Firma w upadłości - rozwiązania prawne i sprawozdawcze

Wstęp

Upadłość jest najczęściej odbierana jako zjawisko jednoznacznie negatywne i szkodliwe nie tylko dla upadłego, wierzycieli, pracowników, ale i dla całej gospodarki. O ile jej szkodliwość dla wierzycieli nie podlega dyskusji, o tyle na temat szkodliwości dla gospodarki i upadłego można podjąć dyskusję. Upadłość jest "często utożsamiana z bankructwem, choć jest to pojęcie szersze i pojemniejsze, obejmujące przypadki kwalifikowane, czyli takie, które sięgają do umyślnych, z premedytacją podejmowanych działań (zaniechań) zaprzestania płacenia długów"¹⁾ . Mówiąc inaczej, mogą wystąpić przesłanki ogłoszenia upadłości nawet w sytuacji, gdy w przedsiębiorstwie nie wystąpią symptomy bankructwa. Spowodowane jest to faktem, iż zgodnie z prawem upadłościowym i naprawczym jedną z przesłanek ogłoszenia upadłości jest nieterminowe regulowanie przez przedsiębiorstwo zobowiązań pieniężnych. Nie są istotne powody takiego działania. W sytuacji gdy dłużnik, mimo iż posiada środki, nie reguluje swoich zobowiązań, występują przesłanki ogłoszenia upadłości, choć brakuje podstaw do uznania przedsiębiorstwa za bankruta.

Podstawową trudnością w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa jest konieczność ponoszenia ryzyka związanego z wkraczaniem na rynek oraz z działalnością na nim. Prowadzenie działalności z wykorzystaniem wyłącznie własnego kapitału jest niemal niemożliwe lub mając na względzie dźwignię finansową mało efektywne, dlatego kredyt bankowy lub kupiecki jest często znaczącym źródłem finansowania przedsiębiorstwa. Jednak obrót obcym kapitałem zwiększa ryzyko utraty płynności finansowej lub osiągnięcia stanu niewypłacalności. Zgodnie z ustawą o postępowaniu upadłościowym i układowym, upadłość jest pojęciem wtórnym do niewypłacalności, czyli "upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny"²⁾ , a "dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych"³⁾ .

Książka ta zawiera propozycje rozwiązań dotyczące upadłości i rachunkowości upadłych przedsiębiorstw, zgodnie ze stanem prawnym obowiązującym na dzień jej wydania.