Klasyfikacja kosztów w jednostkach gospodarczych
Koszty zostały zdefiniowane w ustawie o rachunkowości jako uprawdopodobnione zmniejszenia w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie:
- zmniejszenia wartości aktywów,
- zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw,
które doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli.
Jednostki w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej ponoszą koszty na trzy rodzaje działalności.
Tabela 1. Rodzaje działalności, na które ponoszone są koszty
Lp. | Rodzaj działalności | Rodzaje kosztów | Ewidencja w księgach |
1. | Koszty działalności operacyjnej (podstawowej) | Koszty związane z działalnością, dla której jednostka powstała | „Koszty rodzajowe”, koszty wg funkcji |
2. | Koszty pozostałej działalności operacyjnej | Koszty związane pośrednio z działalnością operacyjną jednostki | „Pozostałe koszty operacyjne” |
3. | Koszty działalności finansowej | Koszty poniesione w związku z prowadzoną działalnością finansową jednostki | „Pozostałe koszty finansowe” |
Koszty związane ze sprzedażą produktów, usług, towarów, materiałów i pozostałych składników majątku ewidencjonuje się na kontach zespołu 7.
Koszty sprzedaży:
1) produktów - ewidencjonuje się na koncie „Koszt sprzedanych produktów”,
2) usług - ewidencjonuje się na koncie „Koszt sprzedanych usług”,
3) towarów - ewidencjonuje się na koncie „Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)”,
4) materiałów i opakowań - ewidencjonuje się na koncie „Wartość sprzedanych materiałów i opakowań”,
5) pozostałych składników majątku - ewidencjonuje się na kontach „Koszty finansowe” lub „Pozostałe koszty operacyjne”.
Ujęcie kosztów w rachunku zysków i strat
W rachunku zysków i strat koszty i przychody wykazuje się oddzielnie za dwa okresy sprawozdawcze. tj. za okres bieżący i poprzedni rok obrotowy.
Wzory rachunku zysków i strat dla jednostek innych niż banki i zakłady ubezpieczeń są przedstawione w załącznikach nr 1 oraz 4-6 do ustawy o rachunkowości.