Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (wyciąg dotyczący rękojmi i gwarancji)

DZIAŁ II

Rękojmia za wady

Art. 556. [Odpowiedzialność sprzedawcy]

Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną (rękojmia).

komentarz

● Definicja rękojmi. W art. 556 k.c. została zawarta definicja rękojmi. Jest to odpowiedzialność sprzedawcy w stosunku do kupującego za wadę rzeczy. Inaczej niż przy gwarancji powstaje ona z mocy prawa, a w stosunku do konsumenta nie może być ani wyłączona, ani ograniczona (chyba że przepis szczególny przewiduje taką możliwość).

Natomiast odpowiedzialność z tytułu gwarancji ma charakter umowny - stąd jest nazywana czasami rękojmią umowną. Gwarantem najczęściej jest producent, importer, ale może być nim także sprzedawca.

● Charakter odpowiedzialności. Odpowiedzialność rękojmiana sprzedawcy za wady rzeczy jest w istocie rzeczy odpowiedzialnością opartą na zasadzie ryzyka, bezwzględną i obiektywną. Oznacza to brak możliwości uwolnienia się od niej poprzez wykazanie braku winy własnej sprzedawcy, a nawet poprzez wykazanie braku wiedzy o wystąpieniu, czy też możliwości wystąpienia wady. Zasadniczą przesłanką odpowiedzialności sprzedawcy względem kupującego jest wykazanie, że przedmiot sprzedaży dotknięty jest wadą fizyczną bądź prawną. Nie ma zatem żadnego znaczenia przy rozpoznawaniu tego rodzaju spraw, czy sprzedawca ponosi winę za stan przedmiotu zakupu, czy też takowej nie można mu przypisać.

PRZYKŁAD 1

Wada fabryczna towaru

Kupujący zgłasza do sprzedawcy wadliwy towar. Sprzedawca nie kwestionuje samej wady, ale wskazuje, że ma ona charakter fabryczny - a on nie jest producentem. Taka linia obrony nie będzie skuteczna. Sprzedawca będzie odpowiadał z tytułu rękojmi w stosunku do kupującego. Będą mu przysługiwały ewentualne roszczenia w stosunku do producenta (np. roszczenia zwrotne).

● Od 25 grudnia 2014 r. k.c. zawiera regulację dotyczącą rękojmi i gwarancji również w odniesieniu do umów z konsumentami. Ich sytuacja prawna jest kształtowana niejednokrotnie korzystniej niż innych podmiotów występujących w roli kupującego. Zgodnie z art. 22 k.c. za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.