Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 5 stycznia 2024 r., sygn. II SA/Gl 1473/23
Inne
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grzegorz Dobrowolski, Sędziowie Asesor WSA Agnieszka Kręcisz-Sarna, Sędzia WSA Stanisław Nitecki (spr.), Protokolant Monika Rał, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 stycznia 2024 r. sprawy ze skargi A. R. na postanowienie Wojewody Śląskiego z dnia 30 czerwca 2023 r. nr NWXIV.7581.6.10.2023 w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie zwrotu nieruchomości oddala skargę.
Uzasadnienie
.
Postanowieniem z 6 kwietnia 2023 r., nr [...] wydanym na podstawie art. 61a § 1, art. 123 i art. 268a Kodeksu postępowania administracyjnego oraz art. 136 ust. 3 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2023 r., poz. 344) Starosta [...] odmówił wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie z wniosku A.R. – (dalej jako strona lub skarżąca) o zwrot nieruchomości o powierzchni 403 m2. W uzasadnieniu tego aktu wskazano, że wyżej wymieniona zgłosiła wniosek w tej sprawie pismem z 30 stycznia 2023 r., jednak nie dołączyła doń żadnego dokumentu, z którego wynikałoby, że wspomniana nieruchomość została wywłaszczona ani też nie podała sygnatury dokumentacji, na podstawie której można by stwierdzić, że do wywłaszczenia doszło. Nie uczyniła tego również pomimo późniejszego wezwania do uzupełnienia braków formalnych wniosku, a równocześnie dokumentacji takiej nie odnaleziono w zasobach Starostwa Powiatowego w B. W tym stanie rzeczy organ administracji podkreślił, że zgodnie z treścią art. 136 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zwrotowi mogą podlegać tylko nieruchomości, które zostały wywłaszczone, czyli takie, w stosunku do których Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego nabyły prawo rzeczowe w drodze wywłaszczenia w znaczeniu ścisłym, a więc na podstawie indywidulanej i konkretnej decyzji administracyjnej wydanej na podstawie ustawy wywłaszczeniowej obowiązującej w dacie przejęcia albo - z mocy art. 216 wspomnianej ustawy z 21 sierpnia 1997 r. - na podstawie przepisów wymienionych enumeratywnie w ust. 1 i 2 tego unormowania. Z kolei wszelkie inne roszczenia dotyczące praw do nieruchomości mogą być dochodzone jedynie przed sądami powszechnymi. Organ pierwszej instancji dodał, że postępowanie w sprawie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości prowadzi się na wniosek strony, to jest poprzedniego właściciela nieruchomości lub jego spadkobiercy, a w rezultacie to na tej osobie ciąży obowiązek wskazania dokumentów potwierdzających okoliczności, które pozwalałyby na przyjęcie, iż żądanie dotyczy nieruchomości wywłaszczonej, czyli innymi słowy wykazania swojego interesu prawnego w dochodzeniu tego roszczenia. Tymczasem w niniejszej sprawie wnioskująca nie przedstawiła takich dowodów i nie udzieliła odpowiedzi pozwalającej na ustalenie, czy sporna nieruchomość została przejęta lub nabyta przez Skarb Państwa bądź jednostkę samorządu terytorialnego ani też, kiedy i na jakiej podstawie miało to nastąpić, a przeciwnie, w swoim piśmie datowanym na 6 marca 2023 r. wywiodła, że "nieruchomość ani nie została wywłaszczona ani nie zmodernizowana". Dodatkowo nie podała oznaczeń geodezyjnych nieruchomości o powierzchni 403 m2, która miała zostać jej "zabrana". Jakkolwiek bowiem wskazała we wniosku działki o numerach ewidencyjnych 1 i 2 (o łącznej powierzchni 0,2679 ha) oraz 3 (o powierzchni 0,1630 ha), to z ewidencji gruntów i budynków wynika, że dwie pierwsze stanowią jej współwłasność, z kolei trzecia należy wprawdzie do Skarbu Państwa, jednak brak jest tytułu prawnego stanowiącego podstawę ujawnienia Skarbu Państwa jako jej właściciela. Nie odnaleziono przy tym dokumentów potwierdzających, aby którakolwiek z powyższych nieruchomości została wywłaszczona, a skoro nie przedstawiła ich również sama wnioskująca, okoliczności sprawy uzasadniały odmowę wszczęcia postępowania na podstawie art. 61a § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, gdyż brak jest materialnoprawnej podstawy do rozpatrzenia żądania strony w trybie administracyjnym.