Postanowienie SN z dnia 27 października 2021 r., sygn. V CSKP 143/21

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
‎SSN Anna Owczarek
‎SSN Władysław Pawlak

w sprawie z wniosku T.B.
‎przy uczestnictwie Gminy P.
‎o ustanowienie służebności przesyłu,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
‎w Izbie Cywilnej w dniu 27 października 2021 r.,
‎skargi kasacyjnej wnioskodawcy od postanowienia Sądu Okręgowego w O.
‎z dnia 9 maja 2019 r., sygn. akt II Ca […],

uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w O., pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Wnioskodawca T.B. domagał się ustanowienia na rzecz uczestnika postępowania Gminy P. służebności przesyłu obciążającej nieruchomość stanowiącą działkę ewidencyjną nr [...]1 położoną w miejscowości R., polegającej na posadowieniu na tej nieruchomości urządzenia melioracyjnego w postaci rowu melioracyjnego o łącznej szerokości około 6 m i długości około 58 m.

Postanowieniem z dnia 6 września 2018 r. Sąd Rejonowy w Prudniku oddalił wniosek.

W motywach rozstrzygnięcia wskazał, że przesłanką uwzględnienia wniosku o ustanowienie na podstawie art. 305k.c. służebności przesyłu jest m.in. wykazanie, że służebność przesyłu jest konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń przesyłowych. Powołał § 9 pkt 3a rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (tekst jedn. Dz. U. z 2019, poz. 393, uchylone z dniem 31 lipca 2021 r., dalej rozporządzenie w sprawie ewidencji gruntów i budynków), zgodnie z którym grunt zajęty przez ciek naturalny stanowi odrębną działkę ewidencyjną w granicach linii brzegu, niezależnie od tego, czy wody w tym cieku płyną korytem naturalnym, czy korytem uregulowanym, odkrytym lub zakrytym. W ocenie Sądu pierwszej instancji, nie zostały spełnione przesłanki uzasadniające uwzględnienie wniosku, ponieważ sporny rów, przebiegający przez działkę nr [...]1 stanowiącą własność wnioskodawcy, nie jest urządzeniem przesyłowym, o którym mowa w art. 49 § 1 k.c., jest bowiem odrębną działką ewidencyjną, której nadany został nr ewidencyjny […]2 stanowiącą własność uczestnika postępowania. Wskazał, że pierwotnie przebieg rowu melioracyjnego był odmienny od obecnego, bowiem w wyniku prac przeprowadzonych w latach 1987-1988 granice obydwu działek, tj. nr [...]1 i […]2 zostały naruszone. W tych okolicznościach za niezbędne uznał przeprowadzenie postępowania rozgraniczeniowego, co jednak pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy.