Opodatkowanie przychodu wspólnika cichego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, który wniósł do tej spółki wkład pieniężny na pokrycie kosztów wspólnego przedsięwzięcia.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 lipca 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania przychodu wspólnika cichego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, który wniósł do tej spółki wkład pieniężny na pokrycie kosztów wspólnego przedsięwzięcia polegającego na zakupie, modernizacji, przekształceniu sposobu użytkowania, podziału oraz sprzedaży nieruchomości.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego  

Wnioskodawczyni (osoba fizyczna, polski rezydent), zawarła umowę spółki cichej ze spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: „Sp. z o.o.”). Wnioskodawczyni pełni rolę wspólnika cichego. Wnioskodawczyni zawarła umowę spółki cichej poza działalnością gospodarczą.

Celem zawartej umowy było podjęcie wspólnego przedsięwzięcia polegającego na zakupie, modernizacji, przekształceniu sposobu użytkowania, podziału oraz sprzedaży nieruchomości (dalej: „Inwestycja”). Wnioskodawczyni na poczet Inwestycji zobowiązała się wnieść wkład pieniężny do Sp. z o.o. Wniesienie wkładu przez Wnioskodawczynię nie było utożsamiane z objęciem udziałów w Sp. z o.o. i miało na celu wyłącznie sfinansowanie Inwestycji. Sp. z o.o. w zamian za wkład wniesiony przez Wnioskodawczynię zobowiązała się wypłacić Wnioskodawczyni wynagrodzenie w wysokości 25% zysku netto („Zysk”) z Inwestycji. Poza Zyskiem Wnioskodawczyni miała otrzymać także zwrot wniesionego wkładu w wysokości nominalnej. Sp. z o.o. w celu realizacji Inwestycji zobowiązała się, że wykona m.in. następujące działania:

1)nabędzie nieruchomość;

2)przygotuje dokumentację projektową wraz z uzyskaniem odpowiednich pozwoleń;

3)przeprowadzi proces budowlany na nieruchomości;

4) opracuje dokumentację powykonawczą – zgodnie z wymogami prawa;

5)przeprowadzi proces sprzedażowy wyodrębnionych w ramach Inwestycji lokali;

6)przeprowadzi odpowiednie działania marketingowe;

7)przeprowadzi proces obsługi posprzedażowej wobec wyodrębnionych w ramach Inwestycji lokali;

8)wykona pozostałe obowiązki niezbędne do prawidłowego zakończenia Inwestycji.

Sp. z o.o. zobowiązała się do wykonania Inwestycji we własnym imieniu, ale na rzecz swoją oraz Wnioskodawczyni w ramach spółki cichej. W stosunkach zewnętrznych, w szczególności w relacjach z kontrahentami i organami administracji, sprawy spółki cichej miała prowadzić wyłącznie Sp. z o.o. Do prowadzenia spraw spółki cichej uprawniona była wyłącznie Sp. z o.o. Wnioskodawczyni, nie była i nie jest uprawniona do reprezentowania spółki cichej.

Wnioskodawczyni ma jednak prawo do żądania dokumentów i wyjaśnień związanych ze sprawami spółki cichej od Sp. z o.o. W szczególności Wnioskodawczyni jest uprawniona do wglądu we wszelkie dokumenty Sp. z o.o., w tym w księgi rachunkowe i dokumenty podatkowe. Rolą Wnioskodawczyni miało być przede wszystkim zapewnienie spółce cichej kapitału potrzebnego do realizacji Inwestycji. Kwota wkładu Wnioskodawczyni została pokryta poprzez przelew na rachunek bankowy Sp. z o.o. W chwili obecnej Inwestycja została już częściowo zrealizowana.

W związku z pogarszającą się sytuacją na runku nieruchomości oraz wzrostem niepewności co do ukończenia w terminie pozostałej części Inwestycji, strony umowy spółki cichej zawarły porozumienie o zakończeniu przedsięwzięcia i wypłacie zysku. Zgodnie z tym porozumieniem, wynagrodzenie Wnioskodawczyni w wysokości 25% zysku netto z Inwestycji zostało zamienione na wynagrodzenie określone kwotowo. Po wypłacie tego wynagrodzenia na rzecz Wnioskodawczyni, umowa spółki cichej ulegnie rozwiązaniu.

Pytania

1.Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym przychody Wnioskodawczyni z tytułu uczestnictwa w spółce cichej będą stanowiły przychody z kapitałów pieniężnych opodatkowane podatkiem dochodowym według stawki 19%?

2.Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym zwrot wkładu dla Wnioskodawczyni w wartości nominalnej nie będzie skutkował powstaniem przychodu po stronie Wnioskodawczyni?

3.Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, przychodem dla Wnioskodawczyni będzie określone kwotowo wynagrodzenie z Inwestycji?

Pani stanowisko w sprawie

Ad 1

Zdaniem Wnioskodawczyni, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym przychody Wnioskodawczyni z tytułu uczestnictwa w spółce cichej będą stanowiły przychody z kapitałów pieniężnych opodatkowane podatkiem dochodowym według stawki 19%.

Ad 2

Zdaniem Wnioskodawczyni, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym zwrot wkładu dla Wnioskodawczyni w wartości nominalnej nie będzie skutkował powstaniem przychodu po Jej stronie.

Ad 3

Zdaniem Wnioskodawczyni, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, przychodem dla Wnioskodawczyni będzie określone kwotowo wynagrodzenie z Inwestycji.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 1, nr 2 i nr 3

Spółka stanowi umowę nienazwaną, nieuregulowaną wprost w Kodeksie cywilnym, czy Kodeksie spółek handlowych. Jest to jednak umowa powszechnie występująca w obrocie gospodarczym, a jej zawarcie dopuszczalne jest w ramach zasady swobody umów (art. 353¹ Kodeksu cywilnego). Istota spółki cichej opiera się na wniesieniu przez wspólnika cichego, dysponującego majątkiem rzeczowym lub finansowym, wkładu na rzecz drugiego wspólnika (jawnego), który prowadzi przedsiębiorstwo we własnym imieniu. Wspólnik cichy w zamian za swój wkład (pieniężny lub niepieniężny) uczestniczy w zyskach przedsiębiorstwa wspólnika jawnego, nie ujawniając jednak się na zewnątrz i nie mając praw do majątku spółki. Wspólnik cichy nie odpowiada za zobowiązania spółki wobec wierzycieli.

Jako elementy przedmiotowo istotne (essentialia negotii) umowy spółki cichej można wskazać:

1)uczestnictwo przez wspólnika cichego w cudzym (należącym do wspólnika jawnego) przedsiębiorstwie – strony dążą do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego;

2)wspólnik cichy wnosi do spółki wkład w formie pieniężnej lub niepieniężnej, który staje się częścią majątku przedsiębiorcy (wspólnika jawnego);

3)wniesienie wkładu daje wspólnikowi cichemu prawo do udziału w zysku;

4)wspólnik cichy nie ponosi osobistej odpowiedzialności wobec wierzycieli przedsiębiorcy (wspólnika jawnego);

5)wkład ma charakter zwrotny po zakończeniu lub wypowiedzeniu umowy spółki cichej.

Co istotne, udział wspólnika cichego w zyskach wynika ze stosunku zobowiązaniowego pomiędzy stronami, powstałego w wyniku zawarcia umowy spółki cichej. Wspólnik cichy nie staje się współwłaścicielem majątku, do którego wniósł wkład, ani nie występuje w stosunkach zewnętrznych. Tytułem prawnym uzyskania korzyści majątkowej przez wspólnika cichego nie jest posiadany udział w kapitale przedsiębiorcy (wspólnika jawnego), lecz umowa cywilnoprawna (umowa spółki cichej). Wspólnik cichy nie ponosi też również odpowiedzialności za wspólne przedsięwzięcie.

W przypadku umów nienazwanych, jak umowa spółki cichej, w pierwszej kolejności stosuje się przez analogię przepisy dotyczące umów o charakterze najbardziej zbliżonym do danej konstrukcji prawnej. Wskazane powyżej cechy spółki cichej (wniesienie zwrotnego wkładu przy jednoczesnym braku odpowiedzialności wspólnika cichego) upodobnia umowę spółki cichej w największej mierze do pożyczki. Dlatego też, w ocenie Wnioskodawczyni, do umowy spółki cichej odpowiednie zastosowanie znajdują przepisy art. 720 i nast. Kodeksu cywilnego.

Za dochód osiągany z zainwestowania kapitału w ramach spółki cichej należy uznać udział w zysku spółki cichej. Dochód ten ma w tym przypadku charakter zysków kapitałowych równoważnych dochodom z pożyczki (np. odsetkom, czy prowizjom). W ten sposób wspólnik jawny płaci Wnioskodawczyni (jako wspólnikowi cichemu) za możliwość użycia jego kapitału. Jest to równoważne odsetkom od pożyczki, tyle że ich wysokość nie jest określona jako stosunek procentowy od wniesionego wkładu, lecz jako stosunek procentowy od zysku spółki.

Konstrukcja wniesienia kapitału jako inwestycji zwrotnej i uzyskiwanie z tego tytułu dochodów stanowiących określony procent zysku jest najbardziej zbliżona do pożyczki. Co za tym idzie, dochód uzyskiwany przez Wnioskodawczynię powinien zostać zakwalifikowany na gruncie podatku dochodowego do przychodów z kapitałów pieniężnych.

Zgodnie natomiast z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT), jednym ze źródeł przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

Art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT precyzuje, że za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się m.in. odsetki od pożyczek.

Z kolei, zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT, 19% zryczałtowany podatek dochodowy pobiera się m.in. od uzyskanych przez podatnika dochodów (przychodów) z odsetek od pożyczek, z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej.

Wobec tego, w sytuacji, gdy wspólnikiem cichym wnoszącym wkład pieniężny do spółki cichej jest osoba fizyczna, której wkład do spółki cichej nie ma związku z prowadzoną działalnością gospodarczą (tj. zawarła umowę spółki cichej poza prowadzoną działalnością gospodarczą), przychód z tytułu udziału w zyskach spółki zakwalifikować należy jako przychód z kapitałów pieniężnych, z uwagi na analogię do sytuacji przewidzianej w art. 720 Kodeksu cywilnego.

Tym samym, przychód Wnioskodawczyni z tytułu uczestnictwa w spółce cichej należy zakwalifikować do przychodów z kapitałów pieniężnych, tj. zgodnie  z art. 10 ust. 1 pkt 7 w zw. art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT i opodatkować zryczałtowanym podatkiem dochodowym w stawce 19%.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do uiszczenia podatku samodzielnie. Zryczałtowany podatek dochodowy od otrzymanych przez Wnioskodawczynię wynagrodzeń (w tym zaliczek) odprowadzany będzie za pośrednictwem płatnika, którego obowiązki w tym zakresie reguluje przepis art. 41 ust. 4 ustawy o PIT, zgodnie z którym płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 13-16 oraz art. 30a ust. 1 pkt 1-11 oraz 11b-12 zastrzeżeniem ust. 4d, 5, 10, 12 i 21.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym, zwrot wkładu Wnioskodawczyni w wartości nominalnej nie będzie skutkował powstaniem przychodu po stronie Wnioskodawczyni.

Przekazywany przez Wnioskodawczynię wkład pieniężny ma charakter zwrotny – wspólnik jawny będzie zobowiązany do zwrotu tego wkładu po rozwiązaniu umowy spółki cichej. W tym zakresie wkład Wnioskodawczyni ma charakter podobny do kwoty (kapitał) pożyczki.

Z uwagi, na zwrotność wkładu wspólnik jawny dysponuje tym wkładem jedynie tymczasowo i nigdy nie nabywa wkładu definitywnie.

Tym samym, z chwilą otrzymania wkładu wspólnik jawny nie otrzyma żadnego przysporzenia majątkowego, a co za tym idzie nie uzyska przychodu podatkowego. Dlatego też, zwrot wkładu na rzecz Wnioskodawczyni również nie będzie skutkował powstaniem żadnego przychodu. Wnioskodawczyni otrzyma po prostu zwrot środków, które tymczasowo (z obowiązkiem zwrotu) przekazała wspólnikowi jawnemu. Dlatego też, zwrot wkładu na rzecz Wnioskodawczyni będzie neutralny w podatku dochodowym.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym, przychodem dla Wnioskodawczyni będzie określone kwotowo wynagrodzenie z Inwestycji.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o PIT, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy.

W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe. Przy czym, zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT).

Jednocześnie, ustawa nie zawiera legalnej definicji pojęcia „wspólnego przedsięwzięcia”. Pojęciu temu należy nadać szeroki zakres, przy czym cel takiego wspólnego przedsięwzięcia powinien być zarobkowy. Działalność wykonywana w ramach przedsięwzięcia może mieć każdy charakter, np. może to być działalność handlowa, produkcyjna, usługowa. Wspólne przedsięwzięcie powinno być ujęte w pewne normy organizacyjne. Nie muszą to być jednakże ramy sztywne i zinstytucjonalizowane. Wystarczy, by pozwalały na sprawne przeprowadzenie przedsięwzięcia, osiąganie przychodów oraz rozliczenie zysków, przypadających każdemu z podmiotów w nim uczestniczących. Do „wspólnego przedsięwzięcia” należy zatem zaliczyć wskazaną w opisie zdarzenia przyszłego umowę spółki cichej. Powyższa regulacja jest realizacją zasady, że uzyskane we wspólnym przedsięwzięciu przychody oraz poniesione koszty uzyskania przychodów podlegają rozliczeniu u wspólników proporcjonalnie do ich udziałów w zyskach tego przedsięwzięcia. Oznacza to, że przychody i koszty uzyskania przychodów uzyskiwane w ramach umowy spółki cichej stanowiącej wspólne przedsięwzięcie Wnioskodawczyni (wspólnika cichego) winny zostać opodatkowane zgodnie z art. 8 ustawy o PIT.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym oznacza to, że przychodem Wnioskodawczyni będzie określone kwotowo wynagrodzenie z Inwestycji, wypłacone na rzecz Wnioskodawczyni.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Informuję jednocześnie, że na dzień wydania interpretacji indywidualnej obowiązywały przepisy ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi –– t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.