Wersja obowiązująca od 2022-10-01 do 2023-05-13
1. CWD dla jednostki wytwórczej wyznacza się na podstawie:
1) kosztu paliwa podstawowego wyznaczonego zgodnie z ust. 3, pomnożonego przez 1,05;
2) jednostkowego kosztu uprawnień do emisji dwutlenku węgla wyznaczonego na podstawie aktualnej wartości rynkowej uprawnień do emisji w rozumieniu art. 3 pkt 22 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. z 2020 r. poz. 136 i 284) oraz kosztów zmiennych zakupu tych uprawnień przez pośredników;
3) współczynnika przemiany energii chemicznej paliwa w energię elektryczną, wyznaczonego na podstawie potwierdzonej niezależną ekspertyzą charakterystyki zużycia energii chemicznej w paliwie w funkcji generowanej mocy elektrycznej, ustalonego dla co najmniej jednego i co najwyżej dziesięciu przedziałów mocy, przy czym:
a) dla jednostki wytwórczej opalanej paliwem gazowym współczynnik ten może być korygowany w związku ze zmianą temperatury otoczenia,
b) ustalone przedziały mocy nie mogą wykraczać poza zakres parametrów technicznych jednostki wytwórczej;
4) jednostkowego wskaźnika emisyjności paliwa podstawowego w zakresie dwutlenku węgla;
5) wysokości wsparcia, o którym mowa w ust. 6;
6) pozostałych kosztów zmiennych wytwarzania pomnożonych przez 1,05.
2. CWD ma wartość nie mniejszą niż zero.
3. Koszt, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, wyznacza się na podstawie:
1) w przypadku jednostki wytwórczej wykorzystującej jako paliwo podstawowe gaz ziemny:
a) kosztu zmiennego paliwa gazowego wyznaczonego według ceny rynku dnia następnego na giełdzie towarowej, na której jest wykonywany obowiązek określony w art. 49b ust. 1 ustawy, wyznaczonej dla doby gazowej, której dotyczyło polecenie,
b) uśrednionego kosztu zamówienia mocy umownej dla dostaw paliwa gazowego, obliczonego jako opłata roczna za moc zamówioną, wynikająca z taryfy operatora systemu gazowego odniesiona do ilości energii elektrycznej wyprodukowanej w roku gazowym, który zakończył się w poprzednim roku kalendarzowym,
c) środków na pokrycie kosztów wynikających z niezbilansowania w systemie gazowym oraz niezgodności ilości pobranego paliwa gazowego z ilością wynikającą z nominacji złożonej operatorowi systemu gazowego, wynoszących 10% kosztu paliwa wyznaczonego zgodnie z lit. a;
2) w przypadku jednostki wytwórczej cieplnej wykorzystującej jako paliwo podstawowe węgiel brunatny – jednostkowego zmiennego kosztu wytworzenia paliwa oraz jednostkowego kosztu transportu paliwa, wynikających z ksiąg rachunkowych wytwórcy;
3) [4] w przypadku jednostki wytwórczej innej niż wymieniona w pkt 1 i 2 – średniego jednostkowego kosztu zużytego paliwa oraz średniego jednostkowego kosztu transportu i składowania tego paliwa.
4. Koszty, o których mowa w ust. 1 pkt 6, wyznacza się na podstawie:
1) jednostkowych kosztów gospodarczego korzystania ze środowiska, zagospodarowania odpadów paleniskowych i ubocznych produktów spalania;
2) jednostkowych kosztów materiałów eksploatacyjnych, chemikaliów, smarów oraz składników wykorzystywanych w procesach technologicznych niezbędnych do spełnienia norm dotyczących emisji zanieczyszczeń.
5. CWO wyznacza się na podstawie kosztów określonych w ust. 1, przy czym:
1) w przypadku jednostki wytwórczej opalanej gazem ziemnym nie uwzględnia się składnika, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 lit. b;
2) koszty, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 6, mnoży się przez 0,95.
6. Wysokość wsparcia:
1) dla jednostki wytwórczej stanowiącej instalację odnawialnego źródła energii w rozumieniu art. 2 pkt 13 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2020 r. poz. 261, 284, 568, 695, 1086 i 1503) wyznacza się jako:
a) kwotę wynikającą z prawa do pokrycia ujemnego salda w przypadku, gdy w odniesieniu do tej jednostki wytwórczej wytwórcy przysługuje prawo do pokrycia ujemnego salda w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, albo
b) kwotę, o której mowa w art. 70e ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, w przypadku instalacji wytwórczych, o których mowa w art. 70a ust. 1 lub 2 tej ustawy, albo
c) wartość rynkową praw majątkowych wynikających ze świadectwa pochodzenia w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii w przypadku, gdy w odniesieniu do tej jednostki wytwórczej wytwórcy przysługuje prawo do uzyskania świadectw pochodzenia, oraz koszty zmienne ich zakupu lub zbycia przez pośredników;
2) dla jednostki wytwórczej wytwarzającej energię elektryczną w wysokosprawnej kogeneracji wyznacza się jako jednostkową wysokość otrzymywanej premii gwarantowanej, premii gwarantowanej indywidualnej, premii kogeneracyjnej albo premii kogeneracyjnej indywidualnej w rozumieniu ustawy z dnia 14 grudnia 2018 r. o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji (Dz. U. z 2020 r. poz. 250 i 843);
3) odejmuje się od kosztów wytwarzania przy wyznaczaniu CWD i CWO.
7. Dla magazynu energii elektrycznej lub elektrowni szczytowo-pompowej:
1) CWD i CWO dla danej doby wyznacza się na podstawie:
a) średniej arytmetycznej z 4 najwyższych w danej dobie rynkowych cen energii elektrycznej oraz
b) średniej arytmetycznej z 6 najniższych w danej dobie rynkowych cen energii elektrycznej, podzielonej przez współczynnik sprawności magazynu lub elektrowni szczytowo-pompowej wyznaczany na podstawie wielkości energii elektrycznej pobranej z sieci i ponownie wprowadzonej do sieci elektroenergetycznej w ramach cyklu ładowania magazynu energii elektrycznej lub elektrowni szczytowo-pompowej w poprzednim kwartale, a w przypadku pierwszego kwartału pracy – znamionową wartość współczynnika sprawności magazynu energii elektrycznej lub elektrowni szczytowo-pompowej;
2) CWD i CWO wyznacza się z uwzględnieniem kierunku zmiany stanu naładowania magazynu spowodowanego zmianą wielkości wytwarzania lub odbioru energii elektrycznej na polecenie operatora systemu przesyłowego, o którym mowa w § 21 ust. 6, w danej dobie:
a) jako większą z cen wyznaczonych zgodnie z pkt 1 lit. a i b – w przypadku zmniejszenia stanu naładowania magazynu,
b) jako mniejszą z cen wyznaczonych zgodnie z pkt 1 lit. a i b – w przypadku innym niż określony w lit. a;
3) CWD jest równe cenie wyznaczonej zgodnie z pkt 1 i 2 zwiększonej o 5% średniej z wartości bezwzględnych rynkowych cen energii elektrycznej z danej doby;
4) CWO jest równe cenie wyznaczonej zgodnie z pkt 1 i 2 zmniejszonej o 5% średniej z wartości bezwzględnych rynkowych cen energii elektrycznej z danej doby;
5) w rozliczeniach wynikających z dostawy albo odbioru energii elektrycznej w następstwie polecenia operatora systemu przesyłowego, o którym mowa w § 21 ust. 6:
a) jeśli wykonanie polecenia polegało na oddawaniu energii elektrycznej do sieci – CWD i CWO wyznaczone zgodnie z pkt 3 lub pkt 4 stosuje się wprost,
b) jeśli wykonanie polecenia polegało na poborze energii elektrycznej w celu ładowania magazynu lub na potrzeby pompowania elektrowni szczytowo-pompowej – CWD i CWO wyznaczone zgodnie z pkt 3 lub pkt 4:
– mnoży się przez współczynnik sprawności tego magazynu lub elektrowni szczytowo-pompowej,
– obniża się o uśredniony koszt zamówienia mocy umownej dla dostaw energii elektrycznej, obliczony jako opłata roczna za moc umowną wynikająca z taryfy operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego odniesiona do ilości energii elektrycznej wyprodukowanej w roku obowiązywania taryfy, który zakończył się w poprzednim roku kalendarzowym;
6) ceny wyznaczone zgodnie z pkt 5 uwzględniają ponadto koszty, o których mowa w ust. 4 pkt 1 i 2:
a) pomnożone przez 1,05 w przypadku CWD dla kierunku wytwarzania energii elektrycznej oraz CWO dla kierunku ładowania energii elektrycznej,
b) pomnożone przez 0,95 w przypadku CWO dla kierunku wytwarzania energii elektrycznej oraz CWD dla kierunku ładowania energii elektrycznej.
8. CU wyznacza się dla jednostki wytwórczej cieplnej, uwzględniając różne stany cieplne tej jednostki, na podstawie kosztu pojedynczego uruchomienia tej jednostki obejmującego poniesione od momentu rozpoczęcia uruchomienia jednostki wytwórczej do momentu osiągnięcia mocy minimum technicznego koszty:
1) [5] paliwa podstawowego, wyznaczone zgodnie z ust. 3, z zastrzeżeniem że:
a) dla jednostki wytwórczej wykorzystującej jako paliwo podstawowe gaz ziemny składnik, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 lit. a, wyznacza się jako średnią arytmetyczną cenę paliwa gazowego z rynku dnia następnego na giełdzie towarowej z zakończonego kwartału, na której to giełdzie jest wykonywany obowiązek określony w art. 49b ust. 1 ustawy,
b) dla jednostki wytwórczej, o której mowa w ust. 3 pkt 3, koszt paliwa podstawowego, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, wyznacza się na podstawie średniego jednostkowego kosztu zużytego paliwa oraz średniego jednostkowego kosztu transportu i składowania tego paliwa w poprzednim kwartale kalendarzowym,
2) paliwa pomocniczego,
3) gospodarczego korzystania ze środowiska, zagospodarowania odpadów paleniskowych i ubocznych produktów spalania,
4) wody zdemineralizowanej,
5) pary wodnej wykorzystanej na potrzeby uruchomienia jednostki wytwórczej,
6) energii elektrycznej pobranej z systemu elektroenergetycznego na pokrycie potrzeb własnych uruchamianej jednostki wytwórczej,
7) emisji dwutlenku węgla, wyznaczone zgodnie z ust. 1 pkt 2
– przy czym w ramach kosztu uruchomienia jednostki wytwórczej nie uwzględnia się kosztów zmiennych wytwarzania energii elektrycznej podczas uruchamiania tej jednostki.
9. Rozliczenia, o których mowa w ust. 8, dotyczą zrealizowanego uruchomienia jednostki wytwórczej, z wyłączeniem wykonanych uruchomień:
1) na wniosek wytwórcy;
2) po postoju jednostki wytwórczej zgłoszonym przez wytwórcę;
3) po awarii jednostki wytwórczej spowodowanej przyczynami innymi niż zakłócenie pracy sieci nienależących do wytwórcy.
10. Wytwórca podaje operatorowi systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub aktualizuje:
1) w ciągu 50 dni od zakończenia każdego kwartału kalendarzowego:
a) [6] koszty określone w ust. 3 pkt 2,
b) koszty określone w ust. 4 pkt 1 i 2,
c) koszty określone w ust. 8
– na podstawie wykonania kosztów kwalifikowanych za poprzedni kwartał kalendarzowy;
1a) [7] w ciągu 20 dni od zakończenia każdego miesiąca kalendarzowego – koszty określone w ust. 3 pkt 3, na podstawie wykonania tych kosztów w poprzednim miesiącu kalendarzowym;
2) w ciągu kwartału od zakończenia każdego roku:
a) wielkości określone w ust. 1 pkt 3,
b) wysokość wsparcia określoną w ust. 1 pkt 5
– na podstawie wykonania za poprzedni rok;
3) niezwłocznie w przypadku zmiany:
a) wielkości określonej w ust. 1 pkt 3 i 4,
b) decyzji lub postanowienia Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w zakresie przysługującego wsparcia, o którym mowa w ust. 1 pkt 5;
4) przed zawarciem umowy o świadczenie usług przesyłania w zakresie, w jakim umożliwia ona aktywne uczestnictwo w bilansowaniu systemu lub umowy dotyczącej świadczenia usług systemowych oraz w ciągu miesiąca od zakończenia każdego roku:
a) informacje o przysługującym prawie do pokrycia ujemnego salda w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, przy czym o utracie tego prawa wytwórca informuje niezwłocznie,
b) cenę sprzedaży energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnych źródeł energii, podaną w ofercie wytwórcy, który wygrał aukcję w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii,
c) stałą cenę zakupu wyznaczoną zgodnie z art. 70e ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii dla instalacji, o których mowa w art. 70a ust. 1 lub 2 tej ustawy.
11. Posiadacz magazynu energii elektrycznej lub elektrowni szczytowo-pompowej podaje operatorowi systemu przesyłowego elektroenergetycznego:
1) współczynnik sprawności cyklu ładowania magazynu energii elektrycznej lub elektrowni szczytowo-pompowej:
a) przed zawarciem umowy o świadczenie usług przesyłania w zakresie, w jakim umożliwia ona aktywne uczestnictwo w bilansowaniu systemu,
b) przed zawarciem umowy dotyczącej świadczenia usług systemowych,
c) w ciągu 50 dni od zakończenia każdego kwartału kalendarzowego oraz
d) niezwłocznie w przypadku każdej zmiany;
2) wysokość opłaty za usługi przesyłania lub dystrybucji, której wysokość zależy od ilości energii elektrycznej pobranej z sieci – niezwłocznie w przypadku każdej zmiany;
3) koszty, o których mowa w ust. 4 – w ciągu 50 dni od zakończenia każdego kwartału kalendarzowego.
12. Dla jednostki grafikowej aktywnie uczestniczącej w bilansowaniu systemu reprezentującej więcej niż jedną jednostkę wytwórczą lub magazyn energii elektrycznej:
1) CWD wyznacza się jako najniższą, a CWO jako najwyższą z cen wyznaczonych zgodnie z przepisami ust. 1–7 i 9–11 dla każdej z jednostek wytwórczych lub magazynów energii elektrycznej reprezentowanych w tej jednostce grafikowej;
2) nie wyznacza się CU.
[4] § 21a ust. 3 pkt 3 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 3 lit. a) rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 27 września 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz.U. poz. 2007). Zmiana weszła w życie 1 października 2022 r.
[5] § 21a ust. 8 pkt 1 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 3 lit. b) rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 27 września 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz.U. poz. 2007). Zmiana weszła w życie 1 października 2022 r.
[6] § 21a ust. 10 pkt 1 lit. a) w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 3 lit. c) rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 27 września 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz.U. poz. 2007). Zmiana weszła w życie 1 października 2022 r.
[7] § 21a ust. 10 pkt 1a dodany przez § 1 pkt 3 lit. c) rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 27 września 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz.U. poz. 2007). Zmiana weszła w życie 1 października 2022 r.
Wersja obowiązująca od 2022-10-01 do 2023-05-13
1. CWD dla jednostki wytwórczej wyznacza się na podstawie:
1) kosztu paliwa podstawowego wyznaczonego zgodnie z ust. 3, pomnożonego przez 1,05;
2) jednostkowego kosztu uprawnień do emisji dwutlenku węgla wyznaczonego na podstawie aktualnej wartości rynkowej uprawnień do emisji w rozumieniu art. 3 pkt 22 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. z 2020 r. poz. 136 i 284) oraz kosztów zmiennych zakupu tych uprawnień przez pośredników;
3) współczynnika przemiany energii chemicznej paliwa w energię elektryczną, wyznaczonego na podstawie potwierdzonej niezależną ekspertyzą charakterystyki zużycia energii chemicznej w paliwie w funkcji generowanej mocy elektrycznej, ustalonego dla co najmniej jednego i co najwyżej dziesięciu przedziałów mocy, przy czym:
a) dla jednostki wytwórczej opalanej paliwem gazowym współczynnik ten może być korygowany w związku ze zmianą temperatury otoczenia,
b) ustalone przedziały mocy nie mogą wykraczać poza zakres parametrów technicznych jednostki wytwórczej;
4) jednostkowego wskaźnika emisyjności paliwa podstawowego w zakresie dwutlenku węgla;
5) wysokości wsparcia, o którym mowa w ust. 6;
6) pozostałych kosztów zmiennych wytwarzania pomnożonych przez 1,05.
2. CWD ma wartość nie mniejszą niż zero.
3. Koszt, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, wyznacza się na podstawie:
1) w przypadku jednostki wytwórczej wykorzystującej jako paliwo podstawowe gaz ziemny:
a) kosztu zmiennego paliwa gazowego wyznaczonego według ceny rynku dnia następnego na giełdzie towarowej, na której jest wykonywany obowiązek określony w art. 49b ust. 1 ustawy, wyznaczonej dla doby gazowej, której dotyczyło polecenie,
b) uśrednionego kosztu zamówienia mocy umownej dla dostaw paliwa gazowego, obliczonego jako opłata roczna za moc zamówioną, wynikająca z taryfy operatora systemu gazowego odniesiona do ilości energii elektrycznej wyprodukowanej w roku gazowym, który zakończył się w poprzednim roku kalendarzowym,
c) środków na pokrycie kosztów wynikających z niezbilansowania w systemie gazowym oraz niezgodności ilości pobranego paliwa gazowego z ilością wynikającą z nominacji złożonej operatorowi systemu gazowego, wynoszących 10% kosztu paliwa wyznaczonego zgodnie z lit. a;
2) w przypadku jednostki wytwórczej cieplnej wykorzystującej jako paliwo podstawowe węgiel brunatny – jednostkowego zmiennego kosztu wytworzenia paliwa oraz jednostkowego kosztu transportu paliwa, wynikających z ksiąg rachunkowych wytwórcy;
3) [4] w przypadku jednostki wytwórczej innej niż wymieniona w pkt 1 i 2 – średniego jednostkowego kosztu zużytego paliwa oraz średniego jednostkowego kosztu transportu i składowania tego paliwa.
4. Koszty, o których mowa w ust. 1 pkt 6, wyznacza się na podstawie:
1) jednostkowych kosztów gospodarczego korzystania ze środowiska, zagospodarowania odpadów paleniskowych i ubocznych produktów spalania;
2) jednostkowych kosztów materiałów eksploatacyjnych, chemikaliów, smarów oraz składników wykorzystywanych w procesach technologicznych niezbędnych do spełnienia norm dotyczących emisji zanieczyszczeń.
5. CWO wyznacza się na podstawie kosztów określonych w ust. 1, przy czym:
1) w przypadku jednostki wytwórczej opalanej gazem ziemnym nie uwzględnia się składnika, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 lit. b;
2) koszty, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 6, mnoży się przez 0,95.
6. Wysokość wsparcia:
1) dla jednostki wytwórczej stanowiącej instalację odnawialnego źródła energii w rozumieniu art. 2 pkt 13 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2020 r. poz. 261, 284, 568, 695, 1086 i 1503) wyznacza się jako:
a) kwotę wynikającą z prawa do pokrycia ujemnego salda w przypadku, gdy w odniesieniu do tej jednostki wytwórczej wytwórcy przysługuje prawo do pokrycia ujemnego salda w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, albo
b) kwotę, o której mowa w art. 70e ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, w przypadku instalacji wytwórczych, o których mowa w art. 70a ust. 1 lub 2 tej ustawy, albo
c) wartość rynkową praw majątkowych wynikających ze świadectwa pochodzenia w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii w przypadku, gdy w odniesieniu do tej jednostki wytwórczej wytwórcy przysługuje prawo do uzyskania świadectw pochodzenia, oraz koszty zmienne ich zakupu lub zbycia przez pośredników;
2) dla jednostki wytwórczej wytwarzającej energię elektryczną w wysokosprawnej kogeneracji wyznacza się jako jednostkową wysokość otrzymywanej premii gwarantowanej, premii gwarantowanej indywidualnej, premii kogeneracyjnej albo premii kogeneracyjnej indywidualnej w rozumieniu ustawy z dnia 14 grudnia 2018 r. o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji (Dz. U. z 2020 r. poz. 250 i 843);
3) odejmuje się od kosztów wytwarzania przy wyznaczaniu CWD i CWO.
7. Dla magazynu energii elektrycznej lub elektrowni szczytowo-pompowej:
1) CWD i CWO dla danej doby wyznacza się na podstawie:
a) średniej arytmetycznej z 4 najwyższych w danej dobie rynkowych cen energii elektrycznej oraz
b) średniej arytmetycznej z 6 najniższych w danej dobie rynkowych cen energii elektrycznej, podzielonej przez współczynnik sprawności magazynu lub elektrowni szczytowo-pompowej wyznaczany na podstawie wielkości energii elektrycznej pobranej z sieci i ponownie wprowadzonej do sieci elektroenergetycznej w ramach cyklu ładowania magazynu energii elektrycznej lub elektrowni szczytowo-pompowej w poprzednim kwartale, a w przypadku pierwszego kwartału pracy – znamionową wartość współczynnika sprawności magazynu energii elektrycznej lub elektrowni szczytowo-pompowej;
2) CWD i CWO wyznacza się z uwzględnieniem kierunku zmiany stanu naładowania magazynu spowodowanego zmianą wielkości wytwarzania lub odbioru energii elektrycznej na polecenie operatora systemu przesyłowego, o którym mowa w § 21 ust. 6, w danej dobie:
a) jako większą z cen wyznaczonych zgodnie z pkt 1 lit. a i b – w przypadku zmniejszenia stanu naładowania magazynu,
b) jako mniejszą z cen wyznaczonych zgodnie z pkt 1 lit. a i b – w przypadku innym niż określony w lit. a;
3) CWD jest równe cenie wyznaczonej zgodnie z pkt 1 i 2 zwiększonej o 5% średniej z wartości bezwzględnych rynkowych cen energii elektrycznej z danej doby;
4) CWO jest równe cenie wyznaczonej zgodnie z pkt 1 i 2 zmniejszonej o 5% średniej z wartości bezwzględnych rynkowych cen energii elektrycznej z danej doby;
5) w rozliczeniach wynikających z dostawy albo odbioru energii elektrycznej w następstwie polecenia operatora systemu przesyłowego, o którym mowa w § 21 ust. 6:
a) jeśli wykonanie polecenia polegało na oddawaniu energii elektrycznej do sieci – CWD i CWO wyznaczone zgodnie z pkt 3 lub pkt 4 stosuje się wprost,
b) jeśli wykonanie polecenia polegało na poborze energii elektrycznej w celu ładowania magazynu lub na potrzeby pompowania elektrowni szczytowo-pompowej – CWD i CWO wyznaczone zgodnie z pkt 3 lub pkt 4:
– mnoży się przez współczynnik sprawności tego magazynu lub elektrowni szczytowo-pompowej,
– obniża się o uśredniony koszt zamówienia mocy umownej dla dostaw energii elektrycznej, obliczony jako opłata roczna za moc umowną wynikająca z taryfy operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego odniesiona do ilości energii elektrycznej wyprodukowanej w roku obowiązywania taryfy, który zakończył się w poprzednim roku kalendarzowym;
6) ceny wyznaczone zgodnie z pkt 5 uwzględniają ponadto koszty, o których mowa w ust. 4 pkt 1 i 2:
a) pomnożone przez 1,05 w przypadku CWD dla kierunku wytwarzania energii elektrycznej oraz CWO dla kierunku ładowania energii elektrycznej,
b) pomnożone przez 0,95 w przypadku CWO dla kierunku wytwarzania energii elektrycznej oraz CWD dla kierunku ładowania energii elektrycznej.
8. CU wyznacza się dla jednostki wytwórczej cieplnej, uwzględniając różne stany cieplne tej jednostki, na podstawie kosztu pojedynczego uruchomienia tej jednostki obejmującego poniesione od momentu rozpoczęcia uruchomienia jednostki wytwórczej do momentu osiągnięcia mocy minimum technicznego koszty:
1) [5] paliwa podstawowego, wyznaczone zgodnie z ust. 3, z zastrzeżeniem że:
a) dla jednostki wytwórczej wykorzystującej jako paliwo podstawowe gaz ziemny składnik, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 lit. a, wyznacza się jako średnią arytmetyczną cenę paliwa gazowego z rynku dnia następnego na giełdzie towarowej z zakończonego kwartału, na której to giełdzie jest wykonywany obowiązek określony w art. 49b ust. 1 ustawy,
b) dla jednostki wytwórczej, o której mowa w ust. 3 pkt 3, koszt paliwa podstawowego, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, wyznacza się na podstawie średniego jednostkowego kosztu zużytego paliwa oraz średniego jednostkowego kosztu transportu i składowania tego paliwa w poprzednim kwartale kalendarzowym,
2) paliwa pomocniczego,
3) gospodarczego korzystania ze środowiska, zagospodarowania odpadów paleniskowych i ubocznych produktów spalania,
4) wody zdemineralizowanej,
5) pary wodnej wykorzystanej na potrzeby uruchomienia jednostki wytwórczej,
6) energii elektrycznej pobranej z systemu elektroenergetycznego na pokrycie potrzeb własnych uruchamianej jednostki wytwórczej,
7) emisji dwutlenku węgla, wyznaczone zgodnie z ust. 1 pkt 2
– przy czym w ramach kosztu uruchomienia jednostki wytwórczej nie uwzględnia się kosztów zmiennych wytwarzania energii elektrycznej podczas uruchamiania tej jednostki.
9. Rozliczenia, o których mowa w ust. 8, dotyczą zrealizowanego uruchomienia jednostki wytwórczej, z wyłączeniem wykonanych uruchomień:
1) na wniosek wytwórcy;
2) po postoju jednostki wytwórczej zgłoszonym przez wytwórcę;
3) po awarii jednostki wytwórczej spowodowanej przyczynami innymi niż zakłócenie pracy sieci nienależących do wytwórcy.
10. Wytwórca podaje operatorowi systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub aktualizuje:
1) w ciągu 50 dni od zakończenia każdego kwartału kalendarzowego:
a) [6] koszty określone w ust. 3 pkt 2,
b) koszty określone w ust. 4 pkt 1 i 2,
c) koszty określone w ust. 8
– na podstawie wykonania kosztów kwalifikowanych za poprzedni kwartał kalendarzowy;
1a) [7] w ciągu 20 dni od zakończenia każdego miesiąca kalendarzowego – koszty określone w ust. 3 pkt 3, na podstawie wykonania tych kosztów w poprzednim miesiącu kalendarzowym;
2) w ciągu kwartału od zakończenia każdego roku:
a) wielkości określone w ust. 1 pkt 3,
b) wysokość wsparcia określoną w ust. 1 pkt 5
– na podstawie wykonania za poprzedni rok;
3) niezwłocznie w przypadku zmiany:
a) wielkości określonej w ust. 1 pkt 3 i 4,
b) decyzji lub postanowienia Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w zakresie przysługującego wsparcia, o którym mowa w ust. 1 pkt 5;
4) przed zawarciem umowy o świadczenie usług przesyłania w zakresie, w jakim umożliwia ona aktywne uczestnictwo w bilansowaniu systemu lub umowy dotyczącej świadczenia usług systemowych oraz w ciągu miesiąca od zakończenia każdego roku:
a) informacje o przysługującym prawie do pokrycia ujemnego salda w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, przy czym o utracie tego prawa wytwórca informuje niezwłocznie,
b) cenę sprzedaży energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnych źródeł energii, podaną w ofercie wytwórcy, który wygrał aukcję w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii,
c) stałą cenę zakupu wyznaczoną zgodnie z art. 70e ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii dla instalacji, o których mowa w art. 70a ust. 1 lub 2 tej ustawy.
11. Posiadacz magazynu energii elektrycznej lub elektrowni szczytowo-pompowej podaje operatorowi systemu przesyłowego elektroenergetycznego:
1) współczynnik sprawności cyklu ładowania magazynu energii elektrycznej lub elektrowni szczytowo-pompowej:
a) przed zawarciem umowy o świadczenie usług przesyłania w zakresie, w jakim umożliwia ona aktywne uczestnictwo w bilansowaniu systemu,
b) przed zawarciem umowy dotyczącej świadczenia usług systemowych,
c) w ciągu 50 dni od zakończenia każdego kwartału kalendarzowego oraz
d) niezwłocznie w przypadku każdej zmiany;
2) wysokość opłaty za usługi przesyłania lub dystrybucji, której wysokość zależy od ilości energii elektrycznej pobranej z sieci – niezwłocznie w przypadku każdej zmiany;
3) koszty, o których mowa w ust. 4 – w ciągu 50 dni od zakończenia każdego kwartału kalendarzowego.
12. Dla jednostki grafikowej aktywnie uczestniczącej w bilansowaniu systemu reprezentującej więcej niż jedną jednostkę wytwórczą lub magazyn energii elektrycznej:
1) CWD wyznacza się jako najniższą, a CWO jako najwyższą z cen wyznaczonych zgodnie z przepisami ust. 1–7 i 9–11 dla każdej z jednostek wytwórczych lub magazynów energii elektrycznej reprezentowanych w tej jednostce grafikowej;
2) nie wyznacza się CU.
[4] § 21a ust. 3 pkt 3 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 3 lit. a) rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 27 września 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz.U. poz. 2007). Zmiana weszła w życie 1 października 2022 r.
[5] § 21a ust. 8 pkt 1 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 3 lit. b) rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 27 września 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz.U. poz. 2007). Zmiana weszła w życie 1 października 2022 r.
[6] § 21a ust. 10 pkt 1 lit. a) w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 3 lit. c) rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 27 września 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz.U. poz. 2007). Zmiana weszła w życie 1 października 2022 r.
[7] § 21a ust. 10 pkt 1a dodany przez § 1 pkt 3 lit. c) rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 27 września 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz.U. poz. 2007). Zmiana weszła w życie 1 października 2022 r.
Wersja archiwalna obowiązująca od 2021-01-01 do 2022-09-30
[17] 1. CWD dla jednostki wytwórczej wyznacza się na podstawie:
1) kosztu paliwa podstawowego wyznaczonego zgodnie z ust. 3, pomnożonego przez 1,05;
2) jednostkowego kosztu uprawnień do emisji dwutlenku węgla wyznaczonego na podstawie aktualnej wartości rynkowej uprawnień do emisji w rozumieniu art. 3 pkt 22 ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. z 2020 r. poz. 136 i 284) oraz kosztów zmiennych zakupu tych uprawnień przez pośredników;
3) współczynnika przemiany energii chemicznej paliwa w energię elektryczną, wyznaczonego na podstawie potwierdzonej niezależną ekspertyzą charakterystyki zużycia energii chemicznej w paliwie w funkcji generowanej mocy elektrycznej, ustalonego dla co najmniej jednego i co najwyżej dziesięciu przedziałów mocy, przy czym:
a) dla jednostki wytwórczej opalanej paliwem gazowym współczynnik ten może być korygowany w związku ze zmianą temperatury otoczenia,
b) ustalone przedziały mocy nie mogą wykraczać poza zakres parametrów technicznych jednostki wytwórczej;
4) jednostkowego wskaźnika emisyjności paliwa podstawowego w zakresie dwutlenku węgla;
5) wysokości wsparcia, o którym mowa w ust. 6;
6) pozostałych kosztów zmiennych wytwarzania pomnożonych przez 1,05.
2. CWD ma wartość nie mniejszą niż zero.
3. Koszt, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, wyznacza się na podstawie:
1) w przypadku jednostki wytwórczej wykorzystującej jako paliwo podstawowe gaz ziemny:
a) kosztu zmiennego paliwa gazowego wyznaczonego według ceny rynku dnia następnego na giełdzie towarowej, na której jest wykonywany obowiązek określony w art. 49b ust. 1 ustawy, wyznaczonej dla doby gazowej, której dotyczyło polecenie,
b) uśrednionego kosztu zamówienia mocy umownej dla dostaw paliwa gazowego, obliczonego jako opłata roczna za moc zamówioną, wynikająca z taryfy operatora systemu gazowego odniesiona do ilości energii elektrycznej wyprodukowanej w roku gazowym, który zakończył się w poprzednim roku kalendarzowym,
c) środków na pokrycie kosztów wynikających z niezbilansowania w systemie gazowym oraz niezgodności ilości pobranego paliwa gazowego z ilością wynikającą z nominacji złożonej operatorowi systemu gazowego, wynoszących 10% kosztu paliwa wyznaczonego zgodnie z lit. a;
2) w przypadku jednostki wytwórczej cieplnej wykorzystującej jako paliwo podstawowe węgiel brunatny – jednostkowego zmiennego kosztu wytworzenia paliwa oraz jednostkowego kosztu transportu paliwa, wynikających z ksiąg rachunkowych wytwórcy;
3) w przypadku jednostki wytwórczej innej niż wymieniona w pkt 1 i 2 – kosztu zakupu paliwa oraz jednostkowego kosztu jego transportu i składowania.
4. Koszty, o których mowa w ust. 1 pkt 6, wyznacza się na podstawie:
1) jednostkowych kosztów gospodarczego korzystania ze środowiska, zagospodarowania odpadów paleniskowych i ubocznych produktów spalania;
2) jednostkowych kosztów materiałów eksploatacyjnych, chemikaliów, smarów oraz składników wykorzystywanych w procesach technologicznych niezbędnych do spełnienia norm dotyczących emisji zanieczyszczeń.
5. CWO wyznacza się na podstawie kosztów określonych w ust. 1, przy czym:
1) w przypadku jednostki wytwórczej opalanej gazem ziemnym nie uwzględnia się składnika, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 lit. b;
2) koszty, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 6, mnoży się przez 0,95.
6. Wysokość wsparcia:
1) dla jednostki wytwórczej stanowiącej instalację odnawialnego źródła energii w rozumieniu art. 2 pkt 13 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2020 r. poz. 261, 284, 568, 695, 1086 i 1503) wyznacza się jako:
a) kwotę wynikającą z prawa do pokrycia ujemnego salda w przypadku, gdy w odniesieniu do tej jednostki wytwórczej wytwórcy przysługuje prawo do pokrycia ujemnego salda w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, albo
b) kwotę, o której mowa w art. 70e ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, w przypadku instalacji wytwórczych, o których mowa w art. 70a ust. 1 lub 2 tej ustawy, albo
c) wartość rynkową praw majątkowych wynikających ze świadectwa pochodzenia w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii w przypadku, gdy w odniesieniu do tej jednostki wytwórczej wytwórcy przysługuje prawo do uzyskania świadectw pochodzenia, oraz koszty zmienne ich zakupu lub zbycia przez pośredników;
2) dla jednostki wytwórczej wytwarzającej energię elektryczną w wysokosprawnej kogeneracji wyznacza się jako jednostkową wysokość otrzymywanej premii gwarantowanej, premii gwarantowanej indywidualnej, premii kogeneracyjnej albo premii kogeneracyjnej indywidualnej w rozumieniu ustawy z dnia 14 grudnia 2018 r. o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji (Dz. U. z 2020 r. poz. 250 i 843);
3) odejmuje się od kosztów wytwarzania przy wyznaczaniu CWD i CWO.
7. Dla magazynu energii elektrycznej lub elektrowni szczytowo-pompowej:
1) CWD i CWO dla danej doby wyznacza się na podstawie:
a) średniej arytmetycznej z 4 najwyższych w danej dobie rynkowych cen energii elektrycznej oraz
b) średniej arytmetycznej z 6 najniższych w danej dobie rynkowych cen energii elektrycznej, podzielonej przez współczynnik sprawności magazynu lub elektrowni szczytowo-pompowej wyznaczany na podstawie wielkości energii elektrycznej pobranej z sieci i ponownie wprowadzonej do sieci elektroenergetycznej w ramach cyklu ładowania magazynu energii elektrycznej lub elektrowni szczytowo-pompowej w poprzednim kwartale, a w przypadku pierwszego kwartału pracy – znamionową wartość współczynnika sprawności magazynu energii elektrycznej lub elektrowni szczytowo-pompowej;
2) CWD i CWO wyznacza się z uwzględnieniem kierunku zmiany stanu naładowania magazynu spowodowanego zmianą wielkości wytwarzania lub odbioru energii elektrycznej na polecenie operatora systemu przesyłowego, o którym mowa w § 21 ust. 6, w danej dobie:
a) jako większą z cen wyznaczonych zgodnie z pkt 1 lit. a i b – w przypadku zmniejszenia stanu naładowania magazynu,
b) jako mniejszą z cen wyznaczonych zgodnie z pkt 1 lit. a i b – w przypadku innym niż określony w lit. a;
3) CWD jest równe cenie wyznaczonej zgodnie z pkt 1 i 2 zwiększonej o 5% średniej z wartości bezwzględnych rynkowych cen energii elektrycznej z danej doby;
4) CWO jest równe cenie wyznaczonej zgodnie z pkt 1 i 2 zmniejszonej o 5% średniej z wartości bezwzględnych rynkowych cen energii elektrycznej z danej doby;
5) w rozliczeniach wynikających z dostawy albo odbioru energii elektrycznej w następstwie polecenia operatora systemu przesyłowego, o którym mowa w § 21 ust. 6:
a) jeśli wykonanie polecenia polegało na oddawaniu energii elektrycznej do sieci – CWD i CWO wyznaczone zgodnie z pkt 3 lub pkt 4 stosuje się wprost,
b) jeśli wykonanie polecenia polegało na poborze energii elektrycznej w celu ładowania magazynu lub na potrzeby pompowania elektrowni szczytowo-pompowej – CWD i CWO wyznaczone zgodnie z pkt 3 lub pkt 4:
– mnoży się przez współczynnik sprawności tego magazynu lub elektrowni szczytowo-pompowej,
– obniża się o uśredniony koszt zamówienia mocy umownej dla dostaw energii elektrycznej, obliczony jako opłata roczna za moc umowną wynikająca z taryfy operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego odniesiona do ilości energii elektrycznej wyprodukowanej w roku obowiązywania taryfy, który zakończył się w poprzednim roku kalendarzowym;
6) ceny wyznaczone zgodnie z pkt 5 uwzględniają ponadto koszty, o których mowa w ust. 4 pkt 1 i 2:
a) pomnożone przez 1,05 w przypadku CWD dla kierunku wytwarzania energii elektrycznej oraz CWO dla kierunku ładowania energii elektrycznej,
b) pomnożone przez 0,95 w przypadku CWO dla kierunku wytwarzania energii elektrycznej oraz CWD dla kierunku ładowania energii elektrycznej.
8. CU wyznacza się dla jednostki wytwórczej cieplnej, uwzględniając różne stany cieplne tej jednostki, na podstawie kosztu pojedynczego uruchomienia tej jednostki obejmującego poniesione od momentu rozpoczęcia uruchomienia jednostki wytwórczej do momentu osiągnięcia mocy minimum technicznego koszty:
1) paliwa podstawowego, wyznaczone zgodnie z ust. 3, z zastrzeżeniem że dla jednostki wytwórczej wykorzystującej jako paliwo podstawowe gaz ziemny składnik, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 lit. a, wyznacza się jako średnią arytmetyczną cenę paliwa gazowego z rynku dnia następnego na giełdzie towarowej z zakończonego kwartału, na której to giełdzie jest wykonywany obowiązek określony w art. 49b ust. 1 ustawy,
2) paliwa pomocniczego,
3) gospodarczego korzystania ze środowiska, zagospodarowania odpadów paleniskowych i ubocznych produktów spalania,
4) wody zdemineralizowanej,
5) pary wodnej wykorzystanej na potrzeby uruchomienia jednostki wytwórczej,
6) energii elektrycznej pobranej z systemu elektroenergetycznego na pokrycie potrzeb własnych uruchamianej jednostki wytwórczej,
7) emisji dwutlenku węgla, wyznaczone zgodnie z ust. 1 pkt 2
– przy czym w ramach kosztu uruchomienia jednostki wytwórczej nie uwzględnia się kosztów zmiennych wytwarzania energii elektrycznej podczas uruchamiania tej jednostki.
9. Rozliczenia, o których mowa w ust. 8, dotyczą zrealizowanego uruchomienia jednostki wytwórczej, z wyłączeniem wykonanych uruchomień:
1) na wniosek wytwórcy;
2) po postoju jednostki wytwórczej zgłoszonym przez wytwórcę;
3) po awarii jednostki wytwórczej spowodowanej przyczynami innymi niż zakłócenie pracy sieci nienależących do wytwórcy.
10. Wytwórca podaje operatorowi systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub aktualizuje:
1) w ciągu 50 dni od zakończenia każdego kwartału kalendarzowego:
a) koszty określone w ust. 3 pkt 2 lub pkt 3,
b) koszty określone w ust. 4 pkt 1 i 2,
c) koszty określone w ust. 8
– na podstawie wykonania kosztów kwalifikowanych za poprzedni kwartał kalendarzowy;
2) w ciągu kwartału od zakończenia każdego roku:
a) wielkości określone w ust. 1 pkt 3,
b) wysokość wsparcia określoną w ust. 1 pkt 5
– na podstawie wykonania za poprzedni rok;
3) niezwłocznie w przypadku zmiany:
a) wielkości określonej w ust. 1 pkt 3 i 4,
b) decyzji lub postanowienia Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w zakresie przysługującego wsparcia, o którym mowa w ust. 1 pkt 5;
4) przed zawarciem umowy o świadczenie usług przesyłania w zakresie, w jakim umożliwia ona aktywne uczestnictwo w bilansowaniu systemu lub umowy dotyczącej świadczenia usług systemowych oraz w ciągu miesiąca od zakończenia każdego roku:
a) informacje o przysługującym prawie do pokrycia ujemnego salda w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, przy czym o utracie tego prawa wytwórca informuje niezwłocznie,
b) cenę sprzedaży energii elektrycznej wytworzonej z odnawialnych źródeł energii, podaną w ofercie wytwórcy, który wygrał aukcję w rozumieniu ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii,
c) stałą cenę zakupu wyznaczoną zgodnie z art. 70e ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii dla instalacji, o których mowa w art. 70a ust. 1 lub 2 tej ustawy.
11. Posiadacz magazynu energii elektrycznej lub elektrowni szczytowo-pompowej podaje operatorowi systemu przesyłowego elektroenergetycznego:
1) współczynnik sprawności cyklu ładowania magazynu energii elektrycznej lub elektrowni szczytowo-pompowej:
a) przed zawarciem umowy o świadczenie usług przesyłania w zakresie, w jakim umożliwia ona aktywne uczestnictwo w bilansowaniu systemu,
b) przed zawarciem umowy dotyczącej świadczenia usług systemowych,
c) w ciągu 50 dni od zakończenia każdego kwartału kalendarzowego oraz
d) niezwłocznie w przypadku każdej zmiany;
2) wysokość opłaty za usługi przesyłania lub dystrybucji, której wysokość zależy od ilości energii elektrycznej pobranej z sieci – niezwłocznie w przypadku każdej zmiany;
3) koszty, o których mowa w ust. 4 – w ciągu 50 dni od zakończenia każdego kwartału kalendarzowego.
12. Dla jednostki grafikowej aktywnie uczestniczącej w bilansowaniu systemu reprezentującej więcej niż jedną jednostkę wytwórczą lub magazyn energii elektrycznej:
1) CWD wyznacza się jako najniższą, a CWO jako najwyższą z cen wyznaczonych zgodnie z przepisami ust. 1–7 i 9–11 dla każdej z jednostek wytwórczych lub magazynów energii elektrycznej reprezentowanych w tej jednostce grafikowej;
2) nie wyznacza się CU.
[17] § 21a dodany przez § 1 pkt 20 rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 11 listopada 2020 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz.U. poz. 2026). Zmiana weszła w życie 1 stycznia 2021 r.