Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 6 grudnia 2023 r., sygn. II SA/Gd 614/23

Pomoc społeczna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Katarzyna Krzysztofowicz Sędzia WSA Dariusz Kurkiewicz Asesor WSA Jakub Chojnacki (spr.) po rozpoznaniu w Gdańsku w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 6 grudnia 2023 r. sprawy ze skargi A. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku z dnia 16 maja 2023 r., numer SKO Gd/6934/22 w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę.

Uzasadnienie

Pani A. R. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku z 16 maja 2023 r. utrzymującą w mocy decyzję Wójta Gminy Stare Pole z 25 listopada 2022 r., odmawiającą przyznania skarżącej świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w związku ze sprawowaniem opieki nad niepełnosprawną matką.

Zaskarżona decyzja zapadła w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Wójt Gminy Stare Pole wskazaną powyżej decyzją odmówił skarżącej przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. W uzasadnieniu decyzji wskazał między innymi, że w pierwszej kolejności zobowiązanym do alimentacji względem matki skarżącej jest Jej mąż. Jednakże posiada on orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. W dalszej kolejności zobowiązanymi do alimentacji jest czworo dzieci, w tym skarżąca. Każde z rodzeństwa skarżącej pomimo wykonywania pracy zawodowej deklaruje doraźną pomoc na rzecz matki. Wójt podniósł także, iż we wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego skarżąca oświadczyła, że zaprzestała wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym od 5 października 2022 r. Aczkolwiek nie potwierdza tego faktu zaświadczenie z dnia 20 października 2022 r. wydane przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Malborku, z którego wynika, że skarżąca w dalszym ciągu podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników od dnia 1 lipca 2009 r. z mocy ustawy w zakresie emerytalno-rentowym oraz wypadkowym, chorobowym i macierzyńskim jako domownik. Na podstawie ww. dokumentu nie wynika, że zachodzi bezpośredni związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy deklarowanym przez stronę zaprzestaniem pracy w gospodarstwie rolnym, a koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawną matką. Dalej podniesiono, że w trakcie przeprowadzonego rodzinnego wywiadu środowiskowego skarżąca oświadczyła, że wykonuje czynności względem matki w godzinach od 8.00 do 20.00. Czynności te polegają na pomocy w toalecie codziennej, przygotowaniu posiłków, podawaniu leków oraz utrzymaniu czystości i porządku w mieszkaniu rodziców. Podczas wywiadu ustalono również, że matka skarżącej samodzielnie spożywa przygotowane posiłki, samodzielnie załatwia potrzeby fizjologiczne i codzienne czynności higieniczno-sanitarne. Nie jest osobą leżącą, samodzielnie porusza się po mieszkaniu przy pomocy kuli. Wójt nie kwestionował faktu, że skarżąca angażuje się w opiekę nad matką, jednakże pomoc deklarują również pozostałe dzieci, które zamieszkują w niewielkiej odległości od osoby wymagającej opieki, np. syn W. zamieszkuje w tym samym budynku, w lokalu obok. Ponadto w ocenie Wójta, wszystkie czynności opiekuńcze związane ze stanem zdrowia matki skarżącej, która nie jest osobą leżącą, nie są czynnościami pochłaniającymi tyle czasu, aby niemożliwe było podjęcie przez wnioskodawczynię jakiegokolwiek zatrudnienia, bądź wykonywania pracy w gospodarstwie. Organ pierwszej instancji uznał, że poza brakiem związku przyczynowo - skutkowego pomiędzy deklarowanym przez stronę zaprzestaniem pracy w gospodarstwie rolnym, a koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawną matką, kolejną negatywną przesłanką jest przesłanka wynikającą z art. 17 ust. 1b ustawy, tj. że niepełnosprawność u osoby wymagającej opieki powstała nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia.