Wydanie interpretacji indywidualnej - dotyczy ustalenia podstawy opodatkowania w podatku od niektórych instytucji finansowych

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od niektórych instytucji finansowych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia, o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od niektórych instytucji finansowych w zakresie ustalenia, czy wartość aktywów Wnioskodawcy w postaci Obligacji EBI będzie obniżać podstawę opodatkowania podatkiem bankowym na podstawie art. 5 ust. 9 pkt 1 ustawy o PNIF.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest bankiem krajowym (bankiem mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej) w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz.U. 2023 r. poz. 2488), świadczącym usługi finansowe na rzecz swoich klientów.

Wnioskodawca jako bank krajowy podlega opodatkowaniu podatkiem bankowym.

Bank planuje nabycie papierów wartościowych - obligacji, których emitentem jest Europejski Bank Inwestycyjny (dalej: „EBI”). Bank planuje nabycie obligacji EBI, które emitowane będą w zarówno w Polsce, jak i/za granicą (dalej: „Obligacje EBI”).

Pytanie

Czy wartość aktywów Wnioskodawcy w postaci Obligacji EBI będzie obniżać podstawę opodatkowania podatkiem bankowym na podstawie art. 5 ust. 9 pkt 1 ustawy o PNIF?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawcy, wartość aktywów Wnioskodawcy w postaci Obligacji EBI będzie obniżać podstawę opodatkowania podatkiem bankowym na podstawie art. 5 ust. 9 pkt 1 ustawy o PNIF.

Zgodnie z art. 4 pkt 1 ustawy o PNIF, podatnikami podatku są banki krajowe w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 2324, 2339, 2640 i 2707 oraz z 2023 r. poz. 180).

W myśl art. 5 ust. 1 ustawy o PNF, w przypadku m.in. podatników będących bankami krajowymi, podstawą opodatkowania jest nadwyżka sumy wartości aktywów podatnika, wynikająca z zestawienia obrotów i sald, ustalonego na ostatni dzień miesiąca na podstawie zapisów na kontach księgi głównej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120 i 295) lub standardami rachunkowości stosowanymi przez podatnika na podstawie art. 2 ust. 3 tej ustawy - ponad kwotę 4 mld zł.

Tym samym, banki krajowe podlegają opodatkowaniu podatkiem bankowym ustalanym od podstawy opodatkowania kalkulowanej jako nadwyżka sumy wartości aktywów podatnika ustalonej zgodnie z powyższym przepisem ponad kwotę 4 mld zł.

Natomiast, art. 5 ust. 9 pkt 1 ustawy o PNIF stanowi, że w przypadku m.in. podatników będących bankami krajowymi, podstawę opodatkowania obniża się o wartość aktywów w postaci skarbowych papierów wartościowych w rozumieniu art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1634, ze zm.).

Art. 95 ust. 1 ustawy o finansach publicznych wskazuje, że skarbowy papier wartościowy jest papierem wartościowym, w którym Skarb Państwa stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela takiego papieru, i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia, które może mieć charakter pieniężny lub niepieniężny.

W konsekwencji, zgodnie z literalnym brzmieniem powyższych regulacji podstawa opodatkowania podatkiem bankowym może zostać obniżona o wartość posiadanych skarbowych papierów wartościowych (w tym również obligacji) rozumianych zasadniczo jako papiery wartościowe, których emitentem jest Skarb Państwa.

Natomiast, Wnioskodawca wskazuje, że w jego ocenie, papiery wartościowe emitowane przez EBI powinny być traktowane na równi ze skarbowymi papierami wartościowymi na gruncie wskazanych przepisów.

Wnioskodawca zauważa bowiem, że Polskę i EBI wiąże umowa ramowa dotycząca działalności EBI w Polsce (tj. Umowa ramowa między Rzecząpospolitą Polską a Europejskim Bankiem Inwestycyjnym dotycząca działalności EBI w Polsce, sporządzona w Warszawie dnia 1 grudnia 1997 r.; Dz.U. z 2000 r. nr 28 poz. 348; dalej: „Umowa z EBI”).

Należy przy tym zauważyć, że Umowa z EBI - jako umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie - stanowi część krajowego porządku prawnego i jest bezpośrednio stosowana oraz ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli danej ustawy nie da się pogodzić z umową.

Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, regulacje Umowy z EBI niewątpliwie powinny zostać wzięte pod uwagę przy interpretacji przepisów ustawy o PNIF.

Zgodnie z art. 7 Umowy z EBI, w swojej działalności na terytorium Polski Bank korzystać będzie z traktowania przyznawanego instytucji międzynarodowej najkorzystniej traktowanej w jakiejkolwiek takiej działalności, bądź, o ile jest korzystniejsze, traktowania przyznawanego na podstawie jakiejkolwiek umowy międzynarodowej odnoszącej się do takiej działalności.

W szczególności Bank korzystać będzie ze swobodnego dostępu do krajowego rynku finansowego w Polsce, zgodnie z polskimi prawami i przepisami, a jego zobowiązania i papiery wartościowe traktowane będą zgodnie z warunkami, w tym warunkami opodatkowania, przynajmniej tak korzystnymi, jak warunki przyznane instytucjom publicznym w Polsce, w tym Państwu, i najbardziej uprzywilejowanej międzynarodowej instytucji finansowej, bez naruszania istniejących wyjątków dla osób prywatnych posiadających papiery wartościowe wyemitowane przez Rzeczpospolitą Polską.

Tym samym, na gruncie polskich przepisów podatkowych warunki opodatkowania papierów wartościowych emitowanych przez EBI powinny być przynajmniej tak korzystnie jak warunki przyznane instytucjom publicznym w Polsce, w tym Skarbowi Państwa.

Zdaniem Wnioskodawcy, z powyższego jednoznacznie wynika, że na gruncie regulacji dotyczących podatku bankowego papiery wartościowe emitowane przez EBI powinny być traktowane analogicznie do obligacji Skarbu Państwa. W przeciwnym razie pod względem traktowania podatkowego papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa byłyby znacząco bardziej uprzywilejowane od papierów wartościowych emitowanych przez EBI, co pozostawałoby w sprzeczności z postanowieniami Umowy z EBI.

Odnosząc powyższe na grunt zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę, w ocenie Banku, wartość Obligacji EBI obniżać będzie podstawę opodatkowania podatkiem bankowym Wnioskodawcy.

Bank zauważa również, że powyższe podejście znajduje potwierdzenie w piśmie Ministra Finansów z 17 marca 2016 r. do Wiceprezesa EBI nr DZI.913.48.2016 (dalej: „Pismo do EBI”), przekazanym również do Związku Banków Polskich oraz Krajowego Związku Banków Spółdzielczych, w którym wyraźnie potwierdzono, że:

(...) w świetle właściwych w tej sprawie: art. 5 ust. 9 ustawy z dnia 15 stycznia 2016 r. o podatku od niektórych instytucji finansowych (Dz.U., poz. 68) postanowień art. 7 akapit 3 Umowy ramowej, podpisanej pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a Europejskim Bankiem Inwestycyjnym, dotyczącej działalności EBI w Polsce z dnia 1 grudnia 1997 r. (Dz. U. nr 28 poz. 348), ratyfikowanej w dniu 24 lipca 1999 r. (Dz. U. nr 72 poz. 803) oraz art. 91 ust. 1 i 2 Konstytucji RP należy uznać - poprzez dokonanie wykładni wymienionych regulacji – że papiery wartościowe emitowane przez EBI będą traktowane w Polsce na równi ze skarbowymi papierami wartościowymi. W wyniku zastosowania powyższej wykładni instytucje, o których mowa w art. 4 pkt 1 - 4 ww. Ustawy, będą mogły obniżać podstawę opodatkowania o wartość aktywów w postaci papierów wartościowych emitowanych przez EBI, tak jak ma to miejsce w przypadku skarbowych papierów wartościowych w rozumieniu art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885, ze zm.).

Zdaniem Wnioskodawcy, Pismo do EBI jednoznacznie potwierdza, że zrównanie statusu papierów wartościowych emitowanych przez EBI z papierami wartościowymi emitowanymi przez Skarb Państwa oznacza, że wartość posiadanych przez Bank aktywów w postaci Obligacji EBI będzie podlegała odliczeniu od podstawy opodatkowania PNIF. Zdaniem Wnioskodawcy, dotyczyć to będzie wszystkich Obligacji EBI, niezależnie od tego, czy emisja będzie miała miejsce w Polsce, czy też za granicą.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje również potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych organów podatkowych, w których potwierdzono stanowisko podatników, że wartość aktywów w postaci papierów wartościowych wyemitowanych przez EBI pomniejsza podstawę opodatkowania podatkiem bankowym (tak m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 20 lipca 2016 r., nr IPPB3/4510-613/16-3/MS oraz interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 27 lutego 2017 r., nr 1462-IPPB3.4510.72.2017.1.MS).

Co więcej, w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 lutego 2018 r., nr 0114-KDIP2-3.4016.2.2017.1.MS, w której wnioskodawca przez analogię do papierów wartościowych EBI, wnioskował o potwierdzenie swojego stanowiska w zakresie papierów wartościowych Banku Rozwoju Rady Europy, organ podatkowy stwierdził, że:

W świetle miejsca Umowy ramowej EBI w polskim porządku prawnym (umowa zawarta pod rządami Konstytucji z 1997 r., ratyfikowana za zgodą udzieloną w ustawie i ogłoszona) - zgodnie z art. 91 ust. 1 w zw. z ust. 2 Konstytucji RP z 1997 r. - kolizję pomiędzy art. 7 akapit 3 Umowy ramowej EBI a art. 5 ust. 9 upnif, należy rozstrzygnąć na korzyść art. 7 akapit 3 Umowy ramowej EBI. Tak więc emitowane przez Bank papiery wartościowe nie mogą być traktowane w RP mniej korzystnie pod względem opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych niż skarbowe papiery wartościowe, korzystające z wyłączenia w art. 5 ust. 9 upnif, co w tym przypadku oznacza traktowanie na równi ze skarbowymi papierami wartościowymi.

Tak więc, papiery wartościowe emitowane przez EBI korzystają ze zwolnienia przewidzianego w art. 5 ust. 9 upnif, w zw. z art. 91 ust. 1 i 2 Konstytucji RP z 1997 r., w zw. z art. 7 akapit 3 Umowy ramowej EBI na równi ze skarbowymi papierami wartościowymi, co oznacza, że papiery wartościowe emitowane przez EBI korzystają z tego zwolnienia zarówno w przypadku emisji w RP (które podlegają obowiązującym w tym zakresie przepisom prawa polskiego) jak i na innych rynkach niż polski, czy w przypadku, gdy emisje papierów wartościowych EBI oparte są na prawie polskim, jak i na prawie obcym.

Podsumowując powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, wartość aktywów Wnioskodawcy w postaci obligacji EBI będzie obniżać podstawę opodatkowania podatkiem bankowym na podstawie art. 5 ust. 9 pkt 1 ustawy o PNIF.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 15 stycznia 2016 r. o podatku od niektórych instytucji finansowych (t. j. Dz.U. z 2023 r., poz. 623, dalej: „upnif”):

W myśl z art. 4 pkt 1 upnif:

Jak stanowi art. 5 ust. 1 upnif:

Stosownie do art. 5 ust. 9 upnif:

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy należy stwierdzić, że aby podatnikowi podatku od niektórych instytucji finansowych, przysługiwało prawo do obniżania podstawy opodatkowania o wartość aktywów powinny być spełnione następujące warunki:

-skarbowe papiery wartościowe winny stanowić element aktywów,

-stanowić skarbowe papiery wartościowe w rozumieniu art. 95 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t. j. z 2023 r. poz. 1270).

Zgodnie z definicją zawartą w art. 95 ust. 1 ustawy o finansach publicznych:

Tak więc wyłączenie z podstawy opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych dotyczy papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa RP.

Zgodnie z art. 87 ust. 1 Konstytucji RP, źródłami powszechnie obowiązującego prawa w RP są m.in. ratyfikowane umowy międzynarodowe, przy czym zgodnie z art. 91 ust. 1 Konstytucji RP z 1997 r., ratyfikowana umowa międzynarodowa, po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw RP, stanowi część krajowego porządku prawnego i jest bezpośrednio stosowana, chyba że jej stosowanie jest uzależnione od wydania ustawy. Art. 91 ust. 2 Konstytucji RP, zawiera natomiast normę o charakterze kolizyjnym pomiędzy prawem krajowym a prawem międzynarodowym, zgodnie z którą umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową.

Należy także wskazać na art. 241 ust. 1 Konstytucji RP, zgodnie z którym umowy międzynarodowe ratyfikowane dotychczas przez Rzeczpospolitą Polską na podstawie obowiązujących w czasie ich ratyfikacji przepisów konstytucyjnych i ogłoszone w Dzienniku Ustaw uznaje się za umowy ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie i stosuje się do nich przepisy art. 91 Konstytucji, jeżeli z treści umowy międzynarodowej wynika, że dotyczą one kategorii spraw wymienionych w art. 89 ust. 1 Konstytucji, a do takich spraw należą m.in. umowy dotyczące członkostwa RP w organizacji międzynarodowej (art. 89 ust. 1 pkt 3 Konstytucji RP) lub sprawy uregulowane w ustawie lub w których Konstytucja wymaga ustawy (art. 89 ust. 1 pkt 5 Konstytucji RP). Jedną w kategorii spraw należących do materii ustawowej jest nakładanie podatków, innych danin publicznych, określenie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków (art. 217 Konstytucji RP).

W relacjach pomiędzy RP a Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (dalej: „EBI”) obowiązuje Umowa ramowa dotycząca działalności EBI w Polsce, sporządzona w Warszawie dnia 1 grudnia 1997 r., ratyfikowana za zgodą udzieloną w ustawie z dnia 24 lipca 1999 r. (Dz. U. z 1999 r., Nr 72, poz. 803), opublikowana w Dz. U. z 2000 r., Nr 28, poz. 348 („Umowa ramowa EBI”).

Art. 7 Umowy ramowej EBI, dotyczy statusu i traktowania EBI w Polsce. Akapit 2 tego artykułu przewiduje, że w swojej działalności na terytorium Polski Bank korzystać będzie z traktowania przyznawanego instytucji międzynarodowej najkorzystniej traktowanej w jakiejkolwiek takiej działalności, bądź, o ile jest to korzystniejsze, traktowania przyznawanego na podstawie jakiejkolwiek umowy międzynarodowej odnoszącej się do takiej działalności.

Zgodnie natomiast z akapitem 3 tego artykułu, w szczególności Bank korzystać będzie ze swobodnego dostępu do krajowego rynku finansowego w Polsce, zgodnie z polskimi prawami i przepisami, a jego zobowiązania i papiery wartościowe traktowane będą zgodnie z warunkami, w tym warunkami opodatkowania, przynajmniej tak korzystnymi, jak warunki przyznane instytucjom publicznym w Polsce, w tym Państwu, i najbardziej uprzywilejowanej międzynarodowej instytucji finansowej, bez naruszania istniejących wyjątków dla osób prywatnych posiadających papiery wartościowe wyemitowane przez Rzeczpospolitą Polską.

W świetle miejsca Umowy ramowej EBI, w polskim porządku prawnym (umowa zawarta pod rządami Konstytucji z 1997 r., ratyfikowana za zgodą udzieloną w ustawie i ogłoszona) – zgodnie z art. 91 ust. 1 w zw. z ust. 2 Konstytucji RP z 1997 r. – kolizję pomiędzy art. 7 akapit 3 Umowy ramowej EBI, a art. 5 ust. 9 upnif, należy rozstrzygnąć na korzyść art. 7 akapit 3 Umowy ramowej EBI. Tak więc, emitowane przez Bank papiery wartościowe nie mogą być traktowane w RP mniej korzystnie pod względem opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych niż skarbowe papiery wartościowe, korzystające z wyłączenia w art. 5 ust. 9 upnif, co w tym przypadku oznacza traktowanie na równi ze skarbowymi papierami wartościowymi.

Tak więc, papiery wartościowe emitowane przez EBI obniżają podstawę opodatkowania zgodnie z art. 5 ust. 9 upnif, w zw. z art. 91 ust. 1 i 2 Konstytucji RP z 1997 r., w zw. z art. 7 akapit 3 Umowy ramowej EBI, na równi ze skarbowymi papierami wartościowymi, zarówno w przypadku emisji w RP (które podlegają obowiązującym w tym zakresie przepisom prawa polskiego) jak i na innych rynkach niż polski, czy w przypadku, gdy emisje papierów wartościowych EBI oparte są na prawie polskim, jak i na prawie obcym.

Wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, papiery wartościowe – obligacje, wyemitowane przez EBI, można uznać skarbowymi papierami wartościowymi w rozumieniu art. 95 ust. 1 ustawy o finansach publicznych.

Zatem, Państwa stanowisko w zakresie ustalenia, czy wartość aktywów Wnioskodawcy w postaci Obligacji EBI będzie obniżać podstawę opodatkowania podatkiem bankowym na podstawie art. 5 ust. 9 pkt 1 upnif, uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze. zm.).