Brak prawa do odzyskania podatku VAT naliczonego w związku z realizacją zadania.

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odzyskania podatku VAT naliczonego w związku z realizacją zadania pn.: „(...)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Miasto i Gmina (...) (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest jednostką samorządu terytorialnego zarejestrowaną na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny.

Gmina realizuje zadania własne, do zakresu których należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne określone są w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym w zakresie m.in. porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej.

Zadania własne z zakresu ochrony przeciwpożarowej Gmina realizuje m.in. poprzez jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej (dalej: OSP), w tym OSP w (...). Gmina finansuje działalność jednostek OSP m.in. poprzez przekazanie niezbędnego sprzętu, przede wszystkim wozów strażackich. W ramach wyposażenia jednostki OSP w (...), 10 lutego 2024 r. Gmina zawarła z Województwem (…) umowę o przyznanie pomocy Nr (…) na zadanie pn.: „(...)” współfinansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Priorytetu II: „Fundusze Europejskie na (…)” Działania 2.4: „Dostosowanie do zmian klimatu” programu Fundusze Europejskie (…). Kwota dofinansowania wynosi (…) zł. Całkowity koszt realizacji zadania wynosi (…) zł.

Głównym celem operacji jest poprawa niezawodności systemu reagowania i ratownictwa straży pożarnej w Gminie oraz w powiecie otwockim w świetle rosnących zagrożeń związanych ze skutkami zmian klimatu.

Pojazd zakupiony w ramach projektu Gmina zamierza nieodpłatnie udostępnić na potrzeby OSP w (...) w ramach realizacji zadań własnych Gminy związanych z bezpieczeństwem przeciwpożarowym, które zdaniem Wnioskodawcy, nie są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Samochód pożarniczy wykorzystywany będzie wyłącznie przez jednostkę OSP w związku z wykonywaniem zadań własnych Gminy we wskazanym powyżej zakresie, w szczególności dla celów ochrony przeciwpożarowej, tj. czynności, które w ocenie Gminy nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT. Gmina nie zamierza udostępniać samochodu pożarniczego odpłatnie, na podstawie umów cywilnoprawnych, na rzecz innych podmiotów. Pojazd ten nie będzie również zakupiony celem zbycia/odsprzedaży. Jak wskazano powyżej, zamiarem Gminy jest nieodpłatne udostępnienie go w ramach wyposażenia jednostki OSP w sprzęt niezbędny do wykonywania zadań własnych Gminy w zakresie ochrony przeciwpożarowej.

Składając wniosek o przyznanie pomocy Gmina zaliczyła podatek VAT do kosztów kwalifikowanych, gdyż Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją zadania. Nie występuje podatek VAT należny, gdyż nie będą świadczone odpłatne usługi z wykorzystaniem pojazdu zakupionego w ramach projektu. Faktury dokumentujące poniesione wydatki w związku z realizacją przedmiotowego projektu, wystawiane będą na Gminę. Realizowany projekt należy do zadań własnych Gminy na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym.

Biorąc pod uwagę powyższe, Gmina stoi na stanowisku, że wydatki poniesione w ramach projektu będą związane z wykonywaniem przez Gminę działalności niepodlegającej ustawie o VAT (będącej przejawem działalności Gminy w ramach reżimu publicznoprawnego).

Pytanie

Czy Gmina, realizując zadanie pn.: „(...)”, może odzyskać uiszczony podatek VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Gmina jako Inwestor, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego od towarów i usług wynikających z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją zadania.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ww. ustawy, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony zawarty na fakturach, tylko w takim zakresie, w jakim te towary i usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Realizowany projekt odbywa się w ramach zadań własnych Gminy na podstawie art. 7 ustawy o samorządzie gminnym. Pojazd zakupiony w ramach projektu Gmina zamierza nieodpłatnie udostępnić na potrzeby OSP w (...) w ramach realizacji zadań własnych Gminy związanych z bezpieczeństwem przeciwpożarowym, które zdaniem Wnioskodawcy, nie są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Samochód pożarniczy wykorzystywany będzie wyłącznie przez jednostkę OSP w związku z wykonywaniem zadań własnych Gminy we wskazanym powyżej zakresie, w szczególności dla celów ochrony przeciwpożarowej, tj. czynności, które w ocenie Gminy nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT. Gmina nie zamierza udostępniać samochodu pożarniczego odpłatnie, na podstawie umów cywilnoprawnych, na rzecz innych podmiotów. Pojazd ten nie będzie również zakupiony celem zbycia/odsprzedaży. Zamiarem Gminy jest nieodpłatne udostępnienie go w ramach wyposażenia jednostki OSP w sprzęt niezbędny do wykonywania zadań własnych Gminy w zakresie ochrony przeciwpożarowej. Nie będą świadczone żadne odpłatne usługi z wykorzystaniem pojazdu zakupionego w ramach projektu, w związku z czym Gmina nie będzie z tego tytułu uzyskiwać żadnych przychodów.

Biorąc powyższe pod uwagę, Gmina nie może odzyskać uiszczonego podatku VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że:

W przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2 - ust. 6 ustawy.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Tak skonstruowana zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z ww. regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Ponadto, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych regulacji wynika, że organy władzy publicznej nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W świetle art. 6 ust. 1 tej ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego.

Z przedstawionych we wniosku informacji wynika, że są Państwo czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Zawarli Państwo umowę z Województwem (...) o przyznanie pomocy na zadanie pn.: „(...)”, współfinansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Priorytetu II: „Fundusze Europejskie na zielony rozwój (...)” Działania 2.4: „Dostosowanie do zmian klimatu” programu Fundusze Europejskie (...). Pojazd zakupiony w ramach projektu zamierzają Państwo nieodpłatnie udostępnić na potrzeby OSP w (...) w ramach realizacji Państwa zadań własnych związanych z bezpieczeństwem przeciwpożarowym. Samochód pożarniczy wykorzystywany będzie wyłącznie przez jednostkę OSP w związku z wykonywaniem Państwa zadań własnych we wskazanym powyżej zakresie, w szczególności dla celów ochrony przeciwpożarowej, tj. czynności, które w Państwa ocenie nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT. Nie zamierzają Państwo udostępniać samochodu pożarniczego odpłatnie, na podstawie umów cywilnoprawnych, na rzecz innych podmiotów. Pojazd ten nie będzie również zakupiony celem zbycia/odsprzedaży. Faktury dokumentujące poniesione wydatki w związku z realizacją przedmiotowego projektu, wystawiane będą na Państwa.

Państwa wątpliwości w tej sprawie dotyczą kwestii prawa do odzyskania podatku VAT naliczonego w związku z realizacją ww. zadania.

Zgodnie z powołanymi powyżej przepisami prawa, odliczenie podatku VAT naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie podstawowy warunek uprawniający do odliczenia podatku VAT naliczonego jakim jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, nie zostanie spełniony. Jak wynika bowiem z wniosku, pojazd zakupiony w ramach projektu zamierzają Państwo nieodpłatnie udostępnić na potrzeby OSP w (...) w ramach realizacji Państwa zadań własnych związanych z bezpieczeństwem przeciwpożarowym. Samochód pożarniczy wykorzystywany będzie wyłącznie przez jednostkę OSP w związku z wykonywaniem Państwa zadań własnych we wskazanym powyżej zakresie, w szczególności dla celów ochrony przeciwpożarowej, tj. czynności, które w Państwa ocenie nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT. Nie zamierzają Państwo udostępniać samochodu pożarniczego odpłatnie, na podstawie umów cywilnoprawnych, na rzecz innych podmiotów. Pojazd ten nie będzie również zakupiony celem zbycia/odsprzedaży. Zatem, z okoliczności sprawy wynika, że realizowany projekt nie będzie związany z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Tym samym, nie mają Państwo możliwości odzyskania podatku VAT naliczonego w związku z realizacją zadania pn.: „(...)”, gdyż nie zostanie spełniony jeden z warunków określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, jakim jest związek nabywanych towarów i usług z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy nadmienić, że pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).