Brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 13 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją projektu „(…)”. Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 9 sierpnia 2024 r. (wpływ 12 sierpnia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm., dalej ustawa o samorządzie gminnym) jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Gmina wykonuje powyższe czynności samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne. Od stycznia 2016 r. Gmina dokonania centralizacji rozliczeń VAT, tj. prowadzi wspólne rozliczanie VAT wraz ze wszystkimi jednostkami budżetowymi Gminy.

W strukturze Gminy funkcjonują następujące jednostki budżetowe:

1)Urząd Gminy w (…),

2)Ośrodek Pomocy Społecznej w (…),

3)Zespół Placówek Oświatowych w (…),

4)Publiczna Szkoła Podstawowa w (…),

5)Publiczna Szkoła Podstawowa (…) z siedzibą w (…),

6)Gminny Zespół Oświaty w (…),

7)Żłobek Samorządowy w (…).

W ramach swojej działalności Gmina wykonuje szereg czynności zarówno podlegających VAT (opodatkowanych i zwolnionych) oraz niepodlegających VAT. Czynności niepodlegające opodatkowaniu wynikają w szczególności z zadań nałożonych na Gminę w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym.

Gmina realizuje projekt pn. (…) na podstawie Umowy o powierzenie grantu o numerze (…) w ramach Funduszy Europejskich na Rozwój (…): (…). Umowa została zawarta 8 maja 2024 r. ze Skarbem Państwa, w imieniu którego działa (…). Okres realizacji umowy wynosi maksymalnie 24 miesiące od dnia wejścia w życie umowy - nie dłużej niż do 30 czerwca 2026 r. Kwota dofinansowania wynosi 100% kwoty wydatków kwalifikowanych projektu. Celem projektu jest zwiększenie poziomu bezpieczeństwa informacji jednostek samorządu terytorialnego (JST) poprzez wzmacnianie odporności oraz zdolności do skutecznego zapobiegania i reagowania na incydenty w systemach informacyjnych.

Realizacja projektu przyczyni się w Gminie do:

• wdrożenia polityki bezpieczeństwa informacji (SZBI),
• wdrożenia środków zarządzania ryzykiem w cyberbezpieczeństwie,
• wdrożenia mechanizmów i środków zwiększających odporność na ataki z cyberprzestrzeni,
• podniesienia poziomu wiedzy i kompetencji pracowników w urzędzie,
• przeprowadzenia audytów SZBI potwierdzających uzyskanie wyższego poziomu odporności na cyberzagrożenia.

Realizacja projektu „(…)” w Gminie wzmocni infrastrukturę IT, ochronę danych i podniesienie świadomości pracowników w zakresie cyberbezpieczeństwa. To inwestycja, która będzie miała długoterminowy wpływ na funkcjonowanie samorządu Wnioskodawcy oraz bezpieczeństwo mieszkańców.

W ramach inwestycji zostanie zakupiony specjalistyczny sprzęt i wyposażenie do serwerowni, oprogramowanie do monitorowania infrastruktury informatycznej, licencje oraz agregat prądotwórczy. Zostaną przeprowadzone również szkolenia dla pracowników w celu podniesienia świadomości w zakresie cyberbezpieczeństwa.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazał, że towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu „(…)” służyć będą działalności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Celem projektu jest zwiększenie poziomu bezpieczeństwa informacji poprzez wzmacnianie odporności oraz zdolności do skutecznego zapobiegania i reagowania na incydenty w systemach informacyjnych, co nie jest działalnością gospodarczą gminy. Gmina w przypadku realizacji tego projektu nie będzie działała jako podatnik VAT, lecz jako organ władzy publicznej realizujący zadania własne nałożone przepisami ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.) a tym samym, nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej.

Towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu „(…)” nie będą służyć działalności opodatkowanej. Dotyczą tylko i wyłącznie działalności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Wydatki ponoszone w związku z realizacją projektu „(…)” zostaną udokumentowane fakturami wystawionymi na Gminę.

Pytanie

Czy Gmina ma możliwość odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją projektu „(…)” polegającego na wdrożeniu systemów zapewniających cyberbezpieczeństwo, modernizacji serwerowni, zakupie sprzętu, oprogramowania, licencji oraz szkoleń z zakresu cyberbezpieczeństwa?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina nie ma możliwości odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją projektu „(…)” polegającego na wdrożeniu systemów zapewniających cyberbezpieczeństwo, modernizacji serwerowni, zakupie sprzętu, oprogramowania, licencji oraz szkoleń z zakresu cyberbezpieczeństwa, ponieważ nabyte mienie, oprogramowanie, usługi w ramach realizacji projektu będą wykorzystywane do poprawy realizacji usług publicznych na drodze informatycznej, pracy oraz wzmocnienia cyfrowej odporności na zagrożenia i będą wykorzystywane do poprawy obsługi administracyjnej mieszkańców i nie będą wykorzystywane do działalności opodatkowanej podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm. dalej ustawa o VAT) - w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego. Aby Gmina mogła skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winna spełnić przesłanki umożliwiające uznanie jej, dla tej czynności, za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanego przepisu wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości, ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego. Z kolei, zadania publiczne gminy (zadania administracji publicznej) wykonywane są nieodpłatnie i mają na celu korzyść ogółu. Gmina w tym przypadku korzysta ze środków prawnych o charakterze władczym, właściwych władzy państwowej i działa jako organ władzy publicznej.

W ramach realizacji projektu „(…)” zwiększy się zdolność Gminy w zakresie realizacji usług publicznych na drodze informatycznej. Nabyty w ramach projektu sprzęt zapewniający bezpieczeństwo w sieci, programy komputerowe, licencje, modernizacja serwerowni i szkolenia z zakresu cyberbezpieczeństwa będą wykorzystywane wyłącznie do poprawy jakości, szybkości i bezpieczeństwa usług świadczonych dla mieszkańców, które są zadaniami własnymi Gminy. Gmina nie będzie miała zatem możliwości odliczenia podatku VAT związanego z realizacją przedmiotowego projektu. Wynika to z faktu, że nie zostaną spełnione przesłanki wynikające z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, które warunkują prawo do odliczenia podatku naliczonego. Gmina w przypadku realizacji tego projektu nie będzie działała jako podatnik VAT, lecz jako organ władzy publicznej, a wydatki związane z realizacją zadania nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z cytowanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Tak skonstruowana zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Wskazać również należy, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Na mocy art. 15 ust. 6 ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):

Na podstawie art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Realizują Państwo projekt pn. „(…)” na podstawie Umowy o powierzenie grantu, zawartej 8 maja 2024 r. ze Skarbem Państwa, w imieniu którego działa (…). Celem projektu jest zwiększenie poziomu bezpieczeństwa informacji jednostek samorządu terytorialnego (JST) poprzez wzmacnianie odporności oraz zdolności do skutecznego zapobiegania i reagowania na incydenty w systemach informacyjnych.

W ramach inwestycji zostanie zakupiony specjalistyczny sprzęt i wyposażenie do serwerowni, oprogramowanie do monitorowania infrastruktury informatycznej, licencje oraz agregat prądotwórczy. Zostaną przeprowadzone również szkolenia dla pracowników w celu podniesienia świadomości w zakresie cyberbezpieczeństwa.

Wskazali Państwo, że towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu „(…)” służyć będą działalności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W przypadku realizacji tego projektu nie będą Państwo działać jako podatnik VAT, lecz jako organ władzy publicznej realizujący zadania własne nałożone przepisami ustawy o samorządzie gminnym, a tym samym, nie będą prowadzili Państwo sprzedaży opodatkowanej. Towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu „(…)” nie będą służyć działalności opodatkowanej. Dotyczą tylko i wyłącznie działalności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Wydatki ponoszone w związku z realizacją projektu „(…)” zostaną udokumentowane fakturami wystawionymi na Gminę.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizowanym projektem „(…)”.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi, które są opodatkowane podatkiem VAT, były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie podstawowy warunek uprawniający do odliczenia podatku VAT naliczonego związanego z realizacją projektu nie zostanie spełniony. Są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT, jednak z opisu sprawy wynika, że nabywane towary i usługi nie będą służyć wykonywanej przez Państwa działalności gospodarczej i czynnościom opodatkowanym podatkiem VAT.

Zatem, nie mają Państwo możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją projektu „(…)”, polegającego na wdrożeniu systemów zapewniających cyberbezpieczeństwo, modernizacji serwerowni, zakupie sprzętu, oprogramowania, licencji oraz szkoleń z zakresu cyberbezpieczeństwa.

Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).