Wyrok NSA z dnia 1 sierpnia 2013 r., sygn. I FSK 1328/12
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Sylwester Marciniak, Sędzia NSA Grażyna Jarmasz, Sędzia WSA (del.) Dagmara Dominik - Ogińska (spr.), Protokolant Krzysztof Zaleski, po rozpoznaniu w dniu 1 sierpnia 2013 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej S. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 maja 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 2551/11 w sprawie ze skargi S. M. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 30 czerwca 2011 r., nr [...] w przedmiocie orzeczenia o solidarnej odpowiedzialności członka prezydium zarządu [...] za zaległości podatkowe związku w podatku od towarów i usług za grudzień 2004 r. oddala skargę kasacyjną. NSA/wyr.1 - wyrok
Uzasadnienie
1. Wyrok Sądu pierwszej instancji i przedstawiony przez ten Sąd tok postępowania przed organami podatkowymi.
1.1. Wyrokiem z dnia 16 maja 2012r. sygn. akt III SA/Wa 2551/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (dalej: Sąd pierwszej instancji) oddalił skargę na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. (dalej: organ odwoławczy/ organ podatkowy drugiej instancji) z dnia 30 czerwca 2011r. Nr [...] utrzymującą w mocy decyzję Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego W. (dalej: organ podatkowy pierwszej instancji) z dnia 14 grudnia 2010r. w przedmiocie solidarnej odpowiedzialności S.M. (dalej: skarżący) członka prezydium zarządu "K." wraz z innymi członkami prezydium zarządu z tytułu podatku od towarów i usług (dalej: VAT) za grudzień 2004r. w wysokości 34.456 zł wraz z odsetkami za zwłokę od tej zaległości w kwocie 23.438 zł naliczonymi na dzień wydania decyzji organu podatkowego pierwszej instancji.
1.2. Z uzasadnienia wyroku Sądu pierwszej instancji wynika, że organ odwoławczy w swej decyzji odnosząc się do treści art. 70 § 1 i § 4, art. 107 § 1, art. 107 § 2 pkt 2 i pkt 4, art. 108 § 2 i § 3, art. 26 § 1 i § 5, art. 116 § 1 i § 2, art. 116a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.; dalej: O.p.) stwierdził, że "K." jest podatnikiem VAT na podstawie art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.; dalej: ustawa o VAT) z tytułu jego statutowych czynności, które podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy są one realizowane za odpłatnością. Faktyczne prowadzenie działalności gospodarczej przez "K." potwierdza m.in. złożona deklaracja VAT-7 za grudzień 2004 r., w której znalazły odzwierciedlenie obroty z działalności gospodarczej, z której też wynika zobowiązanie podatkowe podlegające wpłacie na konto urzędu skarbowego. "K." nie uregulował zobowiązania podatkowego wynikającego z ww. deklaracji podatkowej, czym naruszył zapis art. 103 § 1 ustawy o VAT. Tym samym został objęty normą art. 116a O.p. jako inna osoba prawna. Zauważono, że poza przedmiotem sporu pozostaje fakt pełnienia przez skarżącego obowiązków członka prezydium zarządu "K." w okresie powstania zobowiązania i zaległości podatkowej w VAT za grudzień 2004 r. Okoliczność tę potwierdza znajdujący się w aktach sprawy pełny odpis Krajowego Rejestru Sądowego Nr [...]. Prezydium zarządu "K." było wieloosobowe w okresie powstania zobowiązania i zaległości w VAT za grudzień 2004r. W jego skład poza skarżącym wchodzili również M.S., W.D., W.Z., A.K., J.P., B.W., I. i W.S. Wobec wszystkich wymienionych członków zarządu prezydium "K." organ podatkowy pierwszej instancji prowadził równoległe postępowania w sprawie odpowiedzialności za zaległość podatkową "K." wraz z odsetkami, które zostały zakończone decyzjami, analogicznymi wobec wszystkich. Organ odwoławczy stwierdził zaistnienie drugiej z pozytywnych przesłanek odpowiedzialności członka prezydium zarządu za zaległości "K." tj. bezskuteczności egzekucji z majątku "K.". Wskazano bowiem, że postępowanie egzekucyjne dotyczące zaległości "K." w VAT za grudzień 2004 r., przeprowadzone na podstawie wystawionego przez wierzyciela, tj. Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego W. tytułu wykonawczego nr [...] z dnia 21 marca 2005 r., nie doprowadziło do wyegzekwowania należności z majątku "K.". Organ egzekucyjny podjął czynności, które miały doprowadzić do wyegzekwowania tej należności, m.in. przez zajęcie rachunków bankowych w Banku [...], [...] i [...] Z uwagi na brak środków na rachunkach zobowiązanego egzekucja stała się nieskuteczna. Z uzyskanych informacji od banków wynika, że do zajętych składników majątkowych wystąpił zbieg egzekucji sądowej i administracyjnej (pisma z dnia: 8 września 2008 r., 21 lipca 2008 r., 6 lipca 2009 r. Banku [...].; z dnia 3 września 2008 r. [...], z dnia 3 września 2008 r. Banku [...].). W dniu 27 lipca 2005 r. próbowano dokonać zajęcia ruchomości w postaci siedmiu samochodów. Z protokołu udaremnienia egzekucji spisanego w dniu 28 września 2005 r. dyrektor generalny "K." oświadczył, że pojazdy zostały sprzedane w styczniu 2005 r. W odpowiedzi na wysłane do Wydziału Komunikacji zawiadomienia o zajęciu środków transportu, Urząd Miasta W. Delegatura Biura Administracji i Spraw Obywatelskich Dzielnicy [...] pismem z dnia 14 września 2005 r. poinformował, że w dniach: 16, 17, 23, 24 lutego 2005r.; 1, 18 marca 2005r.; 5 maja 2005r. pojazdy zostały wykreślone z ewidencji. Z pisma Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 czerwca 2009r. wynika, że na "K." zarejestrowany jest jedynie samochód ciężarowy DAEWOO Lanos T-150 SX z 2001r., przy czym w dniu 18 grudnia 2004r. zgłoszono policji utratę tego pojazdu. W toku postępowania egzekucyjnego organ podatkowy pierwszej instancji poszukiwał majątku "K.", z którego możliwa byłaby egzekucja. Z raportów poborców skarbowych z dnia: 30 października 2008r., 22 i 29 stycznia 2009r., 26 lutego 2009r. i 3 marca 2009r. wynika, że "K." nie prowadzi działalności pod wskazanym adresem w W., przy ul. [...]. Pismem z dnia 9 maja 2008 r. Instytut [...] - [...] poinformował, że nieruchomość w W. przy ul. [...] jest własnością Skarbu Państwa, a wieczystym użytkownikiem jest Instytut [...]. "K." nie figuruje w elektronicznym Rejestrze Ksiąg Wieczystych o czym świadczy pismo Ministerstwa Sprawiedliwości z dnia 16 maja 2008 r. W ocenie organu odwoławczego w sprawie zaistniała bezskuteczność egzekucji wobec "K.", jako okoliczność umożliwiająca orzeczenie o odpowiedzialności osób trzecich. Ponadto zauważono, że ustalenia i działanie organu podatkowego pierwszej instancji w zakresie negatywnych przesłanek orzeczenia o odpowiedzialności członków prezydium "K." za przedmiotową zaległość podatkową odpowiadają dyspozycji art. 116a w związku z art. 116 O.p. Wskazano, że wprawdzie "K." nie ma zdolności upadłościowej ani zdolności układowej, stosownie do treści art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 28 lutego 2003r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 635 ze zm.; dalej: p.u.n.), to należy przyjąć, że członek jej organu zarządzającego może uwolnić się od odpowiedzialności jedynie wskazując mienie, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych tej osoby prawnej w znacznej części zaś skarżący takiego mienia nie wskazał.