banku, tworzone zgodnie z przepisami, o których mowa w pkt 10;

12) podmiot zagraniczny – jednostkę działającą za granicą, której działalność nie stanowi integralnej części działalności banku sporządzającego sprawozdanie finansowe;

13) inwestycja netto w podmiocie zagranicznym – udział banku w aktywach netto podmiotu zagranicznego;

14) aktywa lub zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu – aktywa lub zobowiązania finansowe, które zostały nabyte lub powstały w celu uzyskania korzyści ekonomicznych w wyniku krótkoterminowych (w terminie do trzech miesięcy) zmian cen lub innych zmiennych; składnik aktywów finansowych należy zaliczyć do aktywów przeznaczonych do obrotu, jeżeli – niezależnie od powodu, dla którego został nabyty – stanowi grupę aktywów, która była wykorzystywana ostatnio do realizacji korzyści ekonomicznych w wyniku zmian cen lub innych zmiennych; instrumenty pochodne będące aktywami finansowymi lub zobowiązaniami finansowymi uznaje się za przeznaczone do obrotu, z wyłączeniem zabezpieczających instrumentów pochodnych, stanowiących efektywne zabezpieczenie;

15) aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy – aktywa finansowe i zobowiązania finansowe, o których mowa w pkt 14, oraz uznane przez bank za takie przy początkowym ujęciu, pod warunkiem że pozwala to na uzyskanie bardziej przydatnych informacji lub ogranicza różnice, w tym w sposobie wyceny lub prezentacji związanych z tymi aktywami lub pasywami przychodów lub kosztów, lub pozwala na ocenę uzyskiwanych wyników wyceny wartości godziwej zgodnie z udokumentowaną przez bank strategią inwestycyjną lub zasadami zarządzania ryzykiem;

16) kredyty i pożyczki oraz inne należności banku – aktywa finansowe z określonymi lub możliwymi do określenia płatnościami, które nie są przedmiotem obrotu na rynku, z wyjątkiem aktywów finansowych, które bank zamierza zbyć w krótkim terminie, zakwalifikowanych do aktywów lub zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu oraz aktywów finansowych, które przy początkowym ujęciu zostały uznane przez bank jako aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, a także kredytów i pożyczek oraz innych należności banku, których bank nie może odzyskać z innych powodów niż brak spłat, które kwalifikuje się jako aktywa dostępne do sprzedaży;

17) aktywa finansowe utrzymywane do terminu zapadalności – aktywa finansowe o określonych lub możliwych do określenia płatnościach lub ustalonym terminie zapadalności, które bank zamierza i jest w stanie utrzymać w posiadaniu do terminu zapadalności, z wyjątkiem aktywów finansowych zakwalifikowanych jako kredyty i pożyczki oraz inne należności banku, aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży i aktywów finansowych i zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy;

18) aktywa finansowe dostępne do sprzedaży – aktywa finansowe niebędące:

a) aktywami finansowymi wycenianymi w wartości godziwej przez wynik finansowy,

b) kredytami i pożyczkami oraz innymi należnościami banku,

c) aktywami finansowymi utrzymywanymi do terminu zapadalności;

19) zamortyzowany koszt aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych – wartość, w jakiej składnik aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych został po raz pierwszy wprowadzony do ksiąg rachunkowych, pomniejszoną o spłaty wierzytelności, odpowiednio skorygowaną o skumulowaną kwotę zdyskontowanej różnicy pomiędzy wartością początkową składnika a jego wartością w terminie zapadalności lub wymagalności, wyliczoną za pomocą metody efektywnej stopy procentowej, a także pomniejszoną o odpisy aktualizujące wartość oraz z tytułu rezerw celowych;

20) metoda efektywnej stopy procentowej – metodę ustalania zamortyzowanego kosztu składnika aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych oraz przypisywania przychodów albo kosztów z tytułu odsetek do odpowiednich okresów sprawozdawczych; efektywna stopa procentowa dyskontuje oczekiwany strumień przyszłych płatności pieniężnych do bieżącej wartości bilansowej netto do terminu zapadalności albo wymagalności instrumentu finansowego, a w uzasadnionych przypadkach do innego przyjętego przez bank terminu; przy wyliczaniu efektywnej stopy procentowej bank dokonuje oszacowania przepływów pieniężnych, uwzględniając postanowienia umowy, jednakże bank nie uwzględnia potencjalnych przyszłych strat związanych z nieściągalnością aktywów finansowych; przy wyliczeniu bank uwzględnia wszelkie płacone i otrzymane prowizje i opłaty stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej, w tym koszty transakcji oraz wszelkie inne premie lub dyskonta; w metodzie efektywnej stopy procentowej bank przyjmuje założenie, że przepływy pieniężne oraz oczekiwane terminy są wiarygodnie oszacowane; w przypadkach, w których nie jest możliwe wiarygodne ustalenie przepływów pieniężnych lub ich oczekiwanego terminu, bank dokonuje wyliczeń na podstawie przepływów pieniężnych określonych w umowie;

21) aktywa przejęte za długi – składniki majątku, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy – Prawo bankowe;

22) aktywa trwałe przeznaczone do zbycia – składnik aktywów trwałych lub grupa aktywów zaliczonych do aktywów trwałych wraz ze związanymi z nimi aktywami obrotowymi oraz zobowiązaniami, które są przeznaczone przez bank do sprzedaży w stanie niewymagającym poniesienia dodatkowych nakładów lub wymagającym poniesienia dodatkowych nakładów w wysokości zwyczajowo przyjętej przy sprzedaży tego typu aktywów, których bank nie zamierza wykorzystywać w swojej działalności w kolejnych okresach sprawozdawczych, przy czym bank przyjmuje założenie, że sprzedaż tych aktywów w wysokości zbliżonej do ich wartości godziwej jest wysoce prawdopodobna w terminie nieprzekraczającym jednego roku obrotowego;

23) podmioty powiązane kapitałowo lub organizacyjnie – podmioty określone w art. 4 ust. 1 pkt 16 ustawy – Prawo bankowe;

24) dom maklerski – niebędący bankiem podmiot prowadzący działalność maklerską, w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

25) biuro maklerskie – wydzieloną organizacyjnie w ramach banku jednostkę prowadzącą działalność maklerską;

26) towarowy dom maklerski – podmiot działający na podstawie art. 2 pkt 8 ustawy o giełdach towarowych;

27) fundusz inwestycyjny – osobę prawną, o której mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 1355, 2215, 2243 i 2244 oraz z 2019 r. poz. 730 i 875);

28) fundusz rozliczeniowy – fundusz, o którym mowa w art. 65 i art. 68d ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

29) towary giełdowe – towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 ustawy o giełdach towarowych;

30) afiliacja – pośredniczenie członka giełdy lub członka rynku pozagiełdowego w zawieraniu transakcji na rynku regulowanym przez bank;

31) klient – osobę prawną, osobę fizyczną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, korzystającą z usług świadczonych przez bank na podstawie umowy, przy czym za klienta nie uważa się banku lub domu maklerskiego zawierającego transakcje z wykorzystaniem afiliacji;

32) system kojarzenia ofert – system obrotu instrumentami finansowymi, w którym przeciwstawne oferty kojarzone są według zasady najkorzystniejszej ceny, bez ustalania kursów otwarcia i zamknięcia;

33) izba gospodarcza – izbę, o której mowa w art. 92 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

34) alternatywny system obrotu – system, o którym mowa w art. 3 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

35) obrót regulowany – rynek regulowany, o którym mowa w art. 14 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, lub inny działający w sposób stały – poza terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego – system obrotu instrumentami finansowymi dopuszczonymi do tego obrotu, zapewniający inwestorom powszechny i równy dostęp do informacji rynkowej w tym samym czasie przy kojarzeniu ofert nabycia i zbycia instrumentów finansowych oraz jednakowe warunki nabywania i zbywania tych instrumentów, zorganizowany i podlegający nadzorowi właściwego organu, a także alternatywny system obrotu;

36) uczestnik systemu rekompensat – bank uczestniczący w systemie, o którym mowa w dziale V ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

37) rachunek papierów wartościowych – rachunek, o którym mowa w art. 4 ust. 1 i 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

38) Krajowy Depozyt – Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2017-07-13 do 2019-05-20

[Definicje] Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

1) ustawa – ustawę z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;

2) ustawa o obrocie instrumentami finansowymi – ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384, z późn. zm.);

3) ustawa – Prawo bankowe – ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 1376, 1385 i 1529);

4) ustawa o giełdach towarowych – ustawę z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U. z 2010 r. Nr 48, poz. 284, z późn. zm.);

5) konto syntetyczne – przewidziane planem kont urządzenie księgi głównej, o którym mowa w art. 15 ustawy;

6) konto analityczne – przewidziane w planie kont urządzenie ksiąg pomocniczych, o którym mowa w art. 16 ustawy;

7) konto pozabilansowe – przewidziane planem kont urządzenie przeznaczone w szczególności do ewidencjonowania według wartości nominalnej udzielonych lub otrzymanych przez bank zobowiązań o charakterze finansowym lub gwarancyjnym, operacji walutowych, zawartych przez bank kontraktów kupna-sprzedaży instrumentów finansowych w okresie pomiędzy zawarciem transakcji a jej rozliczeniem, a także do ewidencjonowania udzielonych lub otrzymanych zabezpieczeń;

8) zestawienie obrotów i sald – sporządzane na koniec dnia operacyjnego zestawienie obrotów i sald kont syntetycznych i kont analitycznych, których obroty powinny być zgodne z obrotami dziennika lub obrotami zestawienia obrotów dzienników częściowych;

9) dzień bilansowy – dzień, na który bank sporządza sprawozdanie finansowe oraz inne sprawozdania sporządzane na podstawie odrębnych przepisów;

10) [1] należności „zagrożone”, „stracone” – odpowiednio ekspozycje, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 8 lit. c ustawy;

11) rezerwy celowe – odpisy równoważące skutki ryzyka działalności banku, tworzone zgodnie z przepisami, o których mowa w pkt 10;

12) podmiot zagraniczny – jednostkę działającą za granicą, której działalność nie stanowi integralnej części działalności banku sporządzającego sprawozdanie finansowe;

13) inwestycja netto w podmiocie zagranicznym – udział banku w aktywach netto podmiotu zagranicznego;

14) aktywa lub zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu – aktywa lub zobowiązania finansowe, które zostały nabyte lub powstały w celu uzyskania korzyści ekonomicznych w wyniku krótkoterminowych (w terminie do trzech miesięcy) zmian cen lub innych zmiennych; składnik aktywów finansowych należy zaliczyć do aktywów przeznaczonych do obrotu, jeżeli – niezależnie od powodu, dla którego został nabyty – stanowi grupę aktywów, która była wykorzystywana ostatnio do realizacji korzyści ekonomicznych w wyniku zmian cen lub innych zmiennych; instrumenty pochodne będące aktywami finansowymi lub zobowiązaniami finansowymi uznaje się za przeznaczone do obrotu, z wyłączeniem zabezpieczających instrumentów pochodnych, stanowiących efektywne zabezpieczenie;

15) aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy – aktywa finansowe i zobowiązania finansowe, o których mowa w pkt 14, oraz uznane przez bank za takie przy początkowym ujęciu, pod warunkiem że pozwala to na uzyskanie bardziej przydatnych informacji lub ogranicza różnice, w tym w sposobie wyceny lub prezentacji związanych z tymi aktywami lub pasywami przychodów lub kosztów, lub pozwala na ocenę uzyskiwanych wyników wyceny wartości godziwej zgodnie z udokumentowaną przez bank strategią inwestycyjną lub zasadami zarządzania ryzykiem;

16) kredyty i pożyczki oraz inne należności banku – aktywa finansowe z określonymi lub możliwymi do określenia płatnościami, które nie są przedmiotem obrotu na rynku, z wyjątkiem aktywów finansowych, które bank zamierza zbyć w krótkim terminie, zakwalifikowanych do aktywów lub zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu oraz aktywów finansowych, które przy początkowym ujęciu zostały uznane przez bank jako aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, a także kredytów i pożyczek oraz innych należności banku, których bank nie może odzyskać z innych powodów niż brak spłat, które kwalifikuje się jako aktywa dostępne do sprzedaży;

17) aktywa finansowe utrzymywane do terminu zapadalności – aktywa finansowe o określonych lub możliwych do określenia płatnościach lub ustalonym terminie zapadalności, które bank zamierza i jest w stanie utrzymać w posiadaniu do terminu zapadalności, z wyjątkiem aktywów finansowych zakwalifikowanych jako kredyty i pożyczki oraz inne należności banku, aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży i aktywów finansowych i zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy;

18) aktywa finansowe dostępne do sprzedaży – aktywa finansowe niebędące:

a) aktywami finansowymi wycenianymi w wartości godziwej przez wynik finansowy,

b) kredytami i pożyczkami oraz innymi należnościami banku,

c) aktywami finansowymi utrzymywanymi do terminu zapadalności;

19) zamortyzowany koszt aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych – wartość, w jakiej składnik aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych został po raz pierwszy wprowadzony do ksiąg rachunkowych, pomniejszoną o spłaty wierzytelności, odpowiednio skorygowaną o skumulowaną kwotę zdyskontowanej różnicy pomiędzy wartością początkową składnika a jego wartością w terminie zapadalności lub wymagalności, wyliczoną za pomocą metody efektywnej stopy procentowej, a także pomniejszoną o odpisy aktualizujące wartość oraz z tytułu rezerw celowych;

20) metoda efektywnej stopy procentowej – metodę ustalania zamortyzowanego kosztu składnika aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych oraz przypisywania przychodów albo kosztów z tytułu odsetek do odpowiednich okresów sprawozdawczych; efektywna stopa procentowa dyskontuje oczekiwany strumień przyszłych płatności pieniężnych do bieżącej wartości bilansowej netto do terminu zapadalności albo wymagalności instrumentu finansowego, a w uzasadnionych przypadkach do innego przyjętego przez bank terminu; przy wyliczaniu efektywnej stopy procentowej bank dokonuje oszacowania przepływów pieniężnych, uwzględniając postanowienia umowy, jednakże bank nie uwzględnia potencjalnych przyszłych strat związanych z nieściągalnością aktywów finansowych; przy wyliczeniu bank uwzględnia wszelkie płacone i otrzymane prowizje i opłaty stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej, w tym koszty transakcji oraz wszelkie inne premie lub dyskonta; w metodzie efektywnej stopy procentowej bank przyjmuje założenie, że przepływy pieniężne oraz oczekiwane terminy są wiarygodnie oszacowane; w przypadkach, w których nie jest możliwe wiarygodne ustalenie przepływów pieniężnych lub ich oczekiwanego terminu, bank dokonuje wyliczeń na podstawie przepływów pieniężnych określonych w umowie;

21) aktywa przejęte za długi – składniki majątku, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy – Prawo bankowe;

22) aktywa trwałe przeznaczone do zbycia – składnik aktywów trwałych lub grupa aktywów zaliczonych do aktywów trwałych wraz ze związanymi z nimi aktywami obrotowymi oraz zobowiązaniami, które są przeznaczone przez bank do sprzedaży w stanie niewymagającym poniesienia dodatkowych nakładów lub wymagającym poniesienia dodatkowych nakładów w wysokości zwyczajowo przyjętej przy sprzedaży tego typu aktywów, których bank nie zamierza wykorzystywać w swojej działalności w kolejnych okresach sprawozdawczych, przy czym bank przyjmuje założenie, że sprzedaż tych aktywów w wysokości zbliżonej do ich wartości godziwej jest wysoce prawdopodobna w terminie nieprzekraczającym jednego roku obrotowego;

23) podmioty powiązane kapitałowo lub organizacyjnie – podmioty określone w art. 4 ust. 1 pkt 16 ustawy – Prawo bankowe;

24) dom maklerski – niebędący bankiem podmiot prowadzący działalność maklerską, w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

25) biuro maklerskie – wydzieloną organizacyjnie w ramach banku jednostkę prowadzącą działalność maklerską;

26) towarowy dom maklerski – podmiot działający na podstawie art. 2 pkt 8 ustawy o giełdach towarowych;

27) fundusz inwestycyjny – osobę prawną, o której mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546, z późn. zm.);

28) fundusz rozliczeniowy – fundusz, o którym mowa w art. 65 i art. 68d ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

29) towary giełdowe – towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 ustawy o giełdach towarowych;

30) afiliacja – pośredniczenie członka giełdy lub członka rynku pozagiełdowego w zawieraniu transakcji na rynku regulowanym przez bank;

31) klient – osobę prawną, osobę fizyczną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, korzystającą z usług świadczonych przez bank na podstawie umowy, przy czym za klienta nie uważa się banku lub domu maklerskiego zawierającego transakcje z wykorzystaniem afiliacji;

32) system kojarzenia ofert – system obrotu instrumentami finansowymi, w którym przeciwstawne oferty kojarzone są według zasady najkorzystniejszej ceny, bez ustalania kursów otwarcia i zamknięcia;

33) izba gospodarcza – izbę, o której mowa w art. 92 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

34) alternatywny system obrotu – system, o którym mowa w art. 3 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

35) obrót regulowany – rynek regulowany, o którym mowa w art. 14 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, lub inny działający w sposób stały – poza terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego – system obrotu instrumentami finansowymi dopuszczonymi do tego obrotu, zapewniający inwestorom powszechny i równy dostęp do informacji rynkowej w tym samym czasie przy kojarzeniu ofert nabycia i zbycia instrumentów finansowych oraz jednakowe warunki nabywania i zbywania tych instrumentów, zorganizowany i podlegający nadzorowi właściwego organu, a także alternatywny system obrotu;

36) uczestnik systemu rekompensat – bank uczestniczący w systemie, o którym mowa w dziale V ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

37) rachunek papierów wartościowych – rachunek, o którym mowa w art. 4 ust. 1 i 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

38) Krajowy Depozyt – Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A.

[1] § 2 pkt 10 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 23 czerwca 2017 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków (Dz.U. poz. 1271). Zmiana weszła w życie 13 lipca 2017 r.

Na podstawie § 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 23 czerwca 2017 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków (Dz.U. poz. 1271) § 2 pkt 10 w brzmieniu nadanym ww. rozporządzeniem ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzanych za rok obrotowy rozpoczynający się od 1 stycznia 2017 r.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2013-03-08 do 2017-07-12    (Dz.U.2013.329 tekst jednolity)

[Definicje] Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

1) ustawa – ustawę z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;

2) ustawa o obrocie instrumentami finansowymi – ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384, z późn. zm.);

3) ustawa – Prawo bankowe – ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 1376, 1385 i 1529);

4) ustawa o giełdach towarowych – ustawę z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U. z 2010 r. Nr 48, poz. 284, z późn. zm.);

5) konto syntetyczne – przewidziane planem kont urządzenie księgi głównej, o którym mowa w art. 15 ustawy;

6) konto analityczne – przewidziane w planie kont urządzenie ksiąg pomocniczych, o którym mowa w art. 16 ustawy;

7) konto pozabilansowe – przewidziane planem kont urządzenie przeznaczone w szczególności do ewidencjonowania według wartości nominalnej udzielonych lub otrzymanych przez bank zobowiązań o charakterze finansowym lub gwarancyjnym, operacji walutowych, zawartych przez bank kontraktów kupna-sprzedaży instrumentów finansowych w okresie pomiędzy zawarciem transakcji a jej rozliczeniem, a także do ewidencjonowania udzielonych lub otrzymanych zabezpieczeń;

8) zestawienie obrotów i sald – sporządzane na koniec dnia operacyjnego zestawienie obrotów i sald kont syntetycznych i kont analitycznych, których obroty powinny być zgodne z obrotami dziennika lub obrotami zestawienia obrotów dzienników częściowych;

9) dzień bilansowy – dzień, na który bank sporządza sprawozdanie finansowe oraz inne sprawozdania sporządzane na podstawie odrębnych przepisów;

10) należności „zagrożone”, „stracone”, „pod obserwacją”, „normalne” – odpowiednio ekspozycje, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 8 lit. c ustawy;

11) rezerwy celowe – odpisy równoważące skutki ryzyka działalności banku, tworzone zgodnie z przepisami, o których mowa w pkt 10;

12) podmiot zagraniczny – jednostkę działającą za granicą, której działalność nie stanowi integralnej części działalności banku sporządzającego sprawozdanie finansowe;

13) inwestycja netto w podmiocie zagranicznym – udział banku w aktywach netto podmiotu zagranicznego;

14) aktywa lub zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu – aktywa lub zobowiązania finansowe, które zostały nabyte lub powstały w celu uzyskania korzyści ekonomicznych w wyniku krótkoterminowych (w terminie do trzech miesięcy) zmian cen lub innych zmiennych; składnik aktywów finansowych należy zaliczyć do aktywów przeznaczonych do obrotu, jeżeli – niezależnie od powodu, dla którego został nabyty – stanowi grupę aktywów, która była wykorzystywana ostatnio do realizacji korzyści ekonomicznych w wyniku zmian cen lub innych zmiennych; instrumenty pochodne będące aktywami finansowymi lub zobowiązaniami finansowymi uznaje się za przeznaczone do obrotu, z wyłączeniem zabezpieczających instrumentów pochodnych, stanowiących efektywne zabezpieczenie;

15) aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy – aktywa finansowe i zobowiązania finansowe, o których mowa w pkt 14, oraz uznane przez bank za takie przy początkowym ujęciu, pod warunkiem że pozwala to na uzyskanie bardziej przydatnych informacji lub ogranicza różnice, w tym w sposobie wyceny lub prezentacji związanych z tymi aktywami lub pasywami przychodów lub kosztów, lub pozwala na ocenę uzyskiwanych wyników wyceny wartości godziwej zgodnie z udokumentowaną przez bank strategią inwestycyjną lub zasadami zarządzania ryzykiem;

16) kredyty i pożyczki oraz inne należności banku – aktywa finansowe z określonymi lub możliwymi do określenia płatnościami, które nie są przedmiotem obrotu na rynku, z wyjątkiem aktywów finansowych, które bank zamierza zbyć w krótkim terminie, zakwalifikowanych do aktywów lub zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu oraz aktywów finansowych, które przy początkowym ujęciu zostały uznane przez bank jako aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, a także kredytów i pożyczek oraz innych należności banku, których bank nie może odzyskać z innych powodów niż brak spłat, które kwalifikuje się jako aktywa dostępne do sprzedaży;

17) aktywa finansowe utrzymywane do terminu zapadalności – aktywa finansowe o określonych lub możliwych do określenia płatnościach lub ustalonym terminie zapadalności, które bank zamierza i jest w stanie utrzymać w posiadaniu do terminu zapadalności, z wyjątkiem aktywów finansowych zakwalifikowanych jako kredyty i pożyczki oraz inne należności banku, aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży i aktywów finansowych i zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy;

18) aktywa finansowe dostępne do sprzedaży – aktywa finansowe niebędące:

a) aktywami finansowymi wycenianymi w wartości godziwej przez wynik finansowy,

b) kredytami i pożyczkami oraz innymi należnościami banku,

c) aktywami finansowymi utrzymywanymi do terminu zapadalności;

19) zamortyzowany koszt aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych – wartość, w jakiej składnik aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych został po raz pierwszy wprowadzony do ksiąg rachunkowych, pomniejszoną o spłaty wierzytelności, odpowiednio skorygowaną o skumulowaną kwotę zdyskontowanej różnicy pomiędzy wartością początkową składnika a jego wartością w terminie zapadalności lub wymagalności, wyliczoną za pomocą metody efektywnej stopy procentowej, a także pomniejszoną o odpisy aktualizujące wartość oraz z tytułu rezerw celowych;

20) metoda efektywnej stopy procentowej – metodę ustalania zamortyzowanego kosztu składnika aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych oraz przypisywania przychodów albo kosztów z tytułu odsetek do odpowiednich okresów sprawozdawczych; efektywna stopa procentowa dyskontuje oczekiwany strumień przyszłych płatności pieniężnych do bieżącej wartości bilansowej netto do terminu zapadalności albo wymagalności instrumentu finansowego, a w uzasadnionych przypadkach do innego przyjętego przez bank terminu; przy wyliczaniu efektywnej stopy procentowej bank dokonuje oszacowania przepływów pieniężnych, uwzględniając postanowienia umowy, jednakże bank nie uwzględnia potencjalnych przyszłych strat związanych z nieściągalnością aktywów finansowych; przy wyliczeniu bank uwzględnia wszelkie płacone i otrzymane prowizje i opłaty stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej, w tym koszty transakcji oraz wszelkie inne premie lub dyskonta; w metodzie efektywnej stopy procentowej bank przyjmuje założenie, że przepływy pieniężne oraz oczekiwane terminy są wiarygodnie oszacowane; w przypadkach, w których nie jest możliwe wiarygodne ustalenie przepływów pieniężnych lub ich oczekiwanego terminu, bank dokonuje wyliczeń na podstawie przepływów pieniężnych określonych w umowie;

21) aktywa przejęte za długi – składniki majątku, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy – Prawo bankowe;

22) aktywa trwałe przeznaczone do zbycia – składnik aktywów trwałych lub grupa aktywów zaliczonych do aktywów trwałych wraz ze związanymi z nimi aktywami obrotowymi oraz zobowiązaniami, które są przeznaczone przez bank do sprzedaży w stanie niewymagającym poniesienia dodatkowych nakładów lub wymagającym poniesienia dodatkowych nakładów w wysokości zwyczajowo przyjętej przy sprzedaży tego typu aktywów, których bank nie zamierza wykorzystywać w swojej działalności w kolejnych okresach sprawozdawczych, przy czym bank przyjmuje założenie, że sprzedaż tych aktywów w wysokości zbliżonej do ich wartości godziwej jest wysoce prawdopodobna w terminie nieprzekraczającym jednego roku obrotowego;

23) podmioty powiązane kapitałowo lub organizacyjnie – podmioty określone w art. 4 ust. 1 pkt 16 ustawy – Prawo bankowe;

24) dom maklerski – niebędący bankiem podmiot prowadzący działalność maklerską, w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

25) biuro maklerskie – wydzieloną organizacyjnie w ramach banku jednostkę prowadzącą działalność maklerską;

26) towarowy dom maklerski – podmiot działający na podstawie art. 2 pkt 8 ustawy o giełdach towarowych;

27) fundusz inwestycyjny – osobę prawną, o której mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546, z późn. zm.);

28) fundusz rozliczeniowy – fundusz, o którym mowa w art. 65 i art. 68d ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

29) towary giełdowe – towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 ustawy o giełdach towarowych;

30) afiliacja – pośredniczenie członka giełdy lub członka rynku pozagiełdowego w zawieraniu transakcji na rynku regulowanym przez bank;

31) klient – osobę prawną, osobę fizyczną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, korzystającą z usług świadczonych przez bank na podstawie umowy, przy czym za klienta nie uważa się banku lub domu maklerskiego zawierającego transakcje z wykorzystaniem afiliacji;

32) system kojarzenia ofert – system obrotu instrumentami finansowymi, w którym przeciwstawne oferty kojarzone są według zasady najkorzystniejszej ceny, bez ustalania kursów otwarcia i zamknięcia;

33) izba gospodarcza – izbę, o której mowa w art. 92 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

34) alternatywny system obrotu – system, o którym mowa w art. 3 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

35) obrót regulowany – rynek regulowany, o którym mowa w art. 14 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, lub inny działający w sposób stały – poza terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego – system obrotu instrumentami finansowymi dopuszczonymi do tego obrotu, zapewniający inwestorom powszechny i równy dostęp do informacji rynkowej w tym samym czasie przy kojarzeniu ofert nabycia i zbycia instrumentów finansowych oraz jednakowe warunki nabywania i zbywania tych instrumentów, zorganizowany i podlegający nadzorowi właściwego organu, a także alternatywny system obrotu;

36) uczestnik systemu rekompensat – bank uczestniczący w systemie, o którym mowa w dziale V ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

37) rachunek papierów wartościowych – rachunek, o którym mowa w art. 4 ust. 1 i 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

38) Krajowy Depozyt – Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2012-03-28 do 2013-03-07

[Definicje] Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

1) ustawa – ustawę z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;

2) ustawa o obrocie instrumentami finansowymi – ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538, z późn. zm.2));

3) ustawa – Prawo bankowe – ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665, z późn. zm.3));

4) ustawa o giełdach towarowych – ustawę z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U. z 2010 r. Nr 48, poz. 284, Nr 81, poz. 530 i Nr 182, poz. 1228);

5) konto syntetyczne – przewidziane planem kont urządzenie księgi głównej, o którym mowa w art. 15 ustawy;

6) konto analityczne – przewidziane w planie kont urządzenie ksiąg pomocniczych, o którym mowa w art. 16 ustawy;

7) konto pozabilansowe – przewidziane planem kont urządzenie przeznaczone w szczególności do ewidencjonowania według wartości nominalnej udzielonych lub otrzymanych przez bank zobowiązań o charakterze finansowym lub gwarancyjnym, operacji walutowych, zawartych przez bank kontraktów kupna – sprzedaży instrumentów finansowych w okresie pomiędzy zawarciem transakcji a jej rozliczeniem, a także do ewidencjonowania udzielonych lub otrzymanych zabezpieczeń;

8) zestawienie obrotów i sald – sporządzane na koniec dnia operacyjnego zestawienie obrotów i sald kont syntetycznych i kont analitycznych, których obroty powinny być zgodne z obrotami dziennika lub obrotami zestawienia obrotów dzienników częściowych;

9) dzień bilansowy – dzień, na który bank sporządza sprawozdanie finansowe oraz inne sprawozdania sporządzane na podstawie odrębnych przepisów;

10) należności „zagrożone”, „stracone”, „pod obserwacją”, „normalne” – odpowiednio ekspozycje, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 8 lit. c ustawy;

11) rezerwy celowe – odpisy równoważące skutki ryzyka działalności banku, tworzone zgodnie z przepisami, o których mowa w pkt 10;

12) podmiot zagraniczny – jednostkę działającą za granicą, której działalność nie stanowi integralnej części działalności banku sporządzającego sprawozdanie finansowe;

13) inwestycja netto w podmiocie zagranicznym – udział banku w aktywach netto podmiotu zagranicznego;

14) aktywa lub zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu – aktywa lub zobowiązania finansowe, które zostały nabyte lub powstały w celu uzyskania korzyści ekonomicznych w wyniku krótkoterminowych (w terminie do trzech miesięcy) zmian cen lub innych zmiennych; składnik aktywów finansowych należy zaliczyć do aktywów przeznaczonych do obrotu, jeżeli – niezależnie od powodu, dla którego został nabyty – stanowi Grupę aktywów, która była wykorzystywana ostatnio do realizacji korzyści ekonomicznych w wyniku zmian cen lub innych zmiennych; instrumenty pochodne będące aktywami finansowymi lub zobowiązaniami finansowymi uznaje się za przeznaczone do obrotu, z wyłączeniem zabezpieczających instrumentów pochodnych, stanowiących efektywne zabezpieczenie;

15) aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy – aktywa finansowe i zobowiązania finansowe, o których mowa w pkt 14, oraz uznane przez bank za takie przy początkowym ujęciu, pod warunkiem że pozwala to na uzyskanie bardziej przydatnych informacji lub ogranicza różnice, w tym w sposobie wyceny lub prezentacji związanych z tymi aktywami lub pasywami przychodów lub kosztów, lub pozwala na ocenę uzyskiwanych wyników wyceny wartości godziwej zgodnie z udokumentowaną przez bank strategią inwestycyjną lub zasadami zarządzania ryzykiem;

16) kredyty i pożyczki oraz inne należności banku – aktywa finansowe z określonymi lub możliwymi do określenia płatnościami, które nie są przedmiotem obrotu na rynku, z wyjątkiem aktywów finansowych, które bank zamierza zbyć w krótkim terminie, zakwalifikowanych do aktywów lub zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu oraz aktywów finansowych, które przy początkowym ujęciu zostały uznane przez bank jako aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, a także kredytów i pożyczek oraz innych należności banku, których bank nie może odzyskać z innych powodów niż brak spłat, które kwalifikuje się jako aktywa dostępne do sprzedaży;

17) aktywa finansowe utrzymywane do terminu zapadalności – aktywa finansowe o określonych lub możliwych do określenia płatnościach lub ustalonym terminie zapadalności, które bank zamierza i jest w stanie utrzymać w posiadaniu do terminu zapadalności, z wyjątkiem aktywów finansowych zakwalifikowanych jako kredyty i pożyczki oraz inne należności banku, aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży i aktywów finansowych i zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy;

18) aktywa finansowe dostępne do sprzedaży – aktywa finansowe niebędące:

a) aktywami finansowymi wycenianymi w wartości godziwej przez wynik finansowy,

b) kredytami i pożyczkami oraz innymi należnościami banku,

c) aktywami finansowymi utrzymywanymi do terminu zapadalności;

19) zamortyzowany koszt aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych – wartość, w jakiej składnik aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych został po raz pierwszy wprowadzony do ksiąg rachunkowych, pomniejszoną o spłaty wierzytelności, odpowiednio skorygowaną o skumulowaną kwotę zdyskontowanej różnicy pomiędzy wartością początkową składnika a jego wartością w terminie zapadalności lub wymagalności, wyliczoną za pomocą metody efektywnej stopy procentowej, a także pomniejszoną o odpisy aktualizujące wartość oraz z tytułu rezerw celowych;

20) metoda efektywnej stopy procentowej – metodę ustalania zamortyzowanego kosztu składnika aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych oraz przypisywania przychodów albo kosztów z tytułu odsetek do odpowiednich okresów sprawozdawczych; efektywna stopa procentowa dyskontuje oczekiwany strumień przyszłych płatności pieniężnych do bieżącej wartości bilansowej netto do terminu zapadalności albo wymagalności instrumentu finansowego, a w uzasadnionych przypadkach do innego przyjętego przez bank terminu; przy wyliczaniu efektywnej stopy procentowej bank dokonuje oszacowania przepływów pieniężnych, uwzględniając postanowienia umowy, jednakże bank nie uwzględnia potencjalnych przyszłych strat związanych z nieściągalnością aktywów finansowych; przy wyliczeniu bank uwzględnia wszelkie płacone i otrzymane prowizje i opłaty stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej, w tym koszty transakcji oraz wszelkie inne premie lub dyskonta; w metodzie efektywnej stopy procentowej bank przyjmuje założenie, że przepływy pieniężne oraz oczekiwane terminy są wiarygodnie oszacowane; w przypadkach, w których nie jest możliwe wiarygodne ustalenie przepływów pieniężnych lub ich oczekiwanego terminu, bank dokonuje wyliczeń na podstawie przepływów pieniężnych określonych w umowie;

21) aktywa przejęte za długi – składniki majątku, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy – Prawo bankowe;

22) aktywa trwałe przeznaczone do zbycia – składnik aktywów trwałych lub grupę aktywów zaliczonych do aktywów trwałych wraz ze związanymi z nimi aktywami obrotowymi oraz zobowiązaniami, które są przeznaczone przez bank do sprzedaży w stanie niewymagającym poniesienia dodatkowych nakładów lub wymagającym poniesienia dodatkowych nakładów w wysokości zwyczajowo przyjętej przy sprzedaży tego typu aktywów, których bank nie zamierza wykorzystywać w swojej działalności w kolejnych okresach sprawozdawczych, przy czym bank przyjmuje założenie, że sprzedaż tych aktywów w wysokości zbliżonej do ich wartości godziwej jest wysoce prawdopodobna w terminie nieprzekraczającym jednego roku obrotowego;

23) podmioty powiązane kapitałowo lub organizacyjnie – podmioty określone w art. 4 ust. 1 pkt 16 ustawy – Prawo bankowe;

24) dom maklerski – niebędący bankiem podmiot prowadzący działalność maklerską, w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

25) biuro maklerskie – wydzieloną organizacyjnie w ramach banku jednostkę prowadzącą działalność maklerską;

26) towarowy dom maklerski – podmiot działający na podstawie art. 2 pkt 8 ustawy o giełdach towarowych;

27) fundusz inwestycyjny – osobę prawną, o której mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546, z późn. zm.4));

28) [1] fundusz rozliczeniowy – fundusz, o którym mowa w art. 65 i art. 68d ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

29) towary giełdowe – towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 ustawy o giełdach towarowych;

30) afiliacja – pośredniczenie członka giełdy lub członka rynku pozagiełdowego w zawieraniu transakcji na rynku regulowanym przez bank;

31) klient – osobę prawną, osobę fizyczną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, korzystającą z usług świadczonych przez bank na podstawie umowy, przy czym za klienta nie uważa się banku lub domu maklerskiego zawierającego transakcje z wykorzystaniem afiliacji;

32) system kojarzenia ofert – system obrotu instrumentami finansowymi, w którym przeciwstawne oferty kojarzone są według zasady najkorzystniejszej ceny, bez ustalania kursów otwarcia i zamknięcia;

33) izba gospodarcza – izbę, o której mowa w art. 92 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

34) alternatywny system obrotu – system, o którym mowa w art. 3 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

35) obrót regulowany – rynek regulowany, o którym mowa w art. 14 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, lub inny działający w sposób stały – poza terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego – system obrotu instrumentami finansowymi dopuszczonymi do tego obrotu, zapewniający inwestorom powszechny i równy dostęp do informacji rynkowej w tym samym czasie przy kojarzeniu ofert nabycia i zbycia instrumentów finansowych oraz jednakowe warunki nabywania i zbywania tych instrumentów, zorganizowany i podlegający nadzorowi właściwego organu, a także alternatywny system obrotu;

36) uczestnik systemu rekompensat – bank uczestniczący w systemie, o którym mowa w dziale V ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

37) rachunek papierów wartościowych – rachunek, o którym mowa w art. 4 ust. 1 i 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

38) [2] Krajowy Depozyt – Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A.

[1] § 2 pkt 28 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 lit. a) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 lutego 2012 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków (Dz.U. poz. 265). Zmiana weszła w życie 28 marca 2012 r.

[2] § 2 pkt 38 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 lit. b) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 lutego 2012 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości banków (Dz.U. poz. 265). Zmiana weszła w życie 28 marca 2012 r.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2010-10-30 do 2012-03-27

Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

1) ustawa – ustawę z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;

2) ustawa o obrocie instrumentami finansowymi – ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538, z późn. zm.2));

3) ustawa – Prawo bankowe – ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665, z późn. zm.3));

4) ustawa o giełdach towarowych – ustawę z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U. z 2010 r. Nr 48, poz. 284, Nr 81, poz. 530 i Nr 182, poz. 1228);

5) konto syntetyczne – przewidziane planem kont urządzenie księgi głównej, o którym mowa w art. 15 ustawy;

6) konto analityczne – przewidziane w planie kont urządzenie ksiąg pomocniczych, o którym mowa w art. 16 ustawy;

7) konto pozabilansowe – przewidziane planem kont urządzenie przeznaczone w szczególności do ewidencjonowania według wartości nominalnej udzielonych lub otrzymanych przez bank zobowiązań o charakterze finansowym lub gwarancyjnym, operacji walutowych, zawartych przez bank kontraktów kupna – sprzedaży instrumentów finansowych w okresie pomiędzy zawarciem transakcji a jej rozliczeniem, a także do ewidencjonowania udzielonych lub otrzymanych zabezpieczeń;

8) zestawienie obrotów i sald – sporządzane na koniec dnia operacyjnego zestawienie obrotów i sald kont syntetycznych i kont analitycznych, których obroty powinny być zgodne z obrotami dziennika lub obrotami zestawienia obrotów dzienników częściowych;

9) dzień bilansowy – dzień, na który bank sporządza sprawozdanie finansowe oraz inne sprawozdania sporządzane na podstawie odrębnych przepisów;

10) należności „zagrożone”, „stracone”, „pod obserwacją”, „normalne” – odpowiednio ekspozycje, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 8 lit. c ustawy;

11) rezerwy celowe – odpisy równoważące skutki ryzyka działalności banku, tworzone zgodnie z przepisami, o których mowa w pkt 10;

12) podmiot zagraniczny – jednostkę działającą za granicą, której działalność nie stanowi integralnej części działalności banku sporządzającego sprawozdanie finansowe;

13) inwestycja netto w podmiocie zagranicznym – udział banku w aktywach netto podmiotu zagranicznego;

14) aktywa lub zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu – aktywa lub zobowiązania finansowe, które zostały nabyte lub powstały w celu uzyskania korzyści ekonomicznych w wyniku krótkoterminowych (w terminie do trzech miesięcy) zmian cen lub innych zmiennych; składnik aktywów finansowych należy zaliczyć do aktywów przeznaczonych do obrotu, jeżeli – niezależnie od powodu, dla którego został nabyty – stanowi Grupę aktywów, która była wykorzystywana ostatnio do realizacji korzyści ekonomicznych w wyniku zmian cen lub innych zmiennych; instrumenty pochodne będące aktywami finansowymi lub zobowiązaniami finansowymi uznaje się za przeznaczone do obrotu, z wyłączeniem zabezpieczających instrumentów pochodnych, stanowiących efektywne zabezpieczenie;

15) aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy – aktywa finansowe i zobowiązania finansowe, o których mowa w pkt 14, oraz uznane przez bank za takie przy początkowym ujęciu, pod warunkiem że pozwala to na uzyskanie bardziej przydatnych informacji lub ogranicza różnice, w tym w sposobie wyceny lub prezentacji związanych z tymi aktywami lub pasywami przychodów lub kosztów, lub pozwala na ocenę uzyskiwanych wyników wyceny wartości godziwej zgodnie z udokumentowaną przez bank strategią inwestycyjną lub zasadami zarządzania ryzykiem;

16) kredyty i pożyczki oraz inne należności banku – aktywa finansowe z określonymi lub możliwymi do określenia płatnościami, które nie są przedmiotem obrotu na rynku, z wyjątkiem aktywów finansowych, które bank zamierza zbyć w krótkim terminie, zakwalifikowanych do aktywów lub zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu oraz aktywów finansowych, które przy początkowym ujęciu zostały uznane przez bank jako aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy, a także kredytów i pożyczek oraz innych należności banku, których bank nie może odzyskać z innych powodów niż brak spłat, które kwalifikuje się jako aktywa dostępne do sprzedaży;

17) aktywa finansowe utrzymywane do terminu zapadalności – aktywa finansowe o określonych lub możliwych do określenia płatnościach lub ustalonym terminie zapadalności, które bank zamierza i jest w stanie utrzymać w posiadaniu do terminu zapadalności, z wyjątkiem aktywów finansowych zakwalifikowanych jako kredyty i pożyczki oraz inne należności banku, aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży i aktywów finansowych i zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy;

18) aktywa finansowe dostępne do sprzedaży – aktywa finansowe niebędące:

a) aktywami finansowymi wycenianymi w wartości godziwej przez wynik finansowy,

b) kredytami i pożyczkami oraz innymi należnościami banku,

c) aktywami finansowymi utrzymywanymi do terminu zapadalności;

19) zamortyzowany koszt aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych – wartość, w jakiej składnik aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych został po raz pierwszy wprowadzony do ksiąg rachunkowych, pomniejszoną o spłaty wierzytelności, odpowiednio skorygowaną o skumulowaną kwotę zdyskontowanej różnicy pomiędzy wartością początkową składnika a jego wartością w terminie zapadalności lub wymagalności, wyliczoną za pomocą metody efektywnej stopy procentowej, a także pomniejszoną o odpisy aktualizujące wartość oraz z tytułu rezerw celowych;

20) metoda efektywnej stopy procentowej – metodę ustalania zamortyzowanego kosztu składnika aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych oraz przypisywania przychodów albo kosztów z tytułu odsetek do odpowiednich okresów sprawozdawczych; efektywna stopa procentowa dyskontuje oczekiwany strumień przyszłych płatności pieniężnych do bieżącej wartości bilansowej netto do terminu zapadalności albo wymagalności instrumentu finansowego, a w uzasadnionych przypadkach do innego przyjętego przez bank terminu; przy wyliczaniu efektywnej stopy procentowej bank dokonuje oszacowania przepływów pieniężnych, uwzględniając postanowienia umowy, jednakże bank nie uwzględnia potencjalnych przyszłych strat związanych z nieściągalnością aktywów finansowych; przy wyliczeniu bank uwzględnia wszelkie płacone i otrzymane prowizje i opłaty stanowiące integralną część efektywnej stopy procentowej, w tym koszty transakcji oraz wszelkie inne premie lub dyskonta; w metodzie efektywnej stopy procentowej bank przyjmuje założenie, że przepływy pieniężne oraz oczekiwane terminy są wiarygodnie oszacowane; w przypadkach, w których nie jest możliwe wiarygodne ustalenie przepływów pieniężnych lub ich oczekiwanego terminu, bank dokonuje wyliczeń na podstawie przepływów pieniężnych określonych w umowie;

21) aktywa przejęte za długi – składniki majątku, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy – Prawo bankowe;

22) aktywa trwałe przeznaczone do zbycia – składnik aktywów trwałych lub grupę aktywów zaliczonych do aktywów trwałych wraz ze związanymi z nimi aktywami obrotowymi oraz zobowiązaniami, które są przeznaczone przez bank do sprzedaży w stanie niewymagającym poniesienia dodatkowych nakładów lub wymagającym poniesienia dodatkowych nakładów w wysokości zwyczajowo przyjętej przy sprzedaży tego typu aktywów, których bank nie zamierza wykorzystywać w swojej działalności w kolejnych okresach sprawozdawczych, przy czym bank przyjmuje założenie, że sprzedaż tych aktywów w wysokości zbliżonej do ich wartości godziwej jest wysoce prawdopodobna w terminie nieprzekraczającym jednego roku obrotowego;

23) podmioty powiązane kapitałowo lub organizacyjnie – podmioty określone w art. 4 ust. 1 pkt 16 ustawy – Prawo bankowe;

24) dom maklerski – niebędący bankiem podmiot prowadzący działalność maklerską, w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

25) biuro maklerskie – wydzieloną organizacyjnie w ramach banku jednostkę prowadzącą działalność maklerską;

26) towarowy dom maklerski – podmiot działający na podstawie art. 2 pkt 8 ustawy o giełdach towarowych;

27) fundusz inwestycyjny – osobę prawną, o której mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546, z późn. zm.4));

28) fundusz rozliczeniowy – fundusz, o którym mowa w art. 65 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

29) towary giełdowe – towary giełdowe, o których mowa w art. 2 pkt 2 ustawy o giełdach towarowych;

30) afiliacja – pośredniczenie członka giełdy lub członka rynku pozagiełdowego w zawieraniu transakcji na rynku regulowanym przez bank;

31) klient – osobę prawną, osobę fizyczną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, korzystającą z usług świadczonych przez bank na podstawie umowy, przy czym za klienta nie uważa się banku lub domu maklerskiego zawierającego transakcje z wykorzystaniem afiliacji;

32) system kojarzenia ofert – system obrotu instrumentami finansowymi, w którym przeciwstawne oferty kojarzone są według zasady najkorzystniejszej ceny, bez ustalania kursów otwarcia i zamknięcia;

33) izba gospodarcza – izbę, o której mowa w art. 92 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

34) alternatywny system obrotu – system, o którym mowa w art. 3 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

35) obrót regulowany – rynek regulowany, o którym mowa w art. 14 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, lub inny działający w sposób stały – poza terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego – system obrotu instrumentami finansowymi dopuszczonymi do tego obrotu, zapewniający inwestorom powszechny i równy dostęp do informacji rynkowej w tym samym czasie przy kojarzeniu ofert nabycia i zbycia instrumentów finansowych oraz jednakowe warunki nabywania i zbywania tych instrumentów, zorganizowany i podlegający nadzorowi właściwego organu, a także alternatywny system obrotu;

36) uczestnik systemu rekompensat – bank uczestniczący w systemie, o którym mowa w dziale V ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

37) rachunek papierów wartościowych – rachunek, o którym mowa w art. 4 ust. 1 i 3 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi;

38) Krajowy Depozyt – spółkę akcyjną, o której mowa w dziale III ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.