Możliwość skorzystania z ulgi na zabytki.

Interpretacja indywidualna

- stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 kwietnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 6 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z ulgi na zabytki. Wniosek uzupełniła Pani – w odpowiedzi na wezwania – pismami z 15 maja 2024 r. (wpływ) oraz z 26 maja 2024 r. (wpływ: 28 maja 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

(...) wojewódzki konserwator zabytków odmówił Pani wydania zaświadczenia o realizacji prac remontowych na obiekcie zabytkowym, którego jest Pani właścicielem i który Pani remontuje pomimo iż: wnioskowała Pani o dokonanie wizji lokalnej na obiekcie (...), na którego remont ma Pani wszelkie wymagane zgody, pozwolenia i uzgodnienia w tym (...)i przekazała Pani fotografie wszelkich dokumentów dotyczących obiektu oraz zdjęcia zrealizowanych robót, dziennika budowy potwierdzające wykonanie robót zgodnie ze sztuką budowlaną, faktury VAT dokumentujące poniesione na remont obiektu wydatki. Sprawę zainicjowała Pani (...) 2024 r., ale pierwotnie umówione spotkanie zostało anulowane przez pracownika (...) nagle (...) 2024 r. z uzasadnieniem, iż nie ma podstaw prawnych do wydania Pani zaświadczenia.

(...) 2024 r. niezwłocznie po uzyskaniu odmowy dokonania wizji na obiekcie skorzystała Pani z możliwości telefonicznej konsultacji prawnej w Krajowej Informacji Skarbowej, gdzie uzyskała Pani poradę prawną, aby złożyć niniejszy wniosek.

Uzupełnienie okoliczności faktycznych sprawy przedstawione w piśmie z 15 maja 2024 r. (wpływ):

Zabytkowa (...) pod adresem A, ul. B 1 jest zabytkiem nieruchomym wpisanym do Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków i jednocześnie stanowi istotny element zabytkowego (...) wpisanego do rejestru zabytków województwa X pod (...) decyzja z (...) r. O wyjątkowych walorach tego (...) m.in. Pismo X Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z (...) 2022 r. (...).

(...) 2022 r. Pozwolenie nr (...) Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na przeprowadzenie prac budowlanych.

(...) 2022 r. Zawiadomienie X Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o zamiarze włączenia karty ewidencyjnej zabytku do Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków.

(...) 2022 r. zalecenia konserwatorskie X Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

(...) 2022 r. Zawiadomienie X Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o włączeniu karty ewidencyjnej zabytku do Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków.

(...) 2023 r. Decyzja nr (...) Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków - umorzenie postępowania z powołaniem się w uzasadnieniu na (...).

(...) 2023 r. Decyzja (...) Starosty Y - Pozwolenie na budowę.

Uważa Pani, iż na podstawie art. 26hb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma Pani prawo kontynuować i dokończyć roboty budowlane w rozumieniu art. 3 pkt 8 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, które prowadzi Pani od 2022 r. w oparciu o zatwierdzone projekty, wytyczne konserwatorskie i zgodnie z uzyskanymi pozwoleniami i uzgodnieniami branżowymi na obiekcie zabytkowej (...) pod adresem A, ul. B 1 wpisanej do Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków zlokalizowanej we (...) wpisanej do rejestru zabytków województwa X pod (...) dec. z (...) r. z zachowaniem praw do ulgi podatkowej wynikającej z normy prawnej przytoczonej (...).

Ochroną objęta jest (...). Chronione prawem są (...).

Prace remontowe, które przeprowadzono dotychczas mieszczą się w definicji remontu w rozumieniu ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Prace budowlane są prowadzone z zachowaniem wymogów wytycznych konserwatorskich, zgodnie ze sztuką budowlaną przez wykwalifikowaną kadrę budowlańców i nadzorowane przez doświadczonego Kierownika budowy, wykonanie robót zostało poświadczone w zaświadczeniu wydanym przez X Wojewódzkiego Konserwatora Zabytów po przeprowadzeniu wizji lokalnej na obiekcie w (...) 2023 r.:

(...)

Wydatki zostały odliczone na podstawie art. 26hb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga na zabytki. Nie odlicza Pani tych wydatków w ramach innych ulg, tylko w ramach ulgi na zabytki, (...). Poniesione wydatki nie zostały i nie zostaną sfinansowane, dofinansowane ani zwrócone Pani w żadnej innej formie ani postaci. Poniesione wydatki nie wykraczają poza zakres prac i robót określonych w pozwoleniu X Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, wytycznych tego organu ani zaleceniach konserwatorskich. Wszystkie wykonane prace i roboty są zgodne z wyznaczonym zakresem określonym w pozwoleniach. Wydatki na roboty budowlane zostały i będą w przyszłości nadal dokumentowane fakturami VAT, które są wystawione na (...). Posiadała Pani i posiada na moment realizacji prac remontowych pisemne pozwolenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków X. Uzyskała Pani (...) 2024 r. Zaświadczenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków potwierdzające wykonanie prac i robót potwierdzające ich realizację - tożsame z wpisami do Dziennika budowy obiektu a także zweryfikowane na miejscu przez osobę delegowaną przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Uzupełnienie okoliczności faktycznych sprawy przedstawione w piśmie z 26 maja 2024 r. (wpływ: 28 maja 2024 r.):

Po zmianie sytuacji faktycznej, tj. wydaniu Pani wymaganego przepisami zaświadczenia przez Konserwatora zabytków, która to zmiana nastąpiła niezależnie od Pani, po wystosowaniu pierwotnego wniosku do organu, sednem Pani zapytania jest: czy fakt zmiany przepisów obowiązujących do (...) 2022 r. na unormowania, które wykluczyły ulgę podatkową na zabytki ewidencyjne pozbawia Panią prawa do korzystania z tejże ulgi co oznacza odebranie Pani jako podatnikowi konstytucyjnej ochrony praw nabytych w kontekście rozumienia norm państwa prawnego. A więc Pani wniosek dotyczy interpretacji Pani indywidualnej sytuacji i Pani praw wywodzonych z art. 2 Konstytucji RP, która mówi o zasadzie poprawnej legislacji, jest zasadniczym elementem praworządności, bazując na zasadach państwa prawnego. Ma Pani także wątpliwość jak ta nowelizacja ma się do art. 32 Ustawy Zasadniczej, która gwarantuje Pani równość przy spełnieniu tych samych wymogów, które spełnili inni obywatele, a następnie jest Pani to odebrane nowelizacją pomimo, że zgodnie z fundamentalnymi zasadami zaufania obywateli do aparatu Państwa powinno być dane Pani ukończyć, co Pani rozpoczęła, spełniając wszelkie wymogi obowiązujące w zakresie tej ulgi podatkowej, która miała być obowiązującą przez okres 6 lat, tj. czas na pełen cykl rozliczania miał obejmować okres 6 lat, dla tych podatników którzy spełniali wymogi w roku 2022. Z uwagi na brak zapisanej expressis verbis zasady ochrony praw nabytych w naszej Konstytucji i jej pośrednie wywodzenie z demokratycznego systemu prawnego jako całości, holistyczne traktowanie systemu zasad prawnych, ogromne znaczenie orzecznictwa w kształtowaniu wykładni, ma Pani pytanie, czy stosowanie wykładni rozszerzającej i telologicznej (celowościowej) również będzie tu uwzględnione, aby zapewnić ochronę podatnika w przypadku powstania wątpliwości stworzonych nie Pani działaniem lecz naruszeniem zasady pewności prawa, tj. wadliwą i pospieszną legislacją. Powołać się tu Pani chce na wyrok TK z 4 stycznia 2000 r. sygn. K.18/99 w odniesieniu do całego spektrum zdarzeń i skutków, które nowelizacją wywiera na Pani indywidualną sytuację.

Reasumując, sednem Pani pytania jest, czy dopuszczalne jest w polskim systemie prawa różnicowanie sytuacji podatnika na przed i po nowelizacji jeśli nowelizacją dotyczy osób, narusza ich prawa nabyte i dotkliwie pogarsza sytuację podatkową, jeśli osoby te, w tym Pani, które w dobrej wierze rozpoczęły proces inwestycyjny są stawiane w sytuacji zmiany zasad, wymogów w trakcie realizacji programu, tj. Prawo do korzystania z usługi podatkowej jest Pani odbierane pomimo, że wcześniejsze zasady ustalone prawem były inne a osoby te, w tym Pani, nadal spełniają wymogi określone pierwotnie jako konieczne i wystarczające, aby z ulgi korzystać, tj. rozliczać ją przez 6 kolejnych lat.

Spełniła Pani wszelkie wymogi w roku 2022, i zamierzała Pani kontynuować inwestycję w latach kolejnych, co uczyniła Pani ponosząc ogromne nakłady (dla Pani kwota ok. 300 tys. to wielkie pieniądze), następnie pomimo początkowej odmowy Konserwator Zabytków wydał Pani zaświadczenie o realizacji prac/robót. Wobec niespójności działań organów Państwa, a także naruszania fundamentalnych zasad, o których wspomina Pani powyżej ma Pani pytanie czy jako podatnik ma Pani prawo kontynuować, czyli nadal korzystać z tej ulgi podatkowej na zabytki określonej w art. 26hb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i dokończyć rozpoczęte inwestycje zgodnie z celem tych norm prawnych - czyli ratować zabytek, czy nie ma Pani prawa tego robić bo wprowadzono nowelizację, która literalnie wymienia teraz jako potencjalnych beneficjentów tylko osoby, które są właścicielami zabytków rejestrowych i wyklucza konstytucyjne zasady prawa, fundamentalnego ładu prawnego, poprawnej legislacji, wykładni mającej na celu oddanie najlepszego sensu i celu zamierzeń Ustawodawcy z zachowaniem ochrony praw obywatela i podatnika.

Pani wniosek dotyczy wydatków poniesionych od (...) 2023 r. Jednakże w roku 2022, posiadała Pani pozwolenie woj. Konserwatora zabytków na prowadzenie prac pisemne (dot. demontażu i utylizacji azbestu i pokrycia dachu blachodachówką) i zalecenia konserwatorskie dot. pełnej realizacji inwestycji. Uzyskanie pozwolenia na budowę było poprzedzone pełnym procesem konsultacji i uzgodnieniami z (...) zgodnie z obowiązującymi przepisami w tym zakresie.

Posiada Pani wymagane faktury wystawione imiennie na Panią. W roku 2023 posiadała Pani i posiada dokumenty j.w. - nadal obowiązujące - w zakresie pozwoleń na prowadzenie prac i zaleceń konserwatorskich jak prace mają być prowadzone. Po poniesieniu wydatku uzyskała Pani zaświadczenie konserwatora zabytków o wykonaniu prac. Posiada Pani wymagane dokumenty faktury wystawione na Panią imiennie.

Wyjaśnia Pani, że do rejestru zabytków jest wpisany (...), a Pani (...).

Złożoność sytuacji prawnej w Pani ocenie uwzględniającej zasady logiki to bezsens i alogiczność istnienia (...).

Na pytanie, czy (...), o którym mowa we wniosku, jest zabytkiem nieruchomym, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c-e ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami odpowiedziała Pani, że zabudowania, które remontuje są dziełem architektury, budownictwa odpowiedź na Państwa pytanie jest twierdząca.

Jest Pani od (...) 2022r. i nadal będzie właścicielem zabytkowej (...), której remont Pani prowadzi.

Pani małżonek korzystał i będzie korzystać z odliczenia podatku tych wydatków, mają Państwo ustawową wspólność majątkową małżeńską i (...) dzieci na wspólnym utrzymaniu, korzystają Państwo z dobrodziejstwa (...) i również wspólnie się Państwo rozliczają, bo Państwo Polskie daje małżonkom takie prawo. (...).

Zasadniczo okresem, który budzi Pani wątpliwości jest czas po wprowadzeniu nowelizacji tj. od 1 stycznia 2023 r., gdyż wcześniej sytuacja była jasna i spełniała Pani wymogi korzystania z ulgi. Jednak sens pytania obejmuje lata 2022 plus 5 kolejnych okresów rozliczeniowych podatku, bo program ulgi obejmuje 6 lat podatkowych.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 26 maja 2024 r.):

Czy prawdą jest, że na gruncie Ustawy Zasadniczej RP, linii Orzecznictwa w sprawie ochrony praw nabytych w demokratycznym państwie prawa oraz zgodnie z zasadami poprawnej legislacji, oraz w zgodzie z zasadami wykładni i zasady interpretacji wszelkich wątpliwości na korzyść podatnika, ma Pani prawo nadal korzystać z ulgi podatkowej „na zabytki” remontując i konserwując zabytkową (...), która znajduje się w Ewidencji X Konserwatora Zabytków i jest integralnym elementem zabytkowej (...) A, która jest wpisana do Rejestru zabytków województwa X pod (...) decyzją z (...) r., jeżeli w roku 2022 spełniła Pani wymogi i rozpoczęła Pani proces inwestycyjny - prace budowlano-remontowe, a w 2023 r. kontynuowała je Pani i uzyskałam zaświadczenie wojewódzkiego konserwatora zabytków potwierdzające wykonanie prac?

Pani stanowisko (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 15 maja 2024 r.)

Uważa Pani, iż gwarancje, które daje Pani Ustawa Zasadnicza nie mogą być Pani odebrane nowelą ustawy w trakcie prowadzenia prac, na które uzyskała wszelkie wymagane prawem zgody, pozwolenia i uzgodnienia z organami branżowymi:

• (...) 2022 r. Pozwolenie nr (...) X Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków;
• (...) 2022 r. Pismo X Wojewódzkiego konserwatora zabytków zawiadomienie o terminie oględzin;
• (...) 2022 r. Pismo X Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków dot. udzielenia informacji nt. budynku. powyżej interpretowanej w ciągłości z poprzednim brzmieniem przepisu (przed nowelą),

Skontaktowała się Pani z Biurem Poselskim, Pani sprawie poświęcono uwagę i obecnie oczekuje Pani na konsultację z zespołem prawnym, aby uzyskać wsparcie (...) w uzyskaniu interpretacji, która optymalnie uwzględniać może ochronę praw i najlepiej pojętych interesów obywatela, podatnika a także pomoże zachować ducha i sens przepisów, mających na celu szeroko pojętą ochronę zabytków i ratowania Dziedzictwa Narodowego przez włączanie aktywne zainteresowanych obywateli, co gwarantuje Pani ochronę praw nabytych i interpretację wszelkich wątpliwości natury prawnej i faktycznej zawsze na korzyść podatnika.

Podtrzymuje Pani swoje stanowisko, iż pewność i stabilność przepisów prawnych szczególnie w zakresie podatków i procesów inwestycyjnych w budownictwie pozwala obywatelowi/podatnikowi zaplanować i optymalnie przeprowadzić remont, ratowanie zabytku, którego podjęła się Pani i który rozpoczęła Pani mając zagwarantowaną w przepisach ulgę, ponieważ bez tego wsparcia nie zdecydowałaby się Pani z mężem na ten krok z uwagi na dobro rodziny, w szczególności Państwa dzieci. Uważa Pani, że ideą ulgi była zachęta obywateli do podjęcia trudu ratowania zabytków, Pani z mężem ten wysiłek podjęła, uważają Państwo, że mają ochronę Państwa Polskiego, które dając Państwu to prawo i tę możliwość, wsparcie w postaci ulgi i że ta gwarancja nie zostanie Państwu odebrana nowelizacją.

Prosi Pani o potwierdzenie, że nadal może Pani korzystać z ulgi na zabytki, że proces ratowania jednej z ostatnich (...) A wpisanej do rejestru zabytków może być kontynuowany ze wsparciem Rzeczypospolitej Polskiej, która wsparła Panią tą ulgą podatkową w 2022 r. i że lata kolejne zgodnie z cyklem rozliczenia 6-cio letnim mogą być nadal rozliczane przez Państwa z zachowaniem praw nabytych, aby urzeczywistniona została idea tej ulgi, czyli skuteczne uratowanie, zabezpieczenie i właściwą opieką nad zabytkiem - niemym świadkiem historii naszego Kraju. Prosi Pani o wykładnię, która odzwierciedli zamysł i cel ustawodawcy i pozwoli Pani kontynuować podjęte dzieło, prosi Pani, żeby pomóc Pani uratować obiekt dla kolejnych pokoleń Polaków.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 26hb ust. 1 pkt 2 z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Podatnik może odliczyć od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1 lub art. 30c ust. 2, wydatki poniesione na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków.

W myśl art. 26hb ust. 2 pkt 2 cytowanej na wstępie ustawy:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, przysługuje podatnikowi, jeżeli w momencie poniesienia wydatku podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem zabytku nieruchomego, o którym mowa w tym przepisie, oraz posiada sporządzone na piśmie pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków na prowadzenie prac konserwatorskich, prac restauratorskich lub robót budowlanych przy tym zabytku oraz po poniesieniu tego wydatku uzyskał zaświadczenie wojewódzkiego konserwatora zabytków potwierdzające wykonanie odpowiednio tych prac lub robót.

Jak stanowi art. 26hb ust. 3 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za datę poniesienia wydatków z tytułów określonych w ust. 1 pkt 2 uznaje się dzień wystawienia faktury.

Na podstawie art. 26hb ust. 4 pkt 2 powołanej na wstępie ustawy:

Odliczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 2, nie mogą przekroczyć 50% wydatków udokumentowanych fakturą wystawioną przez podatnika podatku od towarów i usług niekorzystającego ze zwolnienia od tego podatku, powiększonych o kwotę podatku od towarów i usług, o ile podatek ten nie został odliczony na podstawie ustawy o podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 26hb ust. 6 powołanej na wstępie ustawy:

Małżonkowie, między którymi istnieje współwłasność majątkowa, wydatki, o których mowa w ust. 1, mogą odliczyć w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej, bez względu na to, czy dokument potwierdzający poniesienie wydatku został wystawiony na imię obydwojga małżonków lub jednego z nich.

Stosownie do art. 26hb ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 1 pkt 2 - dokonuje się w zeznaniu składanym po otrzymaniu zaświadczenia, o którym mowa w ust. 2 pkt 2.

Z kolei w myśl art. 26hb ust. 8 ww. ustawy:

Kwota odliczenia nieznajdująca pokrycia w rocznym dochodzie podatnika podlega odliczeniu w kolejnych latach, nie dłużej jednak niż przez sześć lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym dokonano odliczenia.

Przy czym zgodnie z art. 26hb ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczeniu nie podlegają wydatki w części, w jakiej:

1)zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym;

2)zostały uwzględnione przez podatnika w związku z korzystaniem z ulg podatkowych w rozumieniu Ordynacji podatkowej;

3)wykraczają poza zakres prac i robót określonych w pozwoleniu wojewódzkiego konserwatora zabytków lub zostały wykonane niezgodnie z pozwoleniem wojewódzkiego konserwatora zabytków;

4)zostały sfinansowane, dofinansowane lub zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Jak stanowi natomiast art. 26hb ust. 10 ww. ustawy:

Podatnik, który po roku, w którym dokonał odliczeń, otrzymał zwrot odliczonych wydatków, jest obowiązany doliczyć odpowiednio kwoty poprzednio odliczone do dochodu za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot.

Jednocześnie w myśl art. 26hb ust. 11 cytowanej ustawy:

W przypadku skorzystania z odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 1, stanowiących odpisy amortyzacyjne od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, przepisu art. 23 ust. 1 pkt 45 nie stosuje się.

Z kolei art. 26hb ust. 12 przedmiotowej ustawy stanowi, że:

Ilekroć w ust. 1-11 jest mowa o:

1)powierzchni użytkowej - oznacza to powierzchnię, o której mowa w art. 16 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043 oraz z 2022 r. poz. 1846 i 2180);

2)pracach konserwatorskich - oznacza to prace konserwatorskie w rozumieniu art. 3 pkt 6 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;

3)pracach restauratorskich - oznacza to prace restauratorskie w rozumieniu art. 3 pkt 7 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;

4)robotach budowlanych - oznacza to roboty budowlane w rozumieniu art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;

5)zabytku nieruchomym - oznacza to zabytek nieruchomy, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c-e ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

Według wyżej wymienionych przepisów ulga na zabytki jest skierowana do właścicieli lub współwłaścicieli nieruchomości zabytkowych, którzy są podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych i opłacają podatek według skali podatkowej, podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Przy czym w przypadku wydatków na prace restauratorskie, konserwatorskie i budowlane podatnik musi spełniać następujące wymogi:

·być właścicielem lub współwłaścicielem zabytku nieruchomego, a ww. prace muszą być wykonane przy zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków;

·posiadać sporządzone na piśmie pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków na prowadzenie tych prac przy tym zabytku, w przypadku zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków,

·po poniesieniu ww. wydatków - uzyskać zaświadczenie wojewódzkiego konserwatora zabytków potwierdzające wykonanie odpowiednio tych prac lub robót;

·posiadać fakturę wystawioną przez podatnika podatku VAT niekorzystającego ze zwolnienia od tego podatku, a odliczenie nie może przekroczyć 50% tych wydatków.

Jednocześnie podatnik nie może skorzystać z ulgi, jeżeli:

·dokonał odliczenia ich od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym;

·wydatki te zostały uwzględnione przez niego w związku z korzystaniem z ulg podatkowych;

·wydatki te wykraczają poza zakres prac i robót określonych w pozwoleniu wojewódzkiego konserwatora zabytków lub zostały wykonane niezgodnie z pozwoleniem wojewódzkiego konserwatora zabytków;

·wydatki zostały sfinansowane/dofinansowane/zwrócone w jakiejkolwiek formie.

Ponadto wskazać należy, że małżonkowie we wspólności majątkowej mogą odliczyć ulgę w częściach w dowolnie ustalonej przez siebie proporcji. Przy czym, dla zastosowania ulgi nie ma znaczenia, na którego ze współmałżonków zostały wystawione faktury VAT potwierdzające poniesione wydatki – każdy z małżonków może je odliczyć w zeznaniu podatkowym w ustalonej proporcji.

W przypadku, gdy kwota rocznego dochodu/przychodu podatnika jest niższa niż kwota przysługującego odliczenia, podatnik może odliczać kwotę nieznajdującą pokrycia w rocznym dochodzie/przychodzie maksymalnie przez sześć kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym dokonano odliczenia po raz pierwszy.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że podatnik, który poniesie wydatki na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane w zabytku nieruchomym, może odliczyć 50% tych wydatków od podstawy opodatkowania, z tytułu ulgi na zabytki. Musi jednak spełnić wszystkie warunki do skorzystania z tej ulgi przedstawione powyżej, w tym musi posiadać fakturę wystawioną przez podatnika podatku VAT niekorzystającego ze zwolnienia od tego podatku.

Kolejno wyjaśniam, że rejestr zabytków jest podstawową, a jednocześnie najstarszą formą ochrony zabytków. Został utworzony na podstawie rozporządzenia Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z dnia (...) 1928 r. o prowadzeniu rejestru zabytków (t. j. Dz.U. z 1928 r. Nr 76 poz. 675).

Rejestr ten prowadzony jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 840 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 26 maja 2011 r. w sprawie prowadzenia rejestru zabytków, krajowej, wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków oraz krajowego wykazu zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 56).

Do rejestru zabytków wpisywane są obiekty odpowiadające definicji legalnej zabytku, o której mowa w art. 3 pkt 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, a mianowicie użyte w ustawie określenie oznacza:

Zabytek - nieruchomość lub rzecz ruchomą, ich części lub zespoły, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową.

W przeciwieństwie do wcześniejszych regulacji prawa ochrony zabytków wpis do rejestru zabytków nie jest orzeczeniem o „uznaniu za zabytek”. Zgodnie z obowiązującymi przepisami zabytkami są wszystkie obiekty mające określone cechy wskazane w definicji zabytku, niezależnie od tego, czy zostały ujęte w rejestrze zabytków czy w ewidencji (gminnej bądź wojewódzkiej).

Zgodnie z art. 7 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami:

Formami ochrony zabytków są:

1)wpis do rejestru zabytków;

1a) wpis na Listę Skarbów Dziedzictwa;

2)uznanie za pomnik historii;

3)utworzenie parku kulturowego;

4)ustalenia ochrony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej lub decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego.

Według art. 8 ww. ustawy

1.Rejestr zabytków, zwany dalej „rejestrem”, dla zabytków znajdujących się na terenie województwa prowadzi wojewódzki konserwator zabytków.

2.Rejestr prowadzi się w formie odrębnych ksiąg dla zabytków:

1)nieruchomych;

2)ruchomych;

3)archeologicznych.

3.Rejestr zawiera dane osobowe obejmujące imię, nazwisko i adres zamieszkania lub nazwę i adres siedziby właściciela lub posiadacza zabytku lub użytkownika wieczystego gruntu, na którym znajduje się zabytek nieruchomy.

Zgodnie z art. 9 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami:

1.Do rejestru wpisuje się zabytek nieruchomy na podstawie decyzji wydanej przez wojewódzkiego konserwatora zabytków z urzędu bądź na wniosek właściciela zabytku nieruchomego lub użytkownika wieczystego gruntu, na którym znajduje się zabytek nieruchomy

2.W trybie określonym w ust. 1, do rejestru może być również wpisane otoczenie zabytku wpisanego do rejestru, a także nazwa geograficzna, historyczna lub tradycyjna tego zabytku.

3.Wpis do rejestru historycznego (...), ruralistycznego lub historycznego zespołu budowlanego nie wyłącza możliwości wydania decyzji o wpisie do rejestru wchodzących w skład tych układów lub zespołu zabytków nieruchomych.

3a. Informację o wszczęciu postępowania w sprawie wpisania zabytku nieruchomego do rejestru oraz o ostatecznym zakończeniu tego postępowania wojewódzki konserwator zabytków przekazuje niezwłocznie właściwemu staroście.

3b. Informację o wszczęciu postępowania w sprawie wpisania zabytku nieruchomego do rejestru do czasu ostatecznego zakończenia tego postępowania podaje się do publicznej wiadomości na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej starostwa powiatowego, na obszarze którego znajduje się zabytek, a ponadto w siedzibie właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków lub w sposób zwyczajowo przyjęty w miejscowości, w której znajduje się zabytek.

3c. Przepis ust. 3b nie narusza przepisu art. 61 § 4 Kodeksu postępowania administracyjnego oraz art. 94 niniejszej ustawy.

4.Wpisanie zabytku nieruchomego do rejestru ujawnia się w księdze wieczystej danej nieruchomości na wniosek wojewódzkiego konserwatora zabytków, na podstawie decyzji o wpisie do rejestru tego zabytku.

Zgodnie z art. 21 ww. ustawy:

Ewidencja zabytków jest podstawą do sporządzania programów opieki nad zabytkami przez województwa, powiaty i gminy.

W myśl art. 22 ust. 5 ww. ustawy:

W gminnej ewidencji zabytków powinny być ujęte:

1)zabytki nieruchome wpisane do rejestru;

2)inne zabytki nieruchome znajdujące się w wojewódzkiej ewidencji zabytków;

3)inne zabytki nieruchome wyznaczone przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) w porozumieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków.

W tym miejscu podkreślam, że przepis art. 26hb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych został zmieniony przez art. 1 pkt 12 ustawy zmieniającej z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1265; „ustawa zmieniająca”) i obowiązuje od 1 stycznia 2023 r. Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw zmieniła niektóre rozwiązania dotyczące ulgi na zbytki. W wyniku wprowadzonych zmian została wyłączona możliwość odliczenia wydatków na nabycie zabytku nieruchomego.

Ponadto, zakresem ulgi zostały objęte wydatki na prace konserwatorskie, restauratorskie oraz roboty budowlane wyłącznie przy zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków. Dodatkowo, odliczenie wydatków będzie możliwe w zeznaniu podatkowym dopiero po otrzymaniu zaświadczenia wojewódzkiego konserwatora zabytków potwierdzającego wykonanie prac zgodnie z pozwoleniem wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Jednocześnie z art. 20 ustawy zmieniającej wynika, że:

Do wydatków, o których mowa w art. 26hb ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, oraz art. 11 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 5, w brzmieniu dotychczasowym, poniesionych do dnia 31 grudnia 2022 r. stosuje się przepisy ustaw zmienianych w art. 1 i art. 5 w brzmieniu dotychczasowym.

Ustawa zmieniająca nie wprowadza praw nabytych do wydatków poniesionych po 1 stycznia 2023 r. Na mocy przepisu przejściowego (art. 20 ustawy zmieniającej, tzn. cytowanej wyżej ustawy z 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw), wydatki poniesione do 31 grudnia 2022 r. będą odliczane w ramach ulgi na zabytki na dotychczasowych zasadach. Nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zagwarantowała bowiem zachowanie praw nabytych w odniesieniu do wydatków ponoszonych przez Podatników do 31 grudnia 2022 r. Oznacza to, że - w ramach praw nabytych - odliczeniu (nadal) podlegają wydatki, jakie podatnik, będący właścicielem lub współwłaścicielem zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków, poniósł w 2022 r. na nabycie takiej nieruchomości lub udziału w niej pod warunkiem, że na nabytą nieruchomość poniósł również wydatek o charakterze remontowo‑konserwatorskim. Na mocy przepisu przejściowego tylko wydatki poniesione do 31 grudnia 2022 r. będą odliczane w ramach ulgi na zabytki na dotychczasowych zasadach.

Analizując Pani wniosek w kontekście możliwości zastosowania omawianej ulgi zauważam, że we wniosku wskazała Pani wprost, że do rejestru zabytków wpisany jest (...), a nie sama (...).

W świetle art. 26hb ust. 12 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c)-e) ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, zabytkiem nieruchomym uprawniającym do odliczeń w ramach ulgi na zabytki nie jest (...), ruralistyczny i zespół budowlany, które to zostały wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Stąd samo położenie (...) na obszarze wpisanym do rejestru zabytków, nie uprawnia do stosowania ulgi na zabytki w przypadku ponoszenia wydatków w 2023 r. i latach kolejnych na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane, gdyż niezbędnym warunkiem jest prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych w zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków.

Biorąc zatem pod uwagę brzmienie art. 26hb ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym prace restauratorskie, konserwatorskie oraz budowlane muszą być wykonane przy zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków - nie będzie mieć Pani możliwości zastosowania omawianej ulgi od 2023 r., z uwagi na brak spełnienia tej przesłanki odnośnie wykonanych/planowanych prac. Nie zostały/zostaną one bowiem przeprowadzone przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków.

W odniesieniu do Pani stanowiska w zakresie niezgodności nowelizacji art. 26hb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z ustawą z 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (t. j. Dz. U. Nr 78, poz. 483, ze zm.) wskazuję, że postępowanie w sprawie wydawania interpretacji indywidualnych, z uwagi na przedmiot i charakter wydawanych w jego toku rozstrzygnięć, jest postępowaniem szczególnym, odrębnym, do którego nie mają bezpośredniego zastosowania inne (poza wskazanymi w ustawie) przepisy Ordynacji podatkowej. Dlatego też ta interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach przedstawionych przez Panią we wniosku oraz w zakresie postawionego przez Panią pytania, które wyznacza zakres Pani żądania.

Kontrola norm (abstrakcyjna i konkretna; a posteriori i a priori), której istota polega na orzekaniu o hierarchicznej (pionowej) zgodności aktów normatywnych (norm prawnych) niższego rzędu z aktami normatywnymi (normami prawnymi) wyższego rzędu i na eliminowaniu tych pierwszych z systemu obowiązującego prawa w razie stwierdzenia braku zgodności, należy natomiast do kompetencji Trybunału Konstytucyjnego.

W konsekwencji Pani stanowisko uznałem za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a,

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług,

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA) albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).