Sprzedaż przez jednostkę organizacyjną Powiatu, środków trwałych w postaci sprzętu wykorzystanego wyłącznie do realizacji celów statutowych związanych z utrzymaniem dróg powiatowych i które, nie były w żadnym zakresie wykorzystywane do działalności gospodarczej, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Interpretacja indywidualna

- stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 kwietnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży środków trwałych wykorzystywanych w działalności statutowej. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Powiatowy Zarząd Dróg jest jednostką organizacyjną Powiatu (…) nieposiadającą osobowości prawnej, funkcjonującą w formie i na zasadach określonych dla jednostek budżetowych w rozumieniu przepisów art. 9 pkt 3 oraz 10 ust. 1 i art. 11 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869, ze zm. Od 1 stycznia 2017 roku Powiat prowadzi skonsolidowane rozliczenia z tytułu podatku VAT obejmujące czynności prowadzone przez jednostki organizacyjne.

Powiatowy Zarząd Dróg działa na podstawie statutu stanowiącego załącznik do uchwały z (…) r. Nr (…).

Przedmiotem działania PZD jest wykonywanie obowiązków oraz zadań własnych powiatu m.in. w zakresie budowy, przebudowy, remontów, utrzymania i ochrony dróg powiatowych, w szczególności zimowego utrzymania dróg powiatowych na podstawie ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 2222; dalej: Ustawa o drogach publicznych).

Czynności wykonywane w tym zakresie uznawane są przez PZD co do zasady za niepodlegające regulacjom ustawy o VAT, jako wykonywane w ramach reżimu publicznoprawnego, na mocy przepisu art. 4 ust. 1 pkt 6 ustawy o samorządzie powiatowym z dnia 5 czerwca 1998 r. (Dz.U.2024 poz. 107 t. j.), ponadto PZD dokonuje również transakcji opodatkowanych VAT, tj. refakturowanie poniesionych kosztów tzw. mediów na rzecz Zarządu Dróg Wojewódzkich, a także sprzedaż różnego rodzaju składników majątkowych (np. złom pozyskany z likwidacji mienia, drewna pozyskanego z wycinki drzew w pasie drogowych oraz kostki pozyskanej z rozbiórki).

Wykonując powierzone mu zadania, PZD wykorzystuje do tego celu posiadany sprzęt, stanowiący środki trwałe PZD, takie jak m.in. pługi, piaskarki, samochody osobowe, samochody ciężarowe.

Wskazany sprzęt został nabyty w celu wykonywania zadań Powiatu w zakresie budowy i utrzymania dróg powiatowych w 1999 roku.

Z tytułu nabycia przedmiotowego sprzętu PZD nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego (PZD historycznie nie dokonywał odliczenia VAT naliczonego).

W trakcie eksploatacji przedmiotowe środki trwałe były wykorzystane tylko i wyłącznie do realizacji zadań statutowych jednostki, w szczególności do utrzymania dróg, a więc do działalności niepodlegającej opodatkowaniu VAT. 

Ze względu na znaczny stopień zużycia jednostka dokonała likwidacji samochodu dostawczego, pługu i piaskarki i przeznaczyła je na sprzedaż.

Pytanie

Czy sprzedaż przedmiotowych środków trwałych takich jak m.in. pługi, piaskarki, samochody osobowe, samochody ciężarowe w postaci sprzętu wykorzystanego wyłącznie do realizacji celów statutowych związanych z utrzymaniem dróg powiatowych i które, nie były w żadnym zakresie wykorzystywane do działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT Powiat może potraktować jako działalność będącą poza przepisami ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług z 11 marca 2004 r. (Dz.U. z 2020 r. poz.106 ze zm.), nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji, których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Prowadzenie przez jednostki samorządu terytorialnego działalności w zakresie dróg publicznych jest zasadniczo wyłączone z systemu podatku VAT na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Czynności dokonywane w tym zakresie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Opisane wyżej środki trwałe (pługi, piaskarki, samochody osobowe, samochody ciężarowe) zostały nabyte w celu wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT, tj. w celu utrzymania dróg powiatowych. Jeśli PZD wykonywał za pomocą danego środka trwałego wyłącznie działalność niepodlegającą opodatkowaniu, to również przy jego sprzedaży nie będzie działał w charakterze podatnika podatku VAT, tym samym sprzedaż ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT i PZD nie będzie działało w charakterze podatnika VAT. Działalność PZD koncentruje się wokół wykonywania zadań publicznoprawnych Powiatu w zakresie powierzonym mu przepisami ustawy o drogach publicznych. Ustawa o drogach publicznych precyzuje jakie obowiązki ciążą na podmiotach publicznoprawnych jako zarządcy drogi. Powiat działa w związku z tym w ramach swoich kompetencji i na obszarze poddanym jego właściwości, co potwierdza, że wykonując obowiązki określone ustawą, nie działa w warunkach konkurencji.

Podejście to zostało potwierdzone w licznych interpretacjach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:

• z 5 grudnia 2017 r. o sygn. 0115-KDIT1-2.4012.7922017.1.AD
• z 6 listopada 2020 r. o sygn. 0112-KDIL1-2.4012.439.2020.1.HCG
• z 14 lipca 2021 r. o sygn. 0112-KDIL1-2.4012.245.2021.1.PG

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361) zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi być wykonana przez podatnika działającego w takim charakterze.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

W świetle art. 15 ust. 6 ustawy:

Unormowanie to pozostaje w zgodzie z art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), który stwierdza, że:

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Aby to wyłączenie miało miejsce, muszą zostać spełnione dwa warunki:

• dotyczy wyłącznie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy,
• odnosi się tylko do tych czynności, które związane są z realizacją zadań nałożonych na te podmioty przepisami prawa i do realizacji których zostały one powołane.

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powołany wyżej przepis art. 15 ust. 6 ustawy, jak i cytowany przepis Dyrektywy, wyłączają z opodatkowania organy podlegające prawu publicznemu, jeżeli prowadzą daną działalność jako organy publiczne, nawet wtedy, gdy pobierają z tytułu tej działalności wynagrodzenie. Czynności, w których organy te uczestniczą jako organy publiczne, to określone prawem czynności wykonywane w interesie publicznym. Zatem czynności, w stosunku do których organy publiczne nie są traktowane jako podatnicy, to czynności wykonywane przez nie w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych, a także czynności, do których wykonywania są uprawnione wyłącznie organy publiczne.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, należy stwierdzić, iż generalnie organy oraz urzędy publiczne są uznawane za podatników. Dotyczy to jednakże tylko tej sfery, w której faktycznie występuje konsumpcja oraz gdzie podmioty te mogą konkurować z podmiotami prawa prywatnego.

Kryterium decydującym o uznaniu organu władzy publicznej za podatnika podatku od towarów i usług jest zachowywanie się nie jak organ władzy, lecz jak podmiot gospodarczy (przedsiębiorca) w stosunku do określonych transakcji lub czynności. Szczególnie jest to uzasadnione w tych przypadkach, gdzie identyczne czynności lub bardzo zbliżone czynności bądź też transakcje mogą być wykonywane przez podmioty prywatne (np. przedsiębiorców).

Należy nadmienić, że pojęcie podatnika obejmuje swym zakresem podmioty, które dokonują czynności podlegającej opodatkowaniu. Ustawodawca określił wskazane pojęcie na tyle szeroko, by w każdym przypadku profesjonalnej aktywności zawodowej, dokonywania czynności opodatkowanych podmiot mógł zostać uznany za podatnika w zakresie tych czynności.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 107):

Natomiast zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 6 ustawy o samorządzie powiatowym:

W świetle powołanych wyżej przepisów stwierdzić należy, że zakres aktywności podejmowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego należy interpretować w perspektywie ogólnej zasady, tj. że ich realizacja ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców powiatu. Obowiązywanie tej zasady powoduje, że każde działanie podejmowane przez jednostki w imieniu własnym, na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu jednostek, a dotyczące mienia powiatu należy uznać za działanie publiczne, służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej, które jest wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadanie własne.

Zatem czynności wynikające z zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami, realizowane w ramach reżimu publicznoprawnego, pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem realizowane przez powiat poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a powiat realizując te czynności nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na postanowienie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 20 marca 2014 r. w sprawie C-72/13 Gmina Wrocław przeciwko Ministrowi Finansów, w którym orzekł, że:

Mając na względzie powyższe postanowienie należy każdorazowo badać, czy sprzedaż majątku należącego do jednostek samorządu terytorialnego podlega wyłączeniu z VAT. Należy pamiętać, że w każdym przypadku konieczna jest ocena spełniania przesłanek art. 9 i 13 dyrektywy 2006/112/WE (odpowiednio art. 15 ustawy) w konkretnych okolicznościach faktycznych sprawy.

W opisie sprawy wskazali Państwo, że Powiatowy Zarząd Dróg jest jednostką organizacyjną Powiatu nieposiadającą osobowości prawnej, funkcjonującą w formie i na zasadach określonych dla jednostek budżetowych. Przedmiotem działania PZD jest wykonywanie obowiązków oraz zadań własnych powiatu m.in. w zakresie budowy, przebudowy, remontów, utrzymania i ochrony dróg powiatowych, w szczególności zimowego utrzymania dróg powiatowych. Wykonując powierzone zadania, PZD wykorzystuje do tego celu posiadany sprzęt, stanowiący środki trwałe PZD, takie jak m.in. pługi, piaskarki, samochody osobowe, samochody ciężarowe.

Państwa wątpliwości dotyczą tego, czy sprzedaż środków trwałych takich jak m.in. pługi, piaskarki, samochody osobowe, samochody ciężarowe w postaci sprzętu wykorzystanego wyłącznie do realizacji celów statutowych związanych z utrzymaniem dróg powiatowych i które, nie były w żadnym zakresie wykorzystywane do działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT Powiat może potraktować jako działalność będącą poza przepisami ustawy o VAT.

Jak wskazali Państwo we wniosku wskazany sprzęt został nabyty w celu wykonywania zadań Powiatu w zakresie budowy i utrzymania dróg powiatowych w 1999 roku. Z tytułu nabycia sprzętu PZD nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego. W trakcie eksploatacji wymienione środki trwałe były wykorzystane tylko i wyłącznie do realizacji zadań statutowych jednostki, w szczególności do utrzymania dróg, a więc do działalności niepodlegającej opodatkowaniu VAT.

Tym samym sprzedaż środków trwałych takich jak m.in. pługi, piaskarki, samochody osobowe, samochody ciężarowe w postaci sprzętu wykorzystanego wyłącznie do realizacji celów statutowych związanych z utrzymaniem dróg powiatowych i które, nie były w żadnym zakresie wykorzystywane do działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ w analizowanej sprawie nie działają Państwo w charakterze podatnika, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

Podsumowując, sprzedaż przez jednostkę organizacyjną Powiatu, tj. Powiatowy Zarząd Dróg, środków trwałych takich jak m.in. pługi, piaskarki, samochody osobowe, samochody ciężarowe w postaci sprzętu wykorzystanego wyłącznie do realizacji celów statutowych związanych z utrzymaniem dróg powiatowych i które, nie były w żadnym zakresie wykorzystywane do działalności gospodarczej, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zatem stanowisko Państwa należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).