Możliwość korzystania ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy świadczonych usług mediacji sądowych i pozasądowych.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 czerwca 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 22 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości korzystania ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy świadczonych usług mediacji sądowych i pozasądowych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 11 lipca 2024 r. (wpływ 11 lipca 2024 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Aktualnie do 30 czerwca 2024 r. jest Pani zatrudniona na umowę o pracę w banku. W drugiej połowie lipca 2024 r. zamierza Pani podjąć pozarolniczą działalność gospodarczą w następujących obszarach:

1.przeważającym zakresem działalności będą mediacje sądowe i pozasądowe objęte PKD 69.10.Z „Działalność prawnicza”. Nie będzie Pani świadczyć usług prawniczych i doradczych oraz innych czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług. Faktyczną działalnością w tym obszarze będzie tylko praca w zakresie rozwiązywania konfliktów w procesie mediacji sądowych i pozasądowych mających na celu bezstronne wspieranie stron w zawarciu ugody. Nie posiada Pani wykształcenia prawniczego, jest Pani magistrem zarządzania. Usługi mediacyjne będzie Pani wykonywała na podstawie uzyskanego certyfikatu uprawniającego do wykonywania zawodu mediatora „Mediacje sądowe i pozasądowe”, szkoleń specjalistycznych oraz ukończenia studiów podyplomowych pedagogika sądowa z mediacją. Jest Pani wpisana na listę stałych mediatorów przy Sądzie Okręgowym w (…),

2.dodatkowym obszarem planowanej działalności gospodarczej będą konsultacje kryzysowe w oparciu o certyfikat akredytowany przez (…) uprawniający do udzielania pierwszej pomocy psychologicznej w kryzysie, z uwzględnieniem następujących PKD: 85.59.B Pozostałe pozaszkolne formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane, 85.60.Z Działalność wspomagająca edukację, 86.90.E Pozostała działalność w zakresie opieki zdrowotnej, gdzie indziej niesklasyfikowana, 88.99.Z Pozostała pomoc społeczna bez zakwaterowania, gdzie indziej niesklasyfikowana,

3.trzecim pionem planowanej działalności będą usługi związane z pośrednictwem kredytowym, ujęte pod następującymi PKD: 64.92.Z - pozostałe formy udzielania kredytów, 66.19.Z - pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych, 64.19.Z - pozostałe pośrednictwo pieniężne, 66.22.Z - działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych, 64.91.Z - leasing finansowy.

Ponadto:

• w 2023 roku była Pani wyłącznie zatrudniona na umowę o pracę w banku, nie prowadziła Pani działalności gospodarczej i nie osiągała żadnej sprzedaży podlegającej opodatkowaniu VAT,

• nie jest Pani zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług,
• przewidywana wartość sprzedaży z tytułu rozpoczęcia działalności gospodarczej w zakresie mediacji oraz konsultacji kryzysowych w 2024 roku, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej do końca 2024 roku, nie przekroczy kwoty 200.000 zł,
• planowane dodatkowe usługi konsultanta kryzysowego zwolnione są z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy o VAT,
• usługi pośrednictwa kredytowego zwolnione są z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 i 38 ustawy o VAT.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Trzecim pionem planowanej przez Panią działalności będą usługi związane z pośrednictwem kredytowym. Uzupełnieniem umowy o pośrednictwo kredytowe będzie także pośrednictwo ubezpieczeniowe, oczywiście dopiero po uzyskaniu uprawnień jako (...). PKD 66.22.Z - działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych - to te usługi wskazała Pani jako zawarte w art. 43 ust. 1 pkt 37 Ustawy - usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych.

Przewidywana wartość sprzedaży z tytułu rozpoczęcia działalności gospodarczej łącznie w zakresie mediacji, konsultacji kryzysowych oraz pośrednictwa w 2024 roku, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej do końca 2024 roku, nie przekroczy kwoty 200 000 zł.

Pytanie

Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym, w zakresie świadczenia usług mediacyjnych przysługuje Pani zwolnienie od podatku VAT określone w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy, zastrzegając że nie będzie Pani świadczyła usług prawniczych i doradczych?

Pani stanowisko w sprawie

Usługi mediacji wykonywane w ramach PKD 69.10.Z z zastrzeżeniem, że nie są świadczone usługi prawnicze i doradcze dają możliwość skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku od towarów i usług.

Uzasadnienie:

Pojęcie mediacji nie jest sklasyfikowane wprost w Polskiej Klasyfikacji Działalności. Usługi mediacji wykonywane są w ramach PKD 69.10.Z „działalność prawnicza”. Faktyczna działalność mediatora polega na usługach w zakresie rozwiązywania konfliktów. W internetowym słowniku języka polskiego mediacja zdefiniowana jest jako „pośredniczenie w sporze mające na celu ułatwienie stronom dojście do porozumienia”. Mediator nie doradza stronom konfliktu (nawet zgodnie z zasadami sztuki nie może im doradzać) pomaga natomiast adwersarzom w dobrowolnym osiągnięciu ich własnego, wzajemnie akceptowanego porozumienia w spornych kwestiach.

Do istoty mediacji należy bezstronność i pozostawienie wszelkiej decyzyjności stronom. Mediator jest osobą nadzorującą proces - sytuację i sposób w jaki strony dochodzą do porozumienia. Mediatorowi nie wolno udzielać rad, oceniać i stawać po którejkolwiek ze stron. Świadczenie usług mediacji, czyli pośredniczenia w sporze, ma na celu ułatwienie stronom dojścia do porozumienia. Nie stanowi zatem usług doradztwa, w szczególności usług prawniczych (mediator nie doradza stronom konfliktu, nie podejmuje żadnej wiążącej decyzji, lecz pomaga zwaśnionym stronom w dobrowolnym osiągnięciu ich własnego, wzajemnie akceptowanego porozumienia w spornych kwestiach).

Odrębność zawodów prawniczych od zawodu mediatora potwierdza załącznik do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 227 ze zm.), umieszczając zawód mediatora (oznaczonego nr 263502) i mediatora sądowego (263507) w grupie elementarnej „specjaliści do spraw społecznych” w ramach grupy średniej „Specjaliści z dziedzin społecznych i religijnych”.

Natomiast specjaliści z dziedziny prawa sklasyfikowani są jako odrębna grupa średnia. Mediator to zawód jednoznacznie związany ze specjalnością społeczną. Takie samo stanowisko zostało wyrażone w licznych interpretacjach podatkowych, wydanych w sprawach indywidualnych dotyczących ww. usług.

Ustawa nie definiuje wprost także pojęcia „doradztwa”, wobec czego celowe jest odwołanie się do wykładni językowej. Zgodnie z internetowym słownikiem języka polskiego PWN (sjp.pwn.pl), „doradzić-doradzać” znaczy udzielać porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie.

Natomiast w myśl wskazanego słownika, „doradca” to ten, kto udziela porad. Tak więc doradztwo jest udzielaniem fachowych opinii, porad w różnych dziedzinach np. ekonomicznych, finansowych, a przez doradcę rozumie się osobę, która udziela porad, doradza.

Użyty w ustawie o podatku od towarów i usług termin „usługi w zakresie doradztwa” należy rozumieć w związku z tym jako czynności udzielania porad, wskazywania rozwiązań, sposobów postępowania w jakiejś sprawie.

Podobnie jak w przypadku usług doradztwa, ustawa nie definiuje pojęcia „usługi prawnicze”. Pomocne w tym przypadku jest odwołanie do Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, w której w kategorii „usługi prawnicze” znalazły się usługi w zakresie doradztwa prawnego i reprezentacji w dziedzinie prawa karnego PKWiU 69.10.11.0, handlowego PKWiU 69.10.12.0, pracy PKWiU 69.10.13.0 i cywilnego PKWiU 69.10.14.0, a także usługi prawne dotyczące patentów, praw autorskich i pozostałych praw własności intelektualnej PKWiU 69.10.15.0.

Natomiast mediacje ujęte są w osobnej podgrupie PKWiU 69.10.17.0 jako usługi arbitrażowe i polubowne.

Analiza tej kategorii statystycznej również wskazuje, że usługi mediacji, czyli pośredniczenie w sporze mające na celu ułatwienie stronom dojście do porozumienia, nie stanowi usług doradztwa, ani usług prawniczych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

W rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy:

Ustawa o podatku od towarów i usług przewiduje również możliwość skorzystania ze zwolnienia podmiotowego zgodnie z art. 113 ustawy.

Na mocy art. 113 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 113 ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 113 ust. 5 ustawy:

Zgodnie z art. 113 ust. 9 ustawy:

Na podstawie art. 113 ust. 10 ustawy:

Zgodnie z art. 113 ust. 13 ustawy:

Art. 113 ust. 13 pkt 2 lit. a i b ustawy stanowi, że ze zwolnienia określonego w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy nie korzystają m.in. usługi prawnicze oraz usługi w zakresie doradztwa.

Z opisu sprawy wynika, że w drugiej połowie lipca 2024 r. zamierza Pani podjąć działalność gospodarczą w zakresie mediacji sądowych i pozasądowych. Nie będzie Pani świadczyć usług prawniczych i doradczych oraz innych czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy. Nie jest Pani zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Ponadto w ramach działalności gospodarczej będzie Pani świadczyła usługi w ramach konsultacji kryzysowych oraz w zakresie pośrednictwa kredytowego i pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych. Przewidywana wartość sprzedaży z tytułu rozpoczęcia działalności gospodarczej w zakresie mediacji, konsultacji kryzysowych oraz pośrednictwa w 2024 roku, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej do końca 2024 roku, nie przekroczy kwoty 200 000 zł.

Pani wątpliwości dotyczą możliwości korzystania ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy w sytuacji, kiedy będzie Pani świadczyła usługi mediacyjne, przy założeniu, że nie będzie Pani świadczyła usług prawniczych i doradczych.

Ustawa o podatku od towarów i usług, ani przepisy wykonawcze do niej, nie definiują pojęcia doradztwa. W potocznym rozumieniu termin „doradztwo” obejmuje szereg usług doradczych, tj. np.: podatkowe, prawne, finansowe. Ponieważ brak w ustawie definicji doradztwa, to należy odwołać się do wykładni językowej.

Zgodnie z definicją zawartą w Słowniku języka polskiego PWN, pod pojęciem „doradcy” należy rozumieć „tego, kto doradza”. Natomiast „doradzać”, w myśl powołanego wyżej Słownika języka polskiego PWN, oznacza „udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie”. Doradztwo jest zatem udzieleniem fachowych zaleceń, porad. Użyty w ustawie o podatku od towarów i usług termin „usługi w zakresie doradztwa” należy rozumieć w związku z tym szeroko.

Podobnie jak w przypadku usług doradztwa, ustawa nie definiuje pojęcia „usługi prawnicze”. Pomocne w tym wypadku jest odwołanie do Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, w której w kategorii „usługi prawnicze” znalazły się usługi w zakresie doradztwa prawnego i reprezentacji w dziedzinie prawa karnego, handlowego, pracy i cywilnego, a także usługi prawne dotyczące patentów, praw autorskich i pozostałych praw własności intelektualnej, usługi notarialne, arbitrażowe i polubowne oraz związane z aukcjami. Analiza tej kategorii statystycznej wskazuje zatem, że pod pojęciem usług prawniczych PKWiU rozumie różne czynności związane z doradztwem prawnym. Ponadto usługi prawnicze mogą być wykonywane przez osoby, które mają wykształcenie prawnicze.

Pojęcie mediacji zostało w internetowym Słowniku Języka Polskiego zdefiniowane jako „pośredniczenie w sporze mające na celu ułatwienie stronom dojście do porozumienia”.

Załącznik do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 227 ze zm.) umieszcza zawód mediatora (oznaczonego nr 263502) i mediatora sądowego (263507) w grupie elementarnej „specjaliści do spraw społecznych” w ramach grupy średniej „Specjaliści z dziedzin społecznych i religijnych”. Specjaliści z dziedziny prawa sklasyfikowani są jako odrębna grupa średnia.

Wobec powyższego, świadczenie usług mediacji, nie stanowi – jak wskazała Pani we wniosku – usług doradztwa, ani usług prawniczych, bowiem faktyczną działalnością w tym obszarze będzie tylko praca w zakresie rozwiązywania konfliktów w procesie mediacji sądowych i pozasądowych mających na celu bezstronne wspieranie stron w zawarciu ugody.

Z wniosku wynika, że drugim obszarem Pani działalności gospodarczej będą usługi w zakresie konsultacji kryzysowej, które zgodnie z Pani wskazaniem będą zwolnione z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy.

Natomiast trzecim pionem planowanej przez Panią działalności będą usługi związane z pośrednictwem kredytowym, a także usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych, które zgodnie z Pani sugestią są zwolnione z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 i pkt 38 ustawy.

Wskazała Pani we wniosku, że w roku 2024 w proporcji do okresu prowadzenia działalności gospodarczej, przewidywana wartość sprzedaży łącznie ze wszystkich obszarów Pani działalności nie przekroczy kwoty 200 000 zł. W związku z tym spełnia Pani przesłanki warunkujące zwolnienie podmiotowe w odniesieniu do usług mediacyjnych.

Analiza przedstawionego opisu sprawy w świetle obowiązujących przepisów wskazuje, że - jak z wniosku wynika - wartość sprzedaży w zakresie świadczenia usług mediacji, konsultacji kryzysowych oraz pośrednictwa kredytrowego w 2024 roku, w proporcji do okresu prowadzonej działalności w roku podatkowym 2024, nie przekroczy kwoty 200 000 zł oraz nie będzie Pani wykonywała czynności o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy, to w 2024 r. będzie mogła Pani korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 9 w zw. z ust. 1 ustawy w odniesieniu do usług mediacyjnych. W latach następnych, przy spełnieniu warunków, o których mowa w art. 113 ustawy będzie mogła Pani korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy. Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że wartość sprzedaży powinna Pani liczyć z uwzględnieniem art. 113 ust. 2 pkt 2 ustawy.

W związku z powyższym Pani stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pani wniosku (zapytania), czyli możliwości korzystania ze zwolnienia świadczonych usług mediacji sądowych i pozasądowych, nie rozstrzyga natomiast w kwestii poprawności zastosowania zwolnienia w odniesieniu do świadczenia usług konsultacji kryzysowej oraz pośrednictwa kredytowego, które przyjęto zgodnie z Pani sugestią za element stanu faktycznego.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).