§ 1

Zarządzenie szczegółowo określa tryb postępowania komórek organizacyjnych w sprawach związanych z rozpatrywaniem wniosków dłużników o umorzenie, odroczenie terminu zapłaty lub rozłożenie na raty spłaty całości lub części należności Skarbu Państwa oraz w zakresie wydawania przez Ministra Skarbu Państwa jednostronnych oświadczeń woli o umorzeniu należności Skarbu Państwa, na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 1, 2 i 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 885, z późn. zm.).

§ 2

Ilekroć w Zarządzeniu jest mowa o:

1) DDP – należy przez to rozumieć Departament Działań poprywatyzacyjnych;

2) DBiF – należy przez to rozumieć Departament Budżetu i Finansów;

3) DP – należy przez to rozumieć Departament Prawny i Procesowy;

4) DRiPP – należy przez to rozumieć Departament Restrukturyzacji i Pomocy Publicznej;

5) właściwym członku kierownictwa – należy przez to rozumieć Ministra, Sekretarza Stanu albo Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa, właściwego zgodnie z podziałem na nadzorowane branże, sektory gospodarki i podmioty oraz komórki organizacyjne, których prace nadzoruje i którym określa zadania merytoryczne;

6) urzędzie wojewódzkim – należy przez to rozumieć urząd wojewódzki właściwy terytorialnie w sprawach wyegzekwowania należności Skarbu Państwa;

7) wniosku dłużnika – należy przez to rozumieć, odpowiednio: wniosek osoby fizycznej bądź prawnej o umorzenie, odroczenie terminu zapłaty lub rozłożenie na raty spłaty całości lub części należności Skarbu Państwa;

8) komórce organizacyjnej – należy przez to rozumieć departament lub biuro właściwe do rozpatrzenia wniosku dłużnika lub przygotowania oświadczenia Ministra Skarbu Państwa o umorzeniu należności Skarbu Państwa na podstawie ustawy o finansach publicznych.

§ 3

Komórka organizacyjna rozpatruje wnioski dłużników w sprawie umorzenia, odroczenia terminu zapłaty lub rozłożenia na raty spłaty całości lub części należności Skarbu Państwa i przedkłada przygotowane stanowisko właściwemu członkowi kierownictwa nadzorującemu prace komórki organizacyjnej.

§ 4

1. W zakresie realizacji zadania, o którym mowa w § 3, komórka organizacyjna:

1) przeprowadza analizę wniosku dłużnika pod względem zasadności i kompletności zawartych w nim danych;

2) gromadzi dokumenty związane z wnioskiem dłużnika, w szczególności dotyczące jego sytuacji ekonomiczno-finansowej, w tym:

a) dane o wysokości stanu należności;

b) umowy, ugody, porozumienia, tytuły wykonawcze, z których wynika zadłużenie;

c) dokumenty dotyczące ustanowionych zabezpieczeń spłaty długu;

d) dokumenty związane z prowadzonymi postępowaniami sądowymi i egzekucyjnymi;

3) występuje do:

a) DBiF lub właściwego terytorialnie w danej sprawie urzędu wojewódzkiego o udzielenie informacji o wysokości danej należności Skarbu Państwa na dzień przygotowania informacji oraz źródłach jej powstania, pozostałych zobowiązaniach dłużnika wobec Skarbu Państwa reprezentowanego przez Ministra Skarbu Państwa, przebiegu spłat przez dłużnika zobowiązań, innych danych mogących stanowić pomoc w ocenie wiarygodności dłużnika i w rozpatrzeniu wniosku oraz wskazanie rachunku bankowego właściwego do spłaty zobowiązań objętych wnioskiem dłużnika;

b) DP o przedstawienie informacji o przyczynach, przebiegu lub wynikach postępowań sądowych i egzekucyjnych z udziałem dłużnika, w których Skarb Państwa był lub jest reprezentowany przez Ministra Skarbu Państwa oraz w innych kwestiach wymagających oceny prawnej;

c) DRiPP o ocenę wniosku dłużnika prowadzącego działalność gospodarczą w celu zbadania go pod względem dopuszczalności pomocy publicznej zgodnie z zasadami określonymi w zarządzeniu nr 12 Ministra Skarbu Państwa w sprawie sposobu i trybu postępowania komórek organizacyjnych Ministerstwa Skarbu Państwa w zakresie planowania, gromadzenia i wydatkowania środków na pomoc publiczną oraz wsparcie niebędące pomocą publiczną, monitorowania udzielonej pomocy publicznej oraz wsparcia niebędącego pomocą publiczną, a także prowadzenia sprawozdawczości w zakresie środków finansowych zgromadzonych na rachunku bankowym funduszu celowego pod nazwą Fundusz Restrukturyzacji Przedsiębiorców. Komórka organizacyjna wraz z wnioskiem przekazuje kopie posiadanej dokumentacji w sprawie. Dalsze wyjaśnienia oraz dokumenty niezbędne do wydania opinii co do dopuszczalności udzielenia pomocy publicznej DRiPP prowadzi bezpośrednio z wnioskującym. O podejmowanych czynnościach DRiPP informuje komórkę organizacyjną, DBiF i DP.

§ 5

1. W przypadku, gdy dłużnikiem jest osoba fizyczna dokumenty, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 2 powinny potwierdzać bądź uzasadniać okoliczności ubiegania się o umorzenie, odroczenie terminu zapłaty lub rozłożenie na raty spłaty należności Skarbu Państwa.

2. W celu oceny sytuacji życiowej i finansowej dłużnika będącego osobą fizyczną, pracownik rozpatrujący wniosek dłużnika gromadzi dokumenty, które obejmują informacje na temat:

1) wysokości miesięcznie uzyskiwanego dochodu brutto, uzyskując w szczególności zaświadczenie z zakładu pracy o wysokości uzyskiwanych dochodów, ostatni odcinek emerytury/renty, zaś w przypadku braku zatrudnienia zaświadczenie z Urzędu Pracy;

2) dodatkowych dochodów i ich źródłach;

3) sytuacji majątkowej (posiadanych przez dłużnika zasobów pieniężnych, nieruchomości, składników mienia ruchomego powyżej 6.000 zł) – uzyskując oświadczenie dłużnika w tym zakresie;

4) sytuacji materialnej z wyszczególnieniem miesięcznie ponoszonych wydatków (w szczególności czynszu za mieszkanie, rachunków za telefon, energię, gaz, itp.), stanu zdrowia (w szczególności zdolności bądź niezdolności do pracy, przyznanych świadczeń rentowych, orzeczonego stopnia niepełnosprawności), liczby osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym i ich dochodach oraz miesięcznych kosztach utrzymania, w tym liczby dzieci pozostających na utrzymaniu rodziców;

5) innych okoliczności istotnych dla rozpatrzenia złożonego wniosku (w szczególności korzystania ze środków pomocy społecznej i innych organizacji);

6) danych osobowych niezbędnych do zrealizowania uprawnienia dotyczącego umorzenia, odroczenia terminu zapłaty lub rozłożenia na raty spłaty całości lub części należności Skarbu Państwa w postaci: kopii dowodu tożsamości dłużnika (w przypadku podpisania umowy, o której mowa w § 9, w siedzibie Ministerstwa Skarbu Państwa wystarczy okazanie dowodu tożsamości), numeru telefonu kontaktowego lub adresu e-mail;

7) prowadzenia przez dłużnika działalności gospodarczej;

8) wskazania wiarygodnego sposobu zabezpieczenia spłaty przedmiotowej należności Skarbu Państwa.

3. W przypadku rozpatrywania wniosku złożonego przez osobę prawną, jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, pracownik rozpatrujący sprawę gromadzi dokumenty, które obejmują informacje na temat:

1) postępowań egzekucyjnych aktualnie prowadzonych wobec dłużnika;

2) stanu majątkowego, zobowiązaniach ciążących na podmiocie i możliwościach płatniczych dłużnika;

3) pomocy de minimis, jaką dłużnik otrzymał w roku, w którym ubiega się o pomoc oraz w ciągu 2 poprzedzających go lat – uzyskując wszelkie zaświadczenia w tym zakresie, albo wielkości pomocy de minimis otrzymanej w tym okresie – uzyskując oświadczenie dłużnika;

4) okoliczności przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc de minimis zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 29 marca 2010 r. w sprawie zakresu informacji przedstawianych przez podmiot ubiegający się o pomoc de minimis (Dz. U. Nr 53, poz. 311 z późn. zm.);

5) kategorii ratingu jaki należy przyznać dłużnikowi zgodnie z zaleceniami Komisji Europejskiej zawartymi w dokumencie „Dodatkowe wyjaśnienia dotyczące nowej metody ustalania stóp referencyjnych i dyskontowych” (dokument dostępny na stronie UOKiK, w zakładce pomoc publiczna);

6) przeliczenia wartości pomocy na ekwiwalent dotacji brutto dokonane na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 11 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegółowego sposobu obliczania wartości pomocy publicznej udzielanej w różnych formach (Dz. U. Nr 194, poz. 1983 z późn. zm.);

7) wskazania wiarygodnego sposobu zabezpieczenia spłaty przedmiotowej należności Skarbu Państwa;

8) danych osobowych niezbędnych do zrealizowania uprawnienia dotyczącego umorzenia, odroczenia terminu zapłaty lub rozłożenia na raty spłaty całości lub części należności Skarbu Państwa w postaci: kopii dowodu tożsamości dłużnika (w przypadku podpisania umowy, o której mowa w § 9, w siedzibie Ministerstwa Skarbu Państwa wystarczy okazanie dowodu tożsamości), numeru telefonu kontaktowego lub adresu e-mail;

9) danych niezbędnych do zrealizowania uprawnienia dotyczącego umorzenia, odroczenia terminu zapłaty lub rozłożenia na raty spłaty całości lub części należności Skarbu Państwa, uzyskanych w szczególności z powszechnie dostępnych rejestrów i ewidencji.

4. W przypadku dokumentów potwierdzających sytuację majątkową dłużnika pracownik rozpatrujący wniosek dłużnika dba o to, aby dokumenty te były wystawione nie wcześniej niż 6 miesięcy przed wydaniem rekomendacji, o której mowa w § 6 ust. 2.

5. W przypadku rozpatrywania wniosku dłużnika pracownik powinien odebrać oświadczenie dłużnika o proponowanych terminach i kwotach spłat należności.

6. W sytuacji, gdy wniosek uniemożliwia kompleksową ocenę sytuacji życiowej i finansowej dłużnika, komórka organizacyjna przygotowuje do dłużnika pisemne wystąpienie z informacją, o jakie dane i dokumenty wniosek powinien zostać uzupełniony. pismo do dłużnika wysyłane jest listem poleconym, za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Kopia pisma pozostaje w aktach sprawy.

§ 6

1. Na podstawie całokształtu posiadanych informacji, w tym w oparciu o zgromadzoną w sprawie dokumentację, pracownik komórki organizacyjnej dokonuje analizy wniosku dłużnika, która ma na celu stwierdzenie istnienia ustawowych przesłanek dopuszczających umorzenie, rozłożenie na raty lub odroczenie terminu płatności w całości lub w części należności Skarbu Państwa.

2. Analiza wniosku dłużnika zostaje zakończona przygotowaniem rekomendacji dotyczącej sposobu rozpatrzenia wniosku – w postaci uwzględnienia, nieuwzględnienia lub jego częściowego uwzględnienia.

3. Nieudzielenie przez dłużnika odpowiedzi na dwukrotne wezwanie do uzupełnienia wniosku i spowodowany tym brak możliwości oceny zasadności wniosku oraz sytuacji życiowej i finansowej dłużnika powoduje, że rekomendacja, o której mowa w ust. 2 może zawierać opinię co do jego nieuwzględnienia.

§ 7

1. Komórka organizacyjna przygotowuje pisemną rekomendację, która jest przedkładana do akceptacji właściwego członka kierownictwa.

2. Po uzyskaniu akceptacji rekomendacji od właściwego członka kierownictwa, pracownik rozpatrujący wniosek przygotowuje odpowiedź do dłużnika, zawierającą informację o rozpatrzeniu wniosku. Pismo wysyłane jest listem poleconym, za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, z kopią do wiadomości DBiF lub właściwego urzędu wojewódzkiego. Kopia pisma zostaje dołączona do akt sprawy.

§ 8

Komórka organizacyjna występuje do DBiF lub właściwego terytorialnie urzędu wojewódzkiego o podanie stanu należności na dzień podpisania umowy oraz numeru rachunku bankowego właściwego do spłaty zobowiązań objętych wnioskiem dłużnika oraz innych niezbędnych danych do sporządzenia umowy.

§ 9

1. Po akceptacji rekomendacji przez właściwego członka kierownictwa, komórka organizacyjna przygotowuje projekt umowy o umorzenie, odroczenie terminu zapłaty lub rozłożenie na raty spłaty całości lub części należności Skarbu Państwa.

2. Projekt umowy, o którym mowa w ust. 1, to w szczególności:

1) projekt umowy o zwolnienie z długu;

2) projekt umowy o rozłożenie należności na raty;

3) projekt umowy o rozłożenie należności na raty i częściowe zwolnienie z długu;

4) projekt umowy o odroczenie terminu płatności należności.

3. Projekty umów, o których mowa w ust. 2 pkt 1–4 stanowią załączniki do niniejszego zarządzenia i nie wymagają ponownej akceptacji pod względem formalno-prawnym przez Dp.

4. projekty umów, o których mowa w ust. 2 pkt 1–4, dodatkowo wymagają zaopiniowania przez:

1) DRiPP – co do zgodności wniosku w kontekście przepisów o pomocy publicznej (o ile zastosowanie umorzenia, odroczenia terminu zapłaty lub rozłożenia na raty spłaty całości lub części należności Skarbu Państwa stanowi pomoc publiczną);

2) DBiF – w zakresie zgodności danych finansowych, w tym stanu należności dłużnika na planowany dzień podpisania umowy oraz rachunkowym – w przypadku dłużników znajdujących się we właściwości DbiF lub w zakresie rachunkowym – w przypadku dłużników będących we właściwości wojewody.

§ 10

1. Wniosek dłużnika może być rozpatrywany przez Zespół ds. Umarzania, Odraczania Płatności, Rozkładania Należności na Raty, zwany dalej „Zespołem”, powołany przez Ministra Skarbu Państwa, na wniosek komórki organizacyjnej, jeżeli przemawia za tym skomplikowany charakter sprawy, a wartość należności przekracza 50.000 zł.

2. Zespół ds. Umarzania, Odraczania Płatności, Rozkładania Należności na Raty należy powołać odrębnym zarządzeniem Ministra Skarbu Państwa.

3. Złożenie wniosku o powołanie Zespołu może nastąpić wyłącznie po przeprowadzeniu przez komórkę organizacyjną czynności, o których mowa w § 4.

4. Wniosek o powołanie Zespołu, o którym mowa w ust. 1, wymaga pisemnego uzasadnienia, obejmującego w szczególności przedstawienie stanu faktycznego, omówienie wyników przeprowadzonych czynności, o których mowa w § 4, jak również wskazanie istoty problemu powstałego w związku z rozpatrywanym wnioskiem dłużnika.

5. Komórka organizacyjna, występując z wnioskiem o powołanie Zespołu, o którym mowa w ust. 1, przedstawia propozycję:

1) składu osobowego Zespołu, z zastrzeżeniem ust. 6–8;

2) zasad prowadzenia prac w ramach Zespołu, z zastrzeżeniem ust. 8–26.

6. W skład Zespołu wchodzą:

1) przewodniczący – Dyrektor lub Zastępca Dyrektora komórki organizacyjnej;

2) członkowie:

a) dyrektor, zastępca dyrektora lub naczelnik w DBiF,

b) osoba zatrudniona w komórce organizacyjnej,

c) radca prawny zatrudniony w komórce organizacyjnej,

d) naczelnik wydziału lub radca prawny zatrudniony w Dp wskazany przez dyrektora tego departamentu.

7. W skład Zespołu mogą wchodzić także inni członkowie, powołani przez Ministra Skarbu Państwa.

8. W wyjątkowych przypadkach, w pracach Zespołu w zastępstwie osób wymienionych w ust. 6 mogą uczestniczyć osoby pisemnie upoważnione przez członka Zespołu.

9. W uzasadnionych przypadkach w pracach Zespołu mogą uczestniczyć inne osoby wskazane przez Dyrektora lub Zastępcę Dyrektora komórki organizacyjnej.

10. Przewodniczący Zespołu może w razie potrzeby zapraszać do udziału w jego pracach innych pracowników Ministerstwa Skarbu Państwa, doradców lub ekspertów.

11. W czynnościach dokonywanych przez Zespół, na każdym etapie jego pracy, mogą uczestniczyć członkowie Kierownictwa Ministerstwa Skarbu Państwa.

12. Pracami Zespołu kieruje przewodniczący.

13. Posiedzenia Zespołu są zwoływane przez przewodniczącego Zespołu.

14. Zawiadomienia o posiedzeniu Zespołu wraz z potrzebnymi materiałami rozsyła członkom oraz osobom zaproszonym na obrady przewodniczący Zespołu lub osoba przez niego wskazana.

15. Zespół opracowuje projekt rekomendacji wraz z uzasadnieniem w zakresie sposobu rozpatrzenia wniosku dłużnika, która zostanie przedłożona do akceptacji właściwego członka Kierownictwa, za pośrednictwem komórki organizacyjnej.

16. Komórka organizacyjna przekazuje Zespołowi posiadaną dokumentację w sprawie.

17. W zakresie realizacji zadania, o którym mowa w ust. 15, Zespół może żądać od komórek organizacyjnych Ministerstwa Skarbu Państwa oraz właściwych wojewodów dokumentów, analiz i informacji.

18. Udział w posiedzeniach Zespołu jest obowiązkowy.

19. Uczestnictwo w posiedzeniach Zespołu odnotowuje się podpisem na listach obecności, które przechowywane są w komórce organizacyjnej.

20. Zespół dokonuje rozstrzygnięć w drodze głosowania jawnego głosami „za” i „przeciw”.

21. Stanowisko Zespołu przyjmuje się zwykłą większością głosów osób uprawnionych do głosowania.

22. W przypadku równej liczby głosów rozstrzyga głos przewodniczącego Zespołu.

23. Prawo głosu posiadają wyłącznie członkowie Zespołu.

24. Przedkładanie dokumentów Zespołu do akceptacji właściwego członka Kierownictwa oraz kierowanie pism dotyczących prac Zespołu do komórek organizacyjnych Ministerstwa Skarbu Państwa lub podmiotów zewnętrznych, odbywa się drogą służbową, za pośrednictwem Dyrektora lub Zastępcy Dyrektora komórki organizacyjnej.

25. Informacje uzyskane w trakcie posiedzeń Zespołu przez osoby biorące w nich udział, służą wyłącznie do użytku służbowego.

26. Z posiedzenia Zespołu sporządzany jest protokół zawierający w szczególności:

1) datę posiedzenia;

2) listę osób biorących udział w posiedzeniu;

3) treść zgłaszanych wniosków;

4) zgłoszone zdania odrębne;

5) informacje o poczynionych uzgodnieniach;

6) projekt rekomendacji.

27. Protokół podpisują wszystkie osoby biorące udział w posiedzeniu Zespołu.

28. Po akceptacji rekomendacji, o której mowa w ust. 15, przez właściwego członka Kierownictwa, Zespół ulega rozwiązaniu, przy czym:

1) komórka organizacyjna wykonuje czynności związane z realizacją zadań, o których mowa w § 9;

2) dokumentacja sprawy jest przekazywana do komórki organizacyjnej, która odpowiada za jej zabezpieczenie.

29. Członkom Zespołu i innym osobom biorącym udział w pracach Zespołu nie przysługuje wynagrodzenie z tego tytułu.

§ 11

1. Jednostronne oświadczenia woli o umorzeniu należności Skarbu Państwa na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 1, 2 i 4 ustawy o finansach publicznych przygotowuje DBiF rozpatrując przesłanki jego wydania na podstawie posiadanych przez siebie informacji lub dostarczonych przez inne komórki organizacyjne lub osoby trzecie.

2. Rozpatrując przesłanki wydania przez Ministra Skarbu Państwa jednostronnego oświadczenia woli DBiF gromadzi dokumenty, które obejmują informacje na temat:

1) śmierci dłużnika;

2) braku majątku pozostawionego przez zmarłego dłużnika albo pozostawienia przez niego majątku niepodlegającego egzekucji na podstawie odrębnych przepisów, albo pozostawienia przedmiotów codziennego użytku domowego, których łączna wartość nie przekracza kwoty 6.000 złotych;

3) wykreślenia dłużnika z właściwego rejestru osób prawnych;

4) braku majątku, z którego można by egzekwować należność osoby prawnej wykreślonej z właściwego rejestru osób prawnych;

5) likwidacji jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej;

6) przejścia odpowiedzialności z tytułu należności osoby prawnej wykreślonej z właściwego rejestru osób prawnych na osoby trzecie.

3. Na podstawie całokształtu posiadanych informacji, w tym w oparciu o zgromadzoną w sprawie dokumentację, DBiF dokonuje analizy okoliczności wydania przez Ministra Skarbu Państwa jednostronnego oświadczenia woli, która ma na celu stwierdzenie istnienia ustawowych przesłanek dopuszczających umorzenie należności Skarbu Państwa.

4. DBiF przygotowuje projekt oświadczenia Ministra Skarbu państwa o umorzeniu należności Skarbu państwa na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 1, 2 i 4 ustawy o finansach publicznych w przypadku stwierdzenia istnienia przesłanek do jego wydania.

5. DBiF przedkłada zaopiniowany przez Dp lub radcę prawnego projekt oświadczenia wraz z rekomendacją właściwemu członkowi kierownictwa do akceptacji.

§ 12

Niezależnie od postanowień niniejszego zarządzenia, z uwagi na ważny interes dłużnika lub interes publiczny, Minister Skarbu Państwa ma prawo rozstrzygania spraw o umorzenie, odroczenie terminu zapłaty lub rozłożenie na raty spłaty należności Skarbu Państwa w drodze odrębnych decyzji wobec poszczególnych dłużników.

§ 13

Minister Skarbu Państwa wyraża zgodę na niedochodzenie należności określonej w art. 58 ust. 6 ustawy o finansach publicznych.

§ 14

1. Traci moc zarządzenie nr 34 Ministra Skarbu Państwa z 28 czerwca 2012 r. w sprawie trybu rozpatrywania wniosków o umorzenie, odroczenie terminu zapłaty lub rozłożenie na raty spłaty należności Skarbu Państwa, których wartość przekracza 50.000 zł.

2. Do spraw wszczętych przez właściwe komórki organizacyjne przed dniem wejścia w życie zarządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe.

§ 15

Zarządzenie wchodzi w życie z dniem podpisania.