Wyrok WSA w Opolu z dnia 4 kwietnia 2023 r., sygn. II SA/Op 60/23

Samorząd terytorialny

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Beata Kozicka Sędziowie Sędzia WSA Daria Sachanbińska Sędzia WSA Krzysztof Sobieralski (spr.) Protokolant st. insp. sądowy Katarzyna Stec po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 kwietnia 2023 r. sprawy ze skargi Wojewody Opolskiego na uchwałę Zgromadzenia Związku Powiatowo-Gminnego "JEDŹ Z NAMI" w Strzelcach Opolskich z dnia 30 czerwca 2022 r., Nr 147/II/2022 w przedmiocie zmiany statutu stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w całości.

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu przez Wojewodę Opolskiego (dalej: "skarżący", "organ nadzoru") jest uchwała Zgromadzenia Związku Powiatowo-Gminnego "JEDŹ Z NAMI" w Strzelcach Opolskich (dalej: "organ", "Zgromadzenie Związku") z dnia 30 czerwca 2022 r., Nr 147/II/2022, w sprawie zmiany Statutu Związku Powiatowo-Gminnego "JEDŹ Z NAMI". Organ nadzoru, powołując się na przepis art. 81 ust. 1 w związku z art. 90 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1526 ze zm.), zwanej dalej "u.s.p.", wniósł o stwierdzenie nieważności uchwały w całości oraz z powodu istotnego naruszenia prawa.

W motywach skargi Wojewoda przedstawił prawne zasady tworzenia związków powiatowo-gminnych. Wskazał, że na podstawie art. 7a ust. 1 u.s.p. powiaty, związki i stowarzyszenia powiatów mogą sobie wzajemnie bądź innym jednostkom samorządu terytorialnego udzielać pomocy, w tym pomocy finansowej. Z kolei art. 200 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1634 ze zm.) wskazuje, że z budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być udzielona innym jednostkom samorządu terytorialnego pomoc finansowa w formie dotacji celowej lub pomoc rzeczowa. W myśl art. 65 ust. 3 u.s.p. prawa i obowiązki powiatów uczestniczących w związku, związane z wykonywaniem zadań przekazanych związkowi, przechodzą na związek z dniem ogłoszenia statutu związku. W tej sytuacji związek staje się podmiotem uprawnionym i zobowiązanym do realizacji przekazanych mu zadań publicznych, a równocześnie tworzące go powiaty i gminy tracą uprawnienie do wykonywania zadań publicznych w takim zakresie, w jakim wykonuje je związek. Nie oznacza to automatycznie, że wygasają zadania członków związku, które jednak z ich woli realizowane są w ich imieniu przez związek komunalny. Przy czym związek komunalny nie jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą zadania własne, zatem nie może samodzielnie wykorzystać przyznanej dotacji na realizację zadań własnych zgodnie z wolą dysponenta tych środków. Skarżący organ wskazał, że udzielenie pomocy finansowej w istocie skierowane będzie na zadania własne członka związku. Z tego względu zakwestionował zapis § 37 ust. 3 statutu Związku, w wersji zmienionej na podstawie § 1 zaskarżonej uchwały, w którym przewidziano, że Członek zainteresowany realizowaniem przez Związek określonych zadań może udzielać Związkowi pomocy finansowej (dotacji) na ich realizację, w szczególności na zadania o charakterze inwestycyjnym.