Wersja obowiązująca od 2009-01-13 do 2016-02-05

Rozdział 4

Sposób noszenia umundurowania i wyekwipowania

§ 30. [Sposób noszenia umundurowania i wyekwipowania] [21] 1. [22] Czapkę garnizonową i rogatywkę oraz kapelusz damski, a w Marynarce Wojennej czapkę garnizonową marynarską (kapelusz) – nakłada się prosto na całej szerokości czoła, przy czym jej dolna krawędź powinna znajdować się na wysokości 30 mm nad linią brwi. W czasie wietrznej pogody czapkę garnizonową marynarską zabezpiecza się przed zerwaniem z głowy przez założenie pod brodę gumki podtrzymującej. Rozmiar czapki powinien odpowiadać obwodowi głowy.

2. Beret, z wyjątkiem Marynarki Wojennej:

1) nosi się lekko przechylony na prawe ucho. Prawą krawędź beretu opuszcza się w dół nieco ku tyłowi tak, aby przysłaniał ucho. Przy wystąpieniach bez nakrycia głowy beret nosi się pod lewym naramiennikiem godłem skierowanym do przodu. Beret marynarski nosi się lekko przechylony na prawe ucho. Dolna jego krawędź powinna znajdować się na wysokości około 40 mm nad lewą brwią oraz około 20 mm nad prawą brwią. Prawą krawędź beretu opuszcza się w dół nieco ku tyłowi tak, by nie przysłaniała ucha;

2) żołnierze pełniący służbę w komórkach organizacyjnych Ministerstwa Obrony Narodowej, w tym Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, oraz sztabach okręgów wojskowych i związków taktycznych, komendach garnizonów, ośrodkach szkolenia poligonowego i innych instytucjach zachowują barwę beretów jednostek, rodzajów wojsk i służb, zgodnie z § 11 ust. 2.

3. Kapelusz podhalański (huculski) nosi się:

1) nałożony prosto (symetrycznie) na głowę, przy czym dolna krawędź ronda powinna znajdować się na wysokości linii brwi. W czasie wystąpień o charakterze służbowym pasek kapelusza zakłada się pod brodę;

2) wraz z peleryną podhalańską (huculską) podczas wystąpień reprezentacyjnych.

4. Czapkę futrzaną:

1) nosi się nałożoną prosto (symetrycznie) na głowę w ten sposób, aby dolna krawędź czapki znajdowała się na wysokości około 30 mm nad linią brwi;

2) przy dokuczliwym wietrze lub silnym mrozie można nosić czapkę futrzaną z opuszczonymi klapami związanymi pod brodą albo z klapami związanymi z tyłu głowy.

5. [23] Furażerkę nosi się lekko przechyloną w kierunku prawego ucha. Przy wystąpieniach bez nakrycia głowy furażerkę nosi się pod lewym naramiennikiem, godłem skierowanym do przodu i oznaką stopnia wojskowego skierowaną do dołu. Furażerkę wojsk lotniczych (marynarki wojennej) nosi się w Siłach Powietrznych i lotnictwie Marynarki Wojennej do ubioru wyjściowego i kombinezonu pilota. Furażerkę polową nosi się w Siłach Powietrznych tylko do ubioru polowego, a w lotnictwie Wojsk Lądowych również do kombinezonu pilota.

6. Płaszcz sukienny nosi się tak, aby odległość od podłoża do dolnej krawędzi płaszcza wynosiła, w zależności od wzrostu – 420–520 mm. Rękawy płaszcza powinny zakrywać rękawy kurtki, jednak nie powinny być dłuższe niż do nasady kciuka przy opuszczonej ręce.

7. Półpłaszcz marynarski dopasowuje się tak, aby jego długość, w zależności od wzrostu, wynosiła około 150–200 mm powyżej kolan.

8. Pelerynę podhalańską lub huculską nosi się jednocześnie z kapeluszem podhalańskim (huculskim). Pelerynę spina się pod kołnierzem paskiem (plecionką) opadającym do tyłu przez lewe ramię. Pelerynę nosi się na lewym barku w ten sposób, by jej przód pokrywał się z linią guzików kurtki. Tylna część peleryny powinna sięgać około 300 mm od podłoża.

9. Pelerynę-namiot można nosić do wszystkich ubiorów w czasie opadów atmosferycznych.

10. Kurtkę munduru służbowego nosi się tak, aby krawędź rękawa sięgała nasady kciuka dłoni przy opuszczonej ręce.

11. Mundur wyjściowy marynarski nosi się wraz z kołnierzem i krawatem marynarskim; bluzę marynarską nosi się na wierzchu spodni tak, aby zakrywała połowę długości bocznych kieszeni spodni; szerokość nogawek spodni marynarskich powinna wynosić 270–300 mm.

12. [24] (uchylony).

13. [25] (uchylony).

14. Bluzę polową nosi się tak, aby krawędź rękawa bluzy sięgała nasady dłoni. Bluzę polową można nosić zapiętą pod szyją lub z podwiniętymi rękawami.

15. [26] Spodnie:

1) polowe i polowe letnie nosi się wpuszczone w cholewki trzewików (butów specjalnych), powinny one układać się luźno i lekko opadać na ich górną krawędź. Żołnierze Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej pełniący służbę poza granicami kraju, wchodzący w skład: Polskich Kontyngentów Wojskowych, jednostek międzynarodowych Paktu Północnoatlantyckiego (NATO), misji pokojowych i Organizacji Narodów Zjednoczonych, a także żołnierze biorący udział w ćwiczeniach i innych przedsięwzięciach międzynarodowych mogą nosić spodnie polowe letnie i w kamuflażu pustynnym wyłożone na cholewki trzewików (butów specjalnych) – w zależności od potrzeb;

2) ubrania ochronnego nosi się w składzie ubioru polowego tylko w zestawie z kurtką ubrania ochronnego; spodnie ubrania ochronnego nosi się z nogawkami spodni opuszczonymi na cholewki trzewików (butów specjalnych);

3) ocieplacza ćwiczebnego nosi się jako ocieplenie pod spodnie ubrania ochronnego, polowego, ćwiczebnego, specjalnego i roboczego.

16. Spodnie wyjściowe marynarskie i ćwiczebne nosi się tak, aby sięgały z tyłu krawędzią nogawek do górnej krawędzi obcasa.

17. Koszulo-bluzę polową z krótkimi rękawami nosi się ze spodniami polowymi i pasem żołnierskim. Oznaki stopni wojskowych w formie pochewek nakładane są na naramienniki koszulo-bluzy. W Marynarce Wojennej naramienniki są dopinane.

18. Koszulę ćwiczebną nosi się ze spodniami ćwiczebnymi i z paskiem do spodni z klamrą z napisem „MW". Dopuszcza się noszenie koszuli ćwiczebnej pod mundur ćwiczebny.

19. Krawat marynarski nosi się łącznie z kołnierzem marynarskim i przywiązuje się do bluzy przy zakończeniu dekoltu sznurkiem o średnicy 3 mm w kolorze czarnym. Końcówka krawata i sznurków wystających poniżej wiązania powinna wynosić 80 mm.

20. [27] Apaszkę, barwy jednolitej, mogą nosić pododdziały reprezentacyjne (honorowe) do ubioru polowego, w kolorze odpowiadającym ustalonej dla danego pododdziału barwie beretu lub otoku od czapki rogatywki ustalonego dla poszczególnych rodzajów wojsk – podczas udziału w uroczystościach. W Siłach Powietrznych pododdziały honorowe noszą apaszkę koloru stalowego.

21. Szalokominiarka może być noszona jako:

1) [28] szalik pod kurtkę ubrania ochronnego, kurtkę zimową nieprzemakalną, polową i do półpłaszcza marynarskiego;

2) ocieplenie pod hełm – wyciąga się wówczas jeden jej koniec do połowy długości, a następnie nakłada na głowę, naciągając na kark i szyję tak, aby część twarzy i oczy były odsłonięte;

3) golf.

22. Pas żołnierski nosi się:

1) do spodni polowych z koszulo-bluzą polową;

2) w zestawie ubioru używanego podczas pełnienia służb dyżurnych;

3) w przypadku konieczności noszenia kabury z bronią i oporządzenia;

4) do munduru ćwiczebnego Marynarki Wojennej – wyłącznie przy występowaniu z bronią.

23. [29] Torbę polową nosi się przewieszoną przez prawe ramię. Górna krawędź torby powinna znajdować się na wysokości linii pasa. W razie jednoczesnego noszenia torby polowej i maski przeciwgazowej, torbę polową nosi się przewieszoną przez lewe ramię, a maskę przez prawe ramię.

24. Ubranie robocze nosi się bez pasa, przy czym nogawki spodni opuszcza się na cholewki trzewików. W zależności od rodzaju wykonywanej pracy oraz warunków atmosferycznych można zdjąć bluzę lub podwinąć rękawy. Zabrania się przy tym użytkowania mundurów polowych pod ubraniem roboczym.

25. [30] Ubiór czołgisty nosi się bez pasa, z oznakami stopni. Nogawki spodni opuszcza się na cholewki trzewików (butów specjalnych). Zabrania się użytkowania mundurów polowych pod ubiorem czołgisty.

26. [31] Buty filcowo-gumowe:

1) nosi się do ubiorów polowych, roboczych i specjalnych;

2) mogą nosić wartownicy na posterunkach zewnętrznych oraz żołnierze, którym przysługują one z tytułu wykonywanych prac (pełnionych funkcji). Ponadto mogą je nosić wszyscy żołnierze na ćwiczeniach w polu;

27. Buty gumowe nosi się do ubiorów specjalnych i roboczych, a w szczególnych przypadkach również do ubioru polowego, stosownie do warunków terenowych i atmosferycznych.

28. Kombinezon pilota, w zależności od warunków atmosferycznych, używa się z ocieplaczem lub bez, zakładając go bezpośrednio na bieliznę pilota.

29. Kurtkę zimową nieprzemakalną nosi się w składzie ubiorów ćwiczebnych (specjalnych) Marynarki Wojennej i Sił Powietrznych. W zależności od warunków atmosferycznych można nosić kurtkę z podpinką lub bez, a także zakładać na głowę kaptur. Niedopuszczalne jest noszenie kaptura rozłożonego na plecach. W sprzyjających warunkach atmosferycznych, w okresie przejściowym, można nosić kurtkę bez podpinki, szalokominiarki i rękawic.

30. Spodnie zimowe nieprzemakalne nosi się w ten sposób, że ich nogawki opuszcza się na cholewki obuwia.

31. Skarpetki koloru czarnego nosi się: w Wojskach Lądowych, Siłach Powietrznych i Marynarce Wojennej.

32. [32] Kurtkę ubrania ochronnego, kurtkę ubrania ochronnego marynarki wojennej i bluzę ocieplacza ćwiczebnego:

1) nosi się w składzie ubiorów polowych (ćwiczebnych);

2) ocieplacz pod kurtkę ubrania ochronnego można użytkować samodzielnie bez kurtki, a bluzę ocieplacza ćwiczebnego bez bluzy polowej podczas wykonywania zadań związanych z obsługiwaniem uzbrojenia i sprzętu wojskowego (UiSW) oraz w czasie pełnienia służby poza granicami państwa w składzie: Polskich Kontyngentów Wojskowych, jednostek międzynarodowych Paktu Północnoatlantyckiego (NATO), misji pokojowych i Organizacji Narodów Zjednoczonych, a także biorąc udział w ćwiczeniach i innych przedsięwzięciach międzynarodowych. Na terenie jednostek wojskowych, sztabów itp. samodzielnie ocieplacza pod kurtkę ubrania ochronnego lub bluzy ocieplacza ćwiczebnego nie nosi się.

[21] Tytuł rozdziału 4 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 grudnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów, noszenia umundurowania, odznak i oznak wojskowych oraz uzbrojenia przez żołnierzy (Dz.U. Nr 229, poz. 1529). Zmiana weszła w życie 13 stycznia 2009 r.

[22] § 30 ust. 1 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 12 lit. a) rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 grudnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów, noszenia umundurowania, odznak i oznak wojskowych oraz uzbrojenia przez żołnierzy (Dz.U. Nr 229, poz. 1529). Zmiana weszła w życie 13 stycznia 2009 r.

[23] § 30 ust. 5 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 12 lit. b) rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 grudnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów, noszenia umundurowania, odznak i oznak wojskowych oraz uzbrojenia przez żołnierzy (Dz.U. Nr 229, poz. 1529). Zmiana weszła w życie 13 stycznia 2009 r.

[24] § 30 ust. 12 uchylony przez § 1 pkt 12 lit. c) rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 grudnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów, noszenia umundurowania, odznak i oznak wojskowych oraz uzbrojenia przez żołnierzy (Dz.U. Nr 229, poz. 1529). Zmiana weszła w życie 13 stycznia 2009 r.

[25] § 30 ust. 13 uchylony przez § 1 pkt 12 lit. c) rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 grudnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów, noszenia umundurowania, odznak i oznak wojskowych oraz uzbrojenia przez żołnierzy (Dz.U. Nr 229, poz. 1529). Zmiana weszła w życie 13 stycznia 2009 r.

[26] § 30 ust. 15 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 12 lit. d) rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 grudnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów, noszenia umundurowania, odznak i oznak wojskowych oraz uzbrojenia przez żołnierzy (Dz.U. Nr 229, poz. 1529). Zmiana weszła w życie 13 stycznia 2009 r.

[27] § 30 ust. 20 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 12 lit. e) rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 grudnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów, noszenia umundurowania, odznak i oznak wojskowych oraz uzbrojenia przez żołnierzy (Dz.U. Nr 229, poz. 1529). Zmiana weszła w życie 13 stycznia 2009 r.

[28] § 30 ust. 21 pkt 1 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 12 lit. f) rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 grudnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów, noszenia umundurowania, odznak i oznak wojskowych oraz uzbrojenia przez żołnierzy (Dz.U. Nr 229, poz. 1529). Zmiana weszła w życie 13 stycznia 2009 r.

[29] § 30 ust. 23 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 12 lit. g) rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 grudnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów, noszenia umundurowania, odznak i oznak wojskowych oraz uzbrojenia przez żołnierzy (Dz.U. Nr 229, poz. 1529). Zmiana weszła w życie 13 stycznia 2009 r.

[30] § 30 ust. 25 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 12 lit. h) rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 grudnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów, noszenia umundurowania, odznak i oznak wojskowych oraz uzbrojenia przez żołnierzy (Dz.U. Nr 229, poz. 1529). Zmiana weszła w życie 13 stycznia 2009 r.

[31] § 30 ust. 26 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 12 lit. h) rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 grudnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów, noszenia umundurowania, odznak i oznak wojskowych oraz uzbrojenia przez żołnierzy (Dz.U. Nr 229, poz. 1529). Zmiana weszła w życie 13 stycznia 2009 r.

[32] § 30 ust. 32 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 12 lit. i) rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 grudnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów, noszenia umundurowania, odznak i oznak wojskowych oraz uzbrojenia przez żołnierzy (Dz.U. Nr 229, poz. 1529). Zmiana weszła w życie 13 stycznia 2009 r.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2007-05-05 do 2009-01-12

Rozdział 4

Sposób noszenia umundurowania

§ 30. 1. Czapkę garnizonową, z wyjątkiem Marynarki Wojennej, lub rogatywkę nosi się lekko przechyloną w kierunku prawego ucha. W Marynarce Wojennej czapkę garnizonową marynarską nakłada się prosto na całej szerokości czoła, przy czym dolna krawędź powinna znajdować się na wysokości 30 mm nad linią brwi. W czasie wietrznej pogody czapkę garnizonową marynarską zabezpiecza się przed zerwaniem z głowy przez założenie pod brodę gumki podtrzymującej. Rozmiar czapki powinien odpowiadać obwodowi głowy.

2. Beret, z wyjątkiem Marynarki Wojennej:

1) nosi się lekko przechylony na prawe ucho. Prawą krawędź beretu opuszcza się w dół nieco ku tyłowi tak, aby przysłaniał ucho. Przy wystąpieniach bez nakrycia głowy beret nosi się pod lewym naramiennikiem godłem skierowanym do przodu. Beret marynarski nosi się lekko przechylony na prawe ucho. Dolna jego krawędź powinna znajdować się na wysokości około 40 mm nad lewą brwią oraz około 20 mm nad prawą brwią. Prawą krawędź beretu opuszcza się w dół nieco ku tyłowi tak, by nie przysłaniała ucha;

2) żołnierze pełniący służbę w komórkach organizacyjnych Ministerstwa Obrony Narodowej, w tym Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, oraz sztabach okręgów wojskowych i związków taktycznych, komendach garnizonów, ośrodkach szkolenia poligonowego i innych instytucjach zachowują barwę beretów jednostek, rodzajów wojsk i służb, zgodnie z § 11 ust. 2.

3. Kapelusz podhalański (huculski) nosi się:

1) nałożony prosto (symetrycznie) na głowę, przy czym dolna krawędź ronda powinna znajdować się na wysokości linii brwi. W czasie wystąpień o charakterze służbowym pasek kapelusza zakłada się pod brodę;

2) wraz z peleryną podhalańską (huculską) podczas wystąpień reprezentacyjnych.

4. Czapkę futrzaną:

1) nosi się nałożoną prosto (symetrycznie) na głowę w ten sposób, aby dolna krawędź czapki znajdowała się na wysokości około 30 mm nad linią brwi;

2) przy dokuczliwym wietrze lub silnym mrozie można nosić czapkę futrzaną z opuszczonymi klapami związanymi pod brodą albo z klapami związanymi z tyłu głowy.

5. Furażerkę w Siłach Powietrznych nosi się do ubioru polowego, lekko przechyloną w kierunku prawego ucha. Przy wystąpieniach bez nakrycia głowy furażerkę nosi się pod lewym naramiennikiem godłem skierowanym do przodu.

6. Płaszcz sukienny nosi się tak, aby odległość od podłoża do dolnej krawędzi płaszcza wynosiła, w zależności od wzrostu – 420–520 mm. Rękawy płaszcza powinny zakrywać rękawy kurtki, jednak nie powinny być dłuższe niż do nasady kciuka przy opuszczonej ręce.

7. Półpłaszcz marynarski dopasowuje się tak, aby jego długość, w zależności od wzrostu, wynosiła około 150–200 mm powyżej kolan.

8. Pelerynę podhalańską lub huculską nosi się jednocześnie z kapeluszem podhalańskim (huculskim). Pelerynę spina się pod kołnierzem paskiem (plecionką) opadającym do tyłu przez lewe ramię. Pelerynę nosi się na lewym barku w ten sposób, by jej przód pokrywał się z linią guzików kurtki. Tylna część peleryny powinna sięgać około 300 mm od podłoża.

9. Pelerynę-namiot można nosić do wszystkich ubiorów w czasie opadów atmosferycznych.

10. Kurtkę munduru służbowego nosi się tak, aby krawędź rękawa sięgała nasady kciuka dłoni przy opuszczonej ręce.

11. Mundur wyjściowy marynarski nosi się wraz z kołnierzem i krawatem marynarskim; bluzę marynarską nosi się na wierzchu spodni tak, aby zakrywała połowę długości bocznych kieszeni spodni; szerokość nogawek spodni marynarskich powinna wynosić 270–300 mm.

12. Kurtkę polową nosi się w składzie ubioru polowego. W okresie zimowym nosi się ją z szalokominiarką i rękawicami lub rękawiczkami, z rozpiętym górnym guzikiem. W razie dokuczliwego wiatru lub niskiej temperatury kurtkę można zapinać na górny guzik i haftkę – w wystąpieniach zbiorowych z zachowaniem jednolitości. W okresie letnim i przejściowym kurtkę można nosić bez szalokominiarki i rękawic. W sprzyjających warunkach atmosferycznych, szczególnie w okresie letnim, można użytkować kurtkę bez podpinki.

13. Kurtkę nieprzemakalną Żandarmerii Wojskowej nosi się do ubiorów patrolowych i konwojowych żołnierzy Żandarmerii Wojskowej. W zależności od warunków atmosferycznych można nosić kurtkę z podpinką, a także zakładać kaptur na głowę.

14. Bluzę polową nosi się tak, aby krawędź rękawa bluzy sięgała nasady dłoni. Bluzę polową można nosić zapiętą pod szyją lub z podwiniętymi rękawami.

15. [9] Spodnie polowe nosi się wpuszczone w cholewki trzewików, powinny się one układać luźno i lekko opadać na ich górną krawędź. Spodnie polowe tropikalne wzór 93 i w kamuflażu pustynnym można nosić wyłożone na cholewki trzewików (butów specjalnych) lub wpuszczone w cholewki trzewików (butów specjalnych) – w zależności od potrzeb.

16. [10] Spodnie wyjściowe marynarskie i ćwiczebne nosi się tak, aby sięgały z tyłu krawędzią nogawek do górnej krawędzi obcasa.

17. Koszulo-bluzę polową z krótkimi rękawami nosi się ze spodniami polowymi i pasem żołnierskim. Oznaki stopni wojskowych w formie pochewek nakładane są na naramienniki koszulo-bluzy. W Marynarce Wojennej naramienniki są dopinane.

18. Koszulę ćwiczebną nosi się ze spodniami ćwiczebnymi i z paskiem do spodni z klamrą z napisem „MW". Dopuszcza się noszenie koszuli ćwiczebnej pod mundur ćwiczebny.

19. Krawat marynarski nosi się łącznie z kołnierzem marynarskim i przywiązuje się do bluzy przy zakończeniu dekoltu sznurkiem o średnicy 3 mm w kolorze czarnym. Końcówka krawata i sznurków wystających poniżej wiązania powinna wynosić 80 mm.

20. Apaszkę mogą nosić pododdziały honorowe do ubioru polowego użytkowanego jako ubiór wyjściowy w ustalonej dla danego pododdziału barwie beretu.

21. Szalokominiarka może być noszona jako:

1) szalik pod kurtkę polową, kurtkę zimową nieprzemakalną i do półpłaszcza marynarskiego;

2) ocieplenie pod hełm – wyciąga się wówczas jeden jej koniec do połowy długości, a następnie nakłada na głowę, naciągając na kark i szyję tak, aby część twarzy i oczy były odsłonięte;

3) golf.

22. Pas żołnierski nosi się:

1) do spodni polowych z koszulo-bluzą polową;

2) w zestawie ubioru używanego podczas pełnienia służb dyżurnych;

3) w przypadku konieczności noszenia kabury z bronią i oporządzenia;

4) do munduru ćwiczebnego Marynarki Wojennej – wyłącznie przy występowaniu z bronią.

23. Torbę polową nosi się przewieszoną przez prawe ramię. Górna krawędź torby powinna znajdować się na wysokości dolnej krawędzi pasa. W razie jednoczesnego noszenia torby polowej i maski przeciwgazowej, torbę polową nosi się przewieszoną przez lewe ramię, a maskę przez prawe ramię.

24. Ubranie robocze nosi się bez pasa, przy czym nogawki spodni opuszcza się na cholewki trzewików. W zależności od rodzaju wykonywanej pracy oraz warunków atmosferycznych można zdjąć bluzę lub podwinąć rękawy. Zabrania się przy tym użytkowania mundurów polowych pod ubraniem roboczym.

25. Ubiór czołgisty nosi się bez pasa, z oznakami stopni. Nogawki spodni opuszcza się na cholewki trzewików.

26. Buty filcowo-gumowe:

1) nosi się do ubiorów polowych i specjalnych przy temperaturach ujemnych;

2) mogą nosić wartownicy na posterunkach zewnętrznych oraz żołnierze, którym przysługują one z tytułu wykonywanych prac (pełnionych funkcji). Ponadto mogą je nosić wszyscy żołnierze na ćwiczeniach w polu w czasie mrozów.

27. Buty gumowe nosi się do ubiorów specjalnych i roboczych, a w szczególnych przypadkach również do ubioru polowego, stosownie do warunków terenowych i atmosferycznych.

28. Kombinezon pilota, w zależności od warunków atmosferycznych, używa się z ocieplaczem lub bez, zakładając go bezpośrednio na bieliznę pilota.

29. Kurtkę zimową nieprzemakalną nosi się w składzie ubiorów ćwiczebnych (specjalnych) Marynarki Wojennej i Sił Powietrznych. W zależności od warunków atmosferycznych można nosić kurtkę z podpinką lub bez, a także zakładać na głowę kaptur. Niedopuszczalne jest noszenie kaptura rozłożonego na plecach. W sprzyjających warunkach atmosferycznych, w okresie przejściowym, można nosić kurtkę bez podpinki, szalokominiarki i rękawic.

30. Spodnie zimowe nieprzemakalne nosi się w ten sposób, że ich nogawki opuszcza się na cholewki obuwia.

31. Skarpetki koloru czarnego nosi się: w Wojskach Lądowych, Siłach Powietrznych i Marynarce Wojennej.

32. Kurtkę ubrania ochronnego można nosić w składzie ubioru polowego, zamiast kurtki polowej; zaś ocieplacz pod kurtkę ubrania ochronnego można użytkować samodzielnie bez kurtki, z oznaką przynależności państwowej, o której mowa w § 35 ust. 1 pkt 2, i oznakami stopni wojskowych.

[9] § 30 ust. 15 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 3 kwietnia 2007 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów, noszenia umundurowania, odznak i oznak wojskowych oraz uzbrojenia przez żołnierzy (Dz.U. Nr 71, poz. 477). Zmiana weszła w życie 5 maja 2007 r.

[10] § 30 ust. 15 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 3 kwietnia 2007 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wzorów, noszenia umundurowania, odznak i oznak wojskowych oraz uzbrojenia przez żołnierzy (Dz.U. Nr 71, poz. 477). Zmiana weszła w życie 5 maja 2007 r.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2005-01-28 do 2007-05-04