Brak prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 11 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy kwestii braku prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (…) (dalej: „Gmina”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”).

Realizując zadania własne Gminy, określone w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.; dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”), w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty w sprawach kultury fizycznej i turystyki w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

Gmina zrealizowała zadanie inwestycyjne pn. „(…)” (dalej: „Projekt” lub „Inwestycja”).

Celem Inwestycji jest rozwój ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury rekreacyjnej na terenie Gminy, poprzez zagospodarowanie terenu rekreacyjno-sportowego w miejscowości (…).

W ramach Projektu Gmina poniesie wydatki w szczególności na:

·wiatę drewnianą z utwardzoną nawierzchnią z kostki betonowej,

·dostawę i montaż elementów placu zabaw, tj.:

(...)

·dostawę i montaż elementów placu fitness, tj.:(...).

Majątek powstały w ramach Inwestycji jest nieodpłatnie udostępniany dla zainteresowanych podmiotów trzecich i udostępnianie to odbywa się na zasadach ogólnej dostępności majątku publicznego. Majątek Projektu nie jest udostępniany przez Gminę dla podmiotów trzecich komercyjnie/odpłatnie.

Poniesione przez Gminę wyżej wymienione wydatki zostaną udokumentowane przez wykonawcę wystawioną na Gminę fakturą VAT z wykazaną na niej kwotą VAT naliczonego.

Gmina na podstawie umowy z Województwem (…) uzyska dofinansowanie na realizację Inwestycji ze środków pochodzących z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Gmina w złożonym wniosku o dofinansowanie Projektu wskazała, że podatek VAT nie podlega odliczeniu, zatem jest w całości kosztem kwalifikowalnym Inwestycji (podlega sfinansowaniu z dotacji).

Gmina wskazuje ponadto, że interpretacja przepisów prawa podatkowego wydana na skutek niniejszego wniosku jest niezbędna do prawidłowego rozliczenia dofinansowania Inwestycji.

Pytanie

Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją Projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki na Inwestycję, w związku z tym, że majątek powstały w ramach Projektu jest udostępniany przez Gminę wyłącznie nieodpłatnie na zasadach ogólnej dostępności majątku publicznego, a tym samym towary i usługi nabywane w ramach Projektu są wykorzystywane wyłącznie do realizacji zadań własnych Gminy niepodlegających VAT.

Uzasadnienie Państwa stanowiska w sprawie

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami, które nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Z treści powyższej regulacji wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

a)zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz

b)pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT.

Ad a. Gmina jako podatnik VAT w ramach ponoszenia wydatków na Projekt

Odnosząc się do warunku nabywania towarów i usług przez podatnika, należy wskazać, iż kwestia ta została uregulowana w art. 15 ustawy o VAT.

Zgodnie z ust. 1 tego przepisu, za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie natomiast do ust. 6 wskazanej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.

Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zapis cytowanego powyżej art. 15 ust. 6 ustawy o VAT jest odzwierciedleniem art. 13 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. Nr 347, str. 1, ze zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W konsekwencji, kryterium uznania jednostki samorządu terytorialnego za podatnika VAT jest charakter wykonywanych przez nią czynności, tj. dokonywanie czynności o charakterze publicznoprawnym wyłącza, co do zasady te podmioty z kategorii podatników VAT, natomiast dokonywanie czynności cywilnoprawnych skutkuje zasadniczo uznaniem tych podmiotów za podatników, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu VAT.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 o samorządzie gminnym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy kultury fizycznej i turystyki w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych (pkt 10 powyższego przepisu).

Mając na uwadze powyższe należy uznać, iż Gmina nabywając towary/usługi celem realizacji Inwestycji, nie nabyła ich do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i tym samym nie działała w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy.

Wydatki na Projekt zostaną bowiem poniesione na realizację nieodpłatnych zadań użyteczności publicznej w zakresie kultury fizycznej i turystyki w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

Ponadto, Gmina podkreśla, że nie wykorzystuje nabytych towarów/usług w ramach realizacji Inwestycji do świadczenia odpłatnych usług/dostawy towarów, które potencjalnie mogłyby podlegać opodatkowaniu VAT po stronie Gminy i stanowiłyby działalność gospodarczą Gminy w rozumieniu ustawy o VAT.

Wydatki na Inwestycję zostaną zatem poniesione poza działalnością gospodarczą Gminy, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a tym samym nie zostanie spełniona pierwsza przesłanka warunkująca prawo do odliczenia VAT, stanowiąca o ponoszeniu wydatków przez podatnika tego podatku w ramach wykonywanej przez niego działalności gospodarczej.

Ad b. Związek wydatków na Projekt z działalnością opodatkowaną VAT Gminy

Drugim warunkiem wynikającym z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, niezbędnym do zastosowania prawa do odliczenia VAT naliczonego, jest związek (co najmniej pośredni) ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że zamiarem Gminy nie jest wykorzystywanie majątku Projektu do czynności opodatkowanych VAT.

Tym samym, w ocenie Gminy, nie istnieje związek pomiędzy wydatkami związanymi z realizacją Inwestycji z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT przez Gminę.

Jak wskazano majątek powstały w wyniku Inwestycji jest udostępniany przez Gminę wyłącznie nieodpłatnie na zasadach ogólnej dostępności majątku publicznego. Wydatki, które Gmina poniesie w związku z realizacją Projektu mają na celu realizację nieodpłatnie zadań własnych Gminy w zakresie spraw dotyczących kultury fizycznej i turystyki w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

W konsekwencji druga przesłanka z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, warunkująca możliwość odliczeniaVAT naliczonego, również nie zostanie spełniona.

Powyższe stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (na gruncie analogicznego stanu faktycznego), przykładowo:

·w interpretacji indywidualnej z 8 grudnia 2021 roku, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.736.2021.1.PRM, wskazano, że: „W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku VAT naliczonego nie będą spełnione, gdyż Gmina realizując inwestycję związaną z budową placu fitness w (…), nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, lecz działa jako organ władzy publicznej w zakresie zadań własnych nałożonych odrębnymi przepisami prawa (art. 15 ust. 6 ustawy), w ramach czynności publicznoprawnych, a efekty realizacji tej inwestycji – jak wynika z wniosku – nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, ponieważ korzystanie – z ww. placu fitness będzie nieodpłatne i ogólnodostępne. W konsekwencji, Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z wystawionych faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją Projektu, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy”.

W świetle powyższego, Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki na Inwestycję, w związku z tym, że efekty Projektu nie są wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku– jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:

W świetle art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, stosownie do którego:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Definicja podatnika została ujęta w art. 15 ust. 1 ustawy. Na mocy tego artykułu:

Z kolei pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w art. 15 ust. 2 ustawy, na podstawie którego:

Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań, jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

·podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

·podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):

Natomiast w świetle art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

W oparciu o art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT. Realizują Państwo zadania własne określone w ustawie o samorządzie gminnym. Zrealizowali Państwo zadanie inwestycyjny pn. „(…)”. Celem Inwestycji jest rozwój ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury rekreacyjnej na terenie Państwa Gminy, poprzez zagospodarowanie terenu rekreacyjno-sportowego w miejscowości (…). Majątek powstały w ramach inwestycji jest nieodpłatnie udostępniany dla zainteresowanych podmiotów trzecich i udostępnianie to odbywa się na zasadach ogólnej dostępności majątku publicznego. Majątek Projektu nie jest udostępniany przez Państwa dla podmiotów trzecich komercyjnie/odpłatnie. Ponadto, z wniosku wynika, że Państwa zamiarem nie jest wykorzystywanie majątku projektu do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W Państwa ocenie, nie istnieje związek pomiędzy wydatkami związanymi z realizacją inwestycji z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT przez Państwa Gminę.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku VAT, naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją projektu.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego nie zostaną spełnione, bowiem – jak wynika z treści wniosku – majątek powstały w ramach inwestycji jest nieodpłatnie udostępniany dla zainteresowanych podmiotów trzecich i udostępnienie to odbywa się na zasadach ogólnej dostępności majątku publicznego. Państwa zamiarem nie jest wykorzystywanie majątku projektu do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Nie istnieje związek pomiędzy wydatkami związanymi z realizacją projektu z wykonywanymi przez Państwa czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Powstała Inwestycja – jak Państwo wskazali – wiąże się z wykonywaniem zadania własnego, obejmującego sprawy kultury fizycznej i turystyki w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych, co wynika z art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym.

W związku z powyższym, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki, warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, nie mają Państwo – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją ww. projektu.

Podsumowując, stwierdzam, że nie mają Państwo prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją projektu.

Tym samym, Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Należy zauważyć, że organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu kwalifikacji, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).