Wyrok WSA w Krakowie z dnia 27 lutego 2023 r., sygn. II SA/Kr 1037/22

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Jacek Bursa (spr.) Sędziowie: WSA Paweł Darmoń WSA Magda Froncisz Protokolant: starszy sekretarz sądowy Małgorzata Piwowar po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 lutego 2023 r. sprawy ze skargi K. W. na decyzję Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia 6 czerwca 2022 r. nr DSE3-K0918-D10627-78/22 w przedmiocie odmowy potwierdzenia statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych skargę oddala.

Uzasadnienie

K. W. złożył wniosek o potwierdzenie statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2021 r. póz. 1255 ze zm.), dalej zwaną "ustawą o działaczach opozycji antykomunistycznej".

W pierwszej instancji organ przeprowadził postępowanie wyjaśniające, w szczególności wystąpił do Małopolskiej Rady Konsultacyjnej do Spraw Działaczy Opozycji Antykomunistycznej oraz Osób Represjonowanych z Powodów Politycznych o zaopiniowanie wniosku strony o potwierdzenie statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych. Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, decyzją z dnia 23 sierpnia 2018 r. Nr DSE2-K1014-D10627-9D/18 utrzymaną w mocy decyzją z dnia 10 września 2019 r. Nr DSE3- K0994-D10627-32/19 odmówiono stronie potwierdzenia statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 15 września 2020 r. sygn. akt II SA/Kr 1377/19 uchylił w/w decyzje. W ocenie sądu, uwzględniając realia prowadzonej przez wnioskodawcę działalności w latach 60-tych, 70-tych i 80-tych XX wieku, w tym ograniczone możliwości jej dokumentowania, organ zobowiązany był do podjęcia dodatkowych czynności zmierzających do wyjaśnienia relewantnych okoliczności sprawy, w tym do przesłuchania skarżącego. Dodatkowo, sąd stwierdził, że istniały jeszcze inne dowody mogące mieć znaczenie dla wykazania przesłanek z art. 2 lub art. 3 ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej, równiej takie, które organ winien był uwzględnić z urzędu. Sąd wskazał, że organ nie uwzględnił decyzji własnej z dnia 22 maja 2014 r., potwierdzającej, że skarżący K. W. w okresie od czerwca 1979 roku do 3 czerwca 1989 roku nie wykonywał pracy na skutek represji politycznych. Sąd zalecił również organowi odnieść się do przedłożonego przez wnioskodawcę na etapie postępowania sądowego, wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 23 września 2014 r., sygn. III Ko 478/09, zasądzającego na jego rzecz od Skarbu Państwa sumę pieniężną tytułem odszkodowania i zadośćuczynienia na podstawie art. 8 ust. 1 i art. 11 ust. 2 oraz art. 13 ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego Państwa Polskiego.