Budowa nośnika reklamowego wymaga pozwolenia na budowę - Wyrok NSA z dnia 8 maja 2024 r., sygn. II OSK 1990/21

Wykonanie wolnostojącego nośnika reklamowego trwale związanego z gruntem o wysokości 9,5 m i powierzchni tablic reklamowych przekraczającej 3 m² wymaga uzyskania pozwolenia na budowę zgodnie z art. 28 ust. 1 Prawa budowlanego, a nie tylko dokonania zgłoszenia.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Robert Sawuła Sędziowie: sędzia NSA Andrzej Wawrzyniak (spr.) sędzia del. WSA Mirosław Gdesz Protokolant: starszy asystent sędziego Aleksandra Tokarczyk po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2024 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A. sp. z o.o. z siedzibą w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 kwietnia 2021 r. sygn. akt VII SA/Wa 2282/20 w sprawie ze skargi A. sp. z o.o. z siedzibą w W. na decyzję Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Warszawie z dnia 9 października 2020 r. nr 1172/20 w przedmiocie nakazu rozbiórki wolnostojącego nośnika reklamowego oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 20 kwietnia 2021 r., VII SA/Wa 2282/20, oddalił skargę A. Sp. z o.o. z siedzibą w W. (dalej Spółka) na decyzję Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego (dalej WINB) z dnia 9 października 2020 r. w przedmiocie nakazu rozbiórki wolnostojącego nośnika reklamowego.

Wyrok zapadł w następujących okolicznościach prawnych i faktycznych:

Zaskarżoną decyzją WINB, po rozpatrzeniu odwołania Spółki, utrzymał w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla m. st. Warszawy z dnia 21 sierpnia 2020 r., nakazującą rozbiórkę wolnostojącego nośnika reklamowego zlokalizowanego przy ul. [...] w W.

Skargę na powyższą decyzję złożyła Spółka.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie skargę oddalił.

Sąd uznał za niezasadne twierdzenie, że Spółka uprawniona była do dokonania zgłoszenia zaprojektowanych tablic reklamowych na podstawie art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (j.t.Dz.U.2020.1333; dalej p.b.). W opinii Sądu, art. 29 ust. 2 pkt 6 p.b. należy traktować jako wyjątek od zasady zawartej w art. 28 ust. 1 p.b., zgodnie z którą roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę. Oznacza to, że przepisy stosowane w konkretnej sprawie należy interpretować w sposób ścisły, a nie dowolny bądź rozszerzający. Sąd podał, że wykładnia językowa art. 29 ust. 2 pkt 6 p.b., a także innych przepisów ustawy, w szczególności art. 3 pkt 3 p.b., okazywała się niekiedy niejednoznaczna. Zdarzały się bowiem wypowiedzi doktryny, a także rzadkie orzeczenia sądów administracyjnych, w których twierdzono, że użyte w art. 29 ust. 2 pkt 6 p.b. wyrażenie "instalowanie tablic i urządzeń reklamowych" nie jest opatrzone żadnymi dodatkowymi wymogami prawnymi, a zatem można je rozumieć w sposób potoczny i twierdzić, że wybudowanie konstrukcji o wysokości 9 m jest również "instalowaniem". W opinii Sądu podstawowe znaczenie dla rozstrzygnięcia powstałych wątpliwości ma wykładnia systemowa zestawiająca dwa przepisy Prawa budowlanego: art. 29 ust. 2 pkt 6 oraz art. 3 pkt 3, zawierający definicję budowli. Ten ostatni przepis wprost wskazuje, że jednym z rodzajów budowli są "wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe". Jeśli zatem art. 29 ust. 2 pkt 6 p.b. przewiduje wyjątek w postaci zgłaszania "instalowania" tablic reklamowych, to należy zdaniem Sądu przyjąć, że ustawa wskazuje dwa różne rodzaje robót budowlanych dotyczących tablic reklamowych. Oba rodzaje różnią się przede wszystkim przedmiotem wykonywanych robót. Jeśli konstrukcja tablicy bądź tablic reklamowych może być uznana za wolnostojącą i trwale związaną z gruntem, mamy do czynienia z budowlą. Instalowanie tablic reklamowych może więc polegać wyłącznie na takich czynnościach technicznych, w wyniku których nie powstaje konstrukcja wolnostojąca. Nie ma zatem znaczenia, czy instalowania dokonuje się na budynku czy na innym obiekcie budowlanym, np. słupie energetycznym, kominie, bądź murze oporowym. Istotne jest to, że instalowanie tablic reklamowych jest zależne od istniejącego już i pełniącego samodzielnie inne funkcje obiektu budowlanego. Sąd nie zgodził się zatem z interpretacją przyjętą przez Spółkę. Projekt budowy i zbudowanie dwóch tablic, każdej o powierzchni ponad 18 m2, zamocowanych na słupie wykonanym z betonu zbrojonego siatką stalową i umocowanych śrubami do stopy betonowej, należało uznać za wykonanie budowli w rozumieniu art. 3 pkt 3 p.b. Jest to bowiem reklama wolnostojąca i trwale związana z gruntem. Konsekwentnie, niedopuszczalne było zastosowanie art. 29 ust. 2 pkt 6 p.b. Z tego względu Sąd uznał, że zarzut Spółki wskazujący na naruszenie art. 29 ust. 2 pkt 6 p.b. przez jego błędne niezastosowanie jest nietrafny. Zdaniem Sądu organy obu instancji zasadnie przyjęły, że przedmiotowa konstrukcja reklamowa jest budowlą, a nie tylko urządzeniem instalowanym. Dlatego też jej wykonanie miało charakter samowoli budowlanej i decyzja Prezydenta m. st. Warszawy z 11 września 2015 r. była co do zasady zgodna z prawem, gdyż zgłoszenie zamiaru wykonania robót budowlanych przez skarżącą należało uznać za niedopuszczalne.