Działalność rolnicza – środki związane z prowadzeniem określonych praktyk rolnych podczas upraw.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Dnia 22 maja 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 22 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 19 lipca 2024 r. (wpływ 19 lipca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca (rezydent podatkowy w Polsce rozliczający się z podatku VAT jako rolnik ryczałtowy), jest rolnikiem zajmującym się w uprawą roślin, która to jest działalnością rolniczą w rozumieniu art. 2 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej również jako updof).

(…) organizacja non profit na zlecenie producentów spożywczych chce zrealizować projekt w zakresie rolnictwa regeneracyjnego. Zostaną zawarte umowy trójstronne: producent żywności lub fundator – organizacja non-profit – rolnik (Wnioskodawca).

Na podstawie tych umów rolnik (Wnioskodawca) zobowiąże się do stosowania pewnych praktyk agrotechnicznych służących ochronie środowiska, takich jak:

I.Polowe działania agrotechniczne: 1. zasiew roślin okrywowych jesienią 2. włączanie do płodozmianu roślin strączkowych 3. wdrożenie systemów ograniczonej uprawy mechanicznej gleby (system bezorkowy/płytkiej orki) 4. zastępowanie syntetycznych nawozów sztucznych nawozami organicznymi 5. wysiew wsiewek i/lub roślin okrywowych 6. całoroczny ugór z roślinami okrywowymi 7. stosowanie aktywatorów gleby poprawiających jej strukturę, zdrowotność i żyzność.

II.Różnorodność biologiczna w środowisku rolniczym 8. wysiew traw/łąk kwietnych na polach ornych lub miedzach 9. zakładanie zadrzewień śródpolnych 10. tworzenie siedlisk w celu zwiększenia różnorodności biologicznej.

III.Innowacje 11. produkcja kompostu w gospodarstwie rolnym 12. optymalizacja nawożenia przez wykorzystanie analizatorów tkanek roślinnych i gleby 13. analizy satelitarne i zaawansowane badania gleby dla precyzyjnego nawożenia 14. innowacyjne inwestycje rolników.

Fundator nie chce wiązać tych praktyk z ceną produktu rolnego (tj. wliczać w tę cenę), który nabywa od rolników biorących udział w projekcie (dla przykładu, producent ziemniaków czy chipsów ziemniaczanych nie chce wliczać dotacji za opisane wcześniej praktyki do ceny ziemniaków, które nabywa od rolników. Środki dla rolników, które oni otrzymają, będą związane z produkcją rolną – realizacja określonych praktyk, które są typowymi aktywnościami w ramach produkcji rolnej (wysiewy, zasiewy, uproszczona uprawa itp.), ale nie otrzymuje za nie zapłaty (brak sprzedaży produktu rolnego), ale swego rodzaju „nagrodę”.

Ponadto dotacja związana będzie z poprawą stanu gleby (warsztatu rolnika) w wyniku realizacji części z tych praktyk. Po zrealizowaniu określonych w umowie praktyk rolnik będzie występować do fundatora z wnioskiem o wypłatę środków za zrealizowanie tego działania prośrodowiskowego. Środki te będą pochodzić wyłącznie ze środków prywatnych (bez udziału UE, czy budżetów krajowych) i jak to jest napisane wyżej, nie są związane ze sprzedażą konkretnych produktów rolnych, ale z prowadzeniem określonych ww. praktyk rolnych podczas upraw.

W ramach umowy fundator będzie miał prawo do wykorzystywania do różnych celów (w tym marketingowych, czy w komunikacji z konsumentem) faktu, że konkretny rolnik stosuje ww. praktyki w gospodarstwie. Rolnik natomiast zobowiąże się do nieprzenoszenia na inne podmioty uprawnienia w postaci możliwości stosowania ww. praktyk.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku udzielił Pan odpowiedzi na następujące pytania:

Czy realizacja umowy trójstronnej jest uzależniona od otrzymania „swego rodzaju nagrody”, tj. czy gdyby nie otrzymałby Pan środków, to czy realizowałby Pan ten projekt?

W projekcie prywatny fundator wynagradza rolnika za realizację wybranych, określonych praktyk prośrodowiskowych (np. uprawa bezorkowa gleby czy redukcja zużycia nawozów mineralnych). Niektóre praktyki realizowałby Pan niezależnie od projektu, inne tylko pod warunkiem realizacji projektu.

Co oznacza stwierdzenie „Fundator nie chce wiązać tych praktyk z ceną produktu rolnego (tj. wliczać w tę cenę), który nabywa od rolników biorących udział w projekcie (…)”, co konkretnie wynikać będzie z treści tej umowy?

Treścią umowy będzie realizacja określonych praktyk rolniczych dotyczących uprawy gleby. Cytowane stwierdzenie oznacza, że środki pieniężne będą wypłacane niezależnie i bez związku z dostawą produktów rolnych wyprodukowanych na nieruchomościach rolnych, na których realizowany jest projekt (konkretne praktyki rolnicze).

Co oznacza sformułowanie: „Po zrealizowaniu określonych w umowie praktyk rolnik będzie występować do fundatora z wnioskiem o wypłatę środków za zrealizowanie tego działania prośrodowiskowego”:

-czy środki stanowią zryczałtowany zwrot nakładów,

-czy postanowienia umowy regulują szczegółowo zasady przyznania, wysokości i przeznaczenia środków; jeśli tak – prosimy wskazać szczegóły; jeśli nie – od czego uzależniona będzie wysokość wypłacanych środków?

Wybór metody wyceny realizacji danej praktyki rolniczej fundator pozostawił rolnikowi. Podstawową metodą jest ustalenie wysokości nakładów w przeliczeniu na jeden hektar.

Wysokość wypłacanych środków zapisana zostanie w umowie, wynika ona z negocjacji pomiędzy fundatorem i rolnikiem. Rolnik składa propozycję (ofertę) dot. areału i kwoty za hektar, a fundator ją przyjmuje, po ewentualnych negocjacjach.

Pytanie

Czy opisane we wniosku środki są środkami związanymi z działalnością rolniczą w rozumieniu art. 2 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej również jako updof) i w rezultacie nie są opodatkowane tym podatkiem?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy otrzymywane środki, które będzie otrzymywać, będą środkami związanymi z jego działalnością rolniczą w rozumieniu art. 2 ust. 2 updof.

NSA w wyroku z 9.08.2017 r. sygn. II FSK 2055/15 stwierdził, że „Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, działalnością rolniczą nie jest jednak dowolna działalność w zakresie rolnictwa, a wyłącznie aktywność spełniająca kryteria określone w art. 2 ust. 2 u.p.d.o.f. Wykładnia językowa art. 2 ust. 2 u.p.d.o.f. pozwala na stwierdzenie, że do wyłącznych kryteriów określających działalność jako rolniczą należą wyłącznie czynności podejmowane w zakresie wytwarzania, hodowli, chowu i produkcji wymienionych w tym przepisie produktów, materiałów czy zwierząt. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego niewystarczające do uznania za działalność rolniczą jest posiadanie statusu beneficjenta dopłat bezpośrednich, których wysokość zależy od powierzchni gruntów, niezależnie od tego, czy na gruntach tych podejmowana jest działalność w zakresie wytwarzania, hodowli, chowu lub produkcji. Pojęcie działalności rolniczej, zdefiniowane w art. 2 ust. 2 u.p.d.o.f., nie obejmuje bowiem swoim zakresem uzyskiwania pomocy z UE w postaci dopłat bezpośrednich. W konsekwencji Dyrektor IS trafnie uznał, że okoliczność otrzymywania dopłat nie stanowi wystarczającej przesłanki do uznania, że skarżąca prowadzi działalność rolniczą. Przesłanki takiej nie stanowi również fakt sprzedaży nieruchomości osobie spełniającej warunki określone w art. 3 ust. 7, art. 5 ust. 1 i 2 oraz art. 6 u.k.u.r.”.

W przedmiotowym stanie faktycznym należy stwierdzić, że środki finansowe będą przyznane bezpośrednio w związku z zastosowaniem konkretnych praktyk przy procesie upraw roślin, a nie będą związane z samym faktem posiadania ziemi rolnej. Tak więc tezy z powyższego wyroku mutatis mutandis wskazują na to, że stwierdzenie, iż są to środki związane z działalnością rolną, jest właściwe.

Dodatkowo NSA w wyroku z dnia 23 września 2011 r. sygn. II FSK 600/10 stwierdza, że „Kwota otrzymana ze sprzedaży indywidualnej ilości referencyjnej („kwoty mlecznej”) nie jest przychodem z działalności rolniczej w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 2 ust. 2 u.p.d.o.f., ale przychodem ze zbycia prawa majątkowych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 7 i art. 18 u.p.d.o.p.”.

Tezy z tego wyroku nie odnoszą się do przedmiotowej sprawy, ponieważ nie mamy do czynienia w przedmiotowym stanie faktycznym ze sprzedażą.

Ponadto Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 10.08.2018 r. 0115-KDIT3.4011.269.2018.2.DB: „Zgodnie z przedstawioną wyżej definicją działalności rolniczej, podstawową jej cechą jest uzyskiwanie produktów w stanie nieprzetworzonym, pochodzących z uprawy (produkty roślinne), chowu lub hodowli (produkty zwierzęce). Definicja ta określa w ujęciu rzeczowym rodzaje działalności zaliczane do działalności rolniczej. Przyjmując tę działalność za źródło przychodów, należy uznać wszystkie przychody z tego źródła za ich integralną część. Wszelkie inne przychody pośrednio związane z działalnością rolniczą, czy też powstające przy okazji prowadzenia działalności rolniczej – nie stanowią przychodów z tej działalności. Przychody te, mimo iż uzyskiwane są przez osoby prowadzące działalność rolniczą, pochodzą jednakże z innych źródeł niż ta działalność i w związku z tym podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, według zasad określonych w ww. ustawie”.

W tym miejscu należy stwierdzić, że w opinii Wnioskodawcy środki finansowe są bezpośrednio związane z działalnością rolniczą, ponieważ na podstawie otrzymanej wiedzy stosuje odpowiednie praktyki bezpośrednio w uprawach. Przy tym należy przywołać również stanowiska sądowe i KIS, które uznają niektóre przychody jako pochodzące z działalności rolniczej, pozostawiając więc możliwość uwzględnienia w tym źródle nie tylko środków finansowych pochodzących wyłącznie ze sprzedaży produktów rolnych:

1)Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 22.05.2019 r. 0115-KDIT2-1.4011.109.2019.2.KK: „Oceniając natomiast otrzymane przez Wnioskodawczynię odszkodowanie w części dotyczącej strat w mieniu i poniesionych szkód w uprawach powstałych na jej nieruchomościach rolnych obejmujących m.in. zniszczoną uprawę pszenżyta ozimego oraz zmniejszony dochód związany ze spadkiem plonu ziemniaków oraz truskawek, nie ma wątpliwości, że opisana we wniosku naprawa gazociągu powodująca szkody w gospodarstwie rolnym Wnioskodawczyni prowadzi w konsekwencji do zmniejszenia przychodów z jej działalności rolniczej. Wypłacane w tej części odszkodowanie ma na celu rekompensatę tych strat. Odszkodowanie to powoduje, że osoba je otrzymująca (Wnioskodawczyni) ma możliwość uzyskania przychodów z działalności rolniczej w takiej wysokości, w jakiej uzyskałaby te przychody, gdyby szkody nie zostały wyrządzone. Tym samym odszkodowanie to należy uznać za przychód z działalności rolniczej, który nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym Wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do rozliczenia się z tego tytułu w zakresie podatku dochodowego”,

2)Dyrektora KIS w interpretacji indywidualnej z 10.08.2018 r. 0115-KDIT3.4011.269.2018.2.DB: „Mając zatem na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz przytoczone przepisy prawne, należy stwierdzić, że świadczone przez Zainteresowanych usługi załadunku padłych zwierząt, we własnym gospodarstwie rolnym na rzecz firmy utylizacyjnej, będą miały bezpośredni związek z prowadzoną przez nich działalnością rolniczą. W konsekwencji, dochody uzyskane z tego tytułu, jako mające bezpośredni związek z działalnością rolniczą – zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zatem o przychodzie można mówić wtedy, gdy ma on charakter trwałego przysporzenia majątkowego, tj. mającego konkretny wymiar finansowy.

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami z działalności rolniczej są więc tylko te przychody, które pochodzą z działalności rolniczej w rozumieniu zdefiniowanym w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zauważam przy tym, że ustawodawca precyzuje wyraźnie, co dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych należy rozumieć przez działalność rolniczą, a wyliczenie dokonane w ww. art. 2 ust. 2 powołanej ustawy ma charakter wyczerpujący. Zgodnie z przedstawioną definicją działalności rolniczej podstawową jej cechą jest uzyskiwanie produktów w stanie nieprzetworzonym, pochodzących z uprawy (produkty roślinne), chowu lub hodowli (produkty zwierzęce). Wszelkie inne przychody pośrednio związane z działalnością rolniczą, czy też powstające przy okazji prowadzenia działalności rolniczej – nie stanowią przychodów z tej działalności. Przychody te, mimo że uzyskiwane są przez osoby prowadzące działalność rolniczą, pochodzą jednak z innych źródeł niż ta działalność i dlatego podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, według zasad określonych w ustawie.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przy czym art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzuje, że:

Z przedstawionego we wniosku oraz uzupełnienia opisu sprawy wynika, że jest Pan rolnikiem zajmującym się uprawą roślin, która jest działalnością rolniczą w rozumieniu art. 2 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. (…) organizacja non profit na zlecenie producentów spożywczych chce zrealizować projekt w zakresie rolnictwa regeneracyjnego. Zostaną zawarte umowy trójstronne: producent żywności lub fundator – organizacja non-profit – rolnik (Pan). Na podstawie tych umów zobowiąże się Pan do stosowania pewnych praktyk agrotechnicznych służących ochronie środowiska. Środki, które w związku z tą umową Pan otrzyma, będą związane z produkcją rolną – realizacją określonych praktyk, które są typowymi aktywnościami w ramach produkcji rolnej, ale nie otrzymuje Pan za nie zapłaty (brak sprzedaży produktu rolnego), lecz swego rodzaju „nagrodę”. Otrzymane przez Pana środki będą związane z poprawą stanu gleby (Pana warsztatu) w wyniku realizacji części z tych praktyk. Po zrealizowaniu określonych w umowie praktyk będzie Pan występować do fundatora z wnioskiem o wypłatę środków za zrealizowanie tego działania prośrodowiskowego. Środki te będą pochodzić wyłącznie ze środków prywatnych (bez udziału UE czy budżetów krajowych). W opisanym projekcie fundator wynagradza Pana za realizację wybranych, określonych praktyk prośrodowiskowych. Niektóre praktyki realizowałby Pan niezależnie od projektu, inne tylko pod warunkiem realizacji projektu. Treścią umowy będzie realizacja określonych praktyk rolniczych dotyczących uprawy gleby. Fundator nie chce wiązać tych praktyk z ceną produktu rolnego (tj. wliczać w tę cenę), który nabywa od rolników biorących udział w projekcie. Oznacza to, że środki pieniężne będą wypłacane niezależnie i bez związku z dostawą produktów rolnych wyprodukowanych na nieruchomościach rolnych, na których realizowany jest projekt (konkretne praktyki rolnicze). Wybór metody wyceny realizacji danej praktyki rolniczej fundator pozostawił Panu. Podstawową metodą jest ustalenie wysokości nakładów w przeliczeniu na jeden hektar. Wysokość wypłacanych środków zostanie zapisana w umowie, a wynika ona z negocjacji między fundatorem i Panem. Pan składa propozycję (ofertę) dot. areału i kwoty za hektar, a fundator ją przyjmuje, po ewentualnych negocjacjach.

Stąd stwierdzam, że środki, które Pan otrzyma – związane z prowadzeniem określonych praktyk rolnych podczas upraw – nie mogą być uznane za przychody z działalności rolniczej, gdyż nie zostały one uzyskane z wymienionych w sposób wyczerpujący w art. 2 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych rodzajów aktywności rolniczej.

W konsekwencji otrzymane przez Pana środki zgodnie z dyspozycją art. 9 ust. 1 w zw. z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowią dla Pana przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy.

Podsumowanie: opisane we wniosku środki nie są środkami związanymi z Pana działalnością rolniczą w rozumieniu art. 2 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w rezultacie są opodatkowane tym podatkiem.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu do powołanych przez Pana interpretacji stwierdzam, że zapadły one w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego tę interpretację.

Ponadto wskazuję, że powołane we wniosku orzeczenia sądów administracyjnych nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedstawionych przez Pana kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, stwierdzam, że tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w tym postępowaniu.

Wniosek w zakresie podatku od towarów i usług podlega odrębnemu rozstrzygnięciu.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).