Wycena towarów w księgach rachunkowych

Zgodnie z zapisami ustawy o rachunkowości towary to rzeczowe aktywa obrotowe nabyte w celu odprzedaży w stanie nieprzetworzonym.

Towarami są towary handlowe, materiały podstawowe i pomocnicze, półwyroby (pół­fabrykaty), wyroby gotowe, braki i odpady oraz materiały przyjęte od zamawiających do przerobu lub obróbki.

Towary handlowe to wyroby przeznaczone do sprzedaży w stanie nieprzerobionym. Towarami handlowymi są również produkty uboczne uzyskiwane przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej.

Wycena towarów

Zakup towarów ewidencjonuje się na koncie „Towary”. Przyjęcie towarów do magazynu wycenia się na dzień ich nabycia:

• w cenach zakupu,
• w cenach nabycia
• w cenach ewidencyjnych,
• w cenie przyjętej w umowie, która służy tylko do ewidencji zapasów towarów.

Ceny ewidencyjne to ceny indywidualnie ustalane przez podmiot gospodarczy we włas­nym zakresie, które stosuje się przez dłuższy czas do wyceny towarów przyjmowanych do magazynu oraz wydawanych z magazynu. Wybrany sposób wyceny towarów jednostka powinna opisać w polityce rachunkowości.

Wartość ceny ewidencyjnej towarów może być wyliczona na podstawie: cen zakupu, cen sprzedaży netto, cen sprzedaży brutto, lub może to być umownie przyjęta kwota służąca jedynie do ewidencji zapasów towarów.

Różnica między ceną ewidencyjną towarów a ceną zakupu lub nabycia stanowi odchylenie kredytowe lub debetowe od ceny ewidencyjnej.

W bilansie odchylenia te korygują wartość towarów ujętych na koncie „Towary” i w efekcie wartość towarów jest doprowadzona do ich ceny zakupu lub nabycia. Odchylenia, w zależności od ich charakteru, mogą:

• zwiększać wartość towarów - odchylenia debetowe,
• zmniejszać wartość towarów - odchylenia kredytowe.

W praktyce ceny ewidencyjne najczęściej są stosowane przez jednostki handlowe. W tych jednostkach cena ewidencyjna jest ustalona na poziomie ceny sprzedaży brutto, zawierającej marżę detaliczną oraz VAT w wysokości podatku należnego.

Zatem w przypadku stosowania ceny ewidencyjnej na poziomie ceny sprzedaży brutto odchylenia od cen ewidencyjnych towarów występują jako: