Obowiązek stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych przez fundacje oraz stowarzyszenia w kontekście art. 4 pkt 3 i art. 6 Pzp - Opinia UZP z dnia 18 czerwca 2024 r.

I. Fundacje i stowarzyszenia jako podmioty prawa publicznego

Zgodnie z art. 4 pkt 3 ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2023 r., poz. 1605 z późn. zm., zwanej dalej „ustawą Pzp”), ustawę Pzp stosuje się do udzielania zamówień publicznych przez inne, niż jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1270 i 1273), osoby prawne, utworzone w szczególnym celu zaspokajania potrzeb o charakterze powszechnym, niemających charakteru przemysłowego ani handlowego, jeżeli podmioty, o których mowa w tym przepisie oraz w pkt 1 i 2, pojedynczo lub wspólnie, bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot:

a) finansują je w ponad 50% lub

b) posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub

c) sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub

d) mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego.

Kategoria zamawiających wskazanych dyspozycją art. 4 pkt 3 ustawy Pzp określana jest mianem podmiotów prawa publicznego. Pojęcie to na gruncie ustawy Pzp nie ma charakteru normatywnego - ustawa Pzp nie posługuje się bowiem takim określeniem. Pojęcie podmiotu prawa publicznego występuje natomiast na gruncie prawodawstwa unijnego (zob. art. 2 ust. 1 pkt 4 dyrektywy 2014/24/UE¹ oraz art. 3 ust. 4 dyrektywy 2014/25/UE²).

Dla zakwalifikowania fundacji oraz stowarzyszeń do tej kategorii zamawiających konieczne jest spełnienie warunku posiadania osobowości prawnej, warunku szczególnego celu działalności oraz co najmniej jednego z warunków określonych w podpunktach a) – d), czyli przesłanki dotyczącej wywierania wpływu na podmioty prawa publicznego przez inne podmioty prawa publicznego lub jednostki sektora finansów publicznych lub inne niż jednostki sektora finansów publicznych państwowe jednostki organizacyjne nieosiadające osobowości prawnej. Wpływ ten może przybrać formę wpływu: