Wyrok SN z dnia 18 stycznia 2023 r., sygn. II NSNc 51/23

Bezprawność na użytek odpowiedzialności deliktowej władz publicznych jest traktowana szerzej, niż tylko wąskie rozumienie bezprawności ograniczone do naruszeń prawa. Wskazuje się, że niekiedy sądy muszą oceniać, czy działanie funkcjonariuszy publicznych prowadzone było „w odpowiedni sposób”, czy środki przymusu bezpośredniego nie  były podejmowane „ponad potrzebę”, oraz czy środki te „były adekwatne do  napotkanych przeszkód”. Można zatem uprawdopodabniać tezę, że dla ustalenia bezprawności należy wziąć pod uwagę całokształt okoliczności danego przypadku, co nie pozostaje bez związku z zasadami tej odpowiedzialności. Powszechnie bowiem przyjmuje się, że „w art. 417 k.c. mamy […] do czynienia z  odpowiedzialnością na zasadzie ryzyka. Tak surową odpowiedzialność uzasadnia się służebną rolą organów władzy publicznej i potrzebą sankcjonowania jej bezprawnych zachowań”

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Marek Dobrowolski (przewodniczący, sprawozdawca) ‎

SSN Maria Szczepaniec ‎

Michał Górski (ławnik Sądu Najwyższego)

w sprawie z powództwa R. A. przeciwko Skarbowi Państwa - Prokuratorowi Regionalnemu w Szczecinie o ochronę dóbr osobistych, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych 18 stycznia 2023 r., skargi nadzwyczajnej wniesionej przez Prokuratora Generalnego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 20 października 2021 r., sygn. I ACa 411/21,

1. oddala skargę nadzwyczajną;

2. znosi wzajemnie między stronami koszty postępowania wywołanego wniesioną skargą nadzwyczajną.

Uzasadnienie

Skargą nadzwyczajną z 23 lutego 2022 r. Prokurator Generalny działając napodstawie art. 89 § 1 pkt 1, 2 i 3 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym (tekst jedn. Dz.U. 2021, poz. 1904; dalej: „u.SN”) – z uwagi nakonieczność zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwaprawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej, albowiem w toku postępowania doszło do naruszenia zasad legalizmu, praworządności, sprawiedliwości proceduralnej wynikających z art. 2, 7 i art. 45 ust.1 Konstytucji RP, co doprowadziło do wydania orzeczenia z rażącym naruszeniem prawa, a zatem sprzecznego z zasadami sprawiedliwości społecznej – zaskarżył wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie I Wydziału Cywilnego z20października 2021 r., sygn. akt I ACa 411/21 o oddaleniu apelacji pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z 24 marca 2021 r., sygn. I C 72/20 o ochronę dóbr osobistych – w całości.