W zakresie skutków podatkowych darowizn środków pieniężnych od taty

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 marca 2024  r. wpłynął Pani wniosek z 10 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizn środków pieniężnych od taty. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwania – pismem z 19 maja 2024 r. (wpływ 19 maja 2024 r.) oraz pismem z 19 maja 2024 r. (wpływ 17 czerwca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Dnia 13 października 2023 r. Pani tata poprosił Panią, żeby przyjechała Pani do niego. Przyjechała Pani do niego, porozmawialiście Państwo jak zwykle i Pani tata wspominał, że ostatnio słabo się czuję i że chce jechać do banku, w którym Pani ma konto. Pod bankiem Pani tata wyjął torbę z pieniędzmi i powiedział, że idziecie Państwo do banku. W banku podeszliście Państwo do Pani, która siedziała przy biurku i powiedzieliście jej Państwo, że Pani tata chce Pani przekazać darowiznę w formie gotówki. Rozmawiała Pani z Panią kasjerką i powiedziała jej Pani żeby wykonała wpłatę na konto w formie darowizny tak żeby urząd skarbowy nie miał wątpliwości skąd ma Pani pieniądze. Więc Pani tata wtedy powiedział ile chce Pani wpłacić, to była kwota 110 tysięcy złotych, była Pani zaskoczona i zdziwiona, że Pani tata ma tyle pieniędzy. Wtedy kasjerka powiedziała, że takiej kwoty nie może przyjąć, bo to jest filia Banku. Powiedziała, że mogą Państwo jechać do (…) lub (…) z pieniędzmi lub wpłacić mniejszą kwotę, więc Pani tata powiedział, że nie będą Państwo nigdzie jeździć i wpłaciliście Państwo kwotę 40 tysięcy złotych, bo tyle można było, przy większej gotówce trzeba zamówić konwój. Pani tata powiedział, że żadnego konwoju nie będzie się zamawiać, więc zabraliście Państwo pieniądze i przyjechaliście kolejnym razem (...) 2023 r. by wpłacić kolejne 50 tysięcy złotych, bo więcej nie można było. Za każdym razem Pani tata mówił, że chce wpłacić darowiznę córce. Ostatni raz (...) 2023 r. Pani tata chciał wpłacić na Pani konto darowiznę w kwocie 20 tysięcy złotych i wszystko przebiegło sprawnie. Powiedzieliście Państwo jak zwykle kasjerce, że tata chce wpłacić darowiznę na Pani konto. W międzyczasie wypełniła Pani umowę darowizny jak Pani potrafiła i złożyła Pani do US.  US w P. domaga się, żeby zapłaciła Pani podatek od darowizny, ponieważ Pani, która przyjmowała pieniądze w banku od Pani taty, popełniła błąd przy wpisywaniu zlecenia bankowego i wpisała Panią jako osobę, która wpłaciła kwotę, a tak naprawdę kwotę wpłacał Pani tata, który jest świadkiem, tak samo jak pracownice banku.

Pytanie (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy w przypadku wpłaty własnej gotówki z darowizny na rachunek obdarowanej przysługuje zwolnienie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Pani stanowisko w sprawie (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Pani zdaniem, nie powinna Pani zapłacić podatku od darowizny.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków  i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596):

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Zgodnie z art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego:

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Powyższe oznacza, że darowizna musi wzbogacić obdarowanego, a darczyńca nie może w zamian uzyskać jakiegokolwiek ekwiwalentu ani w chwili darowizny ani w przyszłości. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

1) 36 120 zł − jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;

2) 27 090 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;

3) 5733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Na podstawie art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy:

Jednakże w myśl art. 4a ust. 1 ww. ustawy:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

 1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

 2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 2060).

Należy podkreślić, że w przypadku darowizny środków pieniężnych oba warunki wskazane  w art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy muszą być spełnione łącznie, aby można było zastosować zwolnienie.

Zgodnie z art. 4a ust. 3 ww. ustawy:

Przy czym, w myśl art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

 1) wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub

 2) nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że otrzymała Pani darowizny środków pieniężnych od taty: - 13 października 2023 r. 40 tysięcy złotych, - 16 października 2023 r. 50 tysięcy złotych, - 17 października 2023 r. 20 tysięcy złotych.

Wszystkie ww. wpłaty były dokonywane na Pani konto podczas Państwa osobistych wizyt w banku. Wypełniła Pani umowę darowizny i złożyła ją Pani do urzędu skarbowego. Urząd Skarbowy w P. poinformował Panią, że powinna Pani zapłacić podatek od darowizny, ponieważ Pani, która przyjmowała pieniądze w banku od Pani taty, popełniła błąd przy wpisywaniu zlecenia bankowego i wpisała Panią jako osobę, która wpłaciła ww. kwoty.

W celu ustalenia, czy w opisanej we wniosku sytuacji spełnione były warunki do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania należy przeanalizować przesłanki wskazane w przepisach prawa.

Z treści przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że  w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków:

 - otrzymanie darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie;

 - złożenie - w terminie określonym w ustawie - zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w zacytowanym art. 4a ust. 4 ustawy);

 - udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Wobec powyższego, w przypadku darowizny środków pieniężnych warunkiem niezbędnym do skorzystania z omawianego zwolnienia – jak już wyżej wskazano – jest m.in. fakt udokumentowania przez obdarowanego ich otrzymania dowodem przekazania na swój rachunek bankowy albo rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.  

W opisanej we wniosku sytuacji nie można uznać udokumentowania otrzymania przedmiotowych środków pieniężnych w sposób określony w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy  o podatku od spadków i darowizn, tj. dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym, gdyż środki te - jak wynika z potwierdzenia wpłaty, które ma służyć za udokumentowanie - zostały wpłacone przez Panią na Pani rachunek bankowy. Tym samym takiego dowodu nie można uznać za wystarczający fakt udokumentowania, skoro na potwierdzeniu wpłaty to Pani została wskazana jako osoba wpłacająca. Taki sposób działania nie wyczerpywał norm omawianego przepisu. Decydujące znaczenie ma tutaj bowiem wskazanie osoby wpłacającej, którą - jak wynika z potwierdzenia wpłaty - była Pani.

Podkreślenia wymaga, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

W konsekwencji, otrzymane przez Panią darowizny podlegały opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Zgodnie z art. 17a ust. 1 i 2 ww. ustawy:

A zatem, skoro otrzymane od taty darowizny środków pieniężnych nie korzystały ze zwolnienia określonego w art. 4a ust. 1 ww. ustawy, powinna Pani złożyć zeznanie o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych na formularzu SD-3 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 27 listopada 2015 r. w sprawie zeznania podatkowego składanego przez podatników podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2015 r., poz. 2068).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. 

Końcowo nadmienić należy, iż Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej jako organ wydający interpretację - w ramach danych mu uprawnień - może jedynie wyjaśnić brzmienie przepisu podatkowego mającego zastosowanie w sytuacji opisanej przez osobę składającą wniosek  o interpretację. W interpretacji tej wskazuje jakie prawa i obowiązki płyną dla tej osoby  z tego przepisu, w kontekście przedstawionego przez nią zdarzenia. Organ interpretacyjny nie ma kompetencji, aby prowadzić postępowanie wyjaśniające i oceniać załączone do wniosku dowody. Analiza dokumentów (dowodów) zastrzeżona jest dla naczelnika właściwego urzędu skarbowego. To on ma też uprawnienia do tego, aby ustalić jaki był stan rzeczywisty zdarzenia. Organ ten (naczelnik) ma też kompetencje do zastosowania ulg  w spłacie zobowiązania, określonych w Ordynacji podatkowej.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).