Ustalenie zmiany stanu produktu i przeksięgowania dokonywane na koniec roku

Jednostki gospodarcze zaliczają do kosztów według rodzaju wydatki, które zostały poniesione w danym okresie. Nie są one równoznaczne z kosztem własnym sprzedaży. Część z nich ma związek z przychodami danego okresu, ale część dotyczy wyprodukowanych i złożonych w magazynie wyrobów gotowych, produkcji w toku itp., jak również część wynika z rozliczeń międzyokresowych czynnych i biernych. Aby więc zapewnić kosztom współmierność do przychodów, w pozycji „Zmiana stanu produktów” następuje ich zrównanie z przychodami.

Zmianę stanu produktów ustala się poprzez porównanie stanu początkowego i końcowego kont: rozliczenia międzyokresowe kosztów (czynne i bierne) oraz zapasy.

Zmiana stanu produktów

Zmiana stanu produktów, w rachunku zysków i strat (RZiS) sporządzanym metodą porównawczą, jest prezentowana w przychodach netto ze sprzedaży i zrównanych z nimi. Zmiana stanu produktów koryguje koszty, doprowadzając ich wielkość do wysokości kosztów rzeczywiście poniesionych w danym roku obrotowym na sprzedaną produkcję.

Saldo Wn konta 490 „Rozliczenie kosztów” oznacza zmniejszenie stanu produktów, a saldo Ma - zwiększenie.

Saldo konta 490 na koniec roku obrotowego przenosi się na wynik finansowy zapisem:

Wn/Ma konto 860 „Wynik finansowy”,

Ma/Wn konto 490 „Rozliczenie kosztów”.

Zmiana stanu produktów jest związana z funkcjonowaniem tzw. zamkniętego kręgu kosztów.

W danym roku obrotowym wylicza się ją, porównując stany kont na początek i na koniec roku obrotowego (tabela 1).