Wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 15 listopada 2023 r., sygn. II SA/Bd 612/23

Akta stanu cywilnego

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia WSA Grzegorz Saniewski Sędziowie sędzia WSA Renata Owczarzak sędzia WSA Katarzyna Korycka (spr.) po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 listopada 2023 r. sprawy ze skargi F. M. na decyzję Wojewody z dnia [...] kwietnia 2023 r. nr [...] w przedmiocie wydania kopii dokumentów 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w T. z dnia [...] lutego 2023 r. nr [...], 2. zasądza od Wojewody na rzecz F. M. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Pismem z dnia [...] grudnia 2023 r. skarżący F. M. wniósł do Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w T. (dalej jako "Kierownik USC") o wydanie poświadczonych za zgodność kopii dokumentów stanowiących akta zbiorowe do aktu zgonu jego pradziadków – [...] J. i M. J. z domu B. oraz prababci A. W., wskazując, że dokumentację tę zamierza wykorzystać w celach naukowych związanych ze szkolnictwem wyższym w ramach pracy dyplomowej. Jednocześnie dla potwierdzenia swojego interesu prawnego skarżący załączył kopie odpisów aktów stanu cywilnego dokumentujących jego pokrewieństwo z pradziadkami.

Po rozpoznaniu ww. wniosku Kierownik USC decyzją z dnia [...] lutego 2023 r., nr [...] odmówił wydania skarżącemu wnioskowanych dokumentów, argumentując, że strona nie wykazała interesu prawnego w uzyskaniu dokumentów z akt zbiorowych, o którym mowa w art. 26 ust. 4 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1681 ze zm., dalej jako "pasc"). W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że w toku postępowania skarżącego wezwano pismami z dnia [...] stycznia 2023 r. oraz z [...] stycznia 2023 r. do wykazania interesu prawnego w uzyskaniu dokumentów objętych wnioskiem oraz do dostarczenia oryginału zaświadczenia o odbywaniu studiów podyplomowych. W odpowiedzi skarżący oświadczył, że dokumenty są mu niezbędne do celów poznawczych związanych z badaniami genealogicznymi na poziomie uniwersyteckim oraz zaspokojenia osobistych potrzeb informacyjnych, wskazując przy tym na art. 16a ust. 1 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (t.j. Dz.U. 2020 r. poz. 164 ze zm., dalej jako "ustawa o archiwach"). Mając powyższe na uwadze organ w pierwszej kolejności wskazał na rozróżnienie pomiędzy interesem prawnym, który musi wynikać z przepisu prawa powszechnie obowiązującego, a interesem faktycznym. Następnie wyjaśnił, że jak ustalono w toku postępowania, wnioskodawca faktycznie jest zstępnym [...] i M. J. oraz A. W., jednakże pokrewieństwo wnioskodawcy z ww. osobami nie stanowi o jego interesie prawnym w rozumieniu art. 26 ust. 4 pasc. Ponadto powołując przepisy art. 16b ust. 1 pkt 2 oraz art. 16b ust. 2 pkt 1 ustawy o archiwach wskazał, że za wykazanie interesu prawnego w uzyskaniu poświadczonych kopii dokumentów stanowiących akta zbiorowe rejestracji zgonów z lat 1956, 1959 oraz 1961 nie można uznać również powołania się przez skarżącego na art. 16a ust. 1 ustawy o archiwach. Kierownik USC wyjaśnił także, że wydając kopie dokumentów z akt zbiorowych rejestracji stanu cywilnego musi mieć na uwadze przepisy dotyczące przetwarzania udostępniania danych osobowych, z których wynika, że przetwarzanie jest zgodne z prawem, gdy jest niezbędne do wypełniania obowiązku prawnego ciążącego na administratorze oraz do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym.