dotyczy ustalenia, czy wydatki ponoszone przez Spółkę w związku z wypłatą na rzecz Podmiotów Powiązanych prowizji z tytułu świadczenia usługi pośrednictwa sprzedaży nie podlegają ograniczeniu w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo:

 1) ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku z 20 grudnia 2019 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 12 marca 2024 r. sygn. akt II FSK 2200/23 oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 15 września 2023 r. sygn. akt I SA/Op 193/23; i

 2) stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy wydatki ponoszone przez Spółkę w związku z wypłatą na rzecz Podmiotów Powiązanych prowizji z tytułu świadczenia usługi pośrednictwa sprzedaży nie podlegają ograniczeniu w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 grudnia 2019 r. wpłynął Państwa wniosek z 20 grudnia 2019 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczący podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie ustalenia czy wydatki ponoszone przez Spółkę w związku z wypłatą na rzecz Podmiotów Powiązanych prowizji z tytułu świadczenia usługi pośrednictwa sprzedaży nie podlegają ograniczeniu w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „ustawa o CIT”).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

B. Sp. z o.o. (dalej: „Spółka” lub „Wnioskodawca”) jest rezydentem podatkowym Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: „Polska”) i stosownie do treści art. 3 ust. 1 ustawy o CIT, podlega w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania. Podstawowym przedmiotem działalności Spółki jest produkcja (…). Wnioskodawca należy do międzynarodowej Grupy P. (dalej: „Grupa”).

Wyroby produkowane przez Spółkę podlegają sprzedaży na rzecz klientów zlokalizowanych na rynku polskim, jak również na wielu rynkach zagranicznych. Z uwagi na fakt, iż Wnioskodawca nie realizuje aktywnej sprzedaży swoich wyrobów w wybranych lokalizacjach, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarł z innymi podmiotami z Grupy umowy, na mocy których podmioty te świadczą na jego rzecz usługi wsparcia sprzedaży/pośrednictwa sprzedaży (dalej: „Umowy” lub w odniesieniu do pojedynczej umowy: „Umowa”), tj. pełnią funkcje agentów sprzedaży w ściśle określonych obszarach. Umowy zostały zawarte z (…).

Wnioskodawca nie wyklucza, że w przyszłości zawrze kolejne umowy o podobnym zakresie.

Podmioty, o których mowa powyżej spełniają przesłanki uznania ich za podmioty powiązane w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT (dalej: „Podmioty Powiązane” lub w odniesieniu do pojedynczego podmiotu: „Podmiot Powiązany”).

Zakres usług świadczonych na rzecz Spółki przez Podmioty Powiązane wskazany w Umowie obejmuje następujące czynności:

- zabieganie o klientów zlokalizowanych w ściśle określonych obszarach,

- realizacja działań promujących produkty Spółki, w tym, udział w targach handlowych (koszty działań promocyjnych uznaje się za pokryte prowizją wypłacaną Podmiotowi Powiązanemu z tytułu świadczenia usługi pośrednictwa sprzedaży),

- weryfikacja i monitorowanie zdolności kredytowej klientów oraz informowanie Spółki o ewentualnych niekorzystnych zmianach w tym zakresie i wsparcie w pobieraniu zaległych płatności,

- odbieranie uwag i skarg pochodzących od klientów dotyczących wad wyrobów oraz niezwłoczne ich przekazywanie Spółce,

- informowanie Spółki o działaniach podejmowanych przez Podmiot Powiązany w ramach realizacji Umowy, warunkach oraz perspektywach dotyczących danego obszaru, na którym wspierana jest sprzedaż wyrobów Spółki, działaniach podejmowanych przez konkurentów, konkretnych zapytań zgłaszanych przez klientów, jak również wszelkich innych faktów i zdarzeń, które mogą mieć wpływ na sprzedaż produktów Spółki.

Każda Umowa precyzuje obszar działania agenta, jak również zakres produktów, których sprzedaż jest wspierana.

W zależności od okoliczności oraz warunków i zasad ustalonych pomiędzy Wnioskodawcą i Podmiotem Powiązanym, agent może pełnić następujące funkcje:

i. przedstawiciel handlowy - Podmiot Powiązany przekazuje Spółce wszelkie zapytania/zamówienia otrzymane od klienta, a klientów informuje o cenach i warunkach sprzedaży wyrobów; Działając w roli przedstawiciela handlowego Podmiot powiązany nie posiada uprawnień do zawierania jakichkolwiek umów handlowych w imieniu Spółki lub w jakikolwiek inny sposób wiązać Spółkę z podmiotami trzecimi;

ii. agent - pośrednik - Podmiot Powiązany może w imieniu Spółki negocjować i zawierać z klientami umowy sprzedaży wyrobów Wnioskodawcy we własnym imieniu, ale na rachunek Spółki (w praktyce wskazane w umowach „zawieranie umów” odbywa się co do zasady w drodze uzgodnień ustnych lub mailowych); Działając w roli agenta - pośrednika Podmiot Powiązany informuje Spółkę o tożsamości klientów, na rzecz których zbywane są produkty;

iii. niezależny sprzedawca - Podmiot Powiązany nabywa od Spółki jej wyroby i dokonuje ich odsprzedaży na rzecz klientów we własnym imieniu i na własny rachunek.

W kontekście powyższego, należy wskazać, że ostatni z wymienionych typów współpracy z Podmiotem Powiązanym (punkt iii.) nie podlega analizie w ramach niniejszego wniosku. Odnosząc się w dalszej części wniosku do wynagrodzenia Podmiotu Powiązanego z tytułu świadczenia usługi pośrednictwa sprzedaży Wnioskodawca referuje wyłącznie do kwot wypłacanych na rzecz Podmiotów Powiązanych działających w roli przedstawicieli handlowych i agentów-pośredników.

Na mocy Umów, Podmioty Powiązane otrzymują od Wnioskodawcy prowizję z tytułu świadczenia usług pośrednictwa sprzedaży (dalej: „Prowizja”). Kwota prowizji jest ustalana jako określony procent łącznej wartości sprzedaży zrealizowanej przez Spółkę za pośrednictwem/przy wsparciu danego Podmiotu Powiązanego. Procent wartości sprzedaży, o którym mowa powyżej jest ustalany odrębnie z każdym Podmiotem Powiązanym stosownie do obszaru jego działalności i odnotowany w danej Umowie.

Dodatkowo, Umowa przewiduje, że w przypadku, gdy Podmiot Powiązany osiągnie stratę w związku z realizacją pośrednictwa sprzedaży na rzecz Spółki, Wnioskodawca będzie zobowiązany do uiszczenia na jego rzecz kwoty dodatkowej prowizji. Szczegółowa procedura kalkulacji kwoty dodatkowej prowizji została wskazana w Umowach.

Wnioskodawca pragnie również nadmienić, że z uwagi na fakt, iż świadczeniodawcami usług pośrednictwa sprzedaży, o których mowa w niniejszym wniosku są Podmioty Powiązane, po stronie Spółki nie występuje obowiązek ustalenia stosownej klasyfikacji tych świadczeń. Co więcej, w ocenie Spółki, klasyfikacja ta pozostaje bez znaczenia dla oceny przedmiotu niniejszego wniosku. Niemniej jednak, mając na uwadze znaną Wnioskodawcy praktykę procesową organów podatkowych w odniesieniu do interpretacji indywidualnych wydawanych na gruncie art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, pragnie on wskazać, że kierując się dominującym charakterem analizowanych usług, mogłyby one zostać sklasyfikowane do następujących grupowań PKWiU:

- 46.18. 19.0 - Usługi pośrednictwa w sprzedaży hurtowej pozostałych określonych towarów, gdzie indziej niesklasyfikowanych,

- 46.19.10.0 - Usługi pośrednictwa w sprzedaży hurtowej towarów różnego rodzaju,

- 74.90.12.0 - Usługi pośrednictwa komercyjnego i wyceny, z wyłączeniem wyceny nieruchomości i ubezpieczeń.

W tym miejscu Spółka pragnie jednak podkreślić, że wskazane powyżej grupowania nie są elementem stanu faktycznego/opisu zdarzenia przyszłego, ale wyrażają stanowisko Wnioskodawcy w zakresie prawdopodobnego statystycznego ujęcia usług nabywanych przez Spółkę od Podmiotów Powiązanych. Z uwagi jednak na brak precyzyjnych wyjaśnień GUS co do zakresów przedmiotowych poszczególnych grupowań Spółka nie może wykluczyć, że faktyczny zakres usług świadczonych przez Podmioty Powiązane wykracza poza wskazane grupowania statystyczne.

Pytanie

Czy wydatki ponoszone przez Spółkę w związku z wypłatą na rzecz Podmiotów Powiązanych prowizji z tytułu świadczenia usługi pośrednictwa sprzedaży nie podlegają ograniczeniu w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki ponoszone przez Spółkę z związku z wypłatą na rzecz Podmiotów Powiązanych prowizji z tytułu świadczenia usługi pośrednictwa sprzedaży nie podlegają ograniczeniu w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 15e ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1406 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”).

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

1. Ograniczenie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów świadczeń niematerialnych nabytych od Podmiotów Powiązanych

W świetle postanowień art. 15e ust. 1 ustawy o CIT, podatnicy są obowiązani wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów koszty:

 1) usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze,

 2) wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub wartości, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4-7,

 3) przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, w tym w ramach zobowiązań wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz świadczeń o podobnym charakterze

- poniesione bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych w rozumieniu art. 11 a (...) w części, w jakiej koszty te łącznie w roku podatkowym przekraczają 5% kwoty odpowiadającej nadwyżce sumy przychodów ze wszystkich źródeł przychodów pomniejszonych o przychody z tytułu odsetek nad sumą kosztów uzyskania przychodów pomniejszonych o wartość zaliczonych w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 16a- 16m, i odsetek.

Jak wynika z treści cytowanego przepisu, co do zasady, ograniczeniu w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów podlegają koszty:

i. ponoszone na rzecz podmiotów powiązanych w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, które jednocześnie,

ii. zostały wymienione w katalogu wydatków określonym w art. 15e ust. 1 ustawy o CIT, w tym koszty z tytułu świadczenia usług wykazane w pkt 1 tegoż przepisu, tj. usługi doradcze, badania rynku, usługi reklamowe, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz świadczenia o podobnym charakterze.

2. Analiza pojęć wymienionych w art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT odpowiadających poszczególnym usługom niematerialnym

W pierwszej kolejności, należy zaznaczyć, że usługi wsparcia sprzedaży/pośrednictwa sprzedaży nie zostały wymienione wprost w treści przepisu art. 15e ust. 1 pkt (winno być: 1) ustawy o CIT. Jednocześnie, w ocenie Wnioskodawcy, brak jest również argumentów, aby przedmiotowym usługom przypisać charakter usług enumeratywnie w nim wymienionych, tj. usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń, jak również usług o podobnym charakterze.

W kontekście powyższego Wnioskodawca pragnie wskazać, że ustawodawca nie wprowadził do ustawy o CIT, czy innego aktu prawnego definicji legalnych ww. pojęć. W celu określenia znaczenia poszczególnych pojęć, należy posłużyć się zatem definicjami zawartymi w Słowniku Języka Polskiego (Internetowy Słownik Języka Polskiego, http://sjp.pwn.pl, dalej: „SJP”). Zasadność odniesienia się w tym zakresie do definicji słownikowych została wyrażona w wyjaśnieniach Ministra Finansów opublikowanych na stronie internetowej Ministerstwa Finansów dnia 25 kwietnia 2018 r. (dalej: „Wyjaśnienia MF”).

Zgodnie z definicją SJP, słowo doradzać oznacza udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie. Biorąc pod uwagę powyższą definicję, należy uznać, że doradztwo jest czynnością polegającą na udzielaniu porad w określonym zakresie. Konsekwentnie, w ocenie Wnioskodawcy, usługi wsparcia sprzedaży, o których mowa w stanie faktycznym/opisie zdarzenia przyszłego, nie mogą zostać uznane za usługi doradcze. W analizowanym przypadku nie dochodzi do przekazania żadnej opinii lub porady na rzecz Spółki.

Usługi wsparcia sprzedaży nie stanowią również usług zarządzania i kontroli. Definicja przedstawiona w SJP wskazuje, że zarządzanie oznacza wydawanie poleceń, natomiast kontrola to sprawdzanie czegoś, zestawienie stanu faktycznego ze stanem wymaganym. Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę, że Podmioty Powiązane nie posiadają uprawnień do zarządzania, czy kontroli działalności Spółki.

Jednocześnie, usługi wsparcia sprzedaży nie powinny zostać uznane za usługi badania rynku. Zgodnie ze słownikową definicją, badać oznacza poznawać coś za pomocą analizy naukowej lub obserwować coś, starać się to sprawdzić, natomiast rynek to całokształt stosunków handlowych i gospodarczych. Konkludując, badanie rynku oznacza czynność mającą na celu zdobycie oraz analizę informacji o stosunkach gospodarczych. Należy wskazać, że celem nabycia usług analizowanych w ramach niniejszego wniosku jest wsparcie procesów sprzedażowych wyrobów Wnioskodawcy, a nie otrzymanie od Podmiotów Powiązanych wyników analiz określonego rynku. Fakt, iż w związku z realizacją Umów Podmioty Powiązane są zobowiązane przekazywać Spółce określone informacje na temat uwarunkowań rynkowych, nie stanowi jednak w żadnym wypadku przedmiotu tych usług, a jedynie ich poboczny element, o czym szerzej w dalszej części wniosku.

Analiza definicji usług reklamowych również wyklucza możliwość uznania usług wsparcia sprzedaży za reklamę. Zgodnie z SJP, reklama oznacza działanie mające na celu zachęcenie potencjalnych klientów do zakupu konkretnych towarów lub do skorzystania z określonych usług. Usługi reklamowe obejmują zatem tworzenie i realizację kampanii reklamowych oraz ogólne rozpowszechnianie informacji o towarach. Oczywistym jest fakt, iż pośrednictwo sprzedaży wiąże się z realizacją działań reklamowych, ponieważ zwiększają one szanse Podmiotów Powiązanych na skojarzenie Spółki z potencjalnymi klientami. Niemniej jednak, stanowią one wyłącznie działania wspierające główny cel realizacji analizowanej usługi, o czym szerzej mowa w dalszej części niniejszego wniosku. Usługi pośrednictwa sprzedaży nie mogą zostać uznane za usługi reklamowe w znaczeniu przedstawionym powyżej.

Jednocześnie, z uwagi na brak jakichkolwiek wątpliwości, iż usługi pośrednictwa sprzedaży/wsparcia sprzedaży nie posiadają cech wspólnych do usług przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń, definicje tych pojęć zostały pominięte w toku niniejszej analizy.

3. Pojęcie „świadczeń o podobnym charakterze”

Katalog usług niematerialnych, o którym mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o CIT, ma charakter otwarty, co oznacza, że oprócz kategorii usług enumeratywnie wymienionych w treści przepisu obejmuje on swoim zakresem także świadczenia o podobnym charakterze.

Ustawodawca nie sprecyzował jednak, w jaki sposób należy rozumieć pojęcie „świadczeń o podobnym charakterze”. Zdaniem Wnioskodawcy, celem wyjaśnienia jego znaczenia, stosownym jest odniesienie się do dorobku doktryny i orzecznictwa, jaki został wypracowany na gruncie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT. Wspomniana regulacja dotyczy wprawdzie obowiązków związanych z poborem zryczałtowanego podatku dochodowego, niemniej jednak, zbieżność semantyczna katalogu pojęć z obu ww. artykułów z pewnością uzasadnia posłużenie się interpretacją przepisu art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT przy odkodowaniu znaczenia terminów uwzględnionych w analizowanym art. 15e ust. 1 tejże ustawy.

Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy CIT podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów: 2a) z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze (...) - ustala się w wysokości 20% przychodów. Skoro zatem obie ww. regulacje tej samej ustawy posługują się tożsamymi pojęciami, przeniesienie sposobu ich rozumienia na gruncie art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT dla celów niniejszej analizy jest w pełni uzasadnione.

Potwierdzenie prawidłowości powyższego stwierdzenia stanowi również treść wyjaśnień MF, w których wskazano, iż „z wyjątkiem usług prawnych, księgowych, rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, a także usług ubezpieczenia dla określenia typów usług objętych zakresem regulacji z art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT pomocne będzie sięgnięcie do dorobku orzeczniczego powstałego na gruncie wykładni przepisu art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT regulującego kwestię poboru podatku u źródła od wypłat dokonywanych zagranicę”.

W kontekście powyższego, warto wskazać wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2369/15, w którym Sąd przedstawił ogólną charakterystykę świadczeń o podobnym charakterze do świadczeń wymienionych wprost w ustawie o CIT. Zgodnie z treścią wyroku, „w aktualnym brzmieniu art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT, świadczenia wymienione w przepisie można podzielić na dwie grupy. Pierwszą stanowią świadczenia wyraźnie nazwane, drugą tworzą świadczenia mające podobny charakter do świadczeń nazwanych. W tej drugiej grupie mieszczą się świadczenia posiadające cechy charakterystyczne dla świadczeń wprost wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT, ale posiadające również elementy charakterystyczne dla świadczeń innych od skonkretyzowanych w tym przepisie”.

Tożsame stanowisko zaprezentował również Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 23 grudnia 2016 r., (Znak: 2461-IBPB-1-2.4510.937. 2016.1.MM), zgodnie z którą „za świadczenia o podobnym charakterze należy jednakże uznać wyłącznie świadczenia równorzędne do wymienionych w ustawie. Oznacza to, że aby dane świadczenie można było zakwalifikować do katalogu wskazanego powyżej, winno ono spełnić takie same przesłanki, albo winny wynikać z niego takie same prawa i obowiązki dla stron jak ze świadczeń wymienionych w cytowanym przepisie. Innymi słowy, lista ta obejmuje również świadczenia, które zasadniczo są podobne do wymienionych, lecz mogą być np. inaczej określane (...). Decydujące znaczenie dla stwierdzenia, że dane usługi mieszczą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym ma treść postanowień umowy zawartej z kontrahentem zagranicznym, a przede wszystkim, charakter rzeczywiście wykonywanych świadczeń”.

Analogiczne konkluzje wynikają również z treści komentarza do ustawy o CIT pod redakcją A. Obońskiej, w myśl którego „opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem u źródła na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej będą podlegały jedynie te świadczenia niematerialne, niewymienione wprost w art. 21 ust. 1 pkt 2a PDOPrU, które wykazują liczne cechy wspólne z którymkolwiek z określonych w tym unormowaniu świadczeń. Chodzi tu o to, aby elementy świadczeń o podobnym charakterze były w takiej proporcji, by elementy charakterystyczne dla świadczeń wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 2a PDOPrU, przeważały nad elementami właściwymi dla innych świadczeń” (K. Gil, A. Wacławczyk, A. Walter (red.), Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz., Wyd. 2, Warszawa 2016 r.).

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że skoro przepis art. 15e ust. 1 pkt 1 oraz art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o CIT zostały w omawianym zakresie sformułowane w sposób analogiczny, brak jest podstaw, aby w sposób odmienny rozumieć pojęcie „świadczeń o podobnym charakterze” na potrzeby interpretacji obu ww. regulacji. Bazując zatem na powyższym poglądzie judykatury, jak również doktryny, za świadczenia o podobnym charakterze, o których mowa w art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, należy uznać świadczenia równorzędne pod względem prawnym do świadczeń niematerialnych wymienionych wprost w tym przepisie.

Konsekwentnie, uwzględniając uzasadniony powyżej brak równorzędności usług pośrednictwa sprzedaży z usługami doradczymi, badania rynku, usług reklamowych oraz zarządzania i kontroli, nie jest również możliwym uznanie ich za świadczenia o podobnym charakterze w rozumieniu art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.

4. Dominujący charakter usługi zasadniczej

Jak wskazano już uprzednio, w ocenie Wnioskodawcy, kluczowym z punktu widzenia oceny, czy dana usługa powinna zostać uznana za świadczenie, o którym mowa w art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT jest fakt, czy jej dominujący charakter odpowiada co najmniej jednej z usług w nim wymienionych.

Powyższe oznacza, że nawet w przypadku uznania, że usługa analizowana w ramach niniejszego wniosku zawiera w sobie elementy świadczeń o podobnym charakterze do usług reklamy lub badania rynku, nie jest uprawnionym, aby fakt ten stanowił o kwalifikacji kosztów tych usług jako kosztów podlegających ograniczeniu w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 15e ustawy o CIT.

Czynności wchodzące w zakres usługi wsparcia sprzedaży/pośrednictwa sprzedaży mogą, choć nie muszą, obejmować realizację działań promujących produkty Spółki oraz przekazywanie jej informacji o warunkach oraz perspektywach dotyczących danego obszaru, na którym wspierana jest sprzedaż wyrobów Spółki.

W kontekście powyższego należy podkreślić, że nawet w przypadku uznania, że powyższe czynności noszą znamiona usług reklamowych lub/oraz badania rynku, nie stanowi to wystarczającej przesłanki do kwalifikacji usług pośrednictwa sprzedaży jako świadczeń wymienionych w art. 15e ust.1 pkt 1 ustawy o CIT. Działania te, podejmowane przez Podmioty Powiązane w toku świadczenia usługi wsparcia sprzedaży stanowią jedynie czynności pomocnicze/dodatkowe w stosunku do usługi zasadniczej. Ich charakter z pewnością nie jest dominujący, a udział w całości świadczeń realizowanych na rzecz Spółki zdecydowanie nie jest przeważający.

Potwierdzeniem powyższej konkluzji są stwierdzenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w wyroku z 26 lipca 2012 r. (sygn. akt I FSK 483/12), w którym czytamy: „W sytuacji, gdy transakcja składa się z wielu elementów (...) może być uznana (...) za jedną transakcję w różnych przypadkach. Jest tak na przykład w sytuacji, gdy jeden z tych elementów stanowi świadczenie główne, a pozostały element lub pozostałe elementy mają wobec niego charakter pomocniczy. Świadczenia te są uważane za pomocnicze, ponieważ nie stanowią one celu samego w sobie, lecz środek służący jak najlepszemu skorzystaniu ze świadczenia głównego”.

Mając na uwadze powyższe, należy ponownie podkreślić, że nabycie przez Spółkę analizowanych usług ma na celu skojarzenie Wnioskodawcy z potencjalnymi nabywcami jego wyrobów i realizacja procesu ich sprzedaży. Kluczowe cechy tego świadczenia nie odpowiadają zatem żadnej z kategorii usług wymienionych w art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT. Konsekwentnie, brak jest jakichkolwiek podstaw prawnych, aby koszty nabycia przez Spółkę usług pośrednictwa sprzedaży podlegały ograniczeniu w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów na gruncie analizowanych przepisów.

5. Stanowiska sądów administracyjnych i organów podatkowych w analogicznych stanach faktycznych

Wnioskodawca pragnie wskazać, że stanowisko zaprezentowane w niniejszym wniosku zostało wielokrotnie potwierdzone w orzecznictwie sądów administracyjnych oraz organów podatkowych, zarówno na gruncie przepisu art. 15e ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, jak również art. 21 ust. 1 pkt 2a tej ustawy.

Przykładowo potwierdzeniem konkluzji wynikających z niniejszego wniosku są stwierdzenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie zaprezentowane w wyroku z 14 listopada 2018 r. (sygn. akt I Sa/Kr 1006/18), w szczególności:

- „w procesie wykładni przepisu art. 15e ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p., należy również porównać cel (cele) gospodarczy świadczenia, które ma być uznane za świadczenie o podobnym charakterze, z celem (celami) gospodarczym konkretnego świadczenia z katalogu wymienionego w tym przepisie. Zatem świadczeniem o podobnym charakterze w rozumieniu art. 15e ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p., będzie świadczenie równorzędne pod względem prawnym do wymienionego przez ustawodawcę, posiadające przeważające cechy konkretnego świadczenia wymienionego w katalogu z art. 15e ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. oraz realizujące podobny cel (cele) gospodarczy, do konkretnego świadczenia wymienionego w tym przepisie”;

- „Sąd dokonując analizy przedstawionych poszczególnych definicji świadczenia pośrednictwa i reklamy w kontekście przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, doszedł do przekonania, że świadczenie (usługa) pośrednictwa, opisana w stanie faktycznym nie posiada cech przeważających usług reklamy. Przede wszystkim z wniosku wynika, że podstawowym obowiązkiem agenta sprzedaży (pośrednika) jest wyszukanie podmiotu zainteresowanego nabyciem silników i napędów elektrycznych mających zastosowanie w motoryzacji i w przemyśle, następnie przekazanie podmiotowi zainteresowanemu nabyciem informacji m.in. na podstawie materiałów promocyjnych udostępnionych przez Skarżącą o wyżej wymienionych produktach. W przypadku okazania zainteresowania przez potencjalnego nabywcę oferowanym towarem, kolejna czynność pośrednika to skojarzenie stron w celu zawarcia umowy. Z chwilą skojarzenia stron i przygotowania ich do zawarcia umowy, kończy się praca pośrednika, gdyż cel działania pośrednika został osiągnięty i wypłacane jest mu wynagrodzenie wprost powiązane z efektem jego pracy. Sąd zgadza się z organem, że przy wykonywaniu czynności agenta sprzedaży występują elementy reklamy w rozumieniu przytoczonych powyżej definicji, jednak w żadnym wypadku nie są to elementy dominujące tak jak stwierdził organ. Jeszcze raz należy podkreślić, że istota świadczenia pośrednictwa opisanego we wniosku a zarazem celem gospodarczym, jest poszukiwanie klientów i kojarzenie ich ze Skarżącą w celu zawarcia umowy. Natomiast istotą usługi reklamy, a zarazem jej elementem dominującym jest rozpowszechnianie informacji o towarach wszelkimi dostępnymi formami przekazu, zatem nie jest to element przeważający usługi agentów sprzedaży opisanej we wniosku, a tylko jedna z wykonywanych czynności w ramach wykonywania usługi pośrednictwa”;

- „należy stwierdzić, że DIAS dokonując oceny zaprezentowanego przez Skarżącą stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, nietrafnie przyporządkował usługę pośrednictwa świadczoną przez agentów sprzedaży na rzecz Skarżącej, do kategorii świadczeń o podobnym charakterze uznając że usługa ta jest podobna do usługi reklamy” (podkreślenia Wnioskodawcy).

Wskazany pogląd znajduje potwierdzenie w praktyce organów podatkowych. Jak potwierdził bowiem Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 23 lutego 2018 r. (Znak: 0111-KDIB2-1.4010.375.2017.2.JP): „Istotne w omawianym stanie faktycznym jest to, że usługi pośrednictwa i przedstawicielstwa handlowego charakteryzują się odmiennym celem od usług doradczych, czy też usług badania rynku. Zasadniczym bowiem celem usług pośrednictwa i przedstawicielstwa handlowego jest doprowadzenie do zawarcia umowy i jej realizacji (tutaj pozyskiwanie nowych klientów). Podstawowym celem usług doradczych, czy też badania rynku jest natomiast pozyskanie przez Wnioskodawcę określonych informacji, które będą mogły mieć zastosowanie w procesie zarządzania przedsiębiorstwem. (...) Mając na względzie powyższe, należy stwierdzić iż Wnioskodawca nie powinien pobierać i odprowadzać jako płatnik podatku „u źródła” od wynagrodzenia za realizowane przez Wykonawcę obowiązki, ponieważ usługi pośrednictwa i przedstawicielstwa handlowego nie zostały wymienione przez ustawodawcę wart. 21 ust. 1 u.p.d.o.p.”.

Analogiczne konkluzje wynikają również z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 15 grudnia 2017 r. (Znak: 0114-KDIP2-1.4010.265.2017.1.JC), w której organ podatkowy stwierdził, że: „Wśród przychodów wymienionych w art. 21 ust. 1 u.p.d.o.p. brak jest przychodów z tytułu usług o charakterze pośrednictwa handlowego. Usługi pośrednictwa handlowego nie można zaliczyć także do „świadczeń o podobnym charakterze”, wymienionych w tym przepisie. W przeciwieństwie bowiem do wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 2 a u.p.d.o.p. usług, tj. doradczych, księgowych, badania rynku, czyli usług bezpośrednio obejmujących zobowiązania dwóch podmiotów, usługa pośrednictwa handlowego polega na doprowadzeniu do zawarcia umowy przez zleceniodawcę tej usługi z podmiotem trzecim. Usługi pośrednictwa także bezpośrednio wypełniają inne cele od usług wymienionych w otwartym katalogu usług określonym w analizowanym przepisie. W szczególności należy zauważyć, że zasadniczym celem usługi pośrednictwa handlowego jest doprowadzenie do zawarcia kontraktu i jego realizacji w przeciwieństwie do usług doradczych, czy też badania rynku, gdzie za istotę tych usług należy uznać pozyskanie przez zlecającego określonych informacji mających zastosowanie w procesie zarządzania przedsiębiorstwem”.

Ponadto, tożsame stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacjach indywidualnych:

- Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 7 października 2016 r. (Znak: IPPB5/4510-751/16-2/MK),

- Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 29 września 2016 r. (Znak: IPPB1/4511-849/16-2/EC),

- Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 14 lipca 2016 r. (Znak: IBPB-1-2/4510-645/16/BG).

6. Konkluzje

Konkludując powyższe rozważania należy stwierdzić, że usługi pośrednictwa sprzedaży/usługi wsparcia sprzedaży świadczone na rzecz Spółki przez Podmioty Powiązane nie spełniają przesłanek uznania ich za świadczenia wskazane w art. 15e ust. 1 ustawy o CIT.

Jak bowiem udowodniono powyżej ponad wszelką wątpliwość, świadczone na rzecz Spółki usługi pośrednictwa sprzedaży nie zostały wprost wymienione w treści art. 15e ust. 1 pkt (winno być: 1) ustawy o CIT, jak również ich charakter nie odpowiada podobnym świadczeniom, o których mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o CIT.

Co więcej, nawet w przypadku uznania, że omawiane usługi pośrednictwa sprzedaży zawierają pewne elementy świadczeń o podobnym charakterze do usług reklamowych lub badania rynku, fakt ten nie może przesądzać o ich kwalifikacji jako usług, o których mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o CIT.

Wskazane bowiem elementy to czynności pomocnicze/dodatkowe w stosunku do usługi zasadniczej, której nadrzędny charakter jest zdecydowanie odmienny od usług wymienionych w tymże przepisie.

Konsekwentnie, brak jest jakichkolwiek podstaw prawnych, aby koszty nabycia przez Spółkę usług pośrednictwa sprzedaży podlegały ograniczeniu w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów na gruncie analizowanych przepisów.

Interpretacja indywidualna

Rozpatrzyłem Państwa wniosek – 20 lutego 2020 r. wydałem interpretację indywidualną Znak: 0111-KDIB1-1.4010.606.2019.1.NL, w której uznałem Państwa stanowisko w zakresie ustalenia, czy wydatki ponoszone przez Spółkę w związku z wypłatą na rzecz Podmiotów Powiązanych prowizji z tytułu świadczenia usługi pośrednictwa sprzedaży nie podlegają ograniczeniu w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o CIT - za nieprawidłowe.

Interpretację doręczono Państwu 25 lutego 2020 r.

Skarga na interpretację indywidualną

Pismem z 25 marca 2020 r. wnieśli Państwo skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu. Skarga wpłynęła do mnie 26 marca 2020 r.

Wnieśli Państwo o:

1) uwzględnienie skargi i uchylenie zaskarżonej Interpretacji oraz

2) zasądzenie na rzecz Skarżącej od Organu kosztów postępowania - na podstawie art. 200 PPSA.

Odpowiedzi na skargę udzieliłem 27 kwietnia 2020 r. pismem Znak: 0111-KDIB1-1.4010. 606.2019.2.NL.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu uchylił skarżoną interpretację – wyrokiem z 12 sierpnia 2020 r. sygn. akt I SA/Op 145/20.

Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 12 kwietnia 2023 r. sygn. akt II FSK 2477/20 uchylił zaskarżony wyrok w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Opolu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu uchylił skarżoną interpretację – wyrokiem z 15 września 2023 r. sygn. akt I SA/Op 193/23.

Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 12 marca 2024 r. sygn. akt II FSK 2200/23 oddalił skargę kasacyjną Organu.

Prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu wraz z aktami sprawy wpłynął do Organu 29 kwietnia 2024 r.

Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.):

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

- uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu oraz Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w ww. wyrokach;

- ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie ustalenia, czy wydatki ponoszone przez Spółkę w związku z wypłatą na rzecz Podmiotów Powiązanych prowizji z tytułu świadczenia usługi pośrednictwa sprzedaży nie podlegają ograniczeniu w zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 15e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - jest prawidłowe;

- odstępuję od uzasadnienia prawnego oceny Państwa stanowiska.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania pierwotnej interpretacji, tj. 2020 r.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnosząc się do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych oraz wyroków sądów administracyjnych stwierdzić należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach innych podmiotów i nie wiążą tut. Organu w sprawie będącej przedmiotem wniosku.

Końcowo, Organ wydający niniejszą interpretację podkreśla, że jeżeli przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego będzie różnił się zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia. Należy też zauważyć, że na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia w toku ewentualnego postępowania podatkowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi dla siebie korzystne skutki prawne.

Pełna weryfikacja przedstawionych we wniosku okoliczności możliwa jest jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, prowadzonego przez uprawnione do tego organy, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej. Postępowanie w sprawie dotyczącej wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. Wydając bowiem interpretację indywidualną Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje, jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej zgodnie z którym: