Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 15 grudnia 2021 r., sygn. KIO 3512/21
Regulacje dotyczące rażąco niskiej ceny mają na celu zabezpieczenie zamawiającego, przed koniecznością zawierania umowy z wykonawcą oferującym cenę na tyle niską, że wątpliwym wydaje się, że wykonawca ten wykona umowę, ewentualnie, że wykona ją należycie.
Wzorzec należytej staranności ma charakter obiektywny i abstrakcyjny, jest ustalany niezależnie od osobistych przymiotów i cech konkretnej osoby, a jednocześnie na poziomie obowiązków dających się wyegzekwować w świetle ogólnego doświadczenia życiowego oraz konkretnych okoliczności.
Zamawiający ma obowiązek odrzucenia oferty Odwołującego, ze względu na to, że treść ofert nie od odpowiadała treści siwz.
Sformułowane w odwołaniu żądania muszą być na tyle precyzyjne, aby przy uwzględnieniu odwołania możliwe było nakazanie zamawiającemu dokonania konkretnej, a nie blankietowej zmiany zakwestionowanych zapisów dokumentacji postępowania.
Zamawiający ma prawo zawrzeć umowę w sprawie zamówienia publicznego z zachowaniem ustawowego okresu wstrzymania.
O tym, czy cena lub koszt oferty są rzeczywiście rażąco niskie, rozstrzyga zamawiający w odniesieniu do konkretnego przypadku, w oparciu o posiadane materiały, w szczególności wyjaśnienia wykonawcy i załączone przez niego dokumenty, oceniane w kontekście właściwości przedmiotu zamówienia będącego przedmiotem postępowania.
W przypadku wskazania przez wykonawcę oświadczeń lub dokumentów, m.in. w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu w tym referencji, które znajdują się w posiadaniu zamawiającego, w szczególności oświadczeń lub dokumentów przechowywanych przez zamawiającego zgodnie z art.
Jeżeli Zamawiający uruchomił procedurę z art. 87 ust. 1 Pzp, tzn. że miał wątpliwości co do jednoznacznego stwierdzenia o zgodności lub niezgodności oferty z zapisami SIWZ, których rozwianie może nastąpić w wyniku wyjaśnienia treści oferty.
Zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji i równe traktowanie wykonawców oraz zgodnie z zasadami proporcjonalności i przejrzystości.
W sytuacji gdy zastrzeżone informacje nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa lub są jawne na podstawie art. 86 ust. 4 oraz art. 96 ust. 3 Ustawy, Zamawiający zobowiązany był do ich ujawnienia w ramach prowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Zamawiający ma obowiązek odrzucenia każdej oferty, której złożenie stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, niezależnie od tego, czy ma ona wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.
Sporządzenie protokołu nie ma znaczenia pozwalającego uznać jego datę za równoznaczną z datą wykonania usługi. Brak protokołu w chwili wykonania usługi nie świadczy o tym, że nie doszło (w ogóle lub w konkretnej dacie) do wykonania usługi.
Lista żądanych przez Zamawiającego dokumentów powinna zostać ujawniona w ogłoszeniu o zamówieniu i specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Wykonawca ubiegający się o udzielenie zamówienia publicznego zobowiązany jest podjąć starania w celu pozyskania dokumentu potwierdzającego należyte wykonanie zamówienia od podmiotu, na rzecz którego było ono realizowane.
Zasada swobody umów doznaje ograniczeń wynikających z odpowiednich przepisów. Ograniczenia tego typu wynikały będą z przepisów samego k.c, jak też z regulacji ustawy Pzp, która w tym zakresie może być traktowana jako lex specialis w stosunku do regulacji k.
Nie można odrzucić oferty powołując się na nieistniejącą niezgodność z treścią SIWZ, na wymogi, których zamawiający nie sformułował w treści SIWZ. Jeżeli wykonawca złożył ofertę, która wpisuje się w warunki określone w SIWZ, to zamawiający nie ma podstawy prawnej do jej odrzucenia czy wykluczenia wykonawcy.
Jeśli wykonawca wskazuje okoliczności potwierdzające jego rzetelność, powinny być one szczegółowe, opisane precyzyjnie i szczegółowo. Zawsze, wtedy kiedy to możliwe, wykonawca powinien poprzeć swoje twierdzenia dowodami.
Zamawiający unieważnia postępowanie o udzielenie zamówienia, jeżeli postępowanie obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego.
O cenie rażąco niskiej można mówić wówczas, gdy oczywiste jest, że przy zachowaniu reguł rynkowych wykonanie umowy przez wykonawcę byłoby dla niego nieopłacalne. Rażąco niska cena jest to cena niewiarygodna, oderwana całkowicie od realiów rynkowych.
Celem prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publiczne jest zawarcie umowy (udzielenie zamówienia) a unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia jest szczególną sytuacją. Zamawiający ma obowiązek unieważnienia postępowania, jeżeli postępowanie obarczone jest wadą, która - po pierwsze - jest niemożliwa do usunięcia, po drugie -uniemożliwia zawarcie umowy niepodlegającej unieważnieniu.
Gmina nie może zezwolić na to, by usługi na jej rzecz świadczył podmiot nie posiadający stosownych zezwoleń na prowadzenie działalności w zakresie objętym opisem przedmiotu zamówienia, jeśli określona działalność lub podejmowane czynności takiego zezwolenia wymagają.
Treść oferty powinna odpowiadać treści SIWZ. Oferta, biorąc pod uwagę przedmiot zamówienia, powinna być zupełna i kompletna, gdyż oferowane usługi odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych powinny być objęte zobowiązaniem wykonawcy, oznaczonym tak, aby spełniały wymagania - co do sposobu ich świadczenia.
Wykazanie spełniania warunków udziału w postępowaniu nie ma znaczenia wyłącznie formalnego, lecz powinno być postrzegane w aspekcie materialnym, czyli właśnie zdolności do wykonania przedmiotu zamówienia z należytą starannością przez podmiot który takie lub podobne zamówienie już wykonał.