Zatrudnianie i rozliczanie cudzoziemców spoza Unii Europejskiej
Nie wolno zatrudniać cudzoziemców spoza Unii Europejskiej bez dokumentu legalizującego pracę w Polsce, jeśli nie są zwolnieni z obowiązku jego posiadania. Pracodawca może zawnioskować o rejestrację oświadczenia o powierzeniu pracy albo wydanie zezwolenia na pracę lub pracę sezonową. Wybór zależy głównie od rodzaju prowadzonej przez niego działalności, obywatelstwa obcokrajowca oraz charakteru i okresu pracy. Uzyskane dokumenty, które tracą ważność podczas stanu zagrożenia epidemicznego lub epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, są z mocy prawa przedłużane. Nie jest to jednak równoznaczne z automatyczną kontynuacją stosunku pracy lub zatrudnienia na umowę cywilnoprawną.
Przyjęcie do pracy cudzoziemca wymaga aktywności ze strony podmiotu zatrudniającego (powierzająca pracę jednostka organizacyjna, w tym nieposiadająca osobowości prawnej, lub osoba fizyczna). To na nim spoczywa obowiązek wystąpienia o dokument legalizujący zatrudnienie, jeśli cudzoziemiec nie korzysta ze zwolnienia z jego uzyskania. Do zatrudniającego należy także przeniesienie warunków zapisanych w tym dokumencie do stosunku pracy lub cywilnoprawnego zawieranego z obcokrajowcem. Wykonywanie pracy przez cudzoziemca oznacza bowiem:
- zatrudnienie na podstawie stosunku pracy lub służbowego, a także umowy o pracę nakładczą,
- świadczenie innej pracy zarobkowej na podstawie umów cywilnoprawnych, w tym agencyjnej, zlecenia, o dzieło lub umowy o pomocy przy zbiorach w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników albo wykonywanie pracy w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych,
- pełnienie funkcji w zarządach osób prawnych, które uzyskały wpis do rejestru przedsiębiorców na podstawie przepisów o Krajowym Rejestrze Sądowym lub są spółkami kapitałowymi w organizacji, albo prowadzenie spraw spółki komandytowej lub komandytowo-akcyjnej przez komplementariusza bądź działanie w charakterze prokurenta.