Skutki podatkowe zwrotu środków zgromadzonych na IKZE - koszty uzyskania przychodów.

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 maja 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 9 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodu.Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 1 lipca 2024 r. (wpływ). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Podatnik pomyłkowo dokonał wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego pod koniec 2022 r. ((...) 2022 r.). Wspomniana wpłata na IKZE (z (...) 2022 r.) nie została odliczona od dochodu w zeznaniu rocznym PIT-36 za 2022 r. (ponieważ została dokonana omyłkowo).

Powyższa (pomyłkowa) wpłata do IKZE z (...) 2022 r. została podatnikowi zwrócona na początku 2023 r. ((...) 2023 r.). Indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego zostało zamknięte.

Podatnik otrzymał informację PIT-11 za 2023 r. od instytucji prowadzącej IKZE, z tytułu powyższego zwrotu, bez uwzględnienia podatkowych kosztów uzyskania przychodu (na podstawie wpłaty do IKZE z (...) 2022 r.).

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Pojęcie „podatnik” użyte we wniosku dotyczy Pani.

Indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego nr (...) (dalej IKZE) zostało zamknięte przez X (...) 2023 r. w rezultacie Pani dyspozycji przekazanej bankowi.

W odpowiedzi na pytanie organu czy (...) 2023 r. zostały Pani zwrócone środki z tytułu omyłkowej wpłaty dokonanej (...) 2022 r. na złożony przez Panią wniosek dotyczący zwrotu omyłkowo wpłaconej kwoty niedotyczący zamknięcia indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego udzieliła Pani wyjaśnienia, że nie składała Pani wniosku o pozostawienie czynnego IKZE.

Z kolei na pytanie czy też (...) 2023 r. nastąpił zwrot środków zgromadzonych na IKZE w związku z wypowiedzeniem umowy o prowadzenie IKZE na podstawie art. 37 ust. 1 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego wyjaśniła Pani, że:

Tak. (...) 2023 r. nastąpił zwrot środków z IKZE na wskazany przez Panią rachunek bankowy w rezultacie wypowiedzenia przez Panią Umowy Rachunku IKZE zawartej (...) 2022 r.

Ponadto, wyjaśniła Pani także, że nie zachodziły przesłanki do wypłaty lub wypłaty transferowej, o których mowa w art 34a ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego.

Pytanie

Czy podatnik ma prawo przy rozliczaniu powyższej informacji PIT-11 za 2023 r. (otrzymanej od instytucji prowadzącej IKZE) w zeznaniu rocznym PIT-36 uwzględnić podatkowe koszty uzyskania przychodów (na podstawie wpłaty do IKZE z (...) 2022 r.), których PIT-11 nie zawiera?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, przy rozliczaniu zwrotu z IKZE w zeznaniu rocznym PIT można (zgodnie z prawem podatkowym) uwzględnić koszty podatkowe (na podstawie wpłaty do IKZE z (...) 2022 r.) pomimo iż PIT-11 (otrzymany od instytucji prowadzącej IKZE) wspomnianych kosztów podatkowych nie zawiera.

Przelew na IKZE z (...) 2022 r. dokonany został omyłkowo. Wpłata została zwrócona następnego dnia roboczego, czyli (...) 2023 r. Wspomnianej wpłaty nie odliczono od dochodu w zeznaniu rocznym PIT za 2022 rok.

Koszty podatkowe (na podstawie wpłaty do IKZE z (...) 2022 r.) może Pani rozliczyć na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Powyższego rozliczenia nie zabrania wprost art. 23 ust. 1 wspomnianej ustawy (czyli zamknięty katalog wydatków, które nie stanowią kosztów podatkowych).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 707 ze zm.):

Ustawa określa zasady gromadzenia oszczędności na indywidualnych kontach emerytalnych, zwanych dalej „IKE”, oraz na indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego, zwanych dalej „ IKZE”, oraz dokonywania wpłat, wypłat transferowych, wypłat, częściowego zwrotu i zwrotu środków zgromadzonych na tych kontach.

Przy czym zgodnie z art. 2 pkt 15 ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego:

Użyte w ustawie określenie zwrot – oznacza wycofanie całości środków zgromadzonych na IKE lub IKZE, jeżeli nie zachodzą przesłanki wypłaty bądź wypłaty transferowej.

Natomiast w myśl art. 4 ust. 2 ww. ustawy:

Oszczędzający na IKZE ma prawo do odliczenia od dochodu wpłat na IKZE na zasadach i w trybie określonych w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli na podstawie umowy o prowadzenie IKZE gromadzi oszczędności tylko na jednym IKZE, z zastrzeżeniem art. 14 i 23.

Stosownie do art. 37 ust. 1 ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego:

Zwrot środków zgromadzonych na IKE lub IKZE następuje w razie wypowiedzenia umowy o prowadzenie IKE lub IKZE przez którąkolwiek ze stron, jeżeli nie zachodzą przesłanki do wypłaty lub wypłaty transferowej.

Jak stanowi zaś art. 37 ust. 2 ww. ustawy:

Na równi ze zwrotem, w tym także do celów podatkowych, traktuje się pozostawienie środków zgromadzonych na IKE lub IKZE na rachunku oszczędzającego, jeżeli umowa o prowadzenie IKE lub IKZE wygasła, a nie zachodzą przesłanki do wypłaty lub wypłaty transferowej.

Z analizy przedstawionego przez Panią opisu zdarzenia wynika, że (...) 2023 r. nastąpił zwrot środków z IKZE na wskazany przez Panią rachunek bankowy w rezultacie wypowiedzenia przez Panią Umowy Rachunku IKZE zawartej (...) 2022 r. Indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego nr (...) (dalej IKZE) zostało zamknięte przez X (...) 2023 r. w rezultacie Pani dyspozycji przekazanej bankowi. Otrzymała Pani informację PIT-11 za 2023 r. od instytucji prowadzącej IKZE, z tytułu powyższego zwrotu, bez uwzględnienia podatkowych kosztów uzyskania przychodu (na podstawie wpłaty do IKZE z (...) 2022 r.). Ponadto, wyjaśniła Pani także, że nie zachodziły przesłanki do wypłaty lub wypłaty transferowej, o których mowa w art 34a ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego. Wspomniana wpłata na IKZE (z (...) 2022 r.) nie została odliczona od dochodu w zeznaniu rocznym PIT-36 za 2022 r. (ponieważ została dokonana omyłkowo).

Przechodząc do skutków podatkowych zwrotu środków zgromadzonych na IKZE na gruncie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.) wskazać należy, że w myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie. Źródła przychodów ustawodawca sklasyfikował w art. 10 ust. 1 ww. ustawy, zaliczając do nich m.in. w pkt 9 inne źródła.

Zgodnie natomiast z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Zatem, kwota uzyskana z tytułu zwrotu środków zgromadzonych na IKZE stanowi przychód zaliczany do innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z ww. art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podatkowej. Kwoty tej nie pomniejsza się o dokonane wpłaty na IKZE. Zgodnie z wolą ustawodawcy w przypadku dokonania zwrotu środków z tytułu oszczędzania na IKZE, na podstawie których dokonano odliczeń od dochodu, jak również tych, które nie mogły być podstawą dokonania odliczenia od dochodu, cała wypłacona kwota, bez uwzględniania kosztów uzyskania przychodu, podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zatem kwoty dokonanej wpłaty na IKZE nie może Pani uznać jako koszt uzyskania przychodu przy rozliczaniu zwrotu środków z IKZE.

Wobec powyższego Pani stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zakres interpretacji indywidualnej, zdeterminowany jest przede wszystkim przedstawionym przez Panią opisem stanu faktycznego, jak i Pani własnym stanowiskiem w sprawie. Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie się różnił od stanu występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego. Należy też zauważyć, że na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia w toku ewentualnego postępowania podatkowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.