Przygotowanie, przebieg i rozliczenie inwentaryzacji

Rozdział I

Tadeusz Naumiuk

Biegły rewident

1. Pojęcie inwentaryzacji

Przepisy ustawy o rachunkowości poświęcają stosunkowo niewiele miejsca problematyce inwentaryzacji. Aby inwentaryzację przygotować, przeprowadzić oraz rozliczyć prawidłowo i sprawnie, należy posiadać gruntowną wiedzę praktyczną i doświadczenie. Niniejsza publikacja stanowi zbiór porad i wskazówek w zakresie prawidłowego prowadzenia inwentaryzacji.

Inwentaryzacja jest elementem rachunkowości, co oznacza, że należy wobec niej stosować określone ustawą o rachunkowości zasady, uwzględniając jej właściwości i specyfikę. Z ustawy tej wynika również, że kierownik jednostki ponosi odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą, w tym z tytułu nadzoru, również w przypadku, gdy określone obowiązki w zakresie rachunkowości - z wyłączeniem odpowiedzialności za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury - zostaną powierzone innej osobie za jej zgodą.

Przyjęcie odpowiedzialności przez inną osobę powinno być stwierdzone w formie pisemnej. W przypadku gdy kierownikiem jednostki jest organ wieloosobowy, a nie została wskazana osoba odpowiedzialna, odpowiedzialność ponoszą wszyscy członkowie tego organu.

W praktyce więc pewne obowiązki w zakresie rachunkowości kierownik jednostki może scedować na inną osobę (np. głównego księgowego lub dyrektora finansowego), za jej zgodą wyrażoną na piśmie. Cesja ta nie może jednak dotyczyć odpowiedzialności za przeprowadzenie inwentaryzacji przez dokonanie spisów z natury rzeczowych i pieniężnych składników aktywów jednostki, za które zawsze jest odpowiedzialny organ będący kierownikiem jednostki (np. zarząd, prezes, dyrektor itp.). Treść powyższego zapisu świadczy o tym, jak duże znaczenie ustawodawca nadaje inwentaryzacji.

Uwaga!

● Kierownik jednostki jest zobowiązany do zapewnienia starannego i kompetentnego przygotowania, przeprowadzenia oraz rozliczenia inwentaryzacji.

● Do inwentaryzacji w wielu aspektach, m.in. w zakresie poprawności dokumentacji związanej z przebiegiem i rozliczeniem inwentaryzacji, mają zastosowanie przepisy odnoszące się do dowodów księgowych i ksiąg rachunkowych (patrz rozdz. 1 i 2 ustawy o rachunkowości).