Brak prawa do odzyskania w całości lub części kwoty podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zaistniałego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 14 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w kwestii braku prawa do odzyskania w całości lub części kwoty podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją projektu pn. „…”.

Ww. wniosek uzupełnili Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 21 czerwca 2024 r. (data wpływu 21 czerwca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zaistniałego stanu faktycznego

Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego utworzoną z mocy ustawy o samorządzie gminnym. Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług VAT. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym gmina realizuje zadania własne gminy, w tym działalność kulturalną.

Gmina otrzymała dofinansowanie na wyposażenie świetlicy w (...) ze środków pochodzących z (...)  na rzecz (...) w ramach (...), na realizację operacji w zakresie poddziałania (...). Głównym celem projektu jest (...).

Wyposażona w ramach projektu świetlica (...) udostępniana będzie bezpłatnie mieszkańcom Gminy. Świetlica (...).

Świetlica (...) objęta projektem stanowi własność Gminy.

Bez finansowego wsparcia środków zewnętrznych planowane działanie nie zostałoby zrealizowane, ze względu na brak wystarczających środków finansowych.

Realizacja projektu polega na: (...).

Z efektów zrealizowanego projektu będą korzystać mieszkańcy całej Gminy: (...). Wyposażona świetlica umożliwi mieszkańcom organizację spotkań kulturalnych, m.in. spotkań (...).

W wyniku realizacji projektu Gmina nie będzie świadczyć usług noszących znamiona działalności gospodarczej, opodatkowanych określonymi stawkami VAT – wyposażona świetlica udostępniana będzie nieodpłatnie, co stanowi czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Faktury VAT dokumentujące wydatki związane z realizacją projektu pn. „…” zostały wystawione na Gminę.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że:

Gmina jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: podatek VAT). Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną i obowiązaną do realizowania zadań nałożonych przez ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 609), czyli tzw. zadań własnych Gminy, w zakresie których Gmina nie jest uznawana za podatnika podatku VAT oraz inne czynności wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych, w zakresie których Gmina jest podatnikiem podatku VAT. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych Gminy należy zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym m.in. kultury, w tym bibliotek gminnych (świetlic) i innych instytucji kultury.

Realizując projekt pn. „…” Gmina realizuje zadania własne nałożone na nią ww. przepisami ustawy o samorządzie gminnym. Realizację operacji nadzoruje Urząd Gminy. Bezpośrednim beneficjentem projektu będzie wspólnota gminna, w szczególności mieszkańcy miejscowości (…). Zakupione wyposażenie będzie ogólnodostępne i jak zakłada główny cel realizowanego projektu – będzie udostępniane nieodpłatnie, a więc nie będzie służyło działalności Gminy opodatkowanej podatkiem VAT. Tym samym Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT towarów ani usług związanych z realizowaną operacją, w szczególności nie będzie pobierała opłat za korzystanie z zakupionego wyposażenia, ani nie będzie osiągała z tego tytułu innych dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Gmina będzie wykorzystywała zakupione wyposażenie jedynie do czynności niepodlegających opodatkowaniu, gdyż będzie ono służyło lokalnej społeczności do celów rekreacyjnych, kulturalnych i integracyjnych.

Otrzymane kwoty dofinansowania z (...) i środków pochodzących z (...) na rzecz (...) w ramach (...) na lata (...), będą uwzględniały podatek VAT jako koszt kwalifikowany zgodnie z przepisami prawnymi określającymi zasady przyznawania tych środków. Gmina zamierza dołączyć do wniosku o płatność interpretacje indywidualną dotyczącą odliczenia lub zwrotu podatku VAT, ponieważ zamierza zaliczyć kwotę podatku VAT z realizowanego projektu do kosztów kwalifikowanych i otrzymać do nich dofinansowanie. W tym celu Gmina musi wykazać, iż podatek VAT nie będzie mógł być przez nią odzyskany w całości lub w części zarówno podczas realizowania operacji ani po jej zakończeniu. Tylko w takiej sytuacji Gmina może zaliczyć podatek VAT poniesiony na realizację projektu jako wydatek kwalifikowany.

Towary i usługi nabywane w związku z realizacją ww. projektu, a także efekty przedmiotowego projektu należą do kategorii czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z 21 czerwca 2024 r.)

Czy Gmina ponosząc wydatki w ramach projektu pn. „…” współfinansowanego ze środków (...) ma prawo do odzyskania w całości lub części kwoty podatku VAT naliczonego (w drodze odliczenia lub zwrotu tego podatku) wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją ww. projektu?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w piśmie z 21 czerwca 2024 r.)

Państwa zdaniem, nabycie towarów i usług w związku z realizacją projektu „…” nie daje prawa do odzyskania (w drodze odliczenia lub zwrotu) podatku VAT naliczonego w całości ani w części, zarówno w trakcie ponoszenia kosztów na projekt, jak i po jego zakończeniu, ponieważ realizacja operacji należy do zakresu zadań własnych Gminy ustalonych przepisami ustawy o samorządzie gminnym oraz Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT z wykorzystaniem zakupionego wyposażenia w ramach realizacji projektu pn. „…”.

Zakupione wyposażenie nie będzie wykorzystywane do działalności opodatkowanej podatkiem VAT.

Tym samym Gmina realizując opisany projekt nie będzie działała w charakterze podatnika VAT, ponieważ nabywane towary i usługi niezbędne do zrealizowania tego projektu nie będą wykorzystywane do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT opodatkowanej podatkiem VAT.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami art. 86 ust. 1 ustawy o VAT Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia kwoty podatku VAT naliczonego – zarówno w trakcie ponoszenia kosztów na realizacje projektu jak i po jego zakończeniu. Gmina nie ma również prawa do zwrotu kwoty różnicy tego podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Mając na względzie obowiązujące przepisy ustawy o VAT oraz przedstawione zdarzenie stwierdzamy, że Gmina nie ma prawa do odzyskania podatku VAT naliczonego w całości lub w części, zarówno w trakcie realizowania projektu jak i po jego zakończeniu.

Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją projektu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Stosownie do art. 87 ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika zostały określone w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Wyjaśnić należy, że przepisy art. 87 ustawy o VAT regulują sposób dokonania przez podatnika rozliczenia w sytuacji, gdy w danym okresie rozliczeniowym deklaruje on nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym. Przepisy te umożliwiają otrzymanie przez podatnika rzeczywistego zwrotu nadwyżki podatku naliczonego. Warunkiem, który musi spełnić podatnik, by domagać się zwrotu, jest powstanie w okresie rozliczeniowym różnicy pomiędzy kwotą podatku naliczonego a kwotą podatku należnego. Powyższe wynika z generalnej zasady określonej w przywołanym powyżej art. 87 ust. 1 ustawy o VAT.

Z cytowanego wyżej art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 609 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem VAT i realizują Państwo projekt pn. „…”.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odzyskania w całości lub części kwoty podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją ww. projektu.

Jak wskazano już wyżej, podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie, jak wynika z jej opisu, związek taki nie wystąpi. Jak bowiem Państwo wskazali, towary i usługi nabywane w związku z realizacją ww. projektu, a także jego efekty należą do kategorii czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zakupione wyposażenie będą Państwo wykorzystywali jedynie do czynności niepodlegających opodatkowaniu, gdyż będzie ono służyło lokalnej społeczności do celów rekreacyjnych, kulturalnych i integracyjnych.

W konsekwencji ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, nie mają Państwo prawa do odliczenia podatku VAT w trybie art. 86 ust. 1 ustawy, w tym także prawa do zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ustawy o VAT.

Podsumowując, nie przysługuje Państwu prawo do odzyskania w całości lub części kwoty podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją projektu pn. „…”.

Zatem Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa zapytania. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, a wynikające z opisu sprawy oraz Państwa stanowiska – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Ponadto należy także zauważyć, że pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne dla Państwa przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym.

Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zaznaczyć należy, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1.z zastosowaniem art. 119a;

2.w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3.z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.