Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 5 grudnia 2023 r., sygn. II SA/Ol 672/23

Pomoc społeczna

Dnia 5 grudnia 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodnicząca sędzia WSA Katarzyna Matczak (spr.) Sędziowie sędzia WSA Tadeusz Lipiński asesor WSA Grzegorz Klimek po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 5 grudnia 2023 roku sprawy ze skargi W. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Elblągu z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej 1) uchyla zaskarżoną decyzję; 2) zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Elblągu na rzecz skarżącego W. M. kwotę 497 (czterysta dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Z przekazanych Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Olsztynie akt sprawy wynika, że decyzją z 18 grudnia 2020 r. działający z upoważnienia Burmistrza [...] Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w [...] (dalej jako: "organ I instancji") ustalił odpłatność dla W. M. (dalej jako: "skarżący", "strona") za pobyt ojca (Z. M.) w Domu Pomocy Społecznej w [...], w wysokości 716,21 zł (słownie: siedemset szesnaście złotych dwadzieścia jeden groszy). Odpłatność ustalona została od dnia 1 grudnia 2020 r.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia wyjaśniono, że decyzją organu I instancji z 28 września 2017 r. Z. M. (dalej jako: "ojciec strony") został skierowany do domu pomocy społecznej, zaś w dniu 31 października 2017 r. został umieszczony w Domu Pomocy Społecznej w [...] (DPS). Następnie decyzją zaś organu I instancji z 2 lipca 2020 r. ustalono ojcu strony odpłatność za jego pobyt w DPS w kwocie 1.114,37 zł miesięcznie. Ustalona odpłatność nie pokrywa całej należności za pobyt w DPS-ie. Średni miesięczny koszt utrzymania mieszkańca w Domu Pomocy Społecznej wynosi 3.263,00 zł. Wskazano, że na skutek zmiany przepisów wprowadzonych na mocy ustawy z 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o ochronie zdrowia psychicznego w przypadku odmowy przez osoby, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 2, zawarcia umowy, o której mowa w art. 103 ust. 2, wysokość ich opłaty za pobyt mieszkańca w domu pomocy społecznej ustala w drodze decyzji organ gminy właściwej zgodnie z art. 59 ust. 1, z uwzględnieniem ograniczeń, o których mowa w ust. 2 pkt 2 i art. 103 ust. 2. Organ wyjaśnił, że w dniu 3 grudnia 2020 r. zostało wszczęte postępowanie w sprawie ustalenia opłaty za pobyt podopiecznego strony w DPS-ie. W toku postępowania skarżący oświadczył, że odmawia przeprowadzenia wywiadu środowiskowego, co - w ocenie organu - jest równoznaczne z odmową zawarcia umowy. W tej sytuacji według organu posiadał on ustawowy obowiązek, wynikający z art. 4 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, aby w tej sprawie przeprowadzić postępowanie oraz wydać decyzję o ustaleniu odpłatności, stosownie do zasady wyrażonej w art. 61 ust. 2 pkt 2 i ust. 2a ustawy o pomocy społecznej. Ponieważ strona nie wyraziła zgody na przeprowadzenie wywiadu środowiskowego, organ nie mógł ustalić jej sytuacji dochodowej i rodzinnej. Dlatego ustalono miesięczną opłatę za pobyt ojca strony w DPS-ie w następujący sposób: 3.263,00 zł (koszt utrzymania mieszkańca) - 1.114,37 zł (opłata ojca strony) = 2.148,63 oraz 3 osoby zobowiązane do alimentacji = 716,21 zł.