Dokonanie darowizny lokalu mieszkalnego przez brata z majątku wspólnego brata i jego żony, za zgodą żony, będzie w całości podlegało zwolnieniu od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Interpretacja indywidualna –

stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 lipca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 17 lipca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczypodatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny lokalu mieszkalnego.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pana Brat (J.C.) ma zamiar przekazać Panu w darowiźnie lokal mieszkalny o wartości 220 000 złotych (słownie: dwieście dwadzieścia tysięcy złotych), który należy do wspólnego majątku (objęty jest obowiązującą wspólnością ustawową majątkową małżeńską) Pana brata oraz jego żony (A.C.). W związku z powyższym, dojdzie do zawarcia umowy darowizny pomiędzy Panem, a Pana bratem, której przedmiotem będzie lokal mieszkalny stanowiący składnik majątku wspólnego Pana brata.  Pana brat wraz z żoną zamierzają skorzystać z wyrażonej w art. 36 § 2 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 z późn. zm. zwany dalej "KRiO") dyspozycji i zawrzeć umowę darowizny (w formie aktu notarialnego), w której wyłącznym darczyńcą będzie Pana brat. Żona Pana brata, stosownie do art. 37 § 1 pkt 4 KRiO wyrazi zgodę poprzez oświadczenie na dokonanie darowizny lokalu mieszkalnego z majątku wspólnego. Przedmiotowy lokal mieszkalny znajduje się na terenie Polski.

Pytania

Czy Pan, jako obdarowany będzie uprawniony do skorzystania ze zwolnienia podatkowego zgodnie z art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596) w stosunku do całości darowizny w przedmiocie lokalu mieszkalnego, jako darowizny od najbliższego członka rodziny (brata)?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, opisane zdarzenie przyszłe w przedmiocie umowy darowizny zawartej pomiędzy Panem i Pana bratem może korzystać ze zwolnienia podatkowego uregulowanego w art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596, zwana dalej "PSD").

Nie ma wątpliwości, że przedmiot umowy darowizny - lokal mieszkalny obecnie stanowi własność Pana brata oraz jego żony, będąc składnikiem ich majątku wspólnego.

Natomiast, stosownie do art. 36 § 2 KRiO, "każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku".

Zgodnie z powyższym, każdy z małżonków może samodzielnie podjąć czynności bezpośrednio odnoszące się do majątku wspólnego (umowa darowizny, sprzedaży itp.)

Ponadto, do dokonania darowizny pochodzącej z majątku wspólnego, zgodnie z art. 37 § 1 pkt 4 KRiO wymagana jest zgoda drugiego małżonka.

W przedmiotowej sprawie, dopuszczalna jest zatem umowa darowizny, której stroną obdarowaną będzie Pan, a darczyńcą będzie wyłącznie Pana brat. Żona Pana brata zamierza wyrazić zgodę na dokonanie darowizny w formie oświadczenia. Co do zasady nabycie przez osoby fizyczne rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem darowizny podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Natomiast, ustawodawca, w celu zabezpieczenia sytuacji majątkowych rodzin, przewidział zwolnienie podatkowe dla czynności wykonywanych pomiędzy najbliższymi jej członkami. Umowa darowizny pomiędzy rodzeństwem, po spełnieniu określonych w ustawie obowiązków może z takiego zwolnienia skorzystać, stosownie do art. 4a ust. 1 w zw. z art. 14 ust. 3 pkt 1 PSD.

Zgodnie z art. 4a ust. 1 PSD: 1. Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Dodatkowo, w przypadku umowy darowizny zawartej w formie aktu notarialnego nie obowiązuje obowiązek zgłoszenia, stosownie do art. 4a ust. 4 pkt 2 PSD.

Podsumowując, planowana darowizna lokalu mieszkalnego przez Pana brata na Pana rzecz z majątku wspólnego Pana brata i jego małżonki, za jej zgodą, będzie w całości podlegać zwolnieniu od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków  i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596):

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061):

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia  w zamian za uczynioną darowiznę.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Stosownie do art. 9 ust. 1 ww. ustawy:

Na podstawie art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 ww. ustawy:

Natomiast w myśl art. 4a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

W myśl art. 4a ust. 4 pkt 2 ww. ustawy:

Z treści przepisu art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn jednoznacznie wynika, że zwolnieniem tym objęte jest nabycie przez osoby, których łączą relacje ściśle w przepisie określone (tzw. grupa zerowa). Między innymi jest to rodzeństwo.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Pana brat ma zamiar przekazać Panu w darowiźnie lokal mieszkalny, który należy do wspólnego majątku (objęty jest obowiązującą wspólnością ustawową majątkową małżeńską) Pana brata oraz jego żony. W związku z powyższym, dojdzie do zawarcia umowy darowizny pomiędzy Panem, a Pana bratem, której przedmiotem będzie lokal mieszkalny stanowiący składnik majątku wspólnego Pana brata. Pana Brat wraz z żoną zamierzają skorzystać z wyrażonej w art. 36 § 2 ustawy -Kodeks rodzinny i opiekuńczy dyspozycji i zawrzeć umowę darowizny (w formie aktu notarialnego) w której wyłącznym darczyńcą będzie Pana brat. Żona Pana brata, stosownie do art. 37 § 1 pkt 4 KRiO wyrazi zgodę poprzez oświadczenie na dokonanie darowizny lokalu mieszkalnego z majątku wspólnego.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.):

Na podstawie art. 37 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Stosownie do art. 37 § 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Tym samym, w kontekście opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn przedmiotowej darowizny zgoda taka będzie neutralna podatkowo; w żaden sposób nie powodując, iż żona Pana brata stanie się stroną umowy darowizny zawartej między Panem, a Pana bratem.  Z treści przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika bowiem, że zgoda małżonka jest niezbędna dla stwierdzenia ważności jednostronnej czynności drugiego małżonka, w przypadku gdy jej przedmiotem są składniki objęte wspólnością majątkową. Z faktu tego nie można jednak wywodzić, że wyrażając taką zgodę drugi z małżonków również staje się stroną umowy darowizny.

Podsumowując, dokonanie darowizny lokalu mieszkalnego przez Pana brata na Pana rzecz z majątku wspólnego Pana brata i jego żony, za zgodą żony, będzie w całości podlegało zwolnieniu od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Ponadto, w związku z tym, że umowa darowizny zawarta będzie w formie aktu notarialnego, dla spełnienia warunków do zwolnienia w takiej sytuacji nie będzie konieczne zgłoszenie nabycia lokalu mieszkalnego właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie  6 miesięcy od powstania obowiązku podatkowego, co wynika z treści przywołanego powyżej art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).