Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 30 listopada 2023 r., sygn. III SA/Wr 766/22

Ubezpieczenie społeczne

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sędziowie Sędzia WSA Andrzej Nikiforów, Asesor WSA Barbara Ciołek (sprawozdawca), Anna Kuczyńska – Szczytkowska, Protokolant Referent Tomasz Gołębiowski, , po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 30 listopada 2023 r., sprawy ze skargi R. G., na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, z dnia 12 lipca 2022 r. nr 1464/2022, w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek, I. uchyla zaskarżoną decyzję; II. przyznaje od Skarbu Państwa – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu na rzecz pełnomocnika skarżącej adwokat Ewy Trojanowskiej ustanowionej z urzędu kwotę 590,40 zł (pięćset dziewięćdziesiąt złotych i czterdzieści groszy) uwzględniającą podatek VAT w kwocie 110,40 zł (sto dziesięć złotych i czterdzieści groszy) tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi R. G. (dalej: strona, skarżąca) jest decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Rzeszowie (dalej: organ II instancji, ZUS) z dnia 12 lipca 2022 r. nr 1464/2022 o odmowie umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne osoby ubezpieczonej będącej równocześnie płatnikiem składek za okres 12.2014-02.2016 r. w łącznej kwocie 15.948,21 zł.

Z akt sprawy wynika, że strona 15 marca 2022 r. złożyła wniosek o umorzenie należności z tytułu nieopłaconych składek, jakie pozostały do spłaty z zgodnie z zawartą umową nr [...] z 20 maja 2016 r. W e wniosku strona wskazała, że w 2015 r. na podstawie ustawy z 9 listopada 2012 r. wystąpiła z wnioskiem w sprawie umorzenia należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, na ubezpieczenia za okres od 1 stycznia 1999 r. do 28 lutego 2009 r. Otrzymała strona decyzję nr 344-1/2015/A określającą należności podlegające umorzeniu oraz informację o warunkach jakie trzeba spełnić, tj. spłata należności niepodlegających umorzeniu lub wystąpienie o ich spłatę w układzie ratalnym, co miało nastąpić od 2016 r. Wyjaśniała strona, że rozpaczliwie szukała pracy, która pozwoli na spłatę rat i pozwoli na organizację wesela córki, w rezultacie strona wyjechała do pracy za granicę. W tym czasie miało dojść do podpisania umowy o układ ratalny na należności niepodlegające umorzeniu, co nastąpiło 20 maja 2016 r. Jednak po powrocie okazało się, że decyzja została uchylona. Dalej strona argumentowała, że od wielu lat była i nadal jest w bardzo trudnej sytuacji rodzinnej i finansowej. Od dawna była zmuszona do zapewnienia warunków trojgu swoim dzieciom, które wymagały opieki, a w latach 2010 – 2015. Od grudnia 2012 r. do grudnia 2014 r. zawiesiła strona działalność gospodarczą i była zarejestrowana w Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku i często korzystała z pomocy z MOPS-u i podejmowała prace dorywcze. Mąż nie miał stałej pracy i w styczniu 2013 r. wyjechał do N., gdzie przebywa do dzisiaj. Podała strona, że mąż ma problemy ze zdrowiem, przeszedł szereg [...], w tym [...]. Wyjaśniła strona, że z mężem pozostaje jedynie w kontakcie telefonicznym, a dzieci są już dorosłe i mają własne rodziny i własne problemy. Podkreśliła strona, że jej sytuacja znacznie pogorszyła się w okresie pandemii. Wskazała, że jest wiekowo w grupie ryzyka i mając 65 lat odczuwa ograniczające problemy zdrowotne, od kilku lat leczy się na [...], ma problemy z chodzeniem i zwyrodnienie stawów kolanowych (ma skierowanie na [...], ma także problemy ze [...] i [...], a ostatnio stany [...] i [...] oraz zaburzenia [...]. Od kilku miesięcy jedynym źródłem utrzymania jest świadczenie emerytalne, które w miesiącu grudniu 2021r. wynosiło netto 1.327,45 zł, a w styczniu 2022r. – 1.429,45 zł, co jest kwotą na granicy minimum socjalnego. Od ubiegłego strona jest zmuszona do korzystania z pomocy MOPS-u w formie otrzymywania żywności z Banku Żywności.